Η ασκούμενη πολιτική τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας έχει σαν αποτέλεσμα την καταστροφή του παραγωγικού ιστού και την εξαθλίωση μεγάλου κομματιού του πληθυσμού, με μοναδικό γνώμονα την εξυπηρέτηση των αριθμών και των συμφερόντων των δανειστών της χώρας.
Αυτό όμως έχει τις συνέπειές του και στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Οι Δήμοι και οι Περιφέρειες σήμερα στην Ελλάδα διαχειρίζονται μόλις το 2,8% του ΑΕΠ και 5,6% του συνόλου των δημοσίων δαπανών έναντι του 17% και 33,1% αντίστοιχα του μέσου όρου της Ευρώπης των 27.
Η χρηματοδότηση των Δήμων τα τελευταία τρία χρόνια μειώθηκε κατά 75%.
Στον «αέρα» κινδυνεύουν να τιναχθούν οι ήδη ασφυκτικοί προϋπολογισμοί της χώρας, ενώ πολλοί από αυτούς θα οδηγηθούν στις «δαγκάνες» του Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας, που καταλύει την συνταγματικά κατοχυρωμένη αυτοτέλεια των Δήμων, αν τελικά η κυβέρνηση επιμείνει στη νέα μείωση της τακτικής επιχορήγησης των ΟΤΑ κατά 94 εκατ. ευρώ. Αυτό επισημάνθηκε κατά τη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), όπου έγινε ειδική μνεία στις αντιφατικές πρακτικές του υπουργείου Οικονομικών σχετικά με τους ΟΤΑ. Ο Δήμος σε συνεργασία με τους άλλους Δήμους πρέπει να διεκδικεί μεγαλύτερο μέρος των εσόδων που εισπράττει και καταβάλει (φόρους εισοδήματος, ΦΑΠ, ΦΠΑ κ.λπ.) στην Κεντρική Εξουσία και να μην σιωπά στους κομματικούς φίλους της εξουσίας αφήνοντας άλυτα τοπικά προβλήματα σε βάρος των Δημοτών, που θα κληθούν να πληρώσουν με πρόσθετα τέλη ή εισφορές για να καλύψουν τα χαμένα έσοδα π.χ. από τις παραλίες ή τα πρόστιμα.
Το θεσμικό πλαίσιο που δημιουργήθηκε για τους Δήμους στηρίχθηκε σε μια μεγάλη ανακρίβεια, που έλεγε ότι οι Δήμοι μας ήταν μικροί και οικονομικά αδύναμοι. Τα επίσημα στοιχεία καταδεικνύουν ότι στην Ελλάδα ο μέσος πρωτοβάθμιος Καλλικρατικός ΟΤΑ έχει 34.780 κατοίκους και έκταση 406 τετραγωνικά χιλιόμετρα, τη στιγμή που οι αντίστοιχοι μέσοι όροι στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 είναι 5.630 κάτοικοι και 50 τετραγωνικά χιλιόμετρα περίπου.
Με την εφαρμογή του σχεδίου «Καλλικράτης» μετατρέψανε τους Δήμους από κοιτίδες Δημοκρατίας και αυτοδιοίκησης, σε κομμάτι του κρατικού μηχανισμού που εκτελεί και αυτό τις σχεδιαζόμενες πολιτικές. Σ’ αυτό συνέτεινε και η αδυναμία του δικού μας, απερχόμενου, Δημοτικού Συμβουλίου να παίξει διαφορετικό ρόλο.
Επιδίωξή μας είναι ο Δήμος μας να επιτελέσει, επιτέλους, το ρόλο του και να μετατραπεί σε κύτταρο Δημοκρατίας, Αλληλεγγύης και τοπικής αναπτυξιακής πολιτικής.
Παραγωγική ανασυγκρότηση του Δήμου Ρεθύμνου.
Ο Δήμος δεν πρέπει να μετατραπεί σε μηχανισμό προώθησης οικονομικών συμφερόντων. Οφείλει όμως να θέσει το πλαίσιο, τις αρχές και να δημιουργήσει τις υποδομές που απαιτούνται, ώστε οι Δημότες του να ευημερούν κοινωνικά και οικονομικά.
Ο τόπος μας έχει ανάγκη από ένα Δήμο μπροστάρη στον παραγωγικό ανασχεδιασμό. Με στοχευμένες ενέργειες εντοπίζουμε και καταγράφουμε τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής μας. Επίσης, οφείλει να υποστηρίξει ο Δήμος τους κατοίκους του, ώστε με την οργάνωση κοινωνικών, συλλογικών και επιχειρηματικών σχημάτων να στραφούν σε εξωστρεφείς δραστηριότητες στηριγμένες στη δημιουργία προστιθέμενης αξίας και στις εξαγωγές.
Τέτοια προϊόντα, τομείς και ενέργειες είναι ο τουρισμός με εναλλακτική μορφή και η ανάπτυξη της γεωργίας και της κτηνοτροφίας.
Επιβάλλεται η ανάληψη πρωτοβουλιών και δράσεων για την εκπόνηση και υλοποίηση περιφερειακών και δημοτικών σχεδίων ανασυγκρότησης των τοπικών οικονομιών.
Η αποκέντρωση ως πολιτικός στόχος αποτελεί τη σημαντικότερη ίσως μεταρρύθμιση, που με μοχλό την τοπική αυτοδιοίκηση θα συμβάλλει στην παραγωγική ανασυγκρότηση.
Ο σχεδιασμός σε επίπεδο Δήμου πρέπει να στοχεύει στην οικονομική ανάπτυξη, στη δυνατότητα απορρόφησης του εργατικού και επιστημονικού δυναμικού, στην κοινωνική συνοχή, στην εκπαίδευση, στην ενίσχυση των υποδομών υγείας και κοινωνικής προστασίας και στην αρμονική συνύπαρξη του ανθρώπου και της οικονομίας με το περιβάλλον.
Το εθνικό σχέδιο της οικονομικής, κρατικής και κοινωνικής ανασυγκρότησης θα προκύψει ως ένα άθροισμα περιφερειακών και δημοτικών αναπτυξιακών σχεδίων.
Η κρίση είναι μια χρυσή ευκαιρία για τη δημιουργία ενός σύγχρονου ανεξάρτητου αναπτυξιακού δημοκρατικού αυτοδιοικητικού κινήματος.
* Ο Σταύρος Βουρβαχάκης είναι οικονομολόγος, υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος με τον συνδυασμό «Ρέθυμνο – Αλληλεγγύη – Ανατροπή»
