Εκρηκτικές διαστάσεις έχει πάρει και στη χώρας μας το φαινόμενο εθισμού από το διαδίκτυο, ατόμων κυρίως νεανικής ηλικίας, προκαλώντας ανησυχία και προβληματισμό στην επιστημονική κοινότητα.
Έφηβοι και έφηβες που σερφάρουν ατελείωτες ώρες στο διαδίκτυο, αδιαφορούν για οτιδήποτε άλλο συμβαίνει στην πραγματική ζωή, απομονώνονται από συγγενείς και φίλους και επικεντρώνονται στον «εικονικό» κόσμο, έχοντας άγνοια κινδύνου για τα όσα μπορούν να κρύβονται πίσω από την οθόνη του υπολογιστή τους.
Σε παγκόσμιο επίπεδο η χώρα μας κατέχει την τρίτη θέση μετά τη Νότιο Κορέα και την Κίνα, στο ποσοστό αύξησης των νεαρών που εξαρτώνται από το διαδίκτυο, καθώς τα τελευταία χρόνια ο αριθμός των εφήβων έχει διπλασιαστεί. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Κω το 16,3 % των νέων είναι εθισμένοι από το διαδίκτυο, πρωτιά θλιβερή όχι μόνο για τη χώρα μας, άλλα και για ολόκληρη την Ευρώπη.
Τα παραπάνω στοιχεία προκύπτουν από τις έρευνες της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης των Διαταραχών Εθισμού στο Διαδίκτυο (ΕΕΜΔΕΔ) και οι ειδικοί επιστήμονες εμφανίζονται έντονα προβληματισμένοι για την διαχείρισή του και εφιστούν την προσοχή σε γονείς και εκπαιδευτικούς.
Η εξάρτηση και ο εθισμός από το διαδίκτυο αποδεικνύουν την έλλειψη ενημέρωσης των γονιών και κατ’ επέκταση των παιδιών για τους κινδύνους που αυτό εγκυμονεί. Ο εθισμός ουσιαστικά είναι αποτέλεσμα έλλειψης παιδείας και συνεπάγεται με ένα είδος «διαδικτυακού αναλφαβητισμού».
Στο πλαίσιο της εκστρατείας ενημέρωσης που κάνει η Ελληνική Εταιρεία Μελέτης της Διαταραχής Εθισμού στο διαδίκτυο, πραγματοποιήθηκε χθες σχετική ημερίδα στο Ρέθυμνο σε συνεργασία με τη γνωστή εταιρεία Vodafone και συνδιοργανωτές την Περιφέρεια Κρήτης (Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνου), τον Δήμο Ρεθύμνου, την Ιερά Μητρόπολη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου και της Ορθοδόξου Ακαδημίας της Κρήτης.
Αναλυτικότερα :
ΣΤΗΝ ΤΡΙΤΗ ΘΕΣΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ ΜΕ ΤΑ ΥΨΗΛΟΤΕΡΑ ΠΟΣΟΣΤΑ ΕΞΑΡΤΗΣΗΣ ΤΑ ΕΛΛΗΝΟΠΟΥΛΑ
Δραματική αύξηση του εθισμού των ανηλίκων με το διαδίκτυο
Ανησυχητικές διαστάσεις παρουσιάζει το φαινόμενο του εθισμού των ανηλίκων με το διαδίκτυο στη χώρα μας. Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασαν χθες σε σχετική ημερίδα στο Ρέθυμνο μέλη της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης των Διαταραχών Εθισμού στο Διαδίκτυο (ΕΕΜΔΕΔ), τα τελευταία έξι χρόνια το ποσοστό των νέων παιδιών που έχουν εθιστεί στη χρήση του διαδικτύου έχει διπλασιαστεί. Μάλιστα σε παγκόσμιο επίπεδο η χώρα μας κατέχει την τρίτη θέση μετά τη Νότιο Κορέα και την Κίνα, στο ποσοστό αύξησης των νεαρών που εξαρτώνται από αυτό.
Τα στοιχεία προκαλούν εύλογη ανησυχία στους ειδικούς επιστήμονες, οι οποίοι έχουν ξεκινήσει εκστρατεία ενημέρωσης σε όλη την Ελλάδα, προκειμένου να ευαισθητοποιηθούν οι φορείς της πολιτείας, αλλά και οι γονείς πάνω στο πρόβλημα. Όπως αναφέρει μάλιστα ο πρόεδρος της Εταιρείας κ. Κωνσταντίνος Σιώμος το θέμα αυτό αναμένεται να απασχολήσει τα επόμενα χρόνια σε μεγάλο βαθμό την ελληνική κοινωνία: «Η εξάρτηση από τις νέες τεχνολογίες στη χώρα μας είναι τεράστια. Με βάση τις μετρήσεις της Εταιρείας μας είδαμε ότι υπάρχει μια μεγάλη αύξηση του φαινομένου στην Ελλάδα. Για παράδειγμα στην Κω το 16,3% των νέων που είναι εθισμένοι με το διαδίκτυο είναι το μεγαλύτερο ποσοστό που καταγράφεται στην Ευρώπη».
Από την πλευρά του αναφερόμενος στο θέμα ο αντιπρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης των Διαταραχών Εθισμού στο Διαδίκτυο κ. Γεώργιος Φλώρος τόνισε: «Πάνω από το 10% των συνολικών χρηστών στην Ελλάδα είναι τακτικοί χρήστες του διαδικτύου και φαίνεται ότι έχουν κάποια συμπτώματα και συμπεριφορές εθισμού σε αυτό».
Πώς όμως καθορίζουν οι ειδικοί τα συμπτώματα που αποκαλύπτουν τη διαφορά ανάμεσα στην αυξημένη χρήση του διαδικτύου και τον εθισμό; Ο κ. Σιώμος ξεκαθαρίζει πως τα συμπτώματα αυτά είναι σχεδόν παρόμοια με οποιαδήποτε άλλα παρουσιάζουν οι εθισμένοι με άλλου είδους εξαρτήσεις: «Το πρώτο καμπανάκι για ένα παιδί είναι όταν αρχίζει να νιώθει ότι δεν θέλει να πάει στο σχολείο, προκειμένου να παίξει κάποιο διαδικτυακό παιχνίδι της επιλογής του στο σπίτι. Υπάρχουν τέτοια άπειρα κρούσματα. Επίσης όταν ένας φοιτητής, ο οποίος δηλώνει ότι τον τελευταίο χρόνο κινείται μέσα σε ένα δωμάτιο, όπου κοιμάται, τρώει και παίζει διαδικτυακά παιχνίδια και δεν έχει πάει να δώσει εξετάσεις ούτε για ένα μάθημα στο πανεπιστήμιο. Υπάρχουν λοιπόν στη χώρα μας πάρα πολλές τέτοιες περιπτώσεις, οι οποίοι μάλιστα αρνούνται τη θεραπεία, με αποτέλεσμα και οι γονείς αλλά και οι ίδιοι να είναι ανήμποροι να διαχειριστούν αυτού του είδους τις καταστάσεις».
Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της Εταιρείας κ. Φλώρο ένα ακόμη στοιχείο, το οποίο δηλώνει τον εθισμό και θα πρέπει να μας προβληματίσει είναι η άρνηση του εθισμένου να παραδεχθεί την «ασθένειά» του: «Υπάρχει μια πολύ μεγάλη άρνηση από τα παιδιά ή και τους ανηλίκους να παραδεχτούν το πρόβλημα. Αυτά τα άτομα αφήνουν πίσω τους τις υποχρεώσεις τους, τις κοινωνικές επαφές και συνήθως υπάρχει μια μεγάλη τριβή με την οικογένεια. Αυτή είναι η συμπεριφορά που θα πρέπει να μας προβληματίσει άμεσα. Σκοπός μας είναι να ευαισθητοποιήσουμε την κοινωνία πάνω σε θέματα ασφαλούς πλοήγησης στο διαδίκτυο, το οποίο είναι ένα μέσο που ο μέσος έλληνας χρησιμοποιεί περίπου 4 με 5 ώρες με βάση τα τελευταία δεδομένα. Θα πρέπει να δούμε όλα αυτά τα ζητήματα, αλλά ακόμη και το φαινόμενο του εκφοβισμού μέσω του διαδικτύου για τους έφηβους, είτε σε επίπεδο ατομικό είτε σε επίπεδο σχολικής κοινότητας, αλλά και σε επίπεδο οικογένειας».
Οι ειδικοί αναφέρουν ωστόσο ότι δεν είναι δυνατόν να βγάλουμε τελείως έξω από τη ζωή των παιδιών μας το διαδίκτυο ή το παιχνίδι. Αυτό που μπορούν όμως να προσέξουν οι γονείς είναι να μπαίνουν σαφή όρια στο χρόνο ενασχόλησής τους: «Ο γονέας παίζει τεράστιο ρόλο στο θέμα αυτό, γιατί πλέον το παιδί γυρίζει τις σελίδες του τάμπλετ νωρίτερα από τις σελίδες του βιβλίου. Άρα σε πρώτη φάση μέχρι και την εκπαίδευση του παιδιού στην προσχολική ηλικία, ο πρώτος διαχειριστής της συμπεριφοράς του παιδιού είναι ο γονιός. Εκεί ο γονιός θα πρέπει να θέσει τα όρια ορθολογικής χρήσης του διαδικτύου. Μέχρι την ηλικία των δύο ετών η Αμερικανική Παιδιατρική Εταιρεία συστήνει αποχή από οθόνη. Μετά την ηλικία των δύο ετών και μέχρι την ενηλικίωση οι αμερικανοί μιλούν για δύο ώρες ημερησίως. Αυτό αντιλαμβάνεστε ότι δεν τηρείται σε καμία περίπτωση, άρα τα πρώτα όρια τα βάζουν οι γονείς και από εκεί και πέρα το εκπαιδευτικό σύστημα πρέπει να αναδιαμορφωθεί, να ενσωματώσει τις νέες τεχνολογίες ως ένα χρήσιμο εργαλείο για το παιδί, αλλά με όρια τα οποία δεν θα είναι εις βάρος του», επισημαίνει ο κ. Σιώμος.
Πέρα όμως από το ζήτημα του εθισμού ένα επίσης σοβαρό θέμα είναι αυτό της ασφαλούς χρήσης του ίντερνετ και ειδικότερα των κοινωνικών δικτύων, τα οποία τα τελευταία χρόνια είναι πολύ διαδεδομένα και στη χώρα μας. Ο πρόεδρος της ΕΕΜΔΕΔ Κ. Κωνσταντίνος Φλώρος υπογραμμίζει: «Οι μεγάλες εταιρείες αναφέρουν ότι τα παιδιά θα πρέπει να χρησιμοποιούν τα κοινωνικά δίκτυα μετά τα 13 τους χρόνια, γιατί τότε έχουν το γνωστικό υπόβαθρο να διαχειριστούν την επικοινωνία και κυρίως την κακόβουλη επικοινωνία. Επίσης θα πρέπει να ενημερώνονται από την οικογένεια και το σχολείο να μην δημοσιοποιούν και να προβάλουν παρά πολλά προσωπικά τους δεδομένα, γιατί όλα είναι «ανοικτά» στο περιβάλλον του ίντερνετ, τίποτε δεν είναι κρυφό. Αυτές είναι κάποιες βασικές αρχές που θα πρέπει να γνωρίζουν όλοι. Η κακόβουλη επικοινωνία αφορούσε τα «τσατ ρουμς» πριν από μερικά χρόνια, τώρα αφορά τα μεγάλα κοινωνικά δίκτυα, είτε αυτά που υπάρχουν, είτε αυτά που έρχονται στη χώρα μας».
Στο πλαίσιο της εκστρατείας ενημέρωσης που κάνει η Ελληνική Εταιρεία Μελέτης της Διαταραχής Εθισμού στο διαδίκτυο, πραγματοποιήθηκε χθες σχετική ημερίδα στο Ρέθυμνο σε συνεργασία με τη γνωστή εταιρία Vodafone και συνδιοργανωτές την Περιφέρεια Κρήτης (Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνου), τον Δήμο Ρεθύμνου, την Ιερά Μητρόπολη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου και της Ορθοδόξου Ακαδημίας της Κρήτης.