Το «καμπανάκι» του κινδύνου κρούουν τα μέλη του συλλόγου Αρχέλων για την αναγκαιότητα προστασίας της θαλάσσιας χελώνας Καρέτα- Καρέτα που αναπαράγεται στις παραλίες του νησιού, μιας και τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά σε ό,τι αφορά τη μείωση των φωλιών τους την τελευταία δεκαετία. Ειδικότερα, οι φωλιές έχουν συρρικνωθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια, ενώ το ποσοστό μείωσης φτάνει το 50% από το 2000 μέχρι και σήμερα σε σχέση με την προηγούμενη δεκαετία. Και όλα αυτά την ώρα που σε όλη τη Μεσόγειο η χελώνα Καρέτα-Καρέτα, αναβαθμίστηκε στα τρωτά και όχι πλέον απειλούμενα είδη, σε επίπεδο Κρήτης όμως η πορεία είναι φθίνουσα.
Η υπέρμετρη τουριστική ανάπτυξη, σε συνδυασμό με τη διάβρωση των ακτών του νησιού υπονομεύουν κυριολεκτικά την επιβίωση του είδους, αφού πλέον οι χελώνες δε βρίσκουν τον απαραίτητο χώρο που χρειάζονται για να γεννήσουν.
Η βιώσιμη διαχείριση του αιγιαλού μπορεί να προσφέρει τα μέγιστα, ωστόσο θα πρέπει η Αυτοδιοίκηση και οι επιχειρηματίες να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία του είδους.
Τα παραπάνω επισημάνθηκαν χθες από μέλη του συλλόγου Αρχέλων στη διάρκεια ενημερωτικής εκδήλωσης που αφορούσε την προστασία της θαλάσσιας χελώνας και τα διαχειριστικά μέτρα που πρέπει να εφαρμόζονται στα 32 χλμ. παραλιών ανά την Κρήτη και διοργανώθηκε από την Περιφέρεια Κρήτης και συγκεκριμένα από τη Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού.
Ειδικότερα, η κυρία Αθανασία Νικολοπούλου, εκπρόσωπος του Συλλόγου Αρχέλων υπεύθυνη για το πρόγραμμα της Κρήτης, σε σχετικές δηλώσεις της τόνισε: «Εν όψει της νέας σεζόν προσπαθούμε να οργανώνουμε κάθε χρόνο εκδηλώσεις με τον δήμο και με τους ανθρώπους που δραστηριοποιούνται στις παραλίες ωοτοκίας, προκειμένου να υπενθυμίσουμε τα διαχειριστικά μέτρα τα οποία οφείλουμε να εφαρμόζουμε κατά την περίοδο ωοτοκίας στις παραλίες, όπως είναι το μάζεμα των ξαπλώστρων μετά το σούρουπο, τον φωτισμό που πρέπει να σβήνει ανά τμήματα κατά μήκος της παραλίας, τα οχήματα τα οποία δεν επιτρέπονται να μπαίνουν μέσα στην παραλία τα beach πάρτι τα οποία απαγορεύονται.
Πράγματα τα οποία θα βοηθήσουν στη βιώσιμη διαχείριση της παραλίας, ούτως ώστε και οι πολίτες και η θαλάσσια χελώνα να μπορούν να απολαμβάνουν τις παραλίες. Ο Σύλλογος Αρχέλων υπάρχει στην Κρήτη από το 1990. Πέρα από την καταγραφή και την έρευνα που κάνουμε καθημερινά έχουμε ένα μεγάλο πρόγραμμα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης με παρουσιάσεις στα ξενοδοχεία και δημόσιες δραστηριότητες που προσκαλούμε και την τοπική κοινωνία και τους τουρίστες και τους ενημερώνουμε ότι αυτές είναι παραλίες ωοτοκίας και πως μπορούμε να τις προστατέψουμε. Ο κόσμος δείχνει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον, ο δήμος συνεργάζεται όπως και οι επιχειρηματίες. Όμως κάθε χρόνο πρέπει να γίνεται σε μεγαλύτερο βαθμό, γιατί δυστυχώς οι παραλίες στον βόρειο άξονα της Κρήτης είναι υποβαθμισμένες και πρέπει να εντείνουμε τα διαχειριστικά μέτρα. Δηλαδή την τελευταία δεκαετία είδαμε ότι έχουμε μείωση στον αριθμό των φωλιών περίπου κατά 49%. Είναι μεγάλο το ποσοστό και αυτό οφείλεται στη μη βιώσιμη διαχείριση της παραλίας.
Είναι έντονα τουριστικά ανεπτυγμένες οι παραλίες και οι επεμβάσεις που γίνονται στην παραλία, δυσκολεύουν τόσο τις φωλιές όσο και τα ίδια τα χελωνάκια -όταν γεμίζουμε τις παραλίες με ξαπλώστρες και έπιπλα θαλάσσης -η χελώνα δεν έχει χώρο για να φτιάξει τη φωλιά της, με αποτέλεσμα όταν δεν τα καταφέρνει, να επιστρέφει πίσω και να αφήνει τα αβγά της στη θάλασσα με αποτέλεσμα αυτά να σαπίζουν. Αυτός είναι και ο κύριος λόγος που παρατηρούμε αυτή τη μείωση. Προφανώς δεν είμαστε ικανοποιημένοι πλήρως γι’ αυτό και κάνουμε αυτές τις συναντήσεις. Πρέπει τα μέτρα να εντατικοποιηθούν καθ’ όλη τη διάρκεια της ωοτοκίας».
Ανήσυχος και προβληματισμένος με τα στοιχεία που παρουσίασε ο Σύλλογος Αρχέλων για τη μείωση των χελωνών Καρέτα- Καρέτα εμφανίστηκε ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων Μίνως Αλεφαντινός, που παραβρέθηκε στην χθεσινή συνάντηση, ο οποίος υπογράμμισε πως άμεσα ο δήμος Ρεθύμνου θα αναλάβει πρωτοβουλίες για την προστασία της. Ειδικότερα, μιλώντας στα «Ρ.Ν.» είπε: «Τα στοιχεία που έδωσαν στη δημοσιότητα τα μέλη του συλλόγου Αρχέλων που μιλούν για μια μείωση του 46% της ωοτοκίας στην περιοχή του Ρεθύμνου, είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό. Είναι καμπάνα κινδύνου. Και βέβαια η διαπίστωση είναι ότι αυτό οφείλεται στην ανθρώπινη παρουσία και στις ανθρώπινες επεμβάσεις και δραστηριότητες της παραλίας. Γι’ αυτό και είμαστε υποχρεωμένοι να αντιστρέψουμε από φέτος κιόλας αυτό το κλίμα. Σαν δήμος Ρεθύμνου ανησυχούμε πολύ και θα προσπαθήσουμε τις επόμενες μέρες τις πρωτοβουλίες στοχευμένες θα πάρουμε ήδη από φέτος σε σχέση με αυτή τη φθίνουσα πορεία».
Η παραλία του Ρεθύμνου μπορεί να γίνει χώρος τόσο για τις χελώνες… όσο και για τον άνθρωπο
Ο προϊστάμενος του τμήματος Περιβάλλοντος της Αντιπεριφέρειας Ρεθύμνου Μάνος Νικολουδάκης, στην παρουσίαση που έκανε χθες στη διάρκεια της συνάντησης, παρουσία του Συλλόγου Αρχέλων, ξενοδόχων, λιμενικών, επιχειρηματιών και εκπροσώπου του δήμου Ρεθύμνης, αναφέρθηκε στα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την προστασία του είδους, τονίζοντας ότι η Περιφέρεια Κρήτης έχει θέσει πολύ ψηλά στην ατζέντα της το συγκεκριμένο θέμα. Σε σχετικές δηλώσεις του τόνισε: «Η Περιφέρεια Κρήτης δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα και θέτει σε προτεραιότητα το περιβάλλον τόσο σε ό,τι αφορά την προστασία του όσο και τη διαχείρισή του και την τήρηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Στο πλαίσιο αυτό διοργανώσαμε τη συνάντηση αυτή για την εφαρμογή των μέτρων διαχείρισης των προστατευόμενων παραλιών που αποτελούν παραλίες ωοτοκίας για τη θαλάσσια χελώνα. Η θαλάσσια χελώνα και η βαριά μας βιομηχανία που είναι ο τουρισμός δεν είναι ανταγωνιστές αλλά σύμμαχοι για την περαιτέρω ανάπτυξη του τουριστικού μας προϊόντος. Η Καρέτα- Καρέτα αποτελεί ένα μεγάλο συγκριτικό πλεονέκτημα για τις περιοχές όπου πάει και γεννάει, γιατί αυτές οι περιοχές και διαφημίζονται και αναβαθμίζονται. Υπάρχουν μέτρα στήριξης από την ΕΕ, δράσεις χρηματοδότησης στις οποίες η Περιφέρεια Κρήτης συμμετέχει ενεργά.
Μέτρα διαχείρισης των παραλιών
Επινοικίαση τμημάτων παραλιών ωοτοκίας της Καρέτα-Καρέτα, γενικά
• Θα πρέπει να χρησιμοποιείται ως ανώτατο όριο το 50% της παραχωρούμενης παραλίας για την τοποθέτηση ξαπλωστρών και τραπεζιών.
• Να μην εγκαθίστανται κουβούκλια, τέντες ή ντους στο αμμώδες τμήμα της παραλίας.
• Να μην γίνονται επεμβάσεις με έργα μόνιμου χαρακτήρα στο αμμώδες τμήμα της ακτής.
Επινοικίαση τμημάτων παραλιών ωοτοκίας της Καρέτα-Καρέτα, ξαπλώστρες
• Να απομακρύνονται πριν τη δύση του ηλίου και να αποθηκεύονται σε σημείο εκτός της αμμώδους παραλίας.
• Να εξασφαλίζεται ελεύθερη ζώνη πλάτους 5 μέτρων στην κορυφή της παραλίας.
• Να εξασφαλίζεται απόσταση τουλάχιστον 3 μέτρων μεταξύ των ομπρελών.
• Δεν θα πρέπει να καλύπτεται η άμμος με ξύλινους διαδρόμους.
• Ο καθαρισμός των επίπλων θαλάσσης θα πρέπει να γίνεται εκτός της παραλίας.
Επινοικίαση τμημάτων παραλιών ωοτοκίας της Καρέτα-Καρέτα, ομπρέλες
• Να τοποθετούνται σε σταθερά σημεία και σε άξονες κάθετους προς το κύμα.
• Να χρησιμοποιούνται ομπρέλες που μπορούν να κλείσουν ώστε να υπάρχει η δυνατότητα περιορισμού της σκίασης της παραλίας κατά τη διάρκεια της ημέρας.
• Να τοποθετούνται σε πολλαπλές σειρές εφόσον είναι εφικτό, ώστε να καλύπτουν όσο το δυνατόν μικρότερο μήκος της παραλίας.
• Να υπάρχει σταχτοδοχείο
Καθαρισμοί παραλιών ωοτοκίας της Καρέτα-Καρέτα
• Δεν επιτρέπεται η κίνηση μηχανοκίνητων οχημάτων στην παραλία.
• Συνιστάται ο χειρονακτικός καθαρισμός της παραλίας. Να χρησιμοποιούνται ελαφρά χειροκίνητα οχήματα.
• O καθαρισμός δεν πρέπει να επηρεάζει τις αμμοθίνες, την φυσική βλάστηση και τις πέτρες που βρίσκονται ανάμικτες στην άμμο γιατί τα στοιχεία αυτά προστατεύουν την παραλία από τη διάβρωση.
• Τα συγκεντρωμένα σκουπίδια να απομακρύνονται.
• Να τοποθετηθεί ικανός αριθμός κάδων και να γίνεται τακτική περισυλλογή των σκουπιδιών.
Φωτισμός περιβάλλοντα χώρου
• Να μην φωταγωγείται η παραλία με προβολείς
• Τοποθέτηση κατάλληλων φωτιστικών σωμάτων σε χαμηλό ύψος ώστε να μην γίνονται ορατά από την παραλία.
• Χρήση καλυπτρών.
• Χρήση κατάλληλης βλάστησης ως φυσικό φυτοφράκτη (θαμνώδη φυτά ή χαμηλά δέντρα) κατά μήκος της παραλίας που θα αποτελεί φράγμα για το φως.