Στις 20 Σεπτεμβρίου του τρέχοντος και σωτηρίου έτους 2013 διάβασα στα Ρεθεμνιώτικα Νέα ένα κείμενο με τίτλο «Αν οι διοικούντες την ΟΛΜΕ ήταν Λειτουργοί της Εκπαίδευσης…» υπογραφόμενο από τον «κύριο Μιχαήλ Πασχάλη, Καθηγητή Κλασικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης».
Το κείμενο του κυρίου Μιχαήλ Πασχάλη (εφεξής, Μ.Π.) έχει πολλά «αν» τα οποία φαίνεται να απευθύνονται μόνο στους διοικούντες την ΟΛΜΕ. Αν πράγματι τα «αν» του κ. Μ.Π. αναφερόταν μόνο στις ιδέες και πράξεις των διοικούντων την ΟΛΜΕ, εμένα δεν μου έπεφτε λόγος. Όμως, ένα από τα «αν» του κ. Μ.Π. με αφορά και οφείλω να του απαντήσω. Γράφει, λοιπόν, ο κ. Μ.Π. ότι: «Αν οι διοικούντες την ΟΛΜΕ ήταν Λειτουργοί της Εκπαίδευσης, όφειλαν να γνωρίζουν ότι κάθε μέρα απεργίας υποβαθμίζει έτι περαιτέρω το δημόσιο σχολείο και ενισχύει το φροντιστήριο και τα ιδιαίτερα. Η ΟΛΜΕ είναι ένας από τους στυλοβάτες και τους καλύτερους χορηγούς της παραπαιδείας.»
Επειδή είμαι απεργός όχι επειδή το πρότεινε η ΟΛΜΕ αλλά επειδή εγώ πιστεύω (όπως και πολλοί άλλοι συνάδελφοι) ότι πρέπει να απεργήσω, νιώθω ότι ο κ. Μ.Π. προσπαθεί φιλότιμα, αλλά με άκομψο και αφελή τρόπο, να με μετατρέψει σε εκπαιδευτικό γεμάτο ενοχές επειδή «υποβαθμίζω έτι περαιτέρω το δημόσιο σχολείο και ενισχύω το φροντιστήριο και τα ιδιαίτερα.» Επειδή δεν έχω την τιμή να γνωρίζω τον κ. Μ.Π. η πρώτη σκέψη που δημιούργησαν οι νευρώνες μου ήταν απλή και, για να λέμε την αλήθεια, απαξιωτική: «Ο άνθρωπος λέει ό,τι θέλει!» Όμως, επειδή φαίνεται ότι τα εγκεφαλικά μου κύτταρα συνεχίζουν να συνθέτουν πρωτεΐνες και κυρίως την CPEB (Cytoplasmic Polyadenylation Element Binding) η οποία έχει σημαντική συμμετοχή στις βιοχημικές διεργασίες της μνήμης, θυμήθηκα ένα κείμενο της εφημερίδας Η Καθημερινή με θέμα τις κολυμβήθρες που ξέπλυναν την Χρυσή Αυγή. Επειδή το κείμενο έλεγε «πράματα και θάματα» και ουσιαστικά ταύτιζε κάθε αντιμνημονιακή πολιτική παράταξη με την Χρυσή Αυγή, πρόσεξα το όνομα του συντάκτη: Μιχαήλ Πασχάλης, Καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Έγραφε, λοιπόν, ο κ. Μιχαήλ Πασχάλης στην Καθημερινή (30 Αυγούστου 2012) σ’ ένα κείμενο με τίτλο «Πώς ξεπλύθηκε η Χρυσή Αυγή»:
«Τέσσερις κολυμβήθρες ξέπλυναν τη Χρυσή Αυγή. Η πρώτη είναι φυσικά η αντιμνημονιακή κολυμβήθρα. Ο μέσος Ελληνας δύσκολα ξεχωρίζει μια ανακοίνωση της Χρυσής Αυγής από τις ανακοινώσεις των λοιπόν κομμάτων της αντιπολίτευσης. Η αντιμνημονιακή κολυμβήθρα ξεπλένει τα πάντα, δημιουργεί κόμματα από το μηδέν, αναδεικνύει φαιδρές προσωπικότητες σε βουλευτές και αρχηγούς κομμάτων.»
(Η υπογράμμιση είναι δική μου και η ορθογραφία της λέξης «λοιπόν», αντί του σωστού «λοιπών», είναι του κειμένου της ηλεκτρονικής έκδοσης της Καθημερινής.)
Φαίνεται ότι ο κ. Μ.Π. προσπαθεί να γεμίσει ενοχές όχι μόνο τους απεργούς εκπαιδευτικούς, αλλά και κάθε Έλληνα πολίτη που είναι αντίθετος με την μνημονιακή πολιτική της κυβέρνησης που, άκομψα και μη ερυθριών, υποστηρίζει ο κ. Μ.Π.
Οι υπόλοιπες «κολυμβήθρες» δεν αναιρούν την πρώτη «κολυμβήθρα» και στο τέλος του κειμένου ο κ. Μ.Π. γράφει: «Για να θωρακίσουμε τη δημοκρατία μας απέναντι σε τέτοια φαινόμενα, θα πρέπει η διδασκαλία της Ιστορίας στα σχολεία να αποκτήσει το ουσιαστικό περιεχόμενο που οφείλει να έχει.» Αν στις προσπάθειες θωράκισης της δημοκρατίας ο κ. Μ.Π. προσθέσει και την διδασκαλία της αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας, θα βρεθεί στην εξαιρετικά δύσκολη θέση να νουθετήσει τον Προμηθέα ο οποίος στέλνει στον Δία ένα ενδιαφέρον και επίκαιρο μήνυμα:
Μεγαλόστομα λόγια κι έπαρση γεμάτα, καθώς ταιριάζουν στον υπηρέτη
των θεών. Νέοι, με χθεσινή εξουσία και θαρρείτε πως πύργους έχετε
άπαρτους. Μα εγώ δεν είδα δυο βασιλιάδες απ’ αυτούς να γκρεμίζονται;
Και τρίτο αυτόν θα δω, που βασιλεύει τώρα, πολύ γρήγορα και άτιμα.
Μήπως σου μοιάζω πως δείλιασα και σκιάχτηκα με τους νέους θεούς σου;
Μακριά από μένα αυτή η ντροπή. Μα εσύ τον δρόμο που πήρες να ’ρθεις,
βιάσου να γυρίσεις πάλι, κι απ’ όσα με ρωτάς τίποτα δεν θα μάθεις.
(Αισχύλου Προμηθέας Δεσμώτης, στίχοι 953-963 σε μετάφραση Ι. Γρυπάρη.)
Άραγε, πώς σχολιάζει ο κ. Μ.Π. τους παραπάνω στίχους στους φοιτητές του; Δεν πιστεύω να τους λέει ότι ο Προμηθέας συμπορεύεται με τους «νέους θεούς» του κ. Μ.Π.
Αν εγώ, ο δυστυχής και πεπλανημένος απεργός εκπαιδευτικός έχω παρανοήσει τα λόγια του Προμηθέα, θα ένιωθα βαθιά ευγνωμοσύνη αν ο κ. Μ.Π. με βοηθούσε να βγω από την πλάνη μου. Είμαι σίγουρος ότι ο κ. Μ.Π. θα βοηθούσε όλους τους πεπλανημένους και γεμάτους ενοχές Έλληνες πολίτες (εργαζόμενους και άνεργους) αν οι υποδείξεις και συμβουλές του περιλάμβαναν και μία κολυμβήθρα ξεπλύματος των ανομιών της πολιτικής που υποστηρίζει. Εκτός από τους στίχους του Αισχύλου, υπενθυμίζω στον κ. Μ.Π. τους στίχους του παλιού καλού Σαββόπουλου: «…κι έρχεται η στιγμή για ν’ αποφασίσεις με ποιους θα πας και ποιους θ’ αφήσεις».
Υστερόγραφο :
Σ’ ένα κείμενο, η απουσία του τελικού «ν» από την αιτιατική πτώση του αρσενικού άρθρου συχνά δημιουργεί προβλήματα αισθητικής αλλά και σαφήνειας. Για παράδειγμα, οι γραπτές εκφράσεις του κ. Μ.Π. «χρόνο με το χρόνο» και «για το λόγο αυτό» δεν μπορούν να διεκδικήσουν δάφνες υψηλής αισθητικής, ανεξάρτητα από την διά νόμου αποβολή του δύστυχου «ν» από την αιτιατική του αρσενικού άρθρου όταν η λέξη που ακολουθεί αρχίζει με το γράμμα «χ» ή «λ». Ακόμα χειρότερα, αν σ’ ένα κείμενο συνυπάρχει ο λόγιος Σκαρλάτος Βυζάντιος (1798-1878) με το Βυζάντιο (πολιτική και γεωγραφική οντότητα) και ο συγγραφέας του κειμένου υπακούοντας στους νόμους περί χρήσης του «ν» γράψει «…σε πολλά κείμενα συναντούμε αναφορές για το Βυζάντιο», ο δυστυχής αναγνώστης θα πρέπει να ψάξει επισταμένως στα συμφραζόμενα για να καταλάβει αν αυτό που «συναντούμε» αναφέρεται στον Σκαρλάτο Βυζάντιο ή στο κράτος του Βυζαντίου. Ανάλογα προβλήματα θα συναντήσει ο ζωγράφος Περικλής Βυζάντιος (1893-1972), αλλά και μία μαρμάρινη στήλη στην οποία ο καλλιτέχνης έγραψε «Τιμή και δόξα στο ναυτικό», αφού ο αναγνώστης μένει με την απορία αν τιμάται και δοξάζεται «ο ναυτικός» ή «το ναυτικό» και δυστυχώς ο καλλιτέχνης δεν είναι παρών για να τον διαφωτίσει.
*O Μανώλης Γασπαράκης, είναι Χημικός (PhD), 3ο Γενικό Λύκειο Ρεθύμνου
