Τα Λευκά όρη (Μαδάρες τις ονομάζουν οι ντόπιοι) καταλαμβάνουν μια τεράστια έκταση στο νομό Χανίων που αρχίζει από ανατολικά από την Ασή Γωνιά και καλύπτοντας το μεγαλύτερο μέρος της επαρχίας Σφακίων φτάνει στα δυτικά μέχρι την επαρχία Σελίνου. Πενήντα δυο κορυφές πάνω από 2000 μέτρα υψώνουν περήφανα το ανάστημα τους ατενίζοντας από ψηλά τις χαμηλότερες κορυφές, τους κάμπους και τις ακρογιαλιές της Κρήτης. Δημιουργώντας ένα ανάγλυφο που θα ζήλευε και ο καλύτερος γλύπτης.
Πανύψηλα και απότομα γκρεμνά, κακοτράχαλες διαδρομές και πάνω από 15 δύσβατα φαράγγια δημιουργούν ένα μοναδικό τοπίο που ένα μεγάλο μέρος του χρόνου καλύπτεται από χιόνι, το οποίο την Άνοιξη λιώνοντας γεμίζει τα σπλάχνα των βουνών, πλουτίζει τον υδροφόρο ορίζοντα, αναβλύζει δε από τις αμέτρητες πηγές που υπάρχουν στα χαμηλότερα σημεία δίνοντας ζωή στην πανίδα και χλωρίδα του νησιού.
Τα Λευκά όρη κατά γενική ομολογία διαθέτουν τα δυσκολότερα φαράγγια στην Ευρώπη διότι είναι άνυδρα, με περάσματα που αν δεν τα γνωρίζει άριστα ο ορειβάτης που επιχειρεί να τα διασχίσει κινδυνεύει να πεθάνει από αφυδάτωση αν του τελειώσει το νερό, πράγμα που έχει συμβεί. Τα Λευκά όρη επίσης είναι πρώτα σε διασώσεις σε όλη την Ελλάδα και μετά ακολουθεί ο Όλυμπος και αιτία είναι όπως προανέφερα το δύσβατο του εδάφους και η εύκολη έλλειψη προσανατολισμού, ιδιαίτερα από τουρίστες που επιχειρούν να τα διασχίσουν χωρίς οδηγό η απαραίτητο εξοπλισμό.
Το 2005 δυο αδέρφια από την Πολωνία βρήκαν φρικτό θάνατο από λειψυδρία στο φαράγγι της Τρυπητής που ξεκινά δυτικά της κορυφής Γκίγκιλος και καταλήγει στην παραλία μεταξύ της Αγίας Ρουμέλης και της Σούγιας. Τα αδέρφια (νέος και νέα) επιχείρησαν κατάβαση στο άγριο και απότομο αυτό φαράγγι και εγκλωβίστηκαν σε γκρεμό διότι δεν γνώριζαν το μοναδικό πέρασμα για την κάθοδο προς την θάλασσα. Μετά από τέσσερις μέρες αναζήτησης από την Πυροσβεστική, τους εθελοντές ορειβάτες και τμήματα του στρατού βρέθηκαν σε διαφορετικά σημεία νεκροί. Αυτό το γεγονός έκανε τρεις θαρραλέους πυροσβέστες (γνώστες του βουνού) να επιχειρήσουν με GPS καταγραφή και χαρτογράφηση του τεράστιου και αφιλόξενου ορεινού όγκου. Παίρνοντας την άδεια από την υπηρεσία τους και έχοντας την υποστήριξη της, όσον αφορά την μεταφορά, αφιέρωσαν ένα ολόκληρο καλοκαίρι το 2010 και περπάτησαν τα Λευκά όρη, διέσχισαν τα δύσβατα και απότομα φαράγγια, κοιμήθηκαν σε σπηλιές και σε σκηνές, ξόδεψαν χρήματα από τον μειωμένο ήδη μισθό τους, υπερέβαλαν εαυτούς και αψηφώντας τον κίνδυνο και την κούραση κατέγραψαν και χαρτογράφησαν τις διαδρομές. Πρόκειται για τους Ασηγωνιώτες Γιώργη Σμπυράκη (πυραγό) και Σταύρο Πλυμάκη (αρχιπυροσβέστη) καθώς επίσης για τον Δημήτρη Μαλινδρέτο (αρχιπυροσβέστη) από τους Λάκκους Κυδωνίας. Για αυτήν τους την κοπιαστική εργασία τιμήθηκαν από την υπηρεσία τους στα Χανιά αλλά η ικανοποίηση τους όπως μου εκμυστηρεύτηκε ο Σταύρος Πλυμάκης ήταν όταν μετά από αυτή την ενέργεια τους σώθηκε ένα νεαρό ζευγάρι Τσέχων τουριστών που είχε χαθεί επίσης σε μια δύσβατη περιοχή. Μάλιστα το ζευγάρι αυτό επρόκειτο να παντρευτεί μετά την επιστροφή τους στην Πράγα. Με δάκρυα στα μάτια ευχαρίστησε τον Σταύρο Πλυμάκη και τους υπόλοιπους που τους έσωσαν λίγο πριν νυχτώσει σε φαράγγι των Σφακίων.
Και οι τρείς τους συμβουλεύουν όσους θέλουν να ανακαλύψουν τις ομορφιές των βουνών να μην πηγαίνουν ποτέ μόνοι τους αλλά με ομάδες ή με τον ορειβατικό και πάντα να είναι εξοπλισμένοι με τα απαραίτητα (νερό, ξηρά τροφή, φακό, μαχαίρι ,βέργα, κινητό τηλέφωνο, κ.λπ.) Επίσης να μην εισέρχονται σε περιοχές που υπάρχουν απαγορευτικές πινακίδες, να σέβονται την φύση και τα ζώα, να ενημερώνουν κάποιον για την πορεία που πρόκειται να ακολουθήσουν και φυσικά να λαμβάνουν υπόψη τις καιρικές συνθήκες. Αν βρεθούν σε δύσκολη θέση να τηλεφωνήσουν στο 112 που λειτουργεί όλο το εικοσιτετράωρο. Τέτοιοι πυροσβέστες αποτελούν το λαμπρό παράδειγμα για συνάδερφους τους και για την κοινωνία γενικότερα σε μια εποχή που ο καθένας σκέφτεται το ατομικό του συμφέρον. Στον Γιώργη Σμπυράκη, τον Σταύρο Πλυμάκη, και τον Δημήτρη Μαλινδρέτο αφιερώνω μια μαντινάδα διότι γνωρίζω ότι αγαπούν και παράλληλα σέβονται τα όρη.
«Έβγα στα όρη και θα ιδείς πως η ψυχή αλαφρώνει,
για δεν αντέχουν ν’ ακλουθούν τα βάσανα κι οι πόνοι»
Σιμισακογιώργης
