«Ο Εβραίος σαν φτωχάνει το παλιό τεφτέρι πιάνει…».
Θυμήθηκα τη γνωστή παροιμία, διαβάζοντας το εμπεριστατωμένο ρεπορτάζ της εφημερίδας για τους ελέγχους του ΣΔΟΕ στους πολιτιστικούς συλλόγους.
Κάποια σωματεία φέρονται να διευκολύνουν μεγάλους σταρς να φοροδιαφύγουν με τη διοργάνωση εκδηλώσεων, δήθεν, φιλανθρωπικού χαρακτήρα.
Είναι παρήγορο που κρατικοί λειτουργοί, έστω κι αν πρόκειται για το ΣΔΟΕ, ασχολούνται με τους συλλόγους.
Θα πρέπει όμως κάποιος να πει στα οικονομικά μας επιτελεία, ότι δεν μιλάνε για «σχοινί στο σπίτι του κρεμασμένου». Και δεν νομιμοποιούνται να ασκούν εξουσία από τη στιγμή που δεν έδωσαν στους ταλαίπωρους φορείς να καταλάβουν ποιες είναι οι υποχρεώσεις τους.
Έτυχε κατά καιρούς να διαπιστώσουμε, από κοντά, το κενό της νομοθεσίας στον τομέα λειτουργίας των πολιτιστικών συλλόγων. Εγκρίνεται το καταστατικό τους και μετά θα πρέπει οι άνθρωποι που έχουν κάποιες ευαισθησίες για τον πολιτισμό «να μυρίζουν τα νύχια τους» για τις επόμενες κινήσεις τους.
Στην εποχή που ξεκίνησε το πολιτιστικό κίνημα, κάπου στη δεκαετία του 80, υπήρχε μια σχετική αγνότητα στους σκοπούς και τους στόχους κάθε σωματείου. Ψηλαφώντας προχωρούσαν στις δράσεις τους οι φορείς.
Εκείνη την εποχή όμως δεν λειτουργούσε το «μαγαζάκι» των πιστώσεων. Για τη «φανέλα» έτρεχε κάθε αιθεροβάμων εργάτης του πολιτισμού.
Ποιοι ήταν οι πρώτοι διδάξαντες της «ρεμούλας»; Κάτι ονόματα με βαρύγδουπους τίτλους, στην κορυφή του πάλαι ποτέ ισχυρού υπουργείου Πολιτισμού, έρχονται στο νου. Αυτοί οι μεγαλοπαράγοντες υπέγραφαν εντάλματα για επιχορηγήσεις συλλόγων, τολμούμε να υποθέσουμε με το αζημίωτο. Στην Ελλάδα ζούμε…
Τι να κάνουν και μερικοί από τους συλλόγους; Ξεπονήρεψαν «Μ’ όποιο δάσκαλο καθίσεις τέτοια γράμματα θα μάθεις». Από υποχρεώσεις όμως μόνο αν τύχαινε η «στραβή» μάθαινε ο ενδιαφερόμενος. Και πολλές φορές με τρόπο δυσάρεστο για την τσέπη του. Μήπως είχε την πολυτέλεια να πληρώνει και λογιστή για να του υπενθυμίζει τις υποχρεώσεις του; Πλήρωνε για παραπτώματα που δεν είχε μάλλον σκοπό να διαπράξει. Μια κατάθεση δήλωσης δεν είναι κάτι τόσο τρομερό για να το αποφύγει σκόπιμα.
Έτσι μέχρι και πρότινος ακόμα και το ΑΦΜ ήταν άγνωστο για τα Δ.Σ. των συλλόγων. Δεν ήταν βέβαια κάθε επιχορήγηση προϊόν «ρεμούλας». Ήταν και κάποιες επιχορηγήσεις για «στάχτη στα μάτια» όσων αμφισβητούσαν την ουσιαστική ύπαρξη του υπουργείου Πολιτισμού. Ενίοτε είχαν και τη μορφή εξυπηρέτησης για τον βουλευτή προκειμένου να μη δυσαρεστήσει ψηφοφόρους του. Για τους μυημένους στο χώρο, όσο μικρότερο ήταν το ποσόν τόσο πιο αθώες ήταν αυτού του τύπου οι ενισχύσεις και πολιτικές συναλλαγές.
Υπήρξαν βέβαια και επιχορηγήσεις που είχαν την υψηλή αποστολή να ικανοποιήσουν στόχους και οράματα «ημετέρων». Χάνεις το λογαριασμό αν θέλεις να τις μετρήσεις.
Ήθελε φίλος κυβερνητικού παράγοντα να δημοσιοποιήσει τις συγγραφικές του ανησυχίες; Δεν είχε κανένα πρόβλημα. Αρκεί να βρισκόταν κανένας «φουκαράς» σύλλογος να διευκολύνει καταστάσεις για κανένα ψίχουλο.
Μετά από τόσα παραπτώματα επομένως του επίσημου κράτους που σήμερα θυμήθηκε να μας αφυπνίσει συνειδησιακά κάνοντας κηρύγματα φορολογικής ηθικής, είναι τουλάχιστον εμπαιγμός να «κορδώνονται» ότι βάζουν «χέρι» και στα εσωτερικά των συλλόγων Τόσα χρόνια τι έκαναν; Από φέτος ξεκίνησε το «φρούτο» των φιλανθρωπικών συναυλιών με επώνυμους καλλιτέχνες;
Ξέρουμε την πρεμούρα του οικονομικού επιτελείου να μαζέψει χρήματα. Είναι περιπτώσεις που επέβαλαν πρόστιμα δυσβάστακτα σε φορείς με σημαντικό μάλιστα έργο, που οργάνωναν εκδηλώσεις με ελεύθερη είσοδο . «Πιάσε τ’ αυγό και κούρεφτο» Ό,τι πιάσουν.
Κατά την ταπεινή μoυ γνώμη θα έπρεπε είτε μέσω διαδικτύου, είτε μέσω του τύπου να γίνει ένα μίνι σεμινάριο στους συλλόγους για τις υποχρεώσεις τους απέναντι στο δημόσιο και μετά να επιβάλλουν κυρώσεις σε κείνους που δεν θα συμμορφωθούν. Να καταλάβουν ότι ο σύλλογος που θα φέρει ένα «όνομα» για να ενισχύσει το ταμείο του δεν πηγαίνει ντε και καλά να ωφεληθεί σε βάρος του δημοσίου. Με αυτή τη λογική ευτελίζεται κάθε προσπάθεια για φιλανθρωπική δράση σε περίοδο κρίσης και προσβάλλονται πραγματικά ευγενείς σκοποί.
Τα έχουν κάνει θάλασσα που τα έχουν κάνει, μην προσπαθούν τώρα να επιφέρουν την κάθαρση κυνηγώντας συλλόγους με άδολα κριτήρια καίγοντας με τα «ξερά και τα χλωρά».
Ενημέρωση πρώτα και μετά δίωξη. Αυτό είναι το σωστό και δίκαιο. Αν βέβαια γνωρίζει περί αυτών το οικονομικό επιτελείο των αρμοδίων που δηλώνουν αναρμόδιοι, γίνεται γνωστή κάθε τους γκάφα και τρέχουν να τα «μπαλώσουν». Όσο μπαλώνονται φυσικά οι τρύπες που δημιουργούν με τις εμμονές τους να υπολογίζουν τα πάντα με νούμερα ερήμην του ανθρώπινου στοιχείου και των δυνατοτήτων του να κάνει τους αριθμούς «ζεστό χρήμα» για τον κρατικό κορβανά.
* Η Εύα Λαδιά είναι δημοσιογράφος
