Ένα εθνικό δημόσιο σύστημα υγείας, το οποίο χρησιμοποιεί ως κριτήριο για την πρόσβαση στις υπηρεσίες του την κοινωνική ασφάλιση, είναι εξ ορισμού αποτυχημένο σε μια χώρα με ποσοστά ανεργίας, που φτάνουν το 30%, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται οι μετανάστες χωρίς έγγραφα που υπολογίζονται σε περισσότερους από ένα εκατομμύριο στη χώρα μας.
Στην καλύτερη περίπτωση το υπάρχον σύστημα υγείας εξυπηρετώντας μόνο τους ασφαλισμένους πολίτες αφήνει εντελώς έξω από οποιαδήποτε δυνατότητα περίθαλψης το ένα τρίτο περίπου των κατοίκων της χώρας, γεγονός που βάζει σε σοβαρό κίνδυνο και τη δημόσια υγεία. Όμως ακόμα και πριν από πέντε χρόνια, όπου τα ποσοστά ανεργίας ήταν πολύ χαμηλότερα και η ασφαλιστική κάλυψη σχεδόν καθολική, η Ελλάδα ήταν η χώρα με τις μεγαλύτερες ιδιωτικές δαπάνες για την υγεία ανάμεσα στις χώρες με οργανωμένα εθνικά συστήματα υγείας.
Μέσα σε αυτή τη συγκυρία της οικονομικής κρίσης, της ανεργίας, της μαύρης εργασίας και των ελαστικών σχέσεων εργασίας, θεωρούμε ότι για να προσεγγίσεις το στόχο της ισότιμης καθολικής πρόσβασης στις δημόσιες δομές υγείας, αρχή που αποτελεί συστατικό στοιχείο της ίδρυσης του Ε.Σ.Υ., απαιτούνται ριζοσπαστικές αλλαγές στον τρόπο χρηματοδότησης του ΕΣ..Υ. και τις προϋποθέσεις πρόσβασης σε αυτό.
Η αναδιοργάνωση αυτή προϋποθέτει βαθιές αλλαγές που άπτονται στην εργασία, στην φορολογία, την μεταναστευτική πολιτική και είναι αντιληπτό ότι μέχρι να υπάρξει ως θεσμοθετημένη πραγματικότητα δεν είναι σώφρον ούτε δίκαιο, να μένει χωρίς καμία δυνατότητα πρόσβασης στην υγεία το ένα τρίτο του πληθυσμού.
Η έλλειψη κρατικής προνοιακής και υγειονομικής πολιτικής για τους ανασφάλιστους δημιουργεί σοβαρά, μη αναστρέψιμα υγειονομικά ζητήματα σε ασθενείς με καταστρεπτικά νοσήματα, αφήνει εκτεθειμένο όλο τον πληθυσμό της χώρας και των επισκεπτών της σε λοιμώδη και μεταδοτικά νοσήματα και ακυρώνει το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα της ισότιμης πρόσβασης στην υγεία.
Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι δημιουργεί αντικειμενική συνθήκη μη επιβίωσης, μια κοινωνική πραγματικότητα πού δεν συνάδει με τις αρχές και τις αξίες του ανθρωπισμού, του πολιτισμού, της αξιοπρέπειας, της δικαιοσύνης, της ισότητας, καθώς και των αρχών της παγκόσμιας διακήρυξης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δικαιωμάτων του παιδιού.
Η οικονομική πολιτική των προηγούμενων ετών και του παρόντος οδήγησε στην συνθήκη οικονομικής αδυναμίας και ανεργίας χιλιάδες ασθενείς και κατέστησε αδύνατη την εξυπηρέτηση ιδιωτικών και επιχειρηματικών χρεών προς τα ασφαλιστικά ταμεία, με αποτέλεσμα η επιδημία των ανασφάλιστων ανθρώπων να παίρνει ανεξέλεγκτες και επικίνδυνες διαστάσεις.
Η οικονομική πολιτική οδήγησε μια ολόκληρη χώρα στην αναγκαστική επιλογή της διαγραφής μέρους του χρέους της στους οφειλέτες, εξαιτίας της παρούσης οικονομικής αδυναμίας. Μια ειδική συνθήκη πού στοχεύει στην επιβίωση της χώρας.
Στην ίδια, όμως, συνθήκη βρίσκονται και οι ανασφάλιστοι αυτή τη στιγμή. Αντιμετωπίζουν ζήτημα επιβίωσης, χωρίς να ευθύνονται γι’ αυτό σε προσωπικό επίπεδο και χωρίς να υπάρχει αντικειμενικά η δυνατότητα, λόγω του μεγάλου ποσοστού ανεργίας, να το επιλύσουν.
Η λειτουργία των Ιατρείων Κοινωνικής Αλληλεγγύης ανέδειξε ότι ο αριθμός των ανασφάλιστων ενηλίκων και παιδιών έχει αυξηθεί τραγικά τα τελευταία δύο χρόνια. Φτάνει τα επίπεδα επιδημίας και απειλεί σοβαρά την ατομική αλλά και την δημόσια υγεία.
Η πρόταση μας:
Πλήρη κάλυψη των ανασφάλιστων όσον αφορά την επείγουσα προσέλευση στα ΤΕΠ, την αρχική αντιμετώπιση στα ΤΕΠ, όλη η διάρκεια της νοσηλείας αν χρειαστεί, τις παρακλινικές εξετάσεις εντός και εκτός νοσοκομείου, που ενώ υφίσταται ως νόμος δεν εφαρμόζεται στην πράξη.
Δωρεάν νοσηλεία για επείγουσες χειρουργικές επεμβάσεις και νοσηλεία σε ΜΕΘ.
Πλήρη κάλυψη της παρακολούθησης της εγκύου, κλινικής, εργαστηριακής και φαρμακευτικής και του προγεννητικού ελέγχου. Του τοκετού φυσιολογικού ή με καισαρική τομή και της νοσηλείας του νεογνού σε τμήμα ή Μονάδα νεογνών.
Πλήρη κάλυψη της περίθαλψης, του απαιτούμενου εργαστηριακού ελέγχου και της φαρμακευτικής αγωγής των παιδιών και των ανηλίκων.
Δωρεάν και πλήρης εμβολιασμός όλων με την πλήρη ευθύνη του ΚΕΕΛΠΝΟ, έως ότου γίνει αυτό:
Να εξασφαλιστεί το κονδύλι για τον εμβολιασμό των ανασφάλιστων παιδιών του νομού έως ότου η επίσημη πολιτεία λύσει το ζήτημα.
Παράδειγμα:
Όσον αφορά στους εμβολιασμούς παιδιών.
Συλλογή πληροφοριών από υγειονομικό, ιατρείο κοινωνικής αλληλεγγύης, στατιστική υπηρεσία, νοσοκομείο ΔΥΠΕ, νομικό πλαίσιο κλπ.
Τα εμβόλια για τους ασφαλισμένους είναι δωρεάν, τα προμηθεύονται με το ασφαλιστικό τους βιβλιάριο και τα κάνουν στον Παιδίατρό τους. Για τους άπορους (βιβλιάριο απορίας) έχει αναλάβει μέσω υπουργικής απόφασης την υποχρέωση του εμβολιασμού το υγειονομικό, δηλαδή η περιφέρεια, δεν υπάρχουν όμως εμβόλια, οπότε οι άποροι επανήλθαν στο νοσοκομείο μέχρι νεωτέρας. Για τα ανασφάλιστα παιδιά υπάρχει ένα πολύ μικρό στοκ εμβολίων στο υγειονομικό, το οποίο διοχετεύεται στο νοσοκομείο και τα κέντρα υγείας, χωρίς φυσικά να επαρκεί ούτε για το ελάχιστο των αναγκών. Το μεγαλύτερο μέρος των ανασφάλιστων εμβολιάζεται στο ΙΑΤΡΕΙΟ Κοινωνικής ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ με ένα κόστος περίπου 30.000 ευρώ το χρόνο. Ο αριθμός των παιδιών που εμβολιάζεται από το ιατρείο είναι περίπου 200 το χρόνο και αφορά μόνο το Δήμο του Ρεθύμνου και όχι την Περιφέρεια.
Αν υπολογίσουμε τον αριθμό των παιδιών της περιφέρειας, αυτά που δεν εμβολιάζονται, καθώς και αυτούς οι οποίοι δεν αλλάζουν Παιδίατρο και αγοράζουν τα εμβόλιά τους, το ποσόν αυτό σίγουρα τριπλασιάζεται.
Δωρεάν κάλυψη της νοσηλείας και της φαρμακευτικής ενδο και εξωνοσοκομειακής αγωγής σε λοιμώδη και μεταδοτικά νοσήματα.
Συνέχιση ασφαλιστικής κάλυψης για νοσηλεία καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου της ανεργίας ή τουλάχιστον για μια τριετία, με ειδικό βιβλιάριο υγείας. Φαρμακευτική κάλυψη των δικαιούχων από τα φαρμακεία των νοσοκομείων, καθώς και κάλυψη των παρακλινικών εξετάσεων από τα νοσοκομεία.
Δωρεάν ιατρική παρακολούθηση στα τακτικά εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων, των χρονίως πασχόντων από καταστρεπτικά απειλητικά για τη ζωή, νοσήματα (καρδιοπάθειες, σακχαρώδης διαβήτης, υπέρταση, νεοπλασία, χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, αιμοκάθαρση, περιτοναϊκή κάθαρση, ψύχωση, νόσο Altzheimer, γενετικά νοσήματα, νοητική και κινητική στέρηση).
Ενημερωτικό φυλλάδιο διαθέσιμο σε όλα τα νοσοκομεία με τους όρους για έκδοση βιβλιαρίου πρόνοιας.
Φυσικά η Τοπική Αυτοδιοίκηση οφείλει να έχει ενεργό ρόλο και οφείλει να αναδείξει και να διεκδικήσει:
Ανάδειξη των ιδιαίτερων υγειονομικών αναγκών κάθε περιοχής.
Αντίσταση στην προωθούμενη κατάργηση δομών (στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας για παράδειγμα θα ακολουθήσει σύντομα νέα χωροθέτηση των πρώην μονάδων του ΕΟΠΥΥ αλλά και των Κέντρων Υγείας, η οποία θα θέσει σε κίνδυνο τη λειτουργία όσων διαχρονικά ήταν υποστελεχωμένες και απαξιωμένες όπως του Ρεθύμνου).
Έλεγχος της κοινωνικής ανταποδοτικότητας των Μονάδων Υγείας με συμμετοχή των πολιτών στη Διοίκηση τους.
Συμβολή στο δημοκρατικό προγραμματισμό των δημόσιων υπηρεσιών υγείας.
Διεκδίκηση ευρωπαϊκών πόρων για τη στήριξη των υγειονομικών και κοινωνικών υπηρεσιών σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.
Η βασικότερη επένδυση ενός κράτους είναι οι άνθρωποί του. Αυτοί είναι το κεφάλαιο.
* Η Όλγα Αντωνουσάκη είναι υποψήφια περιφερειακή σύμβουλος με τη «Ριζοσπαστική Συνεργασία Κρήτης»