Η παρατεταμένη λειψυδρία, σύμφωνα με όσα διαβάζουμε με έκπληξη τις τελευταίες μέρες, βρίσκεται προ των πυλών μεσούσης της τουριστικής περιόδου. Επειδή τα στοιχεία για την ενημέρωση των υπευθύνων σχετικά με το πρόβλημα ήταν ήδη γνωστά από την Άνοιξη, η μη λήψη μέτρων μόνο σε παρατεταμένη «λειψανδρία» του μηχανισμού της Τοπικής Αυτοδιοίκησης μπορεί να αποδοθεί, δυστυχώς. Είναι δε προφανές για κάθε σκεπτόμενο, ενεργό πολίτη- μετά και τα τελευταία τραγικά γεγονότα που παρακολουθήσαμε με φρίκη για άλλη μια φορά στην Ανατολική Αττική, πως τα δύο παραπάνω δεν μπορούν παρά να είναι απόλυτα συνδεδεμένα μεταξύ τους. Τα προβλήματα δεν είναι οι αιτίες αλλά το αποτέλεσμα ασυνέπειας, έλλειψης πρόληψης και σχεδιασμού και εγκληματικής ανευθυνότητας. Στην περίπτωσή μας δεν έχουμε «καμένους» ευτυχώς αλλά «διψασμένους» πολίτες και η κατάσταση αυτή υποδηλώνει σαφώς την έλλειψη ικανών στελεχών σε θέσεις κλειδιά του Δήμου μας. Στελέχη, που εκτός από μικροπολιτική και «χάρες» θα μπορούν να φέρουν σε πέρας και το έργο που τους ανατέθηκε, που δεν είναι άλλο στη δεδομένη περίπτωση, από τη λύση στο πρόβλημα που δημιουργείται με την έλλειψη νερού στο Ρέθυμνο. Το συγκεκριμένο πρόβλημα δεν γεννήθηκε από τη μια μέρα στην άλλη λόγω μιας φυσικής καταστροφής ή μιας θεομηνίας, αλλά εξελίχθηκε σταδιακά καθώς η λίμνη του Κουρνά δεν άδειασε χθες ούτε οι γεωτρήσεις στέρεψαν ξαφνικά προχθές. Ένα πρόβλημα που θυμίζει έντονα το χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου. Ένα πρόβλημα που εξελισσόταν επί μήνες κάτω από τα μάτια των αρμοδίων, που το βίωναν καθημερινά αλλά «περί άλλα ετύρβαζαν».
Παρακολουθούμε με λύπη τη ΔΕΥΑΡ να ρίχνει τα βάρη για το πρόβλημα στον ΟΑΚ, παρόλο που ο οργανισμός αυτός κάνει ό,τι μπορεί για να στηρίξει το Δήμο στο ζήτημα. Τη βλέπουμε να προφασίζεται βλάβες για να δικαιολογεί τη χαμηλή πίεση και τις πολύωρες διακοπές σε διάφορα σημεία της πόλης μας και αναρωτιόμαστε για μια ακόμη φορά πού βρισκόταν όλους αυτούς τους μήνες οι κάθε λογής αρμόδιοι, οι οποίοι ήταν λαλίστατοι όταν εξήγγειλαν νέα έργα, όταν μετείχαν σε δημόσιες συναθροίσεις και θεάματα αλλά έχουν μείνει σήμερα άφωνοι μπροστά στο «φαινόμενο» της λειψυδρίας και αναζητούν τρίτους που θα επωμισθούν τις ευθύνες τους.
Η κριτική για την ελλιπή άσκηση καθηκόντων ή για την αδράνεια των διοικούντων είναι δικαίωμα και υποχρέωση κάθε ενεργού πολίτη. Οι ηγέτες, δε, οφείλουν να αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους και να αποκαθιστούν την ομαλή κι αποτελεσματική λειτουργία των «τραυματισμένων» μερών τους.
Τι μπορεί όμως να γίνει τώρα για να μη διψάσει η πόλη; Αυτή είναι η επόμενη καίρια ερώτηση.
