Το καλοκαίρι φτάνει στο τέλος του και μαζί με αυτό έρχεται και η επαναπροσαρμογή των πολιτών στην καθημερινή ζωή. Το σημαντικό στοιχείο είναι ότι πλέον με την επιστροφή από τις μικρές ή ελάχιστες διακοπές τους οι Έλληνες θα έρθουν αντιμέτωποι με τις πρώτες δόσεις του ΕΝΦΙΑ, ενώ η πρωτοφανής αντιλαϊκή φοροεπιδρομή θα συνεχιστεί μέχρι και τα Χριστούγεννα.
Τη δεδομένη χρονική στιγμή οι πολίτες δεν έχουν τη δυνατότητα να ανταπεξέλθουν στις «λυστρικές» φορολογικές επιδρομές του ΥΠΟΙΚ, καθώς έχουν εξαντληθεί τα αποθέματα, ενώ η μακροοικονομική προσέγγιση και το ισοζύγιο της χώρας έχει φτάσει σε τέτοιο αδιέξοδο που αν δεν γίνουν ριζικές αλλαγές κινδυνεύει να εγκλωβιστεί σε ένα φαύλο κύκλο. Η πολιτική της φοροεπιδρομής είναι εικονικά λειτουργική, ενώ πλέον η φράση κοινωνική πολιτική έχει μπει για τα καλά στο χρονοντούλαπο της ιστορίας. Η τακτική της συμπίεσης της μικρομεσαίας θάλασσας αποδίδει για ένα μικρό χρονικό διάστημα, αρκετό μόνο για να παρουσιάσουμε ένα αρχικό πρωτογενές πλεόνασμα το οποίο, εν μέρει μοιράστηκε με το κοινωνικό μέρισμα, αλλά κύριος στόχος του ήταν οι δανειστές και η ψυχολογία των αγορών. Υπήρξε πρωτογενές πλεόνασμα και μείωση του ρυθμού συρρίκνωσης της οικονομίας αλλά με μεγάλο τίμημα στον κοινωνικό ιστό και χωρίς βραχυπρόθεσμο σχεδιασμό. Σαν αποτέλεσμα και με τα δεδομένα οικονομικοπολιτικά στοιχεία το φθινόπωρο για την δικομματική κυβέρνηση θα είναι θερμό με το ανοιχτό μέτωπο της φοροεπιδρομής.
Ένα άλλο κομμάτι, το οποίο αποτελεί πρόκληση για την κυβέρνηση και το οικονομικό επιτελείο είναι οι διεθνείς συγκυρίες, καθώς παρά τις φιλότιμες προσπάθειές μας να δείξουμε ανάκαμψη στους ετέρους μας, αυτοί αρχίζουν πλέον να μην δίνουν σημασία στο Ελληνικό πρόβλημα, καθώς άλλα μεγαλύτερα προβλήματα έρχονται στην επιφάνεια. Η κυβερνητική αστάθεια, λόγο της πολίτικης λιτότητας, είναι πρωτοφανής στην Γαλλία με τον πρόεδρο Ολάντ να είναι σε αδιέξοδο και πέραν αυτού οι τελευταίες ενδείξεις από την Καγκελαρία δείχνουν ότι ενδεχομένως το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα η Γερμανική οικονομία θα μπει σε τροχιά συρρίκνωσης. Ένα γεγονός πρωτοφανές για την πολιτική της Καγκελαρίου Μέρκελ, η οποία όπως όλα δείχνουν θα γίνει θύμα της πολιτικής που η ίδια ακλούθησε για την υπόλοιπη Ευρώπη.
Παράλληλα με τα οικονομικά στοιχεία, οι εταίροι μας έχουν και άλλους λογούς για να μην δίνουν πια τόση σημασία στο Ελληνικό πρόβλημα, καθώς το εμπάργκο από την Ρωσία και η γενικότερη αναταραχή στην ευρύτερη γειτονιά της Ευρώπης είναι άλλο ένα κριτήριο για το οποίο ανησυχούν ιδιαίτερα στις Βρυξέλες.
Το μόνο ουσιαστικό καλό για το οποίο μπορεί να υπερηφανεύεται η κυβέρνηση και βοήθησε ουσιαστικά την αγορά είναι ο τουρισμός, το οποίο και οφείλεται αποκλειστικά στην Ρεθεμνιώτισσα υπουργό Τουρισμού Όλγα Κεφαλογιάννη. Καθώς ανέλαβε ένα πολύπαθο, ξεχασμένο και αναξιοποίητο χαρτοφυλάκιο και κατάφερε μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα να αλλάξει ολόκληρη την ιδιοσυγκρασία στην προσέγγιση που λέγετε τουρισμός στην Ελλάδα. Η κυρία Κεφαλογιάννη και το επιτελείο της προσάρμοσε σύγχρονες τεχνικές και όσον αφορά το τουριστικό μάρκετινγκ και τις τακτικές στις εκθέσεις τουρισμού, χωρίς τυμπανοκρουσίες και καταφέρνοντας να κρατήσει χαμηλά τις δαπάνες με τα αποτελέσματα να είναι ορατά φτάνοντας φέτος στο ιστορικό ρεκόρ των είκοσι εκατομμυρίων επισκεπτών. Η τουριστική βιομηχανία και η προσέγγιση στο προϊόν αυτό στην Ελλάδα την διετία 2012-2014 μπήκε σε νέα τροχιά καταφέρνοντας επιτέλους να συμβαδίσει με την εποχή της.
Η αφορμή και η επιτυχημένη συνταγή του υπουργού Τουρισμού πρέπει να γίνει παράδειγμα για την άσκηση οικονομικής πολιτικής της διακομματικής κυβέρνησης, καθώς είναι ο μόνος τομέας της αγοράς που λειτούργησε σωστά την τελευταία διετία και ξέφυγε όσο μπορούσε από το δόγμα της λιτότητας. Το αυτοκαταστροφικό και παράλογο αυτό δόγμα λιτότητας το οποίο πνίγει τον κύκλο του χρήματος (ρευστού) στην αγορά, τον βασικό άξονα ανάσας μιας οικονομίας. Αυτή είναι η βασική διαφορά της τουριστικής βιομηχανίας, είναι ο μόνος κλάδος που την τελευταία διετία υπάρχει διακίνηση (μη τραπεζικών ή κρατικών) ιδιωτικών κεφαλαίων στην αγορά.
Έστω και αν το ΤΑΙΠΕΔ και το ΥΠΑΝ μέσω του ΕΣΠΑ κάνουν φιλότιμες προσπάθειες αν δεν γίνουν βαθιές τομές και προσπάθειες, παρεμφερείς με αυτές του υπουργείου Τουρισμού, σε τομείς στυλοβάτες τις Ελληνικής οικονομίας όπως είναι ο αγροτικός κλάδος και οι εξαγωγές, η παρασκευή τυποποίηση, ο κλάδος των κατασκευών και η ναυτιλία δεν πρόκειται να αλλάξει το πρόσημο στο ποσοστό ανάπτυξης ούτε να μειωθεί η ανεργία.
Σαν αποτέλεσμα η κυβέρνηση έρχεται αντιμέτωπη με πολλά αδιέξοδα στο αμέσως επόμενο διάστημα που θα δοκιμάσουν τις αντοχές της και τη συνοχή της. Το τελευταίο που πρέπει να απασχολεί την κυβέρνηση είναι η διασφάλιση των 180 βουλευτών για την εκλογή προέδρου της δημοκρατίας και την αποφυγή εκλογών. Ίσως οδηγηθεί σε εκλογές μέσα στο φθινόπωρο, με στόχο να αποφορτίσει την κοινωνική δυσαρέσκεια, η οποία αναμένεται να αυξηθεί.
Το δεδομένο πάντως είναι ότι οι πολίτες πλέον δεν αντέχουν την αντιλαϊκή πολιτική της κυβέρνησης ούτε τα πυροτεχνήματα της αντιπολίτευσης και βέβαια το κλίμα για την κυβέρνηση, αν δεν γίνουν ουσιαστικές τομές στην αγορά δεν θα αλλάξει, ούτε με έμμεσους εκβιασμούς του τύπου «σταθερότητα η χρεοκοπία», ούτε καν με τον τάφο του Λαομέδων του Μυτιληναίου ή κάποιου άλλου ναυάρχου του Μέγα Αλέξανδρου στην Αμφίπολη.
* Ο Θανάσης Πετράς είναι δημοσιογράφος – οικονομολόγος
