Αύξηση εσόδων και εισροές κεφαλαίων από το εξωτερικό (πάνω από 800 εκατ. ευρώ μέχρι το 2022) θα έφερνε μια ενδεχόμενη μείωση του ΦΠΑ στα ακίνητα από το 24% στο 13%, σύμφωνα με έρευνα του ΙΟΒΕ για τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων για Ποιότητα και Ανάπτυξη Κατασκευών (ΣΕΠΑΚ), η οποία βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη και θα παρουσιαστεί επισήμως σε μερικούς μήνες.
Σύμφωνα με αυτήν η επιβολή ΦΠΑ 24% στις συναλλαγές νέων ακινήτων δημιουργεί σημαντικό μειονέκτημα για τις επενδύσεις σε νέες κατοικίες, χωρίς παράλληλα να προκύπτει κάποιο ιδιαίτερο δημοσιονομικό αποτέλεσμα. Είναι χαρακτηριστικό ότι από την έναρξη της οικονομικής κρίσης, τα έσοδα από τον σχετικό φόρο έχουν υποχωρήσει δραματικά, καθώς έχουν καταρρεύσει οι πωλήσεις νεόδμητων ακινήτων. Έτσι, υπολογίζεται ότι τα έσοδα έχουν μειωθεί κατά 80% σε σχέση με το απόγειο της αγοράς το 2008 και τα τελευταία χρόνια κυμαίνονται μεταξύ 11 εκατ. ευρώ και 14 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση.
Εν τω μεταξύ η μείωση της φορολογίας αποτελεί πάγιο αίτημα τα τελευταία χρόνια των κτηματομεσιτών, οι οποίοι εκτιμούν ότι αυτή αποτελεί το βασικότερο τροχοπέδη στην ανάκαμψη της κτηματαγοράς φρενάροντας τις επενδύσεις.
Υπενθυμίζεται ότι σήμερα ο φόρος επιβάλλεται στους αγοραστές δευτερεύουσας κατοικίας (εξοχικής ή κύριας, η πρώτη κατοικία απαλλάσσεται) και συγκεκριμένα σε ακίνητα των οποίων η άδεια οικοδομής έχει εκδοθεί μετά την 1η Ιανουαρίου του 2006. Στον αντίποδα, στα παλαιότερα ακίνητα επιβάλλεται μόνον ο φόρος μεταβίβασης, ο οποίος έχει υποχωρήσει πλέον σε 3% (από 10% που ήταν μέχρι και το 2013).
Σύμφωνα με μέλη του ΣΕΠΑΚ, το αποτέλεσμα είναι να προκύπτει διαφορά 20% ανάμεσα στον φόρο που επιβαρύνει τα νέα ακίνητα και τα παλαιότερα ακίνητα, οδηγώντας έτσι όλους τους υποψήφιους αγοραστές στο να προτιμήσουν τα παλαιά ακίνητα, μη επιτρέποντας έτσι στην οικοδομική δραστηριότητα να ανακάμψει. Οι αγοραστές, Έλληνες και ξένοι, θεωρούν το 24% απαγορευτικό και προτιμούν να αγοράσουν παλαιό ακίνητο, για να επωφεληθούν από το μειωμένο φόρο μεταβίβασης.
Όπως αναφέρει το ΙΟΒΕ μια τέτοια κίνηση θα οδηγούσε σε αύξηση της ζήτησης για νέες κατοικίες, ιδίως από τη στιγμή που σήμερα το επενδυτικό ενδιαφέρον από το εξωτερικό είναι πολύ μεγαλύτερο σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Έτσι, το ΙΟΒΕ εκτιμά ότι, εφόσον ένα μέρος της ζήτησης αυτής κατευθυνθεί σε νέες κατοικίες, τα έσοδα από τον ΦΠΑ θα αυξάνονταν σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, ενώ παράλληλα θα υπήρχε και τόνωση της οικοδομικής δραστηριότητας.