Καταρχήν μπορεί να ξεκινήσει ένα έργο που θα φέρει το νερό των Αρμένων και των Κούμων μέχρι το Ρέθυμνο. Είχαμε πληροφορηθεί πως όταν γινόταν το έργο της τοποθέτησης των αγωγών αποχέτευσης των Αρμένων, είχε τοποθετηθεί και ένας αγωγός νερού ύδρευσης στα ίδια φρεάτια. Αν είναι γεγονός, η μεταφορά ικανών ποσοτήτων νερού προς τις δεξαμενές ύδρευσης της πόλης μπορεί να είναι ζήτημα μερικών ημερών. Πάντα με την προϋπόθεση, βέβαια, ότι θα ληφθούν και θα εκτελεστούν άμεσα οι σχετικές αποφάσεις. Δεν είναι αδύνατον, αν σκεφτούμε ότι στις δυο πρώτες τετραετίες Μαρινάκη κάπως έτσι λειτουργούσαν τα πράγματα -και στη ΔΕΥΑΡ.
Μπορεί, επίσης, να ξεκινήσει ένα έργο ελέγχου των διαρροών στα βασικά τους σημεία. Το 40%, που αναφέρεται ως ποσοστό απωλειών στο Ρέθυμνο, είναι υπερβολικά μεγάλο, όταν στην ΕΥΔΑΠ το αντίστοιχο ποσοστό είναι κάτω από 16% και το διεθνώς παραδεκτό ποσοστό απωλειών βρίσκεται γύρω στο 10%. Εμείς εδώ ξεπερνούμε τη Μποτσουάνα (20%), τη Ζουαζιλάνδη (32%) και βρισκόμαστε σήμερα στο ίδιο ποσοστό απωλειών με τη Ντάκα την πρωτεύουσα του Μπαγκλαντές. (πηγή: μελέτη με τίτλο Performance Indicators of Water Losses in Distribution System της Ουνέσκο, διαθέσιμη σε κάθε αρμόδιο). Για παράδειγμα πόσο νερό μας στέλνει ο ΟΑΚ από το ταχυ-διυλιστήριο της Αργυρούπολης και από τον Κουρνά και πόσο καταλήγει στις δεξαμενές που υδροδοτούν την πόλη; Υπάρχει κάποιος να απαντήσει στο ερώτημα αυτό; Κι αν υπάρχει όντως διαφορά στα δύο μεγέθη, ποιες ενέργειες πρέπει να γίνουν ΣΗΜΕΡΑ για να σταματήσουν οι απώλειες (και κλοπές) από τον αγωγό αυτό;
Επιπλέον, μπορεί να ξεκινήσει άμεσα η υλοποίηση του έργου του ταχυδιυλιστηρίου δυναμικότητας 6.000 κυβικών τη μέρα, που είχε μελετηθεί και αποφασιστεί από το 2013 με θέση εγκατάστασης ένα χωράφι στο Άδελε αλλά δεν έγινε ποτέ επειδή κάποιοι δεν ήθελαν να «σπάσουν αυγά» με ορισμένους κατοίκους της συγκεκριμένης κοινότητας. Τόσα κυβικά νερού (περίπου 6.000) έχει έλλειψη το σύστημα ύδρευσης σήμερα.
Παράλληλα, μπορεί να ενεργοποιήσει ο Δήμος ορισμένες «εγκαταλελειμμένες» ή υπολειτουργούσες γεωτρήσεις, αφού προτεραιότητα σήμερα έχει η ύδρευση της πόλης και όχι το κόστος άντλησης του νερού ή σε κάποιο βαθμό η ποιότητα του. Άλλωστε και το νερό της λίμνης του Κουρνά αδιύλιστο πέφτει στο δίκτυό μας.
Πολλά μπορούν συνεπώς να γίνουν για να μη διψάσει η πόλη. Οι λύσεις να βρεθούν είναι το εύκολο. Το δύσκολο είναι να βρεθούν οι άξιοι, οι αποφασισμένοι και υπεύθυνοι «αρμόδιοι» να τις υλοποιήσουν. Παρακολουθούμε με ενδιαφέρον την εξέλιξη για την επίλυση του προβλήματος αλλά και την απόδοση ευθυνών, όπου αναλογούν.
Θα φανεί το αποτέλεσμα τις επόμενες ημέρες.
* Η Μανώλα Αναστασία είναι διευθύντρια Υποκαταστήματος Ευρωπαϊκής Πίστης, μέλος Δ.Σ. Επιμελητηρίου Ρεθύμνου