Θα μπορούσε να είναι από τους μεγαλύτερους ευεργέτες του Ρεθύμνου, καθώς άφησε μια τεράστια περιουσία στην πόλη του. Ενώ όμως κοντεύουμε να ξέρουμε με κάθε παράγραφο το κληροδότημα Τρανταλλίδη, αμφιβάλλουμε πόσο γνωστός είναι ο ίδιος ο κληροδότης ιδιαίτερα στους σύγχρονους Ρεθεμνιώτες.
Ας μείνουμε λοιπόν σήμερα στον άνθρωπο και επιστήμονα Τρανταλίδη για να τον γνωρίσουμε καλύτερα.
Γεννήθηκε το 1881, στον Άγιο Ιωάννη τον Καμένο που αποτελεί γενέθλια γη πολλών προσωπικοτήτων του Ρεθύμνου. Οι αντιξοότητες της εποχής του και οι ελάχιστες δυνατότητες που είχε ένα παιδί της επαρχίας, κυρίως, για σπουδές, δεν κατάφεραν να ανακόψουν την πορεία για την κατάκτηση των ονείρων του.
Μετά το Γυμνάσιο, γράφτηκε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου χωρίς να χάσει καθόλου χρόνο, ολοκλήρωσε με επιτυχία τις σπουδές του και επέστρεψε θριαμβευτής και πτυχιούχος στο Ρέθυμνο.
Ο πόλεμος τον οδήγησε στη χειρουργική
Λίγο αργότερα τον βλέπουμε να σταδιοδρομεί στο Σπήλι που ήταν και τότε μια νευραλγική κωμόπολη. Για ένα διάστημα ασκεί το λειτούργημά του εκεί σαν γενικός γιατρός. Καταφέρνει να κερδίζει τους ανθρώπους με την απλότητα και την ανθρωπιά του. Επαινεί και ενθαρρύνει κάθε νέο που θέλει να σπουδάσει και παροτρύνει τους πάντες να βάζουν τον πήχη ψηλότερα στις προσδοκίες του. Γιατί πίστευε πάντα στις απεριόριστες δυνάμεις που κρύβει η ανθρώπινη φύση. Ο Γεώργιος Τρανταλίδης ήταν άνθρωπος της προόδου και το απέδειξε.
Ο πόλεμος του 1912 τον έφερε στο πεδίο της τιμής. Ως έφεδρος ανθυπίατρος υπηρέτησε σε χειρουργείο. Η ειδικότητα αυτή προκάλεσε το επιστημονικό του ενδιαφέρον. Και μόλις επέστρεψε στη βάση του έβαλε αμέσως μπροστά νέες σπουδές για την εξειδίκευσή του στη χειρουργική. Τελειομανής καθώς ήταν δεν αρκέστηκε στο πτυχίο που πήρε τελειώνοντας την ειδίκευσή του. Συνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι και στο Βερολίνο. Οι εμπειρίες που απέκτησε πλάι σε κορυφαίους χειρουργούς της εποχής του ήταν πολύτιμες.
Ήταν θεμιτή φιλοδοξία να εργαστεί μετά από τόσες λαμπρές σπουδές σε μεγάλη πόλη. Είχε άλλωστε αποκτήσει και καλή φήμη, οπότε ακολούθησε την πρόκληση να διαπρέψει στην επιστήμη του με καλύτερες συνθήκες. Από το 1923 εγκαταστάθηκε μόνιμα στο Ηράκλειο κατακτώντας με τις επιτυχίες του μια από τις πρώτες θέσεις στο χώρο της επιστήμης του. Πασίγνωστος, επιτυχημένος, ήταν από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες της εποχής του.
Μεγάλος επενδυτής
Η μεγάλη του φήμη συνδυάστηκε όπως ήταν φυσικό και με πλούτο που χρόνο με το χρόνο γινόταν και μεγαλύτερος επειδή ο Τρανταλίδης, εκτός από επιστήμων αποδείχτηκε και εξαιρετικός επενδυτής. Τα χρήματά του πολλαπλασιάζονταν με γεωμετρική πρόοδο, επειδή έκανε σωστές επενδύσεις. Είχε να επιδείξει ταλέντο και στον τομέα αυτό.
Ήξερε να επενδύει κυρίως σε ακίνητα και γη εκμεταλλευόμενος ευκαιρίες σε πλειστηριασμούς. Θα θέλαμε αρκετό χώρο για να απαριθμήσουμε μερικά μόνο από τα αγαθά που απέκτησε. Δυστυχώς όμως δεν κατάφερε να ευτυχίσει σαν άνθρωπος. Απορροφημένος στην επιστήμη του και αφοσιωμένος στον πάσχοντα συνάνθρωπο, απέφυγε να κάνει οικογένεια. Δεν ήταν σίγουρος αν θα έκανε ευτυχισμένους σύζυγο και παιδιά, καθώς το λειτούργημά του δεν του άφηνε ελεύθερο χρόνο. Έτσι πέρασαν τα χρόνια και κάποια στιγμή έφθασε και το μοιραίο χτύπημα για ένα χειρουργό. Η προσβολή από πάρκινσον ανέκοψε τη σπουδαία του καριέρα και τον απομόνωσε στο σπίτι του Ο θάνατος τον βρήκε 9 Ιουλίου 1947, πάμπλουτο, αλλά χωρίς να έχει προλάβει να χαρεί το αποτέλεσμα του μόχθου του. Είχε αφήσει όμως ιδιόγραφη διαθήκη όταν προαισθάνθηκε το τέλος του.
Μια πλούσια διαθήκη
Το άνοιγμα της διαθήκης του στις 16 Ιουλίου 1947 άφησε τους πάντες άναυδους. Η διαθήκη ανοίχθηκε στο Πρωτοδικείο Ηρακλείου με πρόεδρο τον Αντ. Κοζύρη, και δικαστές τους Ξανθ. Ξανθόπουλο και Εμμ. Διαλυνά. Αναφέρει δε τα εξής:
«Εν Ηρακλείω τη 10 δεκάτη του μηνός Νοεμβρίου 1946 ημέρα της εβδομάδος Κυριακή ο κάτωθι υπογεγραμμένος ιατρός Τρανταλίδης Γεώρ. του Σπυρίδωνος θεωρώ επισφαλή την ζωήν μου λόγω της ασθενείας μου δια τούτο επιθυμώ όπως η περιουσία μου κινητή και ακίνητος και κειμένη εις τον Νομόν Ηρακλείου διατεθή υπέρ του Δημοτικού Νοσοκομείου Ρεθύμνης και ιδρύση χειρουργικής κλινικής με την ονομασίαν Κλινική «Γεώργιος Σπ. Τρανταλίδης».
2ον) μετά θάνατόν μου την επικαρπίαν της εν λόγω περιουσίας θέλω να διατεθή μετά θάνατον ως εξής:
3ον) Η επικαρπία της Κλινικής μου κειμένης παρά τον Αγιον Τίτον διατεθή υπέρ της αδελφής μου Ευανθίας Σηφάκη το γένος Τρανταλίδη ως έχει την ημέρα του θανάτου μου, ήτοι επίπλωσιν, ακτίνες χειρουργικά εργαλεία ως αναγράφονται εις το υπογραφέν πρωτόκολο.
4) Του παραπλεύρως της Κλινικής οικήματος άλλοτε Σχολείου την επικαρπίαν διαθέτω εις την Μαρίαν Εμμ. Τρανταλίδη ή Δενδραλίδη να έχη ταύτην εφ’ όσον ζη δια την αγάπην την αδελφικήν ήν επί τόσα έτη προς εμέ έδειξε και για τους μισθούς της. Και μετά τον θάνατόν της να περιέρχεται εις το Δημοτικόν Νοσοκομείον Ρεθύμνης. Την επικαρπίαν επίσης της Κλινικής να έχη η αδελφή μου Ευανθία Κωνστ. Σηφάκη. 4ον) Το μετόχι Κρυά Βρύση την επικαρπίαν του ορίζω εις τον Μυρόλη Προκοπίου Προκοπάκην μετά του εν αυτώ ποιμνίου επί είκοσι έτη ίνα μορφωθή εις οιανδήποτε επιστήμην θέλει. 5) Του Μετοχίου Καρακοβούνι την επικαρπίαν ορίζω μετά του εν αυτώ ποιμνίου ορίζω εις την Ισμήνη και Αντιγόνη Προκοπάκη δια δέκα έτη μέρος του μετοχίου και ιδίως την πεζούλα ως ορίζει η αγριάδα ορίζω να λάβη την επικαρπίαν ο Εμμανουήλ Τρανταλίδης ή Δενδραλίδης δέκα έτη. 6ον) Την επικαρπίαν του επί της οδού Ιδομενέως εργαστηρίου της κ. Ελένης Καστρινογιάννη διαθέτω υπέρ του Άρη Αδάμ Δανδουλάκη δια δώδεκα έτη όπως σπουδάση. Το υπόλοιπον το οποίο χρησιμοποιείται για αποθήκη και σταύλος την επικαρπίαν του να έχη η Ισμήνη και Αντιγόνη Προκοπίου Προκοπάκη δέκα έτη. Την βιβλιοθήκην την υπάρχουσαν εις την Κλινικήν μετά των εν αυτή βιβλίων ορίζω να περιέλθη μετά θάνατον εις την Μαρία Δασκαλάκη Μικροβιολόγον. Η περιουσία που έχω εις τον Νομόν Ρεθύμνης ορίζω την επικαρπίαν εις την αδελφήν μου Ζαμπή Χ. Δασκαλάκη. Μετά τον θάνατόν της να περιέρχεται εις την θυγατέραν της κατοχή και κυριότητι Μαρία Ευσταθ. Διαμαντάκη Μικροβιολόγο. Μετά την λήξιν των προθεσμιών ορίζω ολόκληρος η περιουσία που ευρίσκεται εις τον Νομόν Ηρακλείου να περιέρχεται εις το δημοτικό Νοσοκομείο Ρεθύμνης. – Ένα έκαστο τμήμα κενούμενο να περιέρχεται εις το Νοσοκομείον Ρεθύμνης. Προς τούτο ορίζω εκτελεστάς ταύτης τους Αριστοτέλη Χατζηδάκη, Μύρων Χατζιδάκη, Ιωάννη Κουρή δικηγόρους, τον Νομάρχην Ρεθύμνης τον Δήμαρχον Ρεθύμνης τον Ιωσήφ Ανδ. Μανουσέλην την αδελφή μου Ευανθία Σηφάκη. Το εις θέσιν Αρκαλές της περιφερείας Τσικαλαργιών Αγ. Βασιλείου ελαιόφυτο περίπου είκοσι ελαία ορίζω να δοθή στη Πολυξένη Εμμ. Δασκαλάκη με κατοχή και κυριότητα. Ο Διαθέτης Γεώρ. Τρανταλίδης».
Η συνέχεια μας είναι γνωστή καθώς και τα «Ρεθεμνιώτικα Νέα» έχουν κατά κόρον αναφερθεί στο θέμα με πληρότητα στοιχείων. Το κληροδότημα ήταν «χρυσό» δώρο αλλά ποτέ δεν το απόλαυσε το Ρέθυμνο. Ο Τρανταλίδης όμως είχε αποδείξει και με τη διαθήκη του πως όσο ψηλά κι αν είχε φτάσει σαν επιστήμων ποτέ δεν ξέχασε τον τόπο του. Κι είχε το Ρέθυμνο πάντα μέσα στη σκέψη του και στην καρδιά του.
ΠΗΓΕΣ:
Γιώργου Εκκεκάκη: «Τρανταλλίδης Γεώργιος…» (από τη δίτομη εγκυκλοπαίδειά του με τις μορφές του Ρεθύμνου).
Δημήτρη Τζανακάκη: «Το χρονικό μιας διαθήκης που δεν εκπληρώθηκε ποτέ» «Ρεθεμνιώτικα Νέα» 23/2/2001.
Κώστα Μπογδανίδη: « Η «Πατρίς» αποκαλύπτει το κείμενο τη διαθήκης του ευεργέτη του Ρεθύμνου».