Αποχαιρετισμός στον Εμμανουήλ Μπιρλιράκη
Πρόεδρε, Πρωτοπόρε-Πρωτεργάτη-Πρωταγωνιστή
Είναι πολύ δύσκολο να αποχαιρετώ έναν άνθρωπο με τα χαρακτηριστικά και την πολυσχιδή προσφορά τη δική σου, του Μανώλη Μπιρλιράκη, του προέδρου του Επιμελητηρίου μας για 13 χρόνια, από το 1993 έως το 2006.
Οι συνεργάτες σου, οι φίλοι σου είμαστε μαζεμένοι εδώ για να θυμηθούμε τις πρωτοβουλίες σου για την αναβάθμιση του Επιμελητηρίου μας αλλά και του τόπου μας.
Τα χαρακτηριστικά της διοίκησης Μπιρλιράκη ήταν η καλή συνεργασία, η συνεννόηση, η σεμνότητα, η συνέργεια, η επιμονή, η πολλή δουλειά, η καλή και σωστή ενημέρωση.
Στα επιτεύγματα της διοίκησης Μπιρλιράκη καταγράφεται, πρώτα απ’ όλα, η δημιουργία Βιοτεχνικού Πάρκου (ΒΙΟΠΑ) στο Ρέθυμνο. Πρόκειται για έργο πολύ μεγάλης σημασίας με πολλαπλά οφέλη για την τοπική κοινωνία. Η μεταστέγαση βιοτεχνιών σε οργανωμένο χώρο θα έχει ως άμεσο αποτέλεσμα την καλύτερη τουριστική και οικιστική ανάπτυξη της πόλης κι αυτό αποτελεί σταθερή πεποίθηση του Μανώλη Μπιρλιράκη από τις πρώτες κιόλας μέρες της προεδρίας του.
Με πρωτοβουλία του Επιμελητηρίου δημιουργείται ειδικός φορέας, η ανώνυμη εταιρεία «ΒΙΟ.ΠΑ. Ρεθύμνου Α.Ε.», για την ίδρυση και λειτουργία του Βιοτεχνικού Πάρκου και καταβάλλονται προσπάθειες αναζήτησης του κατάλληλου οικοπεδικού χώρου για την κατασκευή του. Μέτοχοι της εταιρείας αυτής, εκτός του Επιμελητηρίου, είναι η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ρεθύμνης, και ο Δήμος Ρεθύμνης.
Την Προεδρία της εταιρείας αυτής από τη σύστασή της μέχρι και το 2006 αναλαμβάνει ο Μανώλης Μπιρλιράκης.
Η εξεύρεση της απαιτούμενης οικοπεδικής έκτασης που να πληροί τις απαιτούμενες προδιαγραφές δεν ήταν καθόλου εύκολη υπόθεση, αφού θα έπρεπε να εξασφαλίζει τη συναίνεση των όμορων Κοινοτήτων.
Προσπάθειες για τη δημιουργία του ΒΙΟ.ΠΑ. στην περιοχή της Γέφυρας της Ζουρίδας και στο Σωματά, δυστυχώς δεν ευοδώθηκαν, λόγω της σθεναρής άρνησης των κατοίκων των γύρω περιοχών.
Τα 285 στρέμματα οικοπεδικής έκτασης που εξασφαλίστηκαν στην περιοχή του οικισμού Αγίας Τριάδας, μιας γοργά αναπτυσσόμενης περιοχή σε κοντινή απόσταση, περίπου 10 χιλιομέτρων, από το Ρέθυμνο, ήταν μια εξαιρετική επιτυχία, όχι μόνο για τα δεδομένα της εποχής, αλλά και τα σημερινά.
Ανάμεσα στις πιο σημαντικές πρωτοβουλίες της διοίκησης Μπιρλιράκη υπάρχουν δύο που συνδέονται άμεσα με το Επιμελητήριο και τη λειτουργία του.
Η πρώτη αφορά στη Μεταστέγαση των Υπηρεσιών του Επιμελητηρίου και η δεύτερη στη Μηχανοργάνωσή του.
Επί δεκαετίες το Επιμελητήριο στεγαζόταν σε ιδιόκτητο κτίριο επί της οδού Επισκ. Καστρινογιαννάκη 1, στο κέντρο της πόλης που για τα δεδομένα της εποχής και τη λειτουργία του επαρκούσε.
Ωστόσο με την πάροδο του χρόνου τα δεδομένα άλλαξαν, το Ρέθυμνο γνώρισε αλματώδεις ρυθμούς οικονομικής και οικοδομικής ανάπτυξης. Στην απογραφή του 2001 το Ρέθυμνο είχε 32.500 μόνιμους κατοίκους, πολλαπλάσιους απ’ όσους είχε τρεις δεκαετίες πριν.
Ήταν επόμενο λοιπόν, λόγω της ραγδαίας ανάπτυξης του τόπου, τα γραφεία αυτά του Επιμελητηρίου, λόγω εμβαδού αλλά και λόγω θέσης, να μην είναι καθόλου επαρκή.
Ο στόχος της απόκτηση νέου ακινήτου, το οποίο να εξυπηρετεί τις αυξανόμενες ανάγκες του Επιμελητηρίου, επιδιώχθηκε με συστηματικότητα και αποφασιστικότητα.
Συγκροτήθηκαν επιτροπές, πραγματοποιήθηκαν δημόσιοι διαγωνισμοί και έγιναν αρκετές διαπραγματεύσεις για να συμφωνηθεί το κατάλληλο τίμημα.
Λαμβάνοντας υπόψη τα υπέρ και τα κατά της κάθε προσφοράς που κατατέθηκε, αποφασίστηκε τελικά να αγοραστεί το ακίνητο του 1ου ορόφου στη Λεωφόρο Εμμ. Πορτάλιου 23, στο Ρέθυμνο, το οποίο διέθετε και συνεδριακό χώρο.
Στη συνέχεια η διοίκηση Μπιρλιράκη ενήργησε με διορατικότητα και αγόρασε επιπλέον μια ιδιοκτησία του δεύτερου ορόφου.
Ο μακρόπνοος σχεδιασμός του Προέδρου Μπιρλιράκη που οδήγησε στη σύγχρονη κτιριακή υποδομή του Επιμελητηρίου Ρεθύμνου, ευθύνεται και για την αναβάθμιση των παρεχομένων υπηρεσιών προς τα μέλη του.
Τεχνολογικός εξοπλισμός όπως ηλεκτρονικοί υπολογιστές και αντίστοιχα προγράμματα λογισμικού, που σήμερα θεωρούνται δεδομένα, ήταν τότε στις αρχές της εμφάνισής τους.
Η τεράστια αυτή εξέλιξη επέτρεψε τη δημιουργία βάσης δεδομένων και την ηλεκτρονική τήρηση των Μητρώων του Επιμελητηρίου.
Η αύξηση των εσόδων, η συνετή διαχείριση των οικονομικών του Επιμελητηρίου συνέβαλε, εκτός της αγοράς νέων γραφείων, στη συμμετοχή στα έξοδα πρωτοβουλιών που συμβάλουν στην οικονομική ανάπτυξη, στην επιχορήγηση κοινωνικών πρωτοβουλιών και πολιτιστικών εκδηλώσεων. Παράδειγμα, η καθιέρωση της συμμετοχής του Επιμελητηρίου στα έξοδα τουριστικής προβολής του Νομού, η επιχορήγηση πολιτιστικών εκδηλώσεων, δημιουργικών πρωτοβουλιών και ενίσχυση επαγγελματικών σωματείων, αθλητικών συλλόγων κ.ά.
Ο Μανώλης Μπιρλιράκης, άνθρωπος με πλούσια κοινωνική προσφορά στον τόπο του, θέλησε να βοηθήσει στην προβολή και αναβάθμιση του Ρεθύμνου και από τη θέση του Προέδρου του Επιμελητηρίου με πολλούς και διάφορους τρόπους.
Χαρακτηριστική είναι η προσπάθεια διατήρησης της Παγκρήτιας Έκθεσης Χειροτεχνίας που διοργανωνόταν επί δεκαετίες στο Ρέθυμνο.
Πρωταγωνιστεί στην ίδρυση του Κέντρου Λαϊκής τέχνης στην οδό Κρουτοβουλίδου, ύστερα από σκληρή διαπραγμάτευση με τον ΕΟΜΜΕΧ.
Στα μέσα της δεκαετία του 2000 με τη στήριξη, αιγίδα και βοήθεια του Επιμελητηρίου Ρεθύμνης, διοργανώνεται στη μαρίνα της πόλης μας, κάθε χρόνο Γενική Έκθεση προβολής των προϊόντων και των επιχειρήσεων του Ρεθύμνου.
Στην προσπάθειά μας να αναφερθούμε στους σημαντικότερους σταθμούς μιας μακράς διαδρομής θα πρέπει να συμπεριλάβουμε και τη συμμετοχή της διοίκησης Μπιρλιράκη στη δημιουργία:
α) Της «Αναπτυξιακής Κρήτης», του ενδιάμεσου φορέα διαχείρισης προγραμμάτων και πρωτοβουλιών που αφορούν σε επιχειρήσεις. Ο φορέας αυτός συνεχίζει να λειτουργεί μέχρι και σήμερα με μετόχους τα 4 Επιμελητήρια της Κρήτης, το Πανεπιστήμιο Κρήτης και τις Συνεταιριστικές Τράπεζες και έχει διαχειριστεί προγράμματα των Β’ και Γ’ ΚΠΣ και του ΕΣΠΑ.
β) Του Κέντρου Επιχειρηματικής και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΚΕΤΑ) Κρήτης. Επρόκειτο για φορέα παροχής εξατομικευμένης συμβουλευτικής υποστήριξης στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που λειτούργησε στα πλαίσια του Γ’ ΚΠΣ, με στόχο την παροχή αξιόπιστων υπηρεσιών πληροφόρησης και συμβουλευτικού προσανατολισμού προς τις επιχειρήσεις σε θέματα νομικά, προβολής και αύξησης της ανταγωνιστικότητας των προϊόντων τους, ανεύρεσης κατάλληλων συνεργατών κ.λπ.
Η συμβολή του προέδρου μας στον συγκρητισμό υπήρξε καταλυτική. Το σύνθημά του «Συγκρητισμός με ίσες ευκαιρίες ανάπτυξης» κοσμεί ακόμα το πάνελ του Επιμελητηρίου. Ο Μανώλης Μπιρλιράκης ενέπνεε τον σεβασμό και την εμπιστοσύνη όλων των Προέδρων στο πανελλήνιο.
Το 2004 συμπληρώθηκαν 70 χρόνια από την ίδρυση του Επιμελητηρίου Ρεθύμνου. Με την ευκαιρία αυτή η διοίκηση Μπιρλιράκη διοργάνωσε εορταστικές εκδηλώσεις συνοδευόμενες από τριήμερο Πανελλήνιο Συνέδριο, με παρουσία και ομιλίες εκπροσώπων της Πολιτείας, ευρωβουλευτών, αλλά και τοπικών παραγόντων σε θεματικά πεδία που αφορούν στην οικονομική ανάπτυξη του τόπου μας.
Στα πλαίσια των εκδηλώσεων αυτών βραβεύτηκαν οι προηγούμενοι Πρόεδροι του Επιμελητηρίου (Γεώργιος Χαμαράκης, Γεώργιος Γαγάνης, Γεώργιος Φραγάκης και Μιχαήλ Ιερωνυμάκης) για τη συνεισφορά τους στον θεσμό και την τοπική επιχειρηματικότητα.
Στη διάρκεια των ίδιων εκδηλώσεων απονεμήθηκαν τιμητικές διακρίσεις σε τρεις οικογένειες, οι εταιρείες των οποίων έκαναν γνωστό το Ρέθυμνο πέρα από τα όρια της Κρήτης. Πρόκειται για τις οικογένειες Βαρδινογιάννη (Motoroil), Δασκαλαντωνάκη (Grecotel) και Δομαζάκη (Creta Farm).
Μας έλεγε «Για να μπορεί κάποιος να κοιτάζει με αυτοπεποίθηση το μέλλον, πρέπει να γνωρίζει και να τιμά το παρελθόν». Η εμπειρία ενός ανθρώπου όπως ο Μανώλης Μπιρλιράκης μόνο εποικοδομητική μπορούσε να αποδειχτεί για το Επιμελητήριο.
Γεννημένος στο 1928, έζησε στο Ρέθυμνο όλη του τη ζωή και για τον λόγο αυτό βίωσε όλες τις μεταλλάξεις της οικονομικής και κοινωνικής ζωής του τόπου, από την απόλυτη μιζέρια μέχρι την ελπιδοφόρο ευημερία που έφερε η τουριστική ανάπτυξη του Νομού. Άνθρωπος της σύμπνοιας, αλλά και αγωνιστής, επιδιώκει, ανέκαθεν, να συμβάλει με όλες του τις δυνάμεις στην πρόοδο και την προκοπή του τόπου που μεγάλωσε.
Το πλούσιο έργο που άφησε πίσω του στο Επιμελητήριο Ρεθύμνου αποτελεί ανεκτίμητη παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές.
Εκτός από την ενασχόλησή του με διάφορες επιχειρηματικές δραστηριότητες (σαπωνοποιείο, εμπορεία και ραφιναρία ελαιολάδου, πυρηνελαιουργείο, ξενοδοχειακές επιχειρήσεις) ο Μανώλης Μπιρλιράκης συμμετείχε ενεργά στις διοικήσεις φορέων και αναπτυξιακών πρωτοβουλιών που διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στην αναπτυξιακή πορεία του τόπου.
Υπήρξε Πρόεδρος του ξενοδοχείου El Greco (1964 – 1978), του πρώτου μεγάλου παραθεριστικού συγκροτήματος που λειτούργησε εκτός πόλης, της Τοπικής Επιτροπής Τουρισμού (1965 – 1975), του Συνοικιακού Συμβουλίου Παλαιάς Πόλης (1985 – 1989).
Για την επιχειρηματική κοινότητα του Ρεθύμνου και της Κρήτης υπήρξε Πρωτοπόρος- Πρωτεργάτης -Πρωταγωνιστής.
Θα αναφέρω τρία γεγονότα και ένα περιστατικό που συνθέτουν τον χαρακτήρα του Μανώλη Μπιρλιράκη.
1) Τα επίσημα εγκαίνια του Νέου Επιμελητηρίου είχαν προγραμματιστεί για την 26/3/1999, παρουσία της υφυπουργού Ανάπτυξης, στις 24/3 άρχισαν οι νατοϊκοί βομβαρδισμοί στη Γιουγκοσλαβία. Τα εγκαίνια αναβλήθηκαν και δεν έγιναν ποτέ παρά μόνο «ημιεπίσημα» σε τοπικό επίπεδο.
2) Στον μεγάλο σεισμό της Αθήνας, τον Σεπτέμβριο του 1999, το επόμενο Σάββατο κάλεσε τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας στο Ρέθυμνο και του παρέδωσε επιταγή 5.000.000 δραχμών.
3) Στην πληροφορία ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο, είχε ανάγκη επιχορήγησης, προκειμένου να διεκδικήσει τα δικαιώματά του από το Τουρκικό κράτος όσο αφορά στην περιουσία του, ο Μπιρλιράκης εισηγείται στο Διοικητικό Συμβούλιο του Επιμελητηρίου την ενίσχυση του Πατριαρχείου με το ποσό των 10.000 ευρώ.
Σε κάθε σύσκεψη, συνάντηση που συμμετείχε και συμμετείχε σε εκατοντάδες συσκέψεις Κυβερνητικές, Περιφερειακές, Νομαρχιακές ήθελε πάντα να υπάρχει αποτέλεσμα. Χαρακτηριστικά έλεγε: «Κουλούρι να πάρουμε, ας είναι και αντίδωρο», θέλοντας να δηλώσει ότι έπρεπε να υπάρχει «Δια ταύτα».
Σε μια τέτοια συνάντηση με πολύ δυναμικό τρόπο που δεν άφηνε κανένα περιθώριο στον περιφερειάρχη Καμπέλη, κατάφερε να τον πείσει να εγκρίνει τη χρηματοδότηση της γέφυρας του Πλατανιά, του κατεξοχήν τουριστικού δρόμου του Ρεθύμνου. Ο Δήμος Ρεθύμνου ας το έχει αυτό υπόψη του.
Τελειώνοντας, εκ μέρους της Διοίκησης του Επιμελητηρίου Ρεθύμνης, εκφράζω τα ειλικρινή μας συλλυπητήρια για τον χαμό ενός εξαιρετικού ανθρώπου, ενός ακάματου και διορατικού επιχειρηματία και ενός Προέδρου υπόδειγμα, που όλα αυτά τα χρόνια εργαζόταν με πάθος και όραμα για το Επιμελητήριο και τον τόπο του.
Το έργο του Εμμανουήλ Μπιρλιράκη, όπως και το όραμά του παραμένουν ζωντανά, πυξίδα πορείας για όλους εμάς.
Αποχαιρετούμε έναν δικό μας άνθρωπο, ένα φωτεινό παράδειγμα επιχειρηματία.
*O παραπάνω αποχαιρετισμός είναι ο επικήδειος λόγος που εκφώνησε εκ μέρους του Επιμελητηρίου Ρεθύμνης, ο Α’ αντιπρόεδρός του, Εμμανουήλ Ψαρουδάκης
