Μερικές σκέψεις για ένα βιώσιμο Ρέθυμνο

• Το προγραμματικό μας πλαίσιο οφείλει να διαμορφωθεί μετά από συλλογική προσπάθεια και να αποτελέσει ένα προϊόν κοινής σοφίας και αποδοχής.

• Οφείλει να ακολουθήσει μια ολιστική προσέγγιση των ιδιαιτεροτήτων και των δυνατοτήτων του τόπου μας και να σεβαστεί τις αρχές της αειφόρας ανάπτυξης τόσο σε ό,τι αφορά το περιβάλλον όσο και σε ό,τι αφορά τις ανθρώπινες ανάγκες.

• Καμία αναπτυξιακή ανάγκη και σκοπιμότητα δεν μπορεί να δικαιολογήσει την υποβάθμιση των όρων ζωής των συμπολιτών μας και την περιθωριοποίηση λειτουργιών της καθημερινής κοινωνικής ζωής.

• Οφείλει να προσαρμοστεί στο οικονομικό περιβάλλον και τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία πράγμα που σημαίνει ότι θα πρέπει να είναι ένα μακρόχρονο στρατηγικό πλαίσιο Ολοκληρωμένης Χωρικής Επένδυσης για το σύνολο του Δήμου και Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης όσον αφορά το αστικό του κομμάτι.

• Είναι σαφές ότι στο επόμενο χρηματοδοτικό πλαίσιο οι διαθέσιμοι εθνικοί πόροι θα είναι ελάχιστοι και οι κοινοτικές χρηματοδοτήσεις θα κατευθύνονται μόνο σε ολοκληρωμένους και τεκμηριωμένους σχεδιασμούς.

• Βασικό πρόβλημα η προσαρμογή μας σε στόχους και προτεραιότητες που θέτουν άλλοι για μας.

• Η επιτυχία του ΦΙΛΟΔΗΜΟΥ οφείλεται στο ότι σχεδιάστηκε με βάση καταγεγραμμένες ανάγκες της αυτοδιοίκησης.

• Η ανάπτυξη του Ρεθύμνου τις τελευταίες δεκαετίες βασίστηκε, σωστά, στην ανάπτυξη του Τουρισμού. Αυτό που διαφοροποιούσε το Ρέθυμνο ήταν η ύπαρξη και η διατήρηση της παλιάς πόλης και οι εκτεταμένες βόρειες παραλίες. Ήδη βιώνουμε τα προβλήματα μιας τέτοιας μονομερούς ανάπτυξης στην λειτουργία της πόλης, καθώς ο αστικός και περιαστικός χώρος θεωρήθηκε απλό τουριστικό προϊόν και όχι κέλυφος ανάπτυξης της ζωής της πόλης.

• Η πόλη μοιάζει να απευθύνεται μόνο στον επισκέπτη και να είναι εχθρική στον κάτοικο. Οι μετακινήσεις γίνονται δύσκολες, οι λειτουργίες συγκεντρώνονται στον περιορισμένο αστικό χώρο, ο δημόσιος χώρος καταλαμβάνεται αυθαίρετα, η καθημερινότητα ασφυκτιά.

• Φυσικά αυτό αφορά όλες τις ιστορικές πόλεις και ο συνδυασμός ανθρώπινων συνθηκών σύγχρονης διαβίωσης σε ένα ιστορικό αστικό κέλυφος αποτελεί ένα δύσκολο πρόβλημα.

• Βρισκόμαστε σε περίοδο γρήγορων αλλαγών στις συνθήκες κατοίκησης κυρίως στις ιστορικές πόλεις και αστικά σύνολα.

• Η διατήρηση λοιπόν της αυθεντικότητας της παλιάς πόλης του Ρεθύμνου με τρόπο που να εξυπηρετεί τις ανάγκες της σύγχρονης ζωής είναι ένα δύσκολο πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε με μέθοδο και σύνεση σύμφωνα με τις αρχές της βιώσιμής ανάπτυξης.

• Δεν υπάρχει βιώσιμη κινητικότητα χωρίς βιώσιμη πόλη.

• Το πρόβλημα της κυκλοφορίας στην πόλη δεν μπορεί να απαντηθεί έξω από το ευρύτερο πλαίσιο του πως βλέπουμε την λειτουργία του Ρεθύμνου, ως μια πόλη βιώσιμη, λειτουργική και ευχάριστη για τα τους κατοίκους και τους επισκέπτες της.

• Εύκολες λύσεις δεν υπάρχουν. Η όλη προσέγγιση θα πρέπει να σχεδιαστεί στα πλαίσια των αρχών μιας σύγχρονης πόλης, που αξιοποιεί τις νέες τεχνολογίες με τρόπο φιλικό προς το περιβάλλον.

• Αξιοποίηση ευφυών συστημάτων διαχείρισης κυκλοφορίας, ηλεκτροκίνηση, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μέσα μαζικής μεταφοράς κλπ. Η αξιοποίηση της τεχνολογίας αποτελεί μονόδρομο για τη βιώσιμη αστική ανάπτυξη και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων. Οι έξυπνες πόλεις δεν είναι πολυτέλεια. Είναι επιλογή και αναγκαιότητα γιατί τα οφέλη που προκύπτουν από τις «έξυπνες» εφαρμογές για τις πόλεις είναι πολλαπλά: εξοικονόμηση πόρων, αποτελεσματικότερη λειτουργία υπηρεσιών, επίτευξη ταχύτητας και διαφάνειας στη λήψη αποφάσεων, πιο ορθολογική διαχείριση προβλημάτων.

Αλλαγή προτύπου

• Για να πάμε από την βιώσιμη κινητικότητα στην βιώσιμη πόλη χρειάζεται μια νέα παιδεία περιορισμού της χρήσης του Ι.Χ μαζί με μια δημόσια συγκοινωνία σε βασικούς άξονες που να είναι προσαρμοσμένη στην κλίμακα της πόλης να είναι συχνή και να λειτουργεί με φτηνό εισιτήριο.

• Η προσπάθεια θα πρέπει να είναι να μην έχει λόγο ο κάτοικος του περιαστικού Ρεθύμνου ή ο περαστικός να μπει με το αυτοκίνητό του στην πόλη. Πρέπει να του είναι απλό να το αφήσει σε κατάλληλα διαμορφωμένο χώρο στις παρυφές της πόλης και με μια συχνή συγκοινωνία να κινηθεί μέσα σε αυτήν.

• Το πρόβλημα της στάθμευσης μέσα στο κέντρο της πόλης θα απαιτήσει προφανώς και υπόγειους χώρους στάθμευσης που θα χρειαστούν την συμβολή και ιδιωτικών κεφαλαίων.

• Επιγραμματικά, οι άμεσες και εύκολα υλοποιήσιμες ενέργειες, είναι, η καταγραφή των πραγματικών δικαιούχων σημάτων ελεγχόμενης στάθμευσης και εισόδου στον δακτύλιο, οι απελευθέρωση των χρόνια κατειλημμένων θέσεων στην ελεγχόμενη και η επίβλεψη της κυκλοφορίας τις ώρες και τις ημέρες οπού υπάρχει ιδιαίτερη επιβάρυνση.

• Παραθέτουμε μερικές περιπτώσεις έργων και δυνατοτήτων που δεν έχουν μέχρι σήμερα αξιοποιηθεί:

* Ο Άρης Χατζηδάκης είναι πολιτικός μηχανικός, υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος του συνδυασμού «Οι πολίτες μπροστά, ένας δήμος για όλους», με υποψήφιο δήμαρχο τον Θωμά Κρεβετζάκη