Αλώνες: Ένα όμορφο χωριό στη ρίζα του Κρυονερίτη, λίγο πιο πέρα από την Αργυρούπολη Ρεθύμνης. Οι κάτοικοι που απόμειναν λίγοι, μα με μια ήρεμη καλοσυνάδα, διατηρούν τα ήθη και τα έθιμα της Κρήτης και πιο πολύ την πατροπαράδοτη φιλοξενία.
Παρόντες πάντα στους αγώνες του Έθνους φιλοξένησαν εδώ για όλη τη γερμανική κατοχή το αγγλικό φυλάκιο με τον ασύρματο, το λημέρι του θρυλικού Πάτρικ Λη Φέρμορ, του απαγωγέα του στρατηγού Κράιπε.
Πολλές φορές κινδύνεψαν να ισοπεδωθεί το χωριό τους, αλλά χάρη στην εξυπνάδα και τη διαρκή ετοιμότητά τους, δεν μπόρεσαν τα στρατεύματα κατοχής να βρουν στοιχεία για τη δράση τους. Μαζί με τους άλλους κατοίκους θα μείνει στην ιστορία της αντίστασης και ο παπά Αλεβιζάκης, ο πάπας τότε του χωριού.
Πριν από εξήντα πέντε (65) χρόνια, μια κοπελιά Αλεβιζάκη από τις Αλώνες διάβασε σε αγγελία αθηναϊκής εφημερίδας πως ένας ξένος ζητάει βοηθό για την ανάπηρη, από καρκίνο στο πόδι, σύζυγό του. Ρώτησε, γνώρισε και τελικά πήγε στο σπίτι του ξένου στην Αθήνα, που δεν ήταν άλλος από τον Ισπανό στρατηγό Ντουράν, που μόλις επικράτησε η δικτατορία του Φράνκο στη χώρα του, διέφυγε στην Αμερική όπου και εγκαταστάθηκε. Τώρα στην Ελλάδα είχε έρθει ως εκπρόσωπος – αξιωματούχος του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Ευχαριστημένος από την αξιοσύνη της Κρητικιάς κοπέλας ο Ντουράν ήρθε προσκεκλημένος τότε στο πανηγύρι του χωριού της στις 26 του Σεπτέμβρη, εορτή του Άι Γιάννη του Θεολόγου. Τέτοια φιλοξενία, τέτοιο γλέντι, τέτοια καλοσύνη όχι μόνο δεν την είχε ξαναδεί, αλλά ούτε που την είχε φανταστεί ο στρατηγός. Και κάθε φορά που αποφάσιζε να ξαναρθεί στο χωριό, στηνόταν πανηγύρι γι’ αυτόν σε κάθε σπίτι που συνοριζόταν να τον φιλοξενήσουν.
Σε μια από τις επισκέψεις του, είδε γυναίκες του χωριού να κουβαλάνε στους ώμους τους λαήνες με τις οποίες έφερναν το νερό από την πηγή. Ρώτησε τι κουβαλάνε και μετά την έκπληξή του για το γεγονός, κουβέντιασε με τους χωρικούς από πού μπορεί να έρθει το νερό με σωλήνες και άλλες λεπτομέρειες. Σε λίγες μέρες έφτασαν ως εδώ δυο γεωλόγοι και μετά δυο μηχανικοί και οι σωλήνες για να έρθει το νερό από την πηγή στο κέντρο του χωριού. Και ακόμη εκατό χιλιάδες μετρητά, σοβαρό ποσό τότε, για τα εργατικά. Σε λιγότερο από ένα μήνα το νερό ήταν στην πλατεία στις Αλώνες. Φανταστείτε να αναλάμβανε καμιά υπηρεσία μας αυτή τη δουλειά, πόσα χρόνια θα περνούσαν και τι μελέτες και παραμελέτες…
Στον Ντουράν άρεσε να καθίζει για ώρες κάτω από μια μεγάλη βελανιδιά στην άκρη του χωριού, απ’ όπου είχε μια όμορφη θέα προς αυτό.
Σε μια κουβέντα είπε πως επιθυμία του είναι, αν τύχει και πεθάνει όσον καιρό υπηρετεί στη χώρα μας, εκεί να βρει την αιώνια ανάπαυση. Κάτω από τη βελανιδιά στις Αλώνες, στη ρίζα του Κρυονερίτη.
Πέρασαν δυο χρόνια και ο στρατηγός, μετά από σύντομο καρδιακό επεισόδιο, πέθανε στην Ελλάδα στα 63 χρόνια του. Η οικογένεια και οι φίλοι του θέλησαν να εκπληρώσουν την επιθυμία του και ξεκίνησαν για τις Αλώνες. Όλο το χωριό ντυμένο στα μαύρα τους υποδέχτηκε. Υποδέχτηκε το μεγάλο φίλο του, στρατηγό Γουστάβο Ντουράν, για να τον κρατήσει για πάντα κοντά του.
Σημαίες μεσίστιες, πάνω στους δρόμους, μαύρα με τη φωτογραφία του και συνοδεία από το Ρέθεμνος, οι λεβεντόκορμοι Κρητικοί και οι πανέμορφες Κρητικοπούλες. Κόσμος πολύς. Διπλωμάτες, επίσημοι, ο δεσπότης Ειρηναίος από την Κίσαμο, μα πιο πολλοί και πιο ζεστοί οι απλοί άνθρωποι από τις Αλώνες και τα γύρω χωριά.
Εκεί, κάτω από την αγαπημένη του βελανιδιά αγκάλιασε η κρητική γη τον στρατηγό. Από τότε εδημιουργήθηκε εκεί και το νεκροταφείο του χωριού. Οι κάτοικοι στις Αλώνες θέλησαν να του φτιάξουν ένα μεγαλόπρεπο μνημείο με μάρμαρα και ανάγλυφα. Η γυναίκα του, οι δικοί του, όμως δεν δέχτηκαν, δεν ήθελαν ματαιοδοξίες.
«Οι απλές πλάκες από την κρητική πέτρα και ο απλός σταυρός που έφεραν από τον οικογενειακό τους τάφο, φθάνει», είπανε.
Η τρίτη κόρη του, από αγάπη κι αυτή για την Κρήτη, πήρε την ελληνική υπηκοότητα και ζει από χρόνια στο Ηράκλειο, δημοσιογράφος και συγγραφέας.
Αν σας βγάλει ο δρόμος σας προς τα Ρεθεμνιώτικα, προς την όμορφη Αργυρούπολη και τα Μυριοκέφαλα, αφιερώστε λίγη ώρα να φτάσετε κι εσείς ως τις Αλώνες. Μην περιμένετε βρείτε μέγαρα, καφενεία και ταβέρνες.
Ένα μικρό καφενεδάκι, δυο γραφικές εκκλησίες και τη ζεστή, τη γεμάτη Κρήτη καρδιά των κατοίκων του μόνο διαθέτει. Και στη βελανιδιά από κάτω τον τάφο του μεγάλου Ισπανού, που διάλεξε για παντοτινή κατοικία του τούτη την αγνή και όμορφη κρητική γωνιά.
* O Aντώνης Πλυμάκης είναι συγγραφέας, επίτιμος πρόεδρος του Ορειβατικού Συλλόγου Χανίων και του τμήματος Δυτικής Κρήτης της Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρείας
