Οι εσωκομματικές εκλογές του ΠΑΣΟΚ ολοκληρώθηκαν με τον αναμενόμενο τρόπο. Στην πραγματικότητα όλα είχαν κριθεί από την προηγούμενη Κυριακή. Το δίδυμο Ανδρουλάκη – Δούκα είχε προδιαγεγραμμένο αποτέλεσμα. Το δίδυμο Ανδρουλάκη – Γερουλάνου όχι και τόσο. Οι κερδισμένοι της διαδικασίας, τα έχουμε πει ήδη, είναι βεβαίως πρωτίστως ο Νίκος Ανδρουλάκης, ο οποίος βγήκε από την -πιθανότατα- πιο δύσκολη εκλογική μάχη της πολιτικής του πορείας, πολλαπλά ενισχυμένος: εντός κόμματος, εκτός κόμματος, στην κοινωνία, στο θεσμικό και ηγετικό του στάτους.
Και δευτερευόντως το ίδιο το κόμμα που ολοκλήρωσε στις 13 Οκτωβρίου μια σχεδόν άπταιστη διαδρομή προς τις κάλπες. Παρότι πολλοί εξακολουθούν να θεωρούν ότι δεν υπήρχε λόγος να γίνουν αρχαιρεσίες για εκλογή προέδρου δυόμιση χρόνια μόλις μετά τις προηγούμενες και πιθανόν να έχουν δίκιο, εκ του αποτελέσματος (και εξαιτίας των χειρισμών όλων των εμπλεκομένων, με πρώτο τον Ανδρουλάκη), το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται σήμερα σε σαφώς καλύτερη θέση από εκείνη στην οποία βρισκόταν μετά τις Ευρωεκλογές.
Και έχει την ευκαιρία το επόμενο διάστημα να εδραιωθεί στη συνείδηση του κόσμου, όχι απλώς στη δεύτερη θέση (δημοσκοπικά ήδη συμβαίνει) αλλά και ως η βασική εναλλακτική κυβερνητική πρόταση.
Οδεύουμε λοιπόν εκ νέου σε δίπολο ΝΔ – ΠΑΣΟΚ; Δεν βρισκόμαστε ακόμα εκεί, για την ακρίβεια απέχουμε κάμποσο, εντούτοις, με όσα συμβαίνουν στον ΣΥΡΙΖΑ, σαφώς μοιάζει πιθανό.
Θα είναι βέβαια, στον πυρήνα του, ένα διαφορετικό δίπολο από αυτό που κυριάρχησε στην Μεταπολίτευση, με μικρότερα ποσοστά, λιγότερο φανατισμό, πιο εύκολες μετακινήσεις ψηφοφόρων από το ένα κόμμα στο άλλο, χωρίς «πράσινα» και «γαλάζια» καφενεία (ελπίζω δηλαδή). Αλλά και πάλι, θα είναι Νέα Δημοκρατία – ΠΑΣΟΚ!
Δεν ξέρω αν το γεγονός ότι μετά από μια χρεοκοπία και μια υπερδεκαετή οικονομική κρίση, με κάμποσα συνταρακτικά γεγονότα ενδιάμεσα, ενδέχεται να επιστρέψουμε στον δικομματισμό, τον οποίο κατηγορήσαμε κάποτε για όλα τα δεινά μας, λέει περισσότερα για το πολιτικό σύστημα και τους τρόπους που εφευρίσκει για να επιβιώνει, να συντηρείται και όταν χρειάζεται να αναγεννιέται, τους υπόλοιπους κομματικούς σχηματισμούς που μέσα στην τρικυμία καβάλησαν το κύμα και εν συνεχεία κατακρημνίστηκαν φαντασμαγορικά ή αθόρυβα, για τους ψηφοφόρους και την κοντή μνήμη τους, για την ίδια την Ελλάδα και την απροθυμία της να αλλάξει και να μάθει από τα λάθη της.
Ή μήπως επειδή ακριβώς άλλαξε και έμαθε από τα λάθη της, δεν επιθυμεί πια τους ριψοκίνδυνους πειραματισμούς;
Σας είπα ήδη ότι δεν ξέρω.
Ξέρω πάντως ότι αυτή είναι μια άλλη συζήτηση που θα έχει νόημα μονάχα όταν (και αν) το ΠΑΣΟΚ επιβεβαιώσει την πλήρη επιστροφή του.
Κάτι το οποίο θα χρειαστεί πολλή δουλειά, δομικές αλλαγές, ρεαλιστικές προτάσεις και συνεκτικό πολιτικό αφήγημα για να το πετύχει.
Ωστόσο έχει χρόνο μπροστά του και κυρίως έχει και το καλύτερο μομέντουμ από την εποχή των μνημονίων κι έπειτα.
Ένα μομέντουμ που δεν προέκυψε απλώς, το ΠΑΣΟΚ και ο Νίκος Ανδρουλάκης το δημιούργησαν. Τώρα θα πρέπει και να το εκμεταλλευτούν.