Και επίσημα κηρύχθηκε σε χηρεία ο αρχιεπισκοπικός θρόνος της Εκκλησίας της Κρήτης, από την Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου κατά την χθεσινή της συνεδρίαση υπό την προεδρία του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου. Στο σχετικό ανακοινωθέν αναφέρονται τα εξής:
«Συνῆλθεν, ὑπό τήν προεδρείαν τῆς Α. Θ. Παναγιότητος, ἡ Ἁγία καί Ἱερά Σύνοδος, εἰς τήν τακτικήν αὐτῆς συνεδρίαν σήμερον, Πέμπτην, 2αν Δεκεμβρίου 2021.
Κατ᾿ αὐτήν, ἡ Ἁγία καί Ἱερά Σύνοδος ἔλαβε γνῶσιν, ἐκ τῶν ἐν Κρήτῃ Ποιμεναρχῶν τοῦ Θρόνου, περί τῆς ἐν γένει καταστάσεως τοῦ Σεβ. Ἀρχιεπισκόπου κ. Εἰρηναίου, τόν ὁποῖον, φιλαδέλφως καί ἐκ πολλῆς ἀγάπης καί τιμῆς κινουμένη, κατατάσσει ἐν τοῖς ἐφ᾿ ἑξῆς μεταξύ τῶν ἐφησυχαζόντων Ἱεραρχῶν, γνωριζόμενον πλέον ὡς Σεβ. Ἀρχιεπίσκοπον πρώην Κρήτης, κηρύσσουσα τόν Θρόνον αὐτοῦ ἐν χηρείᾳ.
Ἐξ ἄλλου, ἡ Ἐκκλησία προέτρεψε τήν ἐν Κρήτῃ Ἱεράν Ἐπαρχιακήν Σύνοδον ὅπως, κατά τά, τό γε νῦν ἔχον, κρατοῦντα, χωρήσῃ εἰς καταρτισμόν τριπροσώπου καί ὑποβολήν αὐτοῦ τῷ Ἱερῷ Κέντρῳ πρός ἐκλογήν ἐντεῦθεν τοῦ νέου Ἀρχιεπισκόπου.
Ἡ Ἁγία καί Ἱερά Σύνοδος ἐκφράζει τήν στοργήν καί τήν πλήρη εὐαρέσκειαν αὐτῆς πρός τόν πολιόν Ἱεράρχην κ. Εἰρηναῖον, ὅστις ἠνάλωσεν ἑαυτόν εἰς τήν διακονίαν τῶν ἱερῶν ὑποθέσεων τῆς Ἐκκλησίας καί τοῦ χριστωνύμου λαοῦ τοῦ Θεοῦ».
Η χθεσινή απόφαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου ήταν αναμενόμενη και ήρθε μια εβδομάδα μετά την απόφαση της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου της Εκκλησίας της Κρήτης,στις 24 Νοεμβρίου,να απαλλάξει από τα καθήκοντα του τον Αρχιεπίσκοπο κ.Ειρηναίο λόγω των σοβαρών και μη αναστρέψιμων προβλημάτων υγείας που αντιμετωπίζει, όπως ένορκα πιστοποίησαν οι τρεις καθηγητές ιατρικής που τον εξέτασαν.
Με το παραπάνω ανακοινωθέν το Οικουμενικό Πατριαρχείο καλεί την Ιερά Επαρχιακή Σύνοδο της Εκκλησίας της Κρήτης να προχωρήσει στα προβλεπόμενα, από τον Καταστατικό χάρτη, για την εκλογή νέου Αρχιεπισκόπου. Και συγκεκριμένα, την καλεί να προχωρήσει στη διαδικασία κατάρτισης του τριπροσώπου και να το αποστείλει στο Φανάρι προκειμένου η Ιερά Σύνοδος του Πατριαρχείου να εκλέξει τον διάδοχο του κ. Ειρηναίου.
Ο χρόνος για την κατάρτιση του τριπροσώπου είναι σαφής και προβλέπεται από τον καταστατικό χάρτη της Εκκλησίας της Κρήτης: Σε διάστημα ενός μήνα από την ημέρα χηρείας του Αρχιεπισκοπικού Θρόνου. Ειδικότερα προβλέπεται:
α) «Αμέσως μετά τη χηρεία της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης και μέχρι την εκλογή και την εγκατάσταση Αρχιεπισκόπου, καθήκοντα τοποτηρητή αυτής αναλαμβάνει ο αρχιερέας, ο οποίος έχει τα πρεσβεία αρχιεροσύνης από τους εν ενεργεία Μητροπολίτες της Εκκλησίας Κρήτης».
Καθήκοντα τοποτηρητή ανέλαβε ήδη ο μητροπολίτης Λάμπης, Σφακίων και Συβρίτου κ. Ειρηναίος, ως ο αρχαιότερος εκ των οκτώ μητροπολιτών της Κρήτης.
β) «Η Ιερά Επαρχιακή Σύνοδος της Εκκλησίας της Κρήτης συνέρχεται εντός προθεσμίας ενός (1) μήνα από τη χηρεία του αρχιεπισκοπικού θρόνου Κρήτης, σε μόνη συνεδρία, χωρίς διακοπή, στην αίθουσα συνεδριάσεων της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου υπό την προεδρία του Αρχιερέως, ο οποίος έχει τα πρεσβεία αρχιεροσύνης, με σκοπό την κατάρτιση, με μυστική ψηφοφορία, του τριπροσώπου για την εκλογή αρχιεπισκόπου Κρήτης από τους εν ενεργεία μητροπολίτες της Εκκλησίας Κρήτης. Χρέη γραμματέα της συνεδρίας ασκεί ο νεότερος, κατά τα πρεσβεία χειροτονίας, από τους παρισταμένους αρχιερείς. Την πρόσκληση προς τα μέλη της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου, η οποία πρέπει να επιδίδεται προς αυτά με απόδειξη τουλάχιστον δέκα (10) ημέρες πριν την ορισθείσα ημερομηνία της συνεδρίας, απευθύνει ο τοποτηρητής της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης και σε περίπτωση κωλύματος αυτού, ο έχων τα πρεσβεία αρχιεροσύνης αρχιερεύς. Η Ιερά Επαρχιακή Σύνοδος της Εκκλησίας Κρήτης είναι σε απαρτία και ενεργεί εγκύρως την κατάρτιση του τριπροσώπου για την εκλογή του αρχιεπισκόπου Κρήτης, εάν παρίστανται τουλάχιστον 6 μέλη Αυτής. Εάν δεν επιτευχθεί η εν λόγω απαρτία, η Ιερά Επαρχιακή Σύνοδος συνέρχεται άνευ ετέρου την επόμενη ημέρα, την ίδια ώρα και στον ίδιο τόπο και θεωρείται ότι ευρίσκεται σε απαρτία ανεξάρτητα από τον αριθμό των παρόντων».
Με βάση τα παραπάνω η Ιερά Επαρχιακή Σύνοδος Εκκλησίας της Κρήτης θα συνεδριάσει μέχρι τις 2 Ιανουαρίου για την κατάρτιση του τριπροσώπου που θα γίνει με μυστική ψηφοφορία από τους εν ενεργεία Μητροπολίτες. Ανακηρύσσονται ως υποψήφιοι για την εκλογή στη θέση του αρχιεπισκόπου Κρήτης οι τρεις πρώτοι, οι οποίοι θα πλειοψηφήσουν. Σε περίπτωση ισοψηφίας γίνεται κλήρωση μεταξύ εκείνων οι οποίοι ισοψήφησαν.
Στη συνέχεια: «Η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, κατά την πρώτη συνεδρία της, μετά από τη λήψη της προτάσεως, εκλέγει έναν εκ των προτεινομένων τριών υποψηφίων αρχιεπίσκοπο Κρήτης και ανακοινώνει το όνομα του εκλεγέντος στον προεδρεύοντα της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου της Εκκλησίας Κρήτης και ενημερώνει σχετικά την ελληνική κυβέρνηση».
Να διευκρινίσουμε ότι η προθεσμία ενός μήνα για τη συνεδρίαση της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου για την κατάρτιση του τριπροσώπου, δεν είναι περιοριστική. Πρέπει να γίνει μέχρι τις 2 Ιανουαρίου αλλά όχι στις 2 Ιανουαρίου. Μπορεί να συνεδριάσει λίγο πριν τα Χριστούγεννα ή μεταξύ Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς, σε ημερομηνία που θα συμφωνήσουν από κοινού οι 8 εν ενεργεία μητροπολίτες. Αρκεί 10 μέρες νωρίτερα να έχει σε όλους τους επιδοθεί η σχετική πρόσκληση από τον τοποτηρητή.
Αν επί παραδείγματι συμφωνηθεί η συνεδρίαση για τις 20 Δεκεμβρίου, η πρόσκληση πρέπει να έχει επιδοθεί μέχρι τις 10 Δεκεμβρίου. Αν επιδοθεί στις 11 του μήνα σε έναν εκ των μητροπολιτών, η ημερομηνία συνεδρίασης θεωρείται άκυρη.