Α’
Μετά τα γυμνασιακά χρόνια απουσίασα για μεγάλα χρονικά διαστήματα από το Ρέθυμνο για σπουδές κι έτσι οι μνήμες μου για τις Απόκριες στην πόλη αρχίζουν ουσιαστικά από το 1968 που έγινα Δήμαρχός της.
Το γενικό ιστορικό των αποκριάτικων εκδηλώσεων στην πόλη και πλήθος από χαρακτηριστικές λεπτομέρειες έχει καταγραφεί από ιστοριοδίφες συμπολίτες, που οι αφηγήσεις τους αλληλοσυμπληρώνονται και δίδουν με επιτυχία το σχετικό αποτύπωμα στη διαδρομή της πόλης περισσότερο από ένα αιώνα. Γι’ αυτό θα περιοριστώ στη θέση του Δήμου επί Δημαρχίας μου απέναντι στο καρναβάλι και την Περιηγητική Λέσχη και τις δραστηριότητές της.
Πρέπει να πω ότι παρά την απειρία μου αξιολόγησα θετικά από την αρχή το καρναβάλι και του απέδωσα πολύπλευρη σημασία. Πρώτα – πρώτα πίστευα και πιστεύω ότι ενισχύει την κοινωνική συνοχή, γιατί συνεπάγεται τη συνεργασία εκατοντάδων τότε χιλιάδων σήμερα συμπολιτών σε μια κοινή προσπάθεια που αφορά το Ρέθυμνο και το απολάμβαναν και το απολαμβάνουν όλοι οι Ρεθεμνιώτες. Επίσης, γιατί έχοντας θέσει ως στόχο του Δήμου την ανάπτυξη της πόλης με αιχμή τον Τουρισμό ως πρώτη αρχή, έβλεπα στο καρναβάλι ένα στοιχείο προβολής του Ρεθύμνου και προσέλκυσης επισκεπτών. Κι ακόμη, επειδή είχα ακούσει πολλά θαυμαστά απομεινάρια από παλιότερες εποχές του καρναβαλιού, το θεωρούσα στοιχείο της παράδοσης του Ρεθύμνου, η οποία σε όλες τις εκφάνσεις της ασκούσε και ασκεί επάνω μου ισχυρή επίδραση.
Για όλους αυτούς τους λόγους το έβλεπα πολύ θετικά και ποτέ δεν εκώφευσα σε αιτήματα της Περιηγητικής για οικονομική βοήθεια για αγορά υλικών, για διάθεση εργατικών χεριών κλπ. και συχνά επισκεπτόμουν τα βράδια τους χώρους, όπου κατασκευαζόταν τα άρματα.
Μια φορά που η Αστυνομία, ανησυχώντας για το ενδεχόμενο το συγκεντρωμένο πλήθος να εκτραπεί σε αντικυβερνητικές εκδηλώσεις (ήταν το 1971 ή 1972), είχε απαγορεύσει την κάθοδο του καρνάβαλου, επενέβηκα πολύ έντονα και αποσόβησα τη βλαπτική για την πόλη απαγόρευση. Ίσως ήταν η φορά που καλωσόρισα και προσφώνησα προσωπικά τον καρνάβαλο (ήταν μάλλον ο Λευτέρης Κορωνάκης) από το μπαλκόνι των Δεληγιώργηδων στην πλατεία 4ων Μαρτύρων. Την έμμετρη προσφώνηση είχε γράψει κατά παράκλησή μου ο αλησμόνητος φίλος μου Θεμιστοκλής Βαλαρής, ως παλιός καλός Ρεθεμνιώτης, γιατί εγώ δεν είχα ανάλογες εμπειρίες, και ήταν η εξής:
– Καλώς μας ήρθες Άρχοντα του γέλιου, της χαράς, καλώς μας ήρθες σε φτωχούς, φτωχός και φουκαράς.
– Έλα να δεις μια πόλη, που όλους τους αγαπά, αν έχουν, και πιο πολύ αν δεν έχουν περίσσια τα λεφτά.
– Έλα να δεις ανθρώπους, που ξέρουν να γλεντούν, ξέρουν να κλαιν γελώντας και διαφωνώντας να συμφωνούν.
– Έλα να δεις μίνι φορέματα και μάξι μαλλιά. Και, αν μπορείς, ξεχώρισε το κοπέλι από την κοπελιά.
– Έλα να δεις τουρίστες και πιο πολλούς όταν καλοκαιρίση, είναι οι βάρβαροι, μα αποτελούν κι αυτοί μια κάποια λύση.
– Έλα στο Ρέθυμνο, όπου ήρθαν κι άλλοι, σ’ ένα χαρούμενο και ξένιαστο καρναβάλι.
– Στο σκήπτρο σου, Άρχοντα της Αποκριάς κι Αρχόντισσά μου, τη χαρά της πόλης καταθέτω και τη δικιά μου.
Και σας παρακαλώ,
απ’ όπου κι αν περάσετε
όλους να τους διασκεδάσετε
με κέφι και χορό τρελό.
Προσθέτω ότι το Ρέθυμνο δεν πρέπει να λησμονεί την Περιηγητική Λέσχη και τον πρόεδρό της Κώστα Καννά και όλο το επιτελείο και τα μέλη της για την πρωτοπόρα και ακάματη προσφορά τους στη ζωή της πόλης, για την οποία κι εγώ τους ευγνωμονώ. Μια φορά μάλιστα στην εναρκτήρια βραδιά της Γιορτής Κρασιού, με μεγάλη κοσμοσυρροή συμπολιτών, τουριστών κι επισκεπτών από τα Χανιά και το Ηράκλειο, ενώ κουβέντιαζα αμέριμνος στο τραπέζι με τους καλεσμένους μας, άκουσα να με φωνάζει από το μικρόφωνο ο Κώστας ως πρόεδρος να κηρύξω την έναρξη της Γιορτής. Αιφνιδιάστηκα εντελώς, γιατί κατά τη συνήθειά μου, δεν είχα ετοιμάσει τίποτε για να μιλήσω, πάντα έλεγα ότι σκεφτόμουν εκείνη τη στιγμή. Έτσι και τότε είπα: «Πριν από δυο χιλιάδες χρόνια περίπου, κάποιος είχε μια συνταγή που έκανε το νερό κρασί στην Κανά της Γαλιλαίας και μάλιστα ωραίο κρασί. Εμείς, δυστυχώς, δεν έχουμε τη συνταγή της Κανά, ευτυχώς όμως έχουμε τον Κώστα τον Καννά, ο οποίος βρίσκει πάντα ωραίο κρασί και ωραίες ιδέες κλπ…».
Ο Κώστας και οι συνεργάτες του στην Περιηγητική άφησαν ένα φιλόπολι ίχνος και ωραίο παράδειγμα έμπρακτης αγάπης προς το Ρέθυμνο.
Θα προσθέσω ότι εκείνη την εποχή, πριν από μισό σχεδόν αιώνα, υπήρχε και στο Ρέθυμνο, όπως σε όλους τους τόπους και σε όλες τις εποχές, η «Ομάδα» των περισσότερο εύπορων, τη λέω «Ομάδα», γιατί η λέξη «τάξη» εκφράζει μια στεγανότητα, υψώνει κάποια τείχη που δεν υπήρχαν, τουλάχιστον έντονα, στην πόλη μας. Οι ευπορότεροι είχαν και δικούς τους τρόπους να εορτάζουν τις Απόκριες, αλλά και αν δεν κατασκεύαζαν οι ίδιοι άρματα βοηθούσαν οικονομικά και ηθικά και παρακολουθούσαν τις εκδηλώσεις όπως όλοι. Γι’ αυτό και χαρακτήρισα προηγουμένως το καρναβάλι σημαντικό παράγοντα κοινωνικής συνοχής.
