Ο συνθέτης Δημήτρης Μαραμής υπογράφει τη σύνθεση μιας σύγχρονης λαϊκής όπερας πάνω στο αριστουργηματικό μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη «Ο Καπετάν Μιχάλης»(Ελευτερία ή Θάνατος).
Το έργο αποτελεί ανάθεση της Περιφέρειας Κρήτης και παρουσιάζεται από το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Κρήτης σε συμπαραγωγή με την Artway-Τεχνότροπον, ενώ τελεί υπό την αιγίδα της Επιτροπής «Ελλάδα 2021».
Πρόκειται για την κορυφαία εκπροσώπηση της Κρήτης στον εορτασμό των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση του 1821, καθώς το νησί συνδέεται άρρηκτα με τους αγώνες για την ελευθερία και τις επαναστάσεις κατά του τουρκικού ζυγού. Μια διοργάνωση που προστίθεται στις δράσεις της Περιφέρειας Κρήτης για τον εορτασμό των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση.
Η παράσταση θα παρουσιαστεί στο Ρέθυμνο, στο θέατρο Ερωφίλη, την Δευτέρα 30 Αυγούστου και ώρα 21:00. Η είσοδος είναι ελεύθερη αρκεί οι θεατές να έχουν προμηθευτεί δελτία εισόδου μέσω της πλατφόρμας www.viva.gr.
Το λιμπρέτο στηρίζεται στο πρωτότυπο κείμενο του συγγραφέα, ενώ οι εμβόλιμοι στίχοι των χορικών ανήκουν στον ποιητή Σωτήρη Τριβιζά και τη σκηνοθεσία της μουσικοθεατρικής παράστασης υπογράφει η Έφη Θεοδώρου, καλλιτεχνική διευθύντρια του ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης. Συμμετέχει η Συμφωνική Ορχήστρα Νέων Κρήτης Δήμου Ηρακλείου ΣΟΝΚΔΗ, υπό τη Διεύθυνση του διακεκριμένου μαέστρου Μίