Είναι γνωστό ότι η χώρα μας έχει άπειρες παθογένειες. Μια απ’ αυτές αφορά τη νοοτροπία που έχουν αποκτήσει οι μαθητές των σχολείων σε όλη τη χώρα και που ευδοκιμεί τα τελευταία κυρίως χρόνια στα σχολεία όλης της επικράτειας. Αναφέρομαι σε καταστάσεις που επιβεβαιώνουν την ασυδοσία, την αδιαφορία, τον ωχαδερφισμό και γενικότερα το μπάχαλο, που ζει και βασιλεύει σ’ αυτή τη χώρα, έχοντας γίνει στην κυριολεξία μάστιγα για την παιδεία. Τη φετινή σχολική χρονιά επί παραδείγματι δεν είχαν περάσει καλά-καλά ούτε δέκα μέρες από την έναρξη του σχολικού έτους και οι μαθητές, προφανώς κουρασμένοι από τις διακοπές του καλοκαιριού, ξεκίνησαν το γνωστό ετήσιο τροπάριο, τις καταλήψεις!
Από το 1990-91 που ξεκίνησε «το ηρωικό αυτό έθιμο» μέχρι και σήμερα 27 ολόκληρα χρόνια μετά, όχι μόνο δεν έγινε καμία βελτίωση στην παιδεία, ενώ θα έπρεπε φυσιολογικά με τόσες καταλήψεις και αιτήματα να είναι η καλύτερη ίσως στον κόσμο, αλλά πηγαίνει αποδεδειγμένα από το κακό στο χειρότερο! Οι υπάρχουσες συνθήκες που διαρκώς μεταβάλλονται μόνο αρνητικά, έχουν κάνει αρκετούς εκπαιδευτικούς να αισθάνονται επαγγελματίες και όχι λειτουργοί με ότι αυτό συνεπάγεται.
Αν ανατρέξει κανείς στις διεκδικήσεις των μαθητών θα βρει σπάνια σοβαρά αιτήματα και θα απογοητευτεί οργισμένος με άλλα, όπως εκείνο που είχε γραφτεί πριν κάμποσα χρόνια σε λύκειο της πόλης, ότι οι τυρόπιτες θα πρέπει να είναι τετράγωνες και όχι στρογγυλές! Κάθε χρόνο τρομεροί αγωνιστές μαθητές, πραγματικοί ήρωες, εφάμιλλοι των αγωνιστών του 1821 και του ’40 κάνουν καταλήψεις για ένα τζάμι που οι ίδιοι έσπασαν, για έναν υπολογιστή και καλοριφέρ που οι ίδιοι κατέστρεψαν, για καθηγητές που δεν έχουν, αλλά μόλις έρθουν δυσανασχετούν γιατί θα πρέπει πια να κάνουν μάθημα! Οι ίδιοι οι μαθητές μιλούν και κόπτονται για ισότητα, αλλά οι ίδιοι την καταπατούν και στερούν από τους συμμαθητές τους την πρόσβαση στο σχολείο και τη μάθηση.
Στη μεταπολίτευση ξεκίνησε και ο κανονισμός των μαθητικών κοινοτήτων που δίνει εξαιρετικά δικαιώματα και ερεθίσματα στους μαθητές για να δημιουργήσουν με τη συνεργασία των καθηγητών ένα καλύτερο σχολείο. Κοιτάζοντας κάποιος πίσω την εκπαίδευση τα τελευταία 30-35 χρόνια, είναι τραγικό να συνειδητοποιεί ότι ουδέποτε μαθητική κοινότητα σε οποιοδήποτε σχολείο διάβασε τον μαθητικό κανονισμό, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που απορρέουν απ’ αυτόν και ποτέ δεν έκανε προσπάθειες να τον εφαρμόσει. Οι δυνατότητες και οι υποχρεώσεις των μαθητικών κοινοτήτων εξαντλούνται σε χάσιμο 4-5 ωρών για τη διενέργεια των μαθητικών εκλογών, σε μια-δυο χοροεσπερίδες τον χρόνο και μια πολυήμερη εκδρομή για να περάσουν καλά τα παιδάκια. Μέχρι εκεί! Σπανιότατα θα συναντήσει κάποιος κάποια εκδήλωση άξια λόγου, πέρα από τις προαναφερόμενες, που δεν θα γινόταν ίσως, χωρίς τη βοήθεια των εκπαιδευτικών και του συλλόγου γονέων.
Οι περισσότεροι των μαθητών ζητούν και συζητούν για δικαιώματα, χωρίς στη συντριπτική πλειοψηφία να γνωρίζουν τα νόμιμα, που προέρχονται από τον κανονισμό των μαθητικών κοινοτήτων. Για υποχρεώσεις βέβαια ούτε συζήτηση! Μόνο δικαιώματα!
Οι μαθητές μιλούν και απαιτούν σεβασμό από τους καθηγητές, που έτσι κι αλλιώς υπάρχει, όταν οι ίδιοι αρέσκονται στο να δημιουργούν προβλήματα μέσα και έξω από την τάξη, να κοροϊδεύουν και να δημιουργούν συνεχή προβλήματα στους διδάσκοντες, οχυρωμένοι πάντα πίσω από την κυριολεκτική ασυλία που τους προσφέρει το σύστημα. Ο νέος νόμος του υπουργού Παιδείας Γαβρόγλου, μειώνει τις ποινές των μαθητών και εξαφανίζει τη διαγωγή η οποία ναι μεν παρέμεινε, αλλά απαγορεύεται να αναφέρεται οπουδήποτε! Τότε για ποιο λόγο άραγε υπάρχει;
Τελευταίο φρούτο στην πόλη μας είναι ο αυγοπόλεμος μεταξύ μαθητών και σχολείων. Πρόσφατα μαθητές γυμνασίου φορώντας μάσκες, κράνη και κουκούλες έριξαν βροχή αυγών σε συμμαθητές τους σε άλλο γυμνάσιο. Όταν σε ηλικία 14 – 15 ετών επιδίδονται σε τέτοιου είδους δράσεις, δύσκολα θα πιστέψει κάποιος ότι δεν θα απασχολήσουν μελλοντικά την αστυνομική υπηρεσία.
Όπως καταλαβαίνει ο οποιοσδήποτε οι μαθητές δεν ενδιαφέρονται πλέον για το καλύτερο, αλλά για το χειρότερο! Εύλογα θα ρωτήσει κάποιος. Καλά όλα είναι τόσο μαύρα πια; Όχι! Σίγουρα όχι! Υπάρχουν και μαθητές οι οποίοι ευτυχώς έχουν την ανάλογη παιδεία από το σπίτι και την οικογένεια τους την οποία συνεχίζουν και εξελίσσουν στο σχολείο σε εξαιρετικά επίπεδα, αλλά δυστυχώς είναι η μειοψηφία. Και είναι η μειοψηφία γιατί το σύστημα έχει δώσει, τα κίνητρα στους υπόλοιπους να είναι η πλειοψηφία με ότι αυτό μπορεί να σημαίνει. Ένα βασικό ερώτημα είναι πως τους έδωσε το δικαίωμα; Με την ανικανότητα του; με τη θέληση του; με οργανωμένο σχέδιο; ή άθελα του; αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Οι ξερόλες μαθητές πολλές φορές ασκούν μπούλινγκ, για να χρησιμοποιήσω τη μόδα που ανακαλύψαμε στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, σε όσους μαθητές πραγματικά θέλουν ένα καλύτερο σχολείο και μοχθούν με τους εκπαιδευτικούς καθημερινά γι’ αυτό.
Νόμοι προφανώς υπάρχουν, αλλά δυστυχώς δεν εφαρμόζονται. Όλοι ξέρουμε ότι θέματα που αφορούν ανήλικους χειρίζονται με ιδιαίτερη ευαισθησία από τους μεγαλύτερους εμπλεκόμενους. Αλλά οι υπόλοιποι μαθητές που δεν θέλουν, ας πούμε τις καταλήψεις, έχουν την ίδια ίση μεταχείριση; Όλοι γνωρίζουμε ότι το παράνομο είναι παράνομο και διώκεται. Ένα βασικό ερώτημα είναι γιατί δεν παρεμβαίνει αυτεπάγγελτα ο εισαγγελέας, αφού οι καταλήψεις είναι παράνομες και οι μαθητές είναι ανήλικοι; Άλλο θέμα είναι οι γονείς οι οποίοι έχουν κάθε δικαίωμα να επέμβουν στο παιδί τους, δεν επεμβαίνουν, με ελαχιστότατες εξαιρέσεις. Όσο για το θέμα της διαδικασίας κατάληψης ουδέποτε εφαρμόστηκε ο κανονισμός των μαθητικών κοινοτήτων σε κανένα σχολείο στην Ελλάδα. Δηλαδή να ζητηθεί γενική συνέλευση από τα δυο τρίτα των μαθητών, να αναπτυχτούν οι προτάσεις τους, γιατί πάμε ή δεν πάμε για κατάληψη και να ληφθεί απόφαση μέσα σε δημοκρατικά πλαίσια, όποια κι αν είναι αυτή.
Όταν έχεις αιτήματα και ξεκινάς έναν αγώνα τον συνεχίζεις μέχρι να ικανοποιηθούν. Στην περίπτωση μας μετά από 1-2-3 μέρες το σχολείο πάντα ανοίγει αφού και οι ίδιοι οι μαθητές βαριούνται τον αγώνα, ανεξάρτητα αν έχουν ικανοποιηθεί τα αιτήματα τους ή όχι! Πραγματικοί αγωνιστές όχι αστεία!
Προφανώς και δεν ισοπεδώνω τα πάντα, γιατί σίγουρα υπάρχουν και σχολεία στην ελληνική επικράτεια που δικαιολογημένα έχουν κάνει ή θα μπορούσαν να κάνουν κατάληψη, αλλά και αυτά πάλι, απ’ όσο μπορώ να γνωρίζω, δεν έχουν κάνει τις διαδικασίες που προβλέπονται. Υπάρχει βέβαια και η άποψη ότι για την κατάληψη δεν θα ρωτήσουν κανέναν, αφού η κατάληψη είναι από μόνη της παράνομη ενέργεια! Τότε για ποια δημοκρατία και δημοκρατικούς θεσμούς μιλάμε; Ας παραδεχτούμε επίσημα ότι η χώρα είναι ένα απόλυτο και ατέλειωτο μπάχαλο, ότι δεν μπορεί να γίνει τίποτα σοβαρό και όλα είναι υπό διάλυση ή εντελώς διαλυμένα!
Ποιος κοροϊδεύει ποιον τελικά; Όλοι έχουν ευθύνες! Το επίσημο κράτος δυστυχώς φαίνεται πως δεν θέλει και ίσως δεν μπορεί! Οι γονείς είναι μάλλον στο ίδιο μήκος κύματος αφού δεν νουθετούν το μαθητή να τον στείλουν για μάθημα και το ποσοστό που τους αναλογεί έχουν βεβαίως και οι εκπαιδευτικοί, οι οποίοι θέλουν και προσπαθούν με κάθε δυνατό και αδύνατο τρόπο να κάνουν τη διαφορά, αλλά τους αποτρέπει και δεν τους δίνει κανένα ουσιαστικό δικαίωμα πλέον το σύστημα, για να μπορούν να παρέμβουν αποτελεσματικά.
Αποτέλεσμα; Ένας κανονισμός μαθητικών κοινοτήτων που θα μπορούσε να γίνει αστείρευτη πηγή δημιουργίας και γνώσης για όλη τη σχολική κοινότητα και κατ’ επέκταση και της κοινωνίας, δεν εφαρμόζεται ποτέ και παραμένει ανενεργός. Παράλληλα είτε ηθελημένα, είτε αθέλητα οι μαθητές μπολιάζονται με κάθε τρόπο στην παρανομία, στον ωχαδερφισμό και σε λάθος νοοτροπίες γενικότερα, με αντίκτυπο προφανώς χειρίστου είδους που θα τους συνοδεύει σε όλη τους τη ζωή σε οτιδήποτε και να κάνουν.
Ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος, είχε πει πως: «Πρέπει ν’ αποθηκέψουμε πολλά τσουβάλια φως, για να τα βγάλουμε πέρα μεθαύριο που θα ‘ρθουν τα σύννεφα…», αλλά ποιος να τον ακούσει μέσα από τον κομματικό ή ιδεολογικό φανατισμό που διακρίνει τον Έλληνα;
Όπως και να ‘χει η υπάρχουσα κατάσταση, η πραγματικότητα δείχνει ξεκάθαρα ότι όχι μόνο δεν είναι η καλύτερη δυνατή, αλλά θέλει ρηξικέλευθες αποφάσεις από ικανά άτομα, που θα βρίσκονται στις κατάλληλες θέσεις και όταν θα επιχειρήσουν να εφαρμόσουν κάποιες ριζοσπαστικές αποφάσεις, δεν θα κάνουν πίσω σε καμία περίπτωση. Αλλά ξέχασα! Τέτοια άτομα στη σημερινή Ελλάδα απλά δεν υπάρχουν! Τουλάχιστον στην πολιτική…