Θετική ποσόστωση

Ένα μέρος του πληθυσμού, αλλά όχι το σύνολο, αντιμετωπίζει προβλήματα οράσεως. Για τη συντριπτική πλειοψηφία τα προβλήματα αυτά διορθώνονται με κατάλληλα γυαλιά. Κανένας δεν σκέφτηκε ότι η χρήση τέτοιων βοηθημάτων από μέρος του πληθυσμού προσφέρει ένα κάποιο πλεονέκτημα. Για παράδειγμα ποτέ δεν ισχυρίστηκε κάποιος ότι οι μαθητές και οι μαθήτριες θα πρέπει να προσέρχονται στις εξετάσεις για την τριτοβάθμια χωρίς τα γυαλιά τους, έτσι ώστε να συμμετέχουν σε ένα ακριβοδίκαιο, αν και σκληρό, σύστημα επιλογής των καταλληλότερων. Δεν αμφισβητούμε ότι εξαιρετικοί και εξαιρετικές επιστήμονες και επαγγελματίες μπορεί να είναι διοπτροφόροι. Αν όμως σε αυτή τη «δυστοπική» κοινωνία των ίσων ευκαιριών και αποστάσεων του παραδείγματός δεν επιτρεπόταν ή θεωρούνταν «υποτιμητική» η χρήση βοηθημάτων όρασης, δεν θα είχαμε την ευκαιρία να αναδείξουμε και αξιοποιήσουμε πολλούς και πολλές από αυτούς.

Οι γυναίκες αποτελούν τον μισό πληθυσμό της χώρας. Παρόλα αυτά υποεκπροσωπούνται σε επιτελικές θέσεις στον πολιτικό και ανώτερο επαγγελματικό στίβο. Και όμως σύμφωνα με τον Hans Rosling, μέλος της Σουηδικής Ακαδημίας Επιστημών και σύμβουλο οργανισμών, όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός για την Υγεία και η UNESCO, στο bestseller βιβλίο του Factfulness, τα παγκόσμια δεδομένα δείχνουν ότι όσο αναβαθμίζεται η θέση και ο ρόλος των γυναικών στην οικογένεια και την κοινότητα τόσο βελτιώνεται η ευημερία του κοινωνικού συνόλου και του κράτους.

Έχουμε διανύσει μεγάλη απόσταση αν σκεφτούμε ότι πριν από εξήντα και κάτι χρόνια οι Ελληνίδες δεν είχαν ούτε εκλογικό δικαίωμα, ενώ πριν από εκατό περίπου δεν γίνονταν δεκτές στο πανεπιστήμιο. Παρόλα αυτά ούτε την ισότητα σε ευκαιρίες, ούτε την αντιπροσωπευτικότητα σε σημαντικές θέσεις λήψης αποφάσεων δεν έχουμε ακόμη επιτύχει. Λείπουν, για παράδειγμα, πολλές δεκάδες γυναίκες από τα κοινοβουλευτικά μας έδρανα. Ακόμη και με τις συνθήκες θετικής ποσόστωσης οι εκλεγμένες γυναίκες στο ελληνικό κοινοβούλιο αντιπροσωπεύουν μόλις το 20% του σώματος. Οι νόμοι θετικής διάκρισης, όπως η θεσμοθετημένη συμμετοχή των γυναικών σε ποσοστό 40% στα ψηφοδέλτια των ελληνικών κομμάτων, λειτουργούν κάπως σαν τα βοηθήματα όρασης. Στηρίζονται στις παραδοχές ότι δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι τις ίδιες ευκαιρίες, είτε αντιμετωπίζουν σωματικά προβλήματα είτε κοινωνικές δυσκολίες, ταυτόχρονα όμως στο δημοκρατικό πολίτευμα είναι απαραίτητη η αντιπροσωπευτικότητα.

Ο κ. Μητσοτάκης θα μπορούσε να φανεί περισσότερο κοσμοπολίτης, σύγχρονος και ριζοσπαστικός. Δεν θα ήταν παράταιρο στο προφίλ που χτίζει ως ηγέτης. Θα έπρεπε να δώσει ένα μήνυμα διορθώνοντας την «ασυμφωνία» αριθμών και προσώπων, ενισχύοντας τον αριθμό γυναικών σε επιτελικές θέσεις στην κυβέρνησή του. Να δώσει σε εικοσιπέντε και όχι πέντε γυναίκες την ευκαιρία να κριθούν για το όραμα, την αξιοσύνη και το έργο τους. Η χλιαρή δικαιολογία για την άρνηση που συνάντησε από πολλές γυναίκες στην προσπάθεια στελέχωσης δεν είναι παρά αυτό, δικαιολογία. Εξάλλου στον χώρο των διαπραγματεύσεων εντάσσονται και οι εγγυήσεις.

Διαβάζουμε ότι με χρονικό ορίζοντα την εμβληματική χρονιά 2021, ο πρωθυπουργός οραματίζεται να επανασυστήσει την αναγεννημένη Ελλάδα στον κόσμο (Rebranding Greece). Αυτή ας είναι η δεύτερη ευκαιρία. Η αναγεννημένη Ελλάδα πρέπει να πατάει σε δύο σταθερά πόδια είτε φορούν ψηλοτάκουνα, είτε oxford!