Κάλυψη δαπανών στο πλαίσιο των στρατηγικών σχεδίων της ΚΓΠ

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΑΡΚΑΤΑΤΟΥ*

Η χρηματοδότηση των τομεακών τύπων παρεμβάσεων στο πλαίσιο των στρατηγικών σχεδίων της ΚΓΠ δεν καθορίζουν για την ώρα τις δαπάνες, εν αναμονή των αποφάσεων για τους νέους κανονισμούς, όπως έχουμε ενημερώσει σε προηγούμενα σημειώματά μας. Όμως οι ενδείξεις είναι προς την κατεύθυνση να προσέξουν οι παραγωγοί αγροτικών προϊόντων τόσο οι μικροί καλλιεργητές, αλλά και αρκετοί από τους τομείς παραγωγής στο να φρενάρουν τις διαθέσεις κυρίως της Γερμανίας για την εκφρασμένη ουσιαστικά επανεθνικοποίηση της ΚΓΠ. Οι αγώνες που δόθηκαν στο τραπέζι κατά τις προηγούμενες δεκαετίες δεν πρέπει να σβήσουν με μονοκονδυλιά.

Σε μια προσπάθεια ανακεφαλαίωσης των δαπανών που προβλέπονται για το 2022, σημειώνουμε ότι για τους τύπους παρεμβάσεων άμεσων ενισχύσεων στο πλαίσιο των στρατηγικών σχεδίων της ΚΓΠ δεν αναγράφονται πιστώσεις, για την ώρα. Οι πιστώσεις αυτές είναι για την κάλυψη των δαπανών για τύπους παρεμβάσεων άμεσων ενισχύσεων σύμφωνα με κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη θέσπιση κανόνων για τη στήριξη των στρατηγικών σχεδίων που πρέπει να καταρτίζονται από τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (στρατηγικά σχέδια της ΚΓΠ).

Οι πιστώσεις αυτές χρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) και το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ), αρκεί να υιοθετηθούν κανόνες για την έναρξη καταβολής των δαπανών αυτών. Ελπίζουμε οι αυξημένες ανάγκες για την πανδημία να μην υστερήσουν χρονικά για την έναρξη καταβολής των δαπανών αυτών, γιατί πάλι θα λέμε για χτύπημα και επανεθνικοποίηση της ΚΓΠ. Πάντως οι προτάσεις που έχουν αναγραφεί στα σχέδια για το 2022, δείχνουν την ακόλουθη πορεία:

Οι δαπάνες που έχουν ήδη εγκριθεί στα πλαίσια του προγράμματος POSEI και μικρά νησιά του Αιγαίου (άμεσες ενισχύσεις) ανέρχονται σε 437 εκατ. ευρώ για το έτος 2022. Υπενθυμίζουμε ότι οι πιστώσεις αυτές προορίζονται για τις άμεσες ενισχύσεις που αφορούν προγράμματα τα οποία περιλαμβάνουν ειδικά μέτρα για τη στήριξη της τοπικής γεωργικής παραγωγής μεταξύ άλλων, για άμεσες ενισχύσεις για τα μικρά νησιά του Αιγαίου. Ο σχετικός Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 229/2013 προβλέπει ειδικά καθεστώτα που στοχεύουν στην αντιστάθμιση των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν αυτά τα νησιά λόγω του απόκεντρου χαρακτήρα τους και θέτει δύο στόχους:

Ο ένας αφορά την Εγγύηση του εφοδιασμού αυτών των μικρών νησιών με βασικά προϊόντα για την ανθρώπινη κατανάλωση, τη μεταποίηση ή προϊόντα που χρησιμεύουν ως γεωργικές εισροές σε κόστος που αντισταθμίζει τις δαπάνες που πραγματοποιούνται λόγω του απομονωμένου χαρακτήρα τους.

Ο άλλος αφορά τη διασφάλιση, σε μακροπρόθεσμο επίπεδο, της συνέχισης και της ανάπτυξης της τοπικής παραγωγής.

Για το Καθεστώς ενιαίας στρεμματικής ενίσχυσης (ΚΕΣΕ) προβλέπονται για το σύνολο της ΕΕ να απορροφηθούν 4 δις 433 εκατ. €, μέσα στο 2022. Τονίζουμε ότι ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1307/2013, θεσπίζει κοινούς κανόνες για τις ενισχύσεις που χορηγούνται άμεσα στους γεωργούς στο πλαίσιο των καθεστώτων στήριξης («άμεσες ενισχύσεις»), αλλά και ειδικούς κανόνες για μια σειρά από θέματα. Αναφέρουμε εδώ επιπρόσθετα κονδύλια για συγκεκριμένες δράσεις, που χρηματοδοτεί η ΚΓΠ, κυρίως αυτά που έχουν σημασία για την ελληνική γεωργία:

1. Βασική ενίσχυση των γεωργών («καθεστώς βασικής ενίσχυσης» και μεταβατικό απλουστευμένο καθεστώς, «καθεστώς ενιαίας στρεμματικής ενίσχυσης»)·για την οποία προβλέπεται να απορροφηθεί το 2022, το ποσόν των 14,174 δις €.
2. Προαιρετική μεταβατική εθνική ενίσχυση για τους γεωργούς.· Η σχετική πίστωση ανέρχεται σε 1,612 δισ. ευρώ για το 2022 και αφορά την αναδιανεμητική ενίσχυση.
3. Ενίσχυση για τους γεωργούς που εφαρμόζουν γεωργικές πρακτικές επωφελείς για το κλίμα και το περιβάλλον. Οι δαπάνες για το σημείο αυτό ανέρχονται σε 10,780 δις €.
4. Προαιρετική ενίσχυση για τους γεωργούς που δραστηριοποιούνται σε περιοχές με φυσικούς περιορισμούς. Η πίστωση για το 2022 στο σημείο αυτό ανέρχεται σε 5 εκατ. €.
5. Ενίσχυση για τους γεωργούς νεαρής ηλικίας που αρχίζουν τη γεωργική τους δραστηριότητα. Η σχετική δαπάνη για το σημείο αυτό ανέρχεται σε 569 εκατ. ευρώ.
6. Καθεστώς προαιρετικής συνδεδεμένης στήριξης Για το καθεστώς αυτό προβλέπονται 4 δις και 6 εκατ. ευρώ δαπάνες εντός του 2022, σύμφωνα με τον τίτλο IV κεφάλαιο 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013.
7. Ειδική ενίσχυση για το βαμβάκι. Η προικοδότηση για το βαμβάκι ανέρχεται σε 242 εκατ. € για το 2022.
8. Προαιρετικό απλουστευμένο καθεστώς για μικροκαλλιεργητές. Για τη δράση αυτή προβλέπονται 621 εκατ., ευρώ για να καλύψουν τις σχετικές δαπάνες (τίτλο V του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013).
9. Αποθεματικό για τις κρίσεις στον γεωργικό τομέα. Για την κάλυψη των σχετικών δαπανών έχουν αναγραφεί άνω των 497 εκατ. ευρώ πιστώσεις. Πρόκειται να καλύψει δαπάνες για μέτρα που απαιτούνται για την αντιμετώπιση σοβαρών κρίσεων που πλήττουν τη γεωργική παραγωγή.

Ένα τελευταίο κονδύλι ύψους άνω των 99 εκατ. € προορίζεται να καλύψει τις επιδοτήσεις, τις συμβατικές δαπάνες και τις δαπάνες για υπηρεσίες που συνδέονται με απαιτούμενα μέτρα για την ανάλυση, τη διαχείριση, την παρακολούθηση των γεωργικών πόρων, την ανταλλαγή πληροφοριών και την εφαρμογή της κοινής γεωργικής πολιτικής.

Πρόκειται κυρίως για δαπάνες που αφορούν, μεταξύ άλλων και:

• την εφαρμογή του κοινού πλαισίου παρακολούθησης και αξιολόγησης,
• την εκτέλεση ελέγχων με τηλεπισκόπηση και την πραγματοποίηση ενεργειών για την εφαρμογή της τηλεπισκόπησης.
• τη δημιουργία υποδειγμάτων για τον γεωργικό τομέα, συμπεριλαμβανομένων γεωργομετεωρολογικών υποδειγμάτων, καθώς και βραχυπρόθεσμων και μεσοπρόθεσμων προβλέψεων σχετικά με την εξέλιξη των αγορών και των γεωργικών διαρθρώσεων, και τη διάδοση των αποτελεσμάτων,
• τη χρηματοδότηση μέτρων πληροφόρησης από την Ένωση, συμπεριλαμβανομένων της εταιρικής επικοινωνίας και μέτρων με σκοπό την επεξήγηση, την εφαρμογή και την ανάπτυξη της κοινής γεωργικής πολιτικής, καθώς και την ευαισθητοποίηση του κοινού για το περιεχόμενο και τους στόχους της,
• τα εταιρικά συστήματα τεχνολογίας των πληροφοριών,
• τις μελέτες για την Κοινή Γεωργική Πολιτική και τα μέτρα αξιολόγησης,
• τις δαπάνες για τη δημιουργία αναλυτικής τράπεζας δεδομένων για αμπελουργικά προϊόντα,
• τη χρηματοδότηση των κατ’ αποκοπή αμοιβών και της ανάπτυξης μέσων για τη συλλογή, την επεξεργασία, την ανάλυση, τη δημοσίευση και τη διάδοση των δεδομένων και των αποτελεσμάτων της λογιστικής των γεωργικών εκμεταλλεύσεων.

* Ο Γιώργος Μαρκατάτος είναι διευθύνων σύμβουλος