Την αντίθεση της στη δημιουργία κλειστών δομών φιλοξενίας στην Κρήτη και τη θέση της για συνέχιση του προγράμματος Εστίας με φιλοξενία προσφύγων σε σπίτια επανέλαβε στη χθεσινή συνεδρίαση της η Περιφερειακή Ένωση Δήμων Κρήτης, επικαιροποιώντας την απόφαση που έχει λάβει από το 2017.
Οι δήμαρχοι του νησιού για μια ακόμα φορά αναγνώρισαν το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η χώρα και εξέφρασαν τη βούληση να συνδράμουν σε αυτό, υπό την προϋπόθεση ωστόσο της συνέχισης του προγράμματος Εστία που θα διασφαλίσει τη διαμονή των προσφύγων σε σπίτια σε αξιοπρεπείς και ανθρώπινες συνθήκες και εναντιώνονται σε κάθε προοπτική δημιουργίας hot spot.
Στη διάρκεια της χθεσινής συζήτησης ο πρόεδρος της Αναπτυξιακής Ηρακλείου τόνισε πως στην Κρήτη αυτή τη στιγμή φιλοξενούνται 860 πρόσφυγες καθώς άδειασαν 300 θέσεις, οι οποίες μπορούν να καλυφθούν ενώ φαίνεται πως έχουν βρεθεί ακόμα σπίτια στο Ηράκλειο που μπορούν να φιλοξενήσουν επιπλέον 100 πρόσφυγες. Παράλληλα, η ΠΕΔ ετοίμασε την πρόταση της με επιχειρήματα την οποία θα κοινοποιήσει στους αρμόδιους υπουργούς και η οποία αφορά τη συνέχιση του προγράμματος, ενώ θα επιδιώξει άμεσα συνάντηση και με τον νέο υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου Νότη Μηταράκη.
Ζητούμενο είναι να βρεθούν επιπλέον σπίτια σε όλους τους νομούς για να εξασφαλιστεί η φιλοξενία των 1500 προσφύγων που σχεδιάζει η κυβέρνηση να φιλοξενηθούν στο νησί, ώστε όταν θα γίνει συνάντηση στο υπουργείο η πρόταση από πλευράς Κρήτης να είναι ολοκληρωμένη.
Στη διάρκεια της χθεσινής συνεδρίασης ο πρόεδρος της ΠΕΔ Κρήτης Γιάννης Κουράκης τόνισε μεταξύ άλλων: «Η Κρήτη είναι ο ισχυρότερος τουριστικός προορισμός της χώρας, από τους ισχυρότερους στην Ευρώπη. Λέμε ναι στο να πάρουμε πρόσφυγες. Είμαστε έτοιμοι να γίνει η κατανομή σε όλους τους νομούς. Είμαστε κάθετα αντίθετοι στα κλειστά κέντρα. Είμαστε πρόθυμοι και πανέτοιμοι να πάρουμε 1.500 και παραπάνω πρόσφυγες για να φιλοξενηθούν σε ανθρώπινες συνθήκες, σε σπίτια. Όπως είμαστε έτοιμοι να φιλοξενήσουμε και ανήλικα παιδιά. Πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση και ετοιμότητα. Η θέση μας έχει δοκιμαστεί με επιτυχία και σε αυτή πρέπει να μείνουμε σταθεροί».
Ο δήμαρχος Ηρακλείου Βασίλης Λαμπρινός τόνισε: «Έχουμε μια ανησυχία εάν βρεθούν τα επιπλέον σπίτια. Προσωπική μου άποψη ότι θα έρθουν πολύ περισσότεροι από 1.500. Θα πρέπει να έχουμε μια στερεά άποψη, εάν μπορούμε να βρούμε 400-500 σπίτια επιπλέον σε όλη την Κρήτη».
Ο αντιπρόεδρος της ΠΕΔ και δήμαρχος Ρεθύμνου Γιώργος Μαρινάκης επανέλαβε πως πρέπει να συνεχιστεί το μοντέλο φιλοξενίας προσφύγων σε σπίτια τονίζοντας: «Ας ελπίσουμε ότι η επανίδρυση του υπουργείου θα σημάνει και αλλαγή πολιτικής, αν και δεν είμαι αισιόδοξος. Είμαστε αποφασισμένοι να παλέψουμε κοινωνικά και πολιτικά. Εύχομαι να μην συνεχιστεί ο μέχρι τώρα σχεδιασμός και να υπάρξει αλλαγή πολιτικής. Εάν θέλουν πραγματικά να λύσουν το θέμα είμαστε εδώ να κουβεντιάσουμε για πραγματικά ασφαλείς και υγιεινές συνθήκες φιλοξενίας. Ο κ. Στεφανής είπε ότι «δεν θέλουμε να καλοπερνάνε οι πρόσφυγες». Πρέπει να δείτε τον χώρο που πρότειναν στο Ρέθυμνο. Κουβάλησα μέσα μου μια αγανάκτηση γιατί αυτό που είδα να μας προτείνουν δεν είχε καμία ηθική και πολιτική νομιμοποίηση. Να αναλάβουμε όλοι την ευθύνη που μας αναλογεί, ενωμένοι, και να κάτσουμε να κουβεντιάσουμε με την κυβέρνηση για να βρεθεί λύση. Να διακριβώσουμε τις προθέσεις του νέου υπουργείου».
Από την πλευρά του ο δήμαρχος Φαιστού Γρηγόρης Νικολιδάκης σημείωσε ότι «δεν υπάρχουν χώροι ούτε για κλειστές ούτε για ανοιχτές δομές στην περιοχή μας. Έχουμε κορεστεί. Ακόμα και οι… κούμοι έχουν ενοικιαστεί».
«Εδώ είμαστε για να πάμε όλοι μαζί», τόνισε ο δήμαρχος Οροπεδίου – Λασιθίου Γιάννης Στεφανάκης, ενώ ο δήμαρχος Χερσονήσου Γιάννης Σέγκος ανέφερε: «Η πρόθεση είναι η δημιουργία κλειστών κέντρων. Πιθανώς βλέπουν τη μεγάλη ροή από την κυβέρνηση την οποία δεν περίμεναν. Η αίσθηση που έχω είναι ότι επιδιώκουν τη δημιουργία κλειστών δομών, καθώς τα σπίτια και τα 500 κατοστάρικα είναι η λογική «ανοίξαμε και σας περιμένουμε». Εκτιμώ ότι ως Κρήτη πρέπει να βάλουμε τους όρους για να τους ακολουθήσουμε όλοι μαζί. Βάσει τηλεφωνήματος που δέχθηκα γίνονται οχλήσεις για να παραχωρήσει το ακίνητο του για ανήλικους πρόσφυγες. Να βγάλουμε κι εδώ απαράβατους όρους για να μην δημιουργηθεί κοινωνική αναστάτωση».
«Δεν πρέπει να μπούμε στο τρυπάκι καμίας κυβέρνησης. Η νυν κυβέρνηση θα υπαναχωρήσει στη θέση μας, αρκεί να μας βρει ενωμένους. Προτείνω τη σημερινή πρόταση να την περάσουμε από τα δημοτικά συμβούλια. Και σαν μια γροθιά να ανέβουμε επάνω στον κ. Μηταράκη. Να προσέξουμε μην μας έρθουν από τον νότο. Αυτό φοβάται και η Ιταλία. Να ισχυροποιήσουμε τη θέση μας μέσα από τα δημοτικά συμβούλια, να δημιουργήσουμε μια αντιπροσωπεία και να πάμε στην Αθήνα. Και να ξεκαθαρίσουμε στον κ. υπουργό ότι αυτή είναι η θέση μας και δεν διαπραγματευόμαστε τίποτε άλλο», τόνισε ο δήμαρχος Αρχανών – Αστερουσίων Μανώλης Κοκοσάλης.
Ο δήμαρχος Μαλεβιζίου Μενέλαος Μποκέας πρότεινε να «να γίνει μια συνάντηση με τον υπουργό. Να δούμε τις προθέσεις του και εάν χρειαστεί να συνεδριάσουμε ξανά».
Η πρόταση της ΠΕΔ Κρήτης
Ειδικότερα, στο έγγραφο που θα αποστείλει στους αρμόδιους υπουργούς η ΠΕΔ Κρήτης αναφορικά με τη φιλοξενία προσφύγων σε σπίτια αναφέρεται: «Το πρόγραμμα ΕSTIA υλοποιείται στη χώρα μας από την Ύπατη Αρμοστεία του Ο.Η.Ε. και χρηματοδοτείται από την πολιτική προστασία και ανθρωπιστική βοήθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης (έκτακτα κονδύλια).
Στην Κρήτη η υλοποίηση του προγράμματος της Ύπατης Αρμοστείας του Ο Η.Ε. ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2017 από την Αναπτυξιακή Ηρακλείου με ομάδα συνεργαζόμενων φορέων (Εκπαιδευτική Αναπτυξιακή ΠΛΟΗΓΟΣ και Σύμπραξη Φορέων Χανίων). Προηγήθηκε απόφαση της Π.Ε.Δ. Κρήτης και συμφωνία με το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη για φιλοξενία μέχρι 2000 άτομα.
Περιοχές υλοποίησης του προγράμματος στην Κρήτη είναι οι πόλεις του Ηρακλείου, της Σητείας, του Γαζίου και των Χανίων. Σήμερα, οι θέσεις που παρέχονται για τους ευάλωτους αιτούντες άσυλο και τους πρόσφυγες, αριθμούν τις 1.100 ενώ οι φιλοξενούμενοι αγγίζουν σε πληθυσμό περίπου τα 860 άτομα.
Οι υπηρεσίες που παρέχονται σε αυτούς είναι:
- Παροχή κατοικίας
- Εξοπλισμός κατοικιών
- Ψυχοκοινωνική στήριξη
- Διασύνδεση με δημόσιες υπηρεσίες (δομές υγείας, εκπαίδευσης, κοινωνικές υπηρεσίες).
Οι αιτούντες άσυλο παραμένουν μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης τους στο πρόγραμμα ESTIA. Μετά την επίδοση της απόφασης επί του αιτήματος παροχής ασύλου, ξεκινούν οι διαδικασίες απένταξής τους από το πρόγραμμα. Η μεγάλη πλειοψηφία αυτών (ποσοστό άνω του 70%) αναχωρούν από την Ελλάδα με κύριους προορισμούς πρωτίστως τη Γερμανία και δευτερευόντως χώρες της Βόρειας Ευρώπης.
Το 2020 είναι η τελευταία χρονιά χρηματοδότησης του προγράμματος ESTIA από τα έκτακτα κονδύλια της Ε.Ε. (θεωρείται μεταβατική χρονιά), επομένως και υλοποίησής του από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ στην Ελλάδα. Από το 2021 και έπειτα θα χρηματοδοτείται από τους τακτικούς προϋπολογισμούς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενώ θα έχει εξασφαλισμένους πόρους μέχρι το 2027. Έτσι σταδιακά το 2021 η διαχείριση του προγράμματος ESTIA θα περάσει από την Ύπατη Αρμοστεία στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και άλλες κρατικές δομές.
Επίσης, σύμφωνα με τις εξαγγελίες της κυβέρνησης, οι θέσεις του προγράμματος ESTIA αναμένεται το 2020 να ανέλθουν από 25.000 περίπου στις 40.000 θέσεις.
Συνέχεια του προγράμματος ESTIA θεωρείται το πρόγραμμα ΗΛΙΟΣ, το οποίο υλοποιείται από τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΔΟΜ) και χρηματοδοτείται από το Directorate General Migration and Home Affairs of the European Commission (Διεύθυνση Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής). Στην Κρήτη φορέας υλοποίησης του προγράμματος είναι ο ΔΟΜ σε συνεργασία με την Εκπαιδευτική Αναπτυξιακή ΠΛΟΗΓΟΣ (αναμένεται να υπογραφεί σύμβαση εντός Ιανουαρίου). Περιοχή εφαρμογής του προγράμματος θεωρείται ολόκληρη η Κρήτη (και τα χωριά) και αφορά 180 άτομα ηλικίας 18 έως 64 ετών. Πρόκειται για πρόγραμμα που αποσκοπεί, μέσα από συνδυασμένες δράσεις, να προωθήσει την ομαλή ένταξη των ωφελούμενων στην τοπική κοινωνία.
Δράσεις του προγράμματος αυτού είναι:
- Βοήθεια των δικαιούχων διεθνούς προστασίας (προσφύγων) στην αναζήτηση, εύρεση και μίσθωση κατοικιών (μεταξύ άλλων, παρέχονται υπηρεσίες διερμηνείας για την αποτελεσματική συνεννόηση ανάμεσα στους ιδιοκτήτες που προσφέρουν κατοικίες προς μίσθωση και στους πρόσφυγες που επιθυμούν να τις ενοικιάσουν).
- Εκμάθηση ελληνικής γλώσσας και ελληνικού πολιτισμού: Θα πραγματοποιηθούν προγράμματα εξάμηνης διάρκειας με δυνατότητα πιστοποίησης γλωσσομάθειας μετά το πέρας της κατάρτισης.
- Φύλαξη παιδιών, ηλικίας 2,5 έως 7 ετών κατά τη διάρκεια της κατάρτισης.
- Στήριξη για την ανεύρεση εργασίας.
- Παροχή επιδόματος για 6 έως 12 μήνες από τον ΔΟΜ.
Στόχος του προγράμματος αυτού είναι οι ωφελούμενοι να ενταχθούν και να ακολουθήσουν την πορεία τους με ενισχυμένο αίσθημα ανεξαρτησίας και αυτενέργειας.
Για τα ασυνόδευτα ανήλικα η Π.Ε.Δ. Κρήτης έχει εκφραστεί θετικά με αλλαγές όμως που πρέπει να γίνουν στο σύστημα διαχείρισης και έχει καταθέσει τις προτάσεις της στο υπουργείο. Παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχει εξέλιξη οι φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης της Κρήτης θα μπορούσαν να υποβάλουν άμεσα πρόταση για την δημιουργία 2-3 δομών φιλοξενίας ανηλίκων δυναμικότητας περίπου 30 ατόμων η κάθε μια».
Η ένωση τουριστικών καταλυμάτων Ρεθύμνου διαφωνεί με τη δημιουργία προσφυγικής δομής
Tη διαφωνία της για τη δημιουργία προσφυγικής δομής στους Αρμένους αλλά και σε οποιαδήποτε περιοχή του Ρεθύμνου εκφράζει με ψήφισμα της η Ομοσπονδία Ιδιοκτητών, Επιχειρηματιών και Εκμεταλλευτών ενοικιαζομένων δωματίων και διαμερισμάτων βιλών και λοιπών τουριστικών καταλυμάτων Ρεθύμνης «ΑΡΚΑΔΙ».
Σε ψήφισμα της τάσσεται υπέρ της πρότασης της ΠΕΔ και των αυτοδιοικητικών του νησιού για φιλοξενία προσφύγων σε σπίτια. Ειδικότερα, στο ψήφισμα της αναφέρει:
«Η Ένωση μας διαφωνεί έντονα με την απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να δημιουργήσει χώρο φιλοξενίας προσφύγων στους Αρμένους, αλλά και οπουδήποτε αλλού στην περιοχή του Ρεθύμνου, κάτι που θα υποβαθμίσει την περιοχή, την πόλη γενικότερα και θα πλήξει τον τουρισμό της.
Συντασσόμαστε με την άποψη του δήμου Ρεθύμνης και την πρόταση που διαμέσου της ΠΕΔ Κρήτης κατέθεσε στο κυβερνητικό κλιμάκιο, με την οποία πραγματοποιήθηκε συνάντηση προ ημερών, την εφαρμογή δηλαδή του προγράμματος ΕΣΤΙΑ που προβλέπει διαμερίσματα που μπορούν να ενοικιαστούν και να φιλοξενήσουν πρόσφυγες. Η λύση αυτή θεωρούμε ότι πέρα από το ότι είναι δοκιμασμένη και αποτελεσματική, είναι σωστή γιατί αφενός είναι αξιοπρεπής για τους φιλοξενούμενους πρόσφυγες και αφετέρου τους δίνεται η δυνατότητα να ενσωματωθούν στις τοπικές κοινωνίες, να προσφέρουν με την εργασία τους στον τόπο φιλοξενίας, χωρίς να δημιουργούνται αντιδράσεις και αντιθέσεις στην περιοχή».
