Το Εργαστήρι αυτό, του οποίου εθελοντής εμψυχωτής είναι ο δάσκαλος-σχολικός σύμβουλος Χάρης Στρατιδάκης, αποτελεί συνέχεια παρόμοιων προσπαθειών παλιότερων περιόδων. Ο νέος κύκλος του έχει τον τίτλο «Η αντιμετώπιση των περιόδων κρίσης σε παλιότερες εποχές» και περιλαμβάνει μια σειρά 16 μηνιαίων «μαθημάτων», από τα οποία έχουν πραγματοποιηθεί τα δύο πρώτα, τα «φαγητά της οικονομικής φτώχειας» και η «προετοιμασία για τις δύσκολες εποχές με τα περιεχόμενα του κρητικού μαγατζέ» (σήμερα καταψύκτη).
Τους επόμενους μήνες θα γίνουν νέες παρουσιάσεις για τα καλούδια της αποτοξινωτικής νηστείας, τη διάκριση της γιορτής από την καθημερινή μέρα, τα φάρμακα της φύσης, τις χειροτεχνικές πρακτικές (καλαθοπλεκτική, παρασκευή σαπουνιού, κτίσιμο τράφων, μεταποίηση ενδυμάτων κ.λπ.), τις ανέξοδες διασκεδάσεις, την πολλαπλή χρήση και ανακύκλωση, τις ανταλλαγές αγαθών και εργασίας και την αμοιβαία βοήθεια («δανεικοί»), την κοινωνική εργασία, τους απαραίτητους για την επιβίωση κοινωνικούς δεσμούς, τη μετανάστευση για αναζήτηση εργασίας (στα αμπελοσκάμματα, στη Μεσαρά, στις κρητικές πόλεις, στην Αθήνα και στο εξωτερικό), την οικιακή οικονομία, την οικονομία στην εργασία, τη διαπαιδαγώγηση νεότερων γενιών στο κουμάντο και στην αποταμίευση και την κριτική ανασκόπηση του λεγόμενου «πολιτισμού της φτώχειας».
Το δεύτερο μάθημα για την αντιμετώπιση της κρίσης σε παλιότερες εποχές αναφερόταν στα περιεχόμενα του κρητικού μαγατζέ, ο οποίος ακούγεται και με τα ονόματα «κελάρι» και «κατώι». Πραγματοποιήθηκε στην Αμνάτο Ρεθύμνου, φιλοξενούμενο του Δήμου Ρεθύμνου και του Πολιτιστικού Συλλόγου Αμνάτου, στις εγκαταστάσεις του Λαογραφικού Μουσείου, του Σχολικού Μουσείου και του Πολιτιστικού Κέντρου.
Οι συμμετέχοντες σταμάτησαν αρχικά στην Κυριάννα προσκύνησαν στην αναγεννησιακή εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου-Αγίας Παρασκευής, που το πρώτο της κλίτος οικοδομήθηκε τον 11ο αιώνα και το σωζόμενο τέμπλο της είναι του έτους 1776. Εκεί τους ξενάγησε ο άξιος εφημέριος Κωνσταντίνος Τζαγκαράκης, ο οποίος έχει συγκροτήσει ένα σημαντικότατο εκκλησιαστικό μουσείο. Παραδίπλα στη αίθουσα του Πολιτιστικού Συλλόγου Κυριάννας τους υποδέχτηκαν με κεράσματα οι κυρίες Αγάπη Βανταράκη και Ρούσσα Παπαδάκη. Στη συνέχεια ανέβηκαν στην Αμνάτο και επισκέφθηκαν το Λαογραφικό Μουσείο, στο οποίο τους ξενάγησαν οι Γιώργος και Μαρίνα Κανακάκη. Εκεί εκ μέρους των ΚΑΠΗ ο Κώστας Καπελώνης αφιέρωσε στο Μουσείο μια ρόκα με το λινάρι της. Ακολούθησε επίσκεψη στο Σχολικό Μουσείο του Δήμου Ρεθύμνου, όπου οι συμμετέχοντες ξανακάθισαν στα θρανία του προκατοχικού και κατοχικού σχολείου και γεύτηκαν τις χαρές και τις λύπες του αλλά και το τότε κολατσιό, από σταφίδες, αλατσολιές, κριθοπαξίμαδα, χαρούπι, καρύδια και μπουρνέλες. Το «μάθημα» εκεί υποστήριξαν οι παλαίμαχοι εκπαιδευτικοί Ευγενία Ζαμπετάκη και Τάσος Κόλλιας, με χαμόγελα και μουσικές.
Στη συνέχεια στους φιλόξενους χώρους του Πολιτιστικού Κέντρου Αμνάτου, οι συμμετέχοντες στο Εργαστήρι και στην εξόρμηση παρακολούθησαν τέσσερα εργαστήρια:
1. Προϊόντων χαρουπιού, από την Ευγενία Ζαμπετάκη.
2. Γαλόχοντρου, από την Μαρία Πέρου.
3. Κατασκευής τυροζουλιού (κατσοχοιρακιού) από την Μαρίνα Κανακάκη.
4. Κατασκευής κουταλιτών από την Μαρία Κανακάκη του «Καπηλειού».
Τις δραστηριότητες αυτές υποστήριξε πρακτικά η Κατίνα Τσιλιγκάνου. Εκεί παρακολούθησαν επίσης μία προβολή του εμψυχωτή του προγράμματος για τον ιστορικό χώρο της Αμνάτου και άλλη μία για τα περιεχόμενα του κρητικού μαγατζέ: την ευλογημένη τριάδα σίτος (σιταροκρίθαρα, παξιμάδια και ταμπακιέρες), οίνος (κρασί, τσικουδιά, αχλαδόρακη, κουμαρόρακη, κιοφτέρια, πετιμέζι, σταφίδες), έλαιον (ελαιόλαδο, μούργες για σαπούνι, ελιές τσακιστές, αλατσολιές, ξιδάτες, νερατζολιές κ.λπ.). Κι ακόμη το αλάτι και τα τουρσιά κάθε είδους, τα όσπρια, τα γαλακτερά (λαδοτύρια, ξινομυζήθρες και ξινόχοντρο) τις ζωικές πρωτεΐνες (σαλιγκάρια, λουκάνικα, απάκια, σύγκλινα), τα ψάρια (φτωχογιάννης και σαρδέλες, παστά), τα αποξηραμένα μανιτάρια, τις πατάτες, τα προϊόντα της τομάτας (τομάτες μπρουλιαστές και τοματοπελτέδες), τα συντηρημένα φρούτα (ξερά δαμάσκηνα, κεράσια και βύσσινα, σταφιδομπουρνέλες, μπρουλιαστά ρόγδια και κυδώνια κ.λπ.), τους ξηρούς καρπούς (καρυδαμύγδαλα, φουντούκια κ.α.), το μέλι, τα ξερά κρεμμύδια και σκόρδα, τις πιπεριές, τα γλυκά κουταλιού, τις γλυκοκολοκύθες, τα αποξηραμένα αρωματικά φυτά, τα μπρουλιαστά λαχανικά (μπάμιες, φασολάκια κ.ά.), τα ξερά σύκα και τον ξινόχοντρο. Ο εμψυχωτής εστίασε στην, κατά τη γνώμη του, χρυσή τριάδα του κελαριού: «Τάξη – Κουμάντο – Ρέγουλα».
Ακολούθησε συν-εστίαση των συμμετεχόντων με φαγητά που είχαν παρασκευάσει οι κυρίες του σεμιναρίου, όλα σχετικά με το θέμα του. Το κρασί της ομήγυρης προσέφεραν ο Πολιτιστικός Σύλλογος Αμνάτου και η Μαρίνα Κανακάκη, τα αρτοπαρασκευάσματα το «Μικρασιάτικο» και τα βιολογικά κηπευτικά ο Δημήτρης Σερλής.
Το τρίτο «μάθημα» του Εργαστηρίου Ενεργούς Λαογραφίας θα έχει ως θέμα «Τα καλούδια της αποτοξινωτικής νηστείας» και θα πραγματοποιηθεί σε περίοδο νηστείας, το πρώτο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου.
Μπορούν να το παρακολουθήσουν, εκτός από τα 25 μέλη των ομάδων «Υγεία στην Τρίτη Ηλικία» των Α΄ και Β΄ ΚΑΠΗ, και είναι ευπρόσδεκτα για τον εμπλουτισμό της συζήτησης και μη μέλη των ΚΑΠΗ, εφόσον επικοινωνήσουν με τους υπεύθυνους οργάνωσης (Α΄ ΚΑΠΗ Αγάπη Μαμαλάκη 2831027800, Β΄ ΚΑΠΗ Κατερίνα Κατσιμάνη 2831055243 και Χάρης Στρατιδάκης 2831055031).
Προστασίας Ηλικιωμένων Ρεθύμνου
