Του ΝΙΚΟΥ ΜΑΝΟΥΣΑΚΗ*
Αν υπάρχει μια μερίδα εργαζομένων που θα βιώσει με μεγαλύτερη σφοδρότητα τις συνέπειες από το νέο νομοσχέδιο – έκτρωμα, αυτή είναι η σημερινή και η αυριανή βάρδια της εργατικής τάξης, οι νέοι εργαζόμενοι. Αυτοί που, στο όνομα της «καινοτομίας» και της «ψηφιακής επανάστασης», ακούνε την κυβέρνηση και την εργοδοσία να αντιστρέφουν προκλητικά την πραγματικότητα που ζούνε.
Να τους λένε δηλαδή ότι σήμερα, παρά την άνοδο της παραγωγικότητας και την πρόοδο της επιστήμης και της τεχνικής, ο «σύγχρονος εργαζόμενος» πρέπει να μάθει να ζει με λιγότερα δικαιώματα από ό,τι οι γονείς και οι παππούδες του, να δουλεύει περισσότερες ώρες και πιο εντατικά, για μικρότερο μισθό.
Παρουσιάζουν ως «κανονικότητα» αυτό που ήδη ζουν χιλιάδες νέοι εργαζόμενοι, ειδικά σε κλάδους όπως η Πληροφορική, οι Τηλεπικοινωνίες, το Εμπόριο, ο Επισιτισμός και προσπαθούν να τους πείσουν ότι είναι «εκσυγχρονισμός» να κατοχυρώνονται και με νόμο οι ατελείωτες και ακανόνιστες ώρες δουλειάς, το «όποτε και όπως» θέλει ο εργοδότης.
Δικαιολογημένα λοιπόν πολλοί νέοι αναρωτιούνται «τι πρόκειται να αλλάξει» με το νομοσχέδιο που φέρνει η κυβέρνηση, αφού δεν μπορούν να φανταστούν κάτι χειρότερο απ’ αυτό που είναι η καθημερινότητά τους στη δουλειά.
Κι όμως. Αυτό που πολλοί εργαζόμενοι πιστεύουν σήμερα ότι είναι προσωρινό (τα ωράρια – λάστιχο, οι μισθοί χαρτζιλίκι, η πλήρης υποταγή της εργάσιμης μέρας στον εργοδότη κ.ά.), θα γίνει μόνιμο και διαρκείας. Οσοι πιστεύουν ότι δεν τους αφορά είναι οι επόμενοι που θα μπουν στο στόχαστρο!
Πατώντας πάνω στη ζούγκλα που έχτισαν με τους νόμους τους όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις, το αντεργατικό αυτό τερατούργημα φέρνει μια σειρά «τομές», εμπνευσμένες από τις πιο αντεργατικές «παραγγελιές» της εργοδοσίας και των επιτελείων της. Κι αυτός είναι λόγος ξεσηκωμού ειδικά για τους νέους.
Η επιβολή της 10ωρης δουλειάς – για παράδειγμα – της επιμήκυνσης δηλαδή του απλήρωτου χρόνου εργασίας, με ατομική διαπραγμάτευση, σημαίνει ότι ο εργαζόμενος γίνεται πιο ανυπεράσπιστος απέναντι στις ορέξεις κράτους και εργοδοσίας, ακόμα και σε κλάδους που υπάρχουν αγωνιστικά ταξικά σωματεία.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι ένας από τους βασικούς στόχους του νομοσχεδίου είναι να κυριαρχήσει η ανοργανωσιά, να υψωθούν νέα εμπόδια στη συνδικαλιστική δράση και στην απεργία, ώστε η «κανονικότητα» για τη νέα γενιά να είναι αυτή του «ξεμοναχιασμένου εργαζόμενου», που θα είναι ακόμα πιο ευάλωτος στο εργοδοτικό ξεσάλωμα.
Το κυριότερο όμως για τους νέους είναι ότι το νομοσχέδιο Χατζηδάκη ανοίγει άλλη μια «πόρτα» για να μπουν νέες ρυθμίσεις από το οπλοστάσιο της ΕΕ για τον εργάσιμο χρόνο στην ελληνική νομοθεσία.
Το οπλοστάσιο αυτό, που αποτελείται από «Οδηγίες – Φρανκενστάιν», περιλαμβάνει μια σειρά από διατάξεις, έτοιμες να αποτελέσουν τα επόμενα νομοσχέδια, αν δεν μπουν εμπόδια στο σημερινό τερατούργημα, αν δεν ξηλωθεί όλο το αντεργατικό πλαίσιο όλων των κυβερνήσεων, πάνω στο οποίο «χτίζει» κάθε επόμενη.
Τέτοια είναι για παράδειγμα η διάκριση «ενεργού» και «ανενεργού» χρόνου εργασίας, που γίνεται τώρα ευκολότερη με την ψηφιακή κάρτα και σημαίνει ότι ο εργαζόμενος θα αμείβεται μόνο για όση ώρα προσφέρει εργασία με τη στενή έννοια του όρου, ενώ χρονικά «κενά» στο πλαίσιο της βάρδιας δεν θα καταγράφονται ως εργάσιμος χρόνος!
Αυτά είναι ήδη πραγματικότητα σε μια σειρά χώρες και κλάδους στην ΕΕ, αποτελώντας μέρος των «βέλτιστων ευρωπαϊκών πρακτικών», που είναι η «λυδία λίθος» για ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και τα άλλα κόμματα του κεφαλαίου.
Ο αγώνας λοιπόν είναι ανάγκη να μπει στην ημερήσια διάταξη ειδικά για τη νέα βάρδια της εργατικής τάξης. Γιατί το «αυτονόητο» για τους νέους εργαζόμενους πρέπει να είναι πόσα περισσότερα θα κερδίσουν και όχι πόσα θα συνεχίσουν να στερούνται.
Σε τελική ανάλυση, το ζητούμενο ειδικά για τους νέους πρέπει να είναι πώς συνολικά οι όροι δουλειάς και ζωής θα αντιστοιχηθούν με τις δυνατότητες της εποχής και τον τεράστιο πλούτο που παράγουν τα χέρια και το μυαλό τους. Κι αυτό απαιτεί οργάνωση και αντεπίθεση για το σάρωμα του πραγματικού εχθρού: Του κεφαλαίου, των κυβερνήσεων και των ενώσεών του.
* Ο Νίκος Μανουσάκης είναι περιφερειακός σύμβουλος