Είναι δύσκολο να μιλήσει κανείς για μια μουσική εκδήλωση, αν δεν έχει σπουδές ή εξειδικευμένες γνώσεις μουσικής παιδείας. Επίσης, είναι δύσκολο να αφήσει τον καναπέ του ένα βροχερό βράδυ Παρασκευής, για να παρακολουθήσει μια εκδήλωση που δεν υπόσχεται καλή παρέα και μεζεδάκια στα ρακάδικα της παλιάς πόλης. Επιπλέον, είναι δύσκολο τέσσερις διαφορετικοί άνθρωποι να παίζουν μουσική σαν ένας. Όλα έχουν ένα βαθμό δυσκολίας τελικά…
Παρόλα αυτά, τέσσερις διαφορετικές προσωπικότητες, ο Μανώλης, η Biljana, o Bin και ο Nemanja, με διαφορετική χώρα καταγωγής και γλώσσα αλλά και με διαφορετικά βιώματα και αντιλήψεις για τη ζωή, συναντήθηκαν τυχαία στο Αννόβερο της Γερμανίας για να σπουδάσουν μουσική. Εκεί ανέπτυξαν μια ωραία φιλική σχέση, καρπός της οποίας είναι το συγκεκριμένο μουσικό σχήμα «Téssares». Προ ημερών βρέθηκαν στα Χανιά και στο Ηράκλειο για συναυλία, ενώ κέντρο ενδιαφέροντός τους ήταν το Ρέθυμνο ως τόπος καταγωγής του Μανώλη Σταγάκη. Εκείνος, έχοντας σπουδάσει Ανώτερα θεωρητικά και μπαγιάν στο Ωδείο Φίλιππος Νάκας στην Αθήνα και όντας ανήσυχο πνεύμα, με επιμονή στην αέναη βελτίωση της μουσικής παιδείας, επέλεξε να συνεχίσει τις σπουδές του στη Γερμανία, σε μεταπτυχιακό επίπεδο πια.
Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που προσήλθαν για να ακούσουν και να δουν τους Téssares στην αίθουσα συναυλιών «Παντελής Πρεβελάκης» (Ωδείο), βραδιά Παρασκευής, 7 του Μάρτη (βλέπετε κάποιοι τόλμησαν να αψηφήσουν το κρύο ή τη συνήθεια της καλοπέρασης που είναι βολική!). Οι τέσσερις μουσικοί με γνώμονα το ακορντεόν εναρμονίστηκαν, συγχρονίστηκαν και συνεργάστηκαν «ψυχή τε και σώματι», κατορθώνοντας να προσφέρουν μια υψηλού επιπέδου συναυλία εκείνο το βράδυ. Ακούστηκαν συνθέσεις από την περίοδο του J. S. Bach, του Claude Debussy, του Νίκου Σκαλκώτα και του A. Piazzolla με έργα γραμμένα για κουαρτέτο ακορντεόν αλλά και μεταγραφές. Τόσο η χαριτωμένη γυναικεία φιγούρα όσο και οι τρεις άνδρες του μουσικού σχήματος έδιναν την εντύπωση ανθρώπων που είναι σοβαροί, μετρημένοι, αφοσιωμένοι σε υψηλούς στόχους, με διακριτικό χαμόγελο και χωρίς ίχνος κομπασμού. Είναι απορίας άξιο το πώς αυτοί οι τέσσερις μουσικοί συντόνιζαν τα βλέμματα και συνεννοούνταν «σιωπηλά», δίνοντας στα χέρια τους το έναυσμα να χορέψουν ρυθμικά και με ακρίβεια πάνω στα πλήκτρα των ακορντεόν.
Εμείς οι θεατές δε χορταίναμε να περιεργαζόμαστε τον τρόπο που καθένας από τους τέσσερις μουσικούς διαχειριζόταν ένα τόσο πολύπλοκο μουσικό όργανο (σαν το ακορντεόν που ανοιγοκλείνει), για να πετύχουν ένα συλλογικό, μουσικό άκουσμα. Ήταν κάποιες στιγμές που ήθελες να κλείσεις τα μάτια και να ακούσεις «με την ψυχή σου» την παραγόμενη ποικιλία ήχων και τις ποιοτικές διακυμάνσεις.
Κατά την έναρξη της εκδήλωσης, η πρώτη δασκάλα μουσικής του Μανώλη Σταγάκη, η κ. Κατερίνα Χριστουλάκη, είχε απευθύνει χαιρετισμό, λιτό και άκρως συγκινητικό, όπως ταίριαζε στην περίσταση. Οι εύστοχες, μουσικού περιεχομένου, επεξηγήσεις από τη Βάλια Μαριόλου προϊδέαζαν το ακροατήριο για το άκουσμα που ακολουθούσε.
Αν πρόθεση των Téssares ήταν να δημιουργήσουν μια μουσική βραδιά, εξαιρετική σε ποιότητα, και ένα αποτέλεσμα διαφορετικό από το σύνηθες, αναμφίβολα, πέτυχαν το στόχο τους, μιας και η μικρή και σπάνια ομάδα τους κράτησε αμείωτο το ενδιαφέρον του ακροατηρίου, κερδίζοντας το θαυμασμό του, καθ’ όλη τη διάρκεια της εκδήλωσης. Άλλωστε, δεδομένου ότι υπάρχουν ελάχιστα κουαρτέτα ακορντεόν, και ακόμα λιγότερα επαγγελματικά σύνολα σε ό,τι αφορά το συγκεκριμένο μουσικό όργανο, ήταν τιμή για τη μικρή μας πόλη να φιλοξενήσει μια τέτοια εκδήλωση και για το φιλόμουσο κοινό της να το απολαύσει! Αυτό φάνηκε από τη μυσταγωγική ατμόσφαιρα που είχε δημιουργηθεί τόσο από το συγχρονισμό των τεσσάρων ακορντεόν όσο και από την προσήλωση των ακροατών. Τα πληθωρικά χειροκροτήματα «έσπαγαν» τη σιωπηλή ακρόαση όποτε χρειαζόταν.
Ωστόσο, εκτός της υψηλής καλλιτεχνικής ποιότητας της βραδιάς, αξίζει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στο διαπολιτισμικό χαρακτήρα αυτής της συναυλίας. Ένας Έλληνας, μια κοπέλα από την Κροατία, ένας Κινέζος και ένας Σέρβος κατόρθωσαν να φτιάξουν μια μεγάλη μουσική αγκαλιά, παραμερίζοντας κοινωνικά στερεότυπα και προκαταλήψεις που τόσο πολύ ταλανίζουν, ή μάλλον δηλητηριάζουν, τις διαπροσωπικές σχέσεις αλλά και την καθημερινότητά μας. Σε αυτήν την περίπτωση, επιβεβαιώνονται τα λόγια του Καζαντζάκη, σύμφωνα με τα οποία «η καρδιά σμίγει ό,τι ο νους χωρίζει, ξεπερνάει την παλαίστρα της ανάγκης και μετουσιώνει το πάλεμα σε αγάπη»… έστω κι αν αυτό γίνεται με όχημα τη μουσική, και γενικά την Τέχνη, που μπορεί να ενώσει τόσες (συμβατικές) διαφορές!
Είναι κρίμα που οι τοπικοί άρχοντες έλαμψαν δια της απουσίας τους, άλλη μια φορά! Με αφορμή αυτή τη διαπίστωση, αξίζει να σημειωθεί ότι ευχής έργο θα ήταν το έργο των νέων Ελλήνων καλλιτεχνών να αναγνωρίζεται και να καταξιώνεται πρώτα στον τόπο καταγωγής τους και μετά στο εξωτερικό (σε αντίθεση με ό,τι συνήθως συμβαίνει). Ελπίζουμε δε, ότι θα δοθεί ευκαιρία να απολαύσουμε το συγκεκριμένο κουαρτρέτο ακορντεόν και στο μέλλον!
Ειρήνη Θυμιατζή
