Δεύτερη, μεταξύ των χωρών της Ε.Ε., όσον αφορά το λεγόμενο «έλλειμμα ΦΠΑ», δηλαδή τη διαφορά μεταξύ των αναμενόμενων εσόδων από τον ΦΠΑ και του ποσού που πράγματι εισπράττεται, κατατάσσεται η Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία από μελέτη της Κομισιόν. Συνολικά, οι χώρες της ΕΕ έχασαν έσοδα σχεδόν 150 δισ. ευρώ το 2016.
Οι χώρες με το υψηλότερο έλλειμμα στην ΕΕ είναι η Ρουμανία (35,8%), η Ελλάδα (29%), η Ιταλία (26%), η Σλοβακία (26%), η Λιθουανία (24%) και η Πολωνία (21%). Τις καλύτερες επιδόσεις στην ΕΕ, με επίπεδα ελλείμματος ΦΠΑ κάτω του 5% έχουν το Λουξεμβούργο, η Σουηδία, η Ουγγαρία, η Ισπανία, η Μάλτα, η Ολλανδία και η Κύπρος.
Σε ονομαστικούς όρους, το έλλειμμα ΦΠΑ μειώθηκε κατά 10,5 δισ. ευρώ φθάνοντας τα 147,1 δισ. ευρώ το 2016 και σημειώνοντας μείωση στο 12,3% των συνολικών εσόδων από τον ΦΠΑ σε σύγκριση με 13,2% το προηγούμενο έτος.
Το έλλειμμα ΦΠΑ μειώθηκε σε 22 κράτη μέλη, εκ των οποίων η Βουλγαρία, η Λετονία, η Κύπρος και οι Κάτω Χώρες εμφάνισαν τις καλύτερες επιδόσεις, με μείωση των απωλειών ΦΠΑ σε ποσοστό ανώτερο του 5% σε κάθε χώρα. Ωστόσο, το έλλειμμα ΦΠΑ αυξήθηκε σε έξι κράτη μέλη: Ρουμανία, Φινλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιρλανδία, Εσθονία και Γαλλία.
Ειδικότερα για την Ελλάδα, η μελέτη της επιτροπής αναφέρει ότι το 2016, το έλλειμμα εσόδων από το ΦΠΑ ανήλθε σε 5,916 δισ. ευρώ. Σε σχέση με το 2015, το έλλειμμα ΦΠΑ στην Ελλάδα παρέμεινε περίπου στα ίδια επίπεδα. Το 2014 το έλλειμμα ΦΠΑ ήταν 27%, ήτοι 4,614 δισ. ευρώ, ενώ το 2013 το έλλειμμα ΦΠΑ ήταν 33%, ήτοι 6,214 δισ. ευρώ.
Με αφορμή τη δημοσιοποίηση της μελέτης της επιτροπής για τον ΦΠΑ, ο επίτροπος Οικονομίας, Πιερ Μοσκοβισί, δήλωσε πως τα κράτη μέλη βελτιώνουν συνεχώς την είσπραξη του ΦΠΑ σε όλη την ΕΕ. Ωστόσο, επεσήμανε πως η απώλεια ύψους 150 δισ. ευρώ ετησίως για τους εθνικούς προϋπολογισμούς εξακολουθεί να είναι απαράδεκτη, ιδίως όταν, από αυτό το ποσό, 50 δισ. ευρώ καταλήγουν στις τσέπες εγκληματιών, απατεώνων και πιθανώς τρομοκρατών. Ουσιαστική βελτίωση, είπε, θα υπάρξει μόνον αν εγκριθεί η μεταρρύθμιση του ΦΠΑ που προτάθηκε πέρυσι. Ο ίδιος κάλεσε τα κράτη μέλη να προχωρήσουν στη θέσπιση ενός οριστικού συστήματος ΦΠΑ πριν από τις εκλογές για το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο το 2019.
Σύμφωνα με την επιτροπή, τα στοιχεία για το έλλειμμα του ΦΠΑ, δείχνουν την ανάγκη να αναμορφωθεί το υπάρχον σύστημα και να βελτιωθεί η συνεργασία σε επίπεδο ΕΕ, ώστε τα κράτη μέλη να μπορούν να αξιοποιήσουν πλήρως τα έσοδα από τον ΦΠΑ στο πλαίσιο των προϋπολογισμών τους. Η επιτροπή πέρυσι πρότεινε στα κράτη-μέλη να προχωρήσουν και να συμφωνήσουν το συντομότερο δυνατόν μια ευρύτερη μεταρρύθμιση για τη μείωση της απάτης όσον αφορά τον ΦΠΑ στο σύστημα της ΕΕ, εκτιμώντας ότι μια ριζική μεταρρύθμιση θα βελτιώσει και θα εκσυγχρονίσει το σύστημα τόσο για τις δημόσιες διοικήσεις όσο και για τις επιχειρήσεις.