ΕΚΠΑ: η διαθεσιμότητα, το «δέος» και το «μάρμαρο»…

Να ξεκινήσουμε από μια παραδοχή. Τα πανεπιστήμια υπάρχουν ως «οντότητα», έχουν λόγο ουσιαστικής ύπαρξης, αν είναι ανοιχτά, οπότε και παρέχουν στους φοιτητές τους τη δυνατότητα συμμετοχής στο διδακτικό-ερευνητικό έργο.

 

Μια δεύτερη παραδοχή είναι η πολιτεία και τα όργανα διοίκησης των ΑΕΙ-ΤΕΙ να κάνουν ότι είναι απαραίτητο, ώστε η πρώτη παραδοχή να γίνεται πράξη, χωρίς «εκπτώσεις»…

 

Κι όλα τούτα κάτω από τη γενική αρχή του σεβασμού των νόμων και της εφαρμογής τους προς κάθε κατεύθυνση.

 

Πολιτεία και πανεπιστημιακή κοινότητα είναι αναγκαίο να συνεργάζονται προς όφελος των φοιτητών και φυσικά διαφυλάσσοντας τόσο το κύρος των ανωτάτων ιδρυμάτων όσο και την ποιότητα του εκπαιδευτικού έργου.

 

Χρόνια τώρα στα πανεπιστήμια κυριαρχούσαν -σε κάποιο βαθμό ισχύει και σήμερα- οι «φοιτητοπατέρες» των κομματικών νεολαιών και το «αλισβερίσι» με τις διοικήσεις των ιδρυμάτων… Το άσυλο είχε αποκτήσει μια έννοια τελείως διαφορετική και σίγουρα λαθεμένη… Είχε δημιουργηθεί ένα «κατεστημένο», που μόνο το κύρος των ιδρυμάτων και την ποιότητα των παρεχόμενων σπουδών δεν ήταν σε θέση να υπηρετήσει.

 

Γίνεται μια προσπάθεια αυτά και άλλα «στεγανά» να σπάσουν και το δημόσιο Πανεπιστήμιο στη χώρα μας να βρει ξανά το δρόμο και το κύρος που του αρμόζει, αξιοποιώντας το έμψυχο δυναμικό του (τους πανεπιστημιακούς δασκάλους-ερευνητές και τους φοιτητές του).

 

Θα περιμέναμε, λοιπόν, η πανεπιστημιακή κοινότητα στο σύνολό της (και κυρίως οι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι και τα όργανα διοίκησης των ανωτάτων ιδρυμάτων) να είναι στην «εμπροσθοφυλακή» των αλλαγών-μεταρρυθμίσεων. Ας αποφύγουμε, όμως, τις γενικεύσεις, που αδικούν πολλούς…. Η πλειοψηφία των εμπλεκομένων στη διαδικασία αυτή πιστεύουμε ότι αντιλαμβάνεται την αναγκαιότητα των ριζικών αλλαγών που απαιτούνται και συμμετέχει: είτε κριτικά -με ιδέες (προτάσεις) είτε με άμεσο και πρακτικό τρόπο στην προσπάθεια αυτή.

 

Όμως πάντα το καινούριο «τρομάζει», «ξεβολεύει» αλλάζει ισορροπίες-σχεδιασμούς προσωπικούς, ανατρέπει φιλοδοξίες, φέρνει στην επιφάνεια νέα δεδομένα και προκλήσεις…

 

Η χώρα βρίσκεται τα τελευταία χρόνια σε μια δύσκολη καμπή. Το έχουμε γράψει πολλές φορές ότι η Ελλάδα πρέπει επιτέλους να γίνει ένα φυσιολογικό κράτος. Ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος. Ακόμα και αν δεν το απαιτούσαν οι όροι που έχουμε συμφωνήσει με τους δανειστές μας στο Μνημόνιο, θα έπρεπε μόνοι μας να κάνουμε όλα όσα απαιτούνται προς την κατεύθυνση αυτή. Το δύσκολο στη δική μας περίπτωση προσαρμογής είναι ότι όλα θα πρέπει να αλλάξουν σε σύντομο χρόνο.

 

Βασικός πυλώνας όλων αυτών των αναγκαίων αλλαγών είναι η ανώτατη εκπαίδευση και, φυσικά, η απρόσκοπτη λειτουργία των πανεπιστημίων.

 

Τις τελευταίες δεκατρείς εβδομάδες (!) το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ) παραμένει κλειστό λόγω της απεργίας του διοικητικού προσωπικού που αντιδρά στη διαθεσιμότητα.

 

Και ενώ οι πρυτάνεις των άλλων ιδρυμάτων συζητούν (σε τακτά χρονικά διαστήματα) με τον υπουργό Παιδείας ο κ. Πρύτανης του ΕΚΠΑ (Θ. Πελεγρίνης) το αποφεύγει συστηματικά. Ξοδεύει την ίδια ώρα πολύτιμο χρόνο προκειμένου να παρουσιάσει στο Παρίσι ένα θεατρικό του έργο. Κανείς δεν μπορεί να ψέξει έναν πανεπιστημιακό δάσκαλο (θεατρικό συγγραφέα-σκηνοθέτη και «ηθοποιό») για την αγάπη του στην τέχνη και το θέατρο. Όμως τη στιγμή αυτή, που το ΕΚΠΑ παραμένει κλειστό για 13 εβδομάδες (!), χωρίς να μπορέσουν να εγγραφούν ούτε οι πρωτοετείς φοιτητές του, χωρίς να έχουν διεξαχθεί οι εξετάσεις και με ένα εξάμηνο σπουδών στον αέρα… Ο επικεφαλής του ιδρύματος αντί να κάνει ότι είναι (και δεν είναι) δυνατόν για να λειτουργήσει το Πανεπιστήμιο που διοικεί δίνει θεατρική παράσταση με την παρουσία 56 θεατών (!) στο Παρίσι… Αν αυτό δεν αποτελεί «παράβαση καθήκοντος» τότε πως αλλιώς μπορεί να χαρακτηριστεί η στάση αυτή του κ. Θ. Πελεγρίνη; Ο υπουργός κινείται «πειθαρχικά» σε βάρος του, η Σύγκλητος του ΕΚΠΑ απορρίπτει ως άδικη και αβάσιμη την πειθαρχική δίωξη του πρύτανη για το αδίκημα της παράβασης καθήκοντος. Ο κ. Θ. Πελεγρίνης «αισθάνεται δέος!» μπρος στους απεργούς διοικητικούς, οι οποίοι τον «αποθεώνουν!», οι φοιτητές χάνουν το εξάμηνο σπουδών και οι γονείς τους πληρώνουν κι αυτοί το δικό τους… «μάρμαρο»! Η συνέχεια έχει τον κ. Πρύτανη να χαρακτηρίζει το Συμβούλιο του ιδρύματος «5η φάλαγγα του Φράνκο»… Ο υπουργός παραπέμπει τον πρύτανη στο Πειθαρχικό Συμβούλιο μελών ΔΕΠ, αποστέλλοντας σχετικό έγγραφο στον πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας με την ίδια κατηγορία σε βάρος του… Την ίδια στιγμή το Συμβούλιο του Ιδρύματος διατυπώνει βαρύτατες κατηγορίες κατά του πρύτανη ακόμη και για κακοδιαχείριση των οικονομικών του ΕΚΠΑ. Γίνεται λόγος ότι έχασε περισσότερα από 70 εκατ. ευρώ από ζημίες του χαρτοφυλακίου κινητών αξιών, όταν ο ετήσιος προϋπολογισμός του ΕΚΠΑ είναι 18 εκατ. ευρώ! Από τις ζημίες αυτές μόνο τα 6,7 περίπου εκατ. ευρώ προήλθαν από την εφαρμογή του PSI και τα υπόλοιπα λόγω της κακοδιαχείρισης…

 

Για το λόγο αυτό το Συμβούλιο Ιδρύματος ζητά έλεγχο από ορκωτούς λογιστές για την εν γένει διαχείριση της περιουσίας του Ιδρύματος και του Ειδικού Λογαριασμού.

 

Έτσι, ο κ. Θ. Πελεγρίνης εκτός από την πειθαρχική δίωξη θα πρέπει να δώσει «εξηγήσεις» και για την διαχείριση των οικονομικών του ΕΚΠΑ στη διάρκεια της πρυτανείας του…

 

Όλα τούτα μας οδηγούν ξανά στις δύο αρχικές παραδοχές… και στη γενική αρχή αυτήν που αναφέρεται στη νομιμότητα…

Όσο, όμως, η κατάσταση αυτή συνεχίζεται, τόσο «θύματά» της θα είναι οι φοιτητές-οι οικογένειές τους και το κύρος του ΕΚΠΑ…

Πολιτεία, πανεπιστημιακή κοινότητα του ΕΚΠΑ και διοικητικό προσωπικό θα πρέπει να ξαναδούν από κοινού με ψυχραιμία το πρόβλημα… Να κάνουν αυτοκριτική στους μέχρι τώρα χειρισμούς τους και να δώσουν την ευκαιρία στο ΕΚΠΑ να… «αναπνεύσει».

Οι διοικητικοί υπάλληλοι λ.χ. να κάνουν ένα βήμα πίσω, ορίζοντας «προσωπικό ασφαλείας», για μια στοιχειώδη λειτουργία του ΕΚΠΑ (εγγραφές πρωτοετών, εξετάσεις, πτυχία). Η πολιτεία να ξεκαθαρίσει άμεσα το τοπίο της διαθεσιμότητας-ενδοπανεπιστημιακής κινητικότητας.

 

Ο πρύτανης να αποφεύγει δηλώσεις που «πυροδοτούν» εντάσεις, εξηγώντας ταυτόχρονα τι ακριβώς έχει συμβεί επί των ημερών του στον τομέα της οικονομικής διαχείρισης.

 

Τα όργανα διοίκησης του ΕΚΠΑ να προσέλθουν σε διάλογο με την πολιτεία.

 

Το «αλάθητο» και η «μονολιθικότητα» δεν έχουν να προσφέρουν το παραμικρό στην εκτόνωση της κρίσης…