Το Κέντρο Δικανικών Μελετών του Κώστα Μπέη (Ισιδώρου 35 -Λυκαβηττός) στις 8 Γενάρη 2014, έδωσε τη σκυτάλη στα ριζίτικα τραγούδια της Κρήτης, ξεφεύγοντας από τη θεματολογία των καθιερωμένων Φιλοσοφικών Σεμιναρίων.
Για το ριζίτικο τραγούδι γέννημα της Κρήτης από αρχαιοτάτων χρόνων, που συνδέεται με όλες τις φάσεις της ζωής μας, από τη γέννηση ως το θάνατο, μίλησε αναλυτικά η κ. Κλειώ Λούμου-Μαρκάκη παρουσιάζοντάς το με τη θεματολογία, το μέτρο, τη σύνθεση και εκτέλεσή του, από το ξεκίνημά του μέχρι τις μέρες μας.
Ο κ. Σταύρος Φωτάκης πλαισίωσε τη διάλεξη με τη χορωδία των «Αμαριωτών» που έχει δημιουργήσει τώρα και δέκα χρόνια. Οι «Αμαριώτες», τραγούδησαν με ύφος, μεγαλοπρέπεια, σοβαρότητα και ντύσιμο κατάλληλο όπως αρμόζει στην εκτέλεση των ριζίτικων τραγουδιών. Επέλεξαν να τραγουδήσουν κάποια τραγούδια, που αναφέρονται: στην επικοινωνία των ανθρώπων, στον απόδημο-ξενιτεμένο, σε ένα ιστορικό γεγονός, στην ποιμενική ζωή, στη νοσταλγία και στην αντίσταση του κρητικού λαού για λευτεριά.
Η όμορφη βροντερή φωνή τους με την κρητική ντοπιολαλιά, πλημμύρισε την αίθουσα παρασύροντας τους παρευρισκόμενους στους ρυθμούς τους.
Η εκδήλωση άρχισε με το δικό τους καλωσόρισμα:«Καλώς ανταμωθήκαμε ούλοι δικοί και ξένοιΤούτον τον χρόνο τον καλό, του χρόνου ποιός το ξέρει;Γη ζούμε γη αλαργέρνομε, γη σ’ άλλους τόπους πάμε,πάλι καλές αντάμωσες».Οι «Αμαριώτες» εμβόλιμοι στην ομιλία, ανάμεσα στα άλλα ριζίτικα, τραγούδησαν το αγαπημένο τραγούδι του Ελευθερίου Βενιζέλου:«Σε ψηλό βουνό σε ριζιμιό χαράκι..», και στο τέλος τη μαντινάδα:
– «Σαν είν’ ο τράγος δυνατός δεν τονε στένει η μάντρα,ο άντρας κάνει τη γενιά κι όχι η γενιά τον άντρα».Η όλη παρουσίαση έκλεισε με την πασίγνωστη «Ξαστεριά» σε στίχους παραλλαγής που εκφράζουν την πραγματική αντίσταση του κρητικού λαού, να ανακτήσει την ελευθερία του:
– «Πότες θα κάμει ξεστεριά, να λιώσουνε τα χιόνια,να πάρω το τουφέκι μου τ’ όμορφο μαλιχέρι,να πάρω δίπλα τα βουνά, να βγω στον Ψηλορείτη,να βρω μια πέτρα ριζιμιά, να διπλωθώ να κάτσω,να παίξω πέντε μπαλωτές, ν’ ακούσει ούλη η Κρήτη,να ‘ρθουν τα Κρητικόπουλα εκειά να ορκιστούμε,για τη γλυκιά πατρίδα μας ούλα να σκοτωθούμε,Πότες θα κάμει ξεστεριά».Και στο τέλος το ανομοιοκατάληκτο δίστιχο (όπως συνηθίζεται αντί μαντινάδας), σε διαφορετική μελωδία:
– «Δεν αγαπώ, δεν αγαπώ, δεν αγαπώ δυο πράματα, δεν αγαπώ δυο πράματα, σκλαβιά και γεροντάματα». Θερμά συγχαρητήρια στους διοργανωτές και εκτελεστές αυτής της ξεχωριστής βραδιάς.
Σοφία Μωραΐτη, Δρ. Φιλοσοφίας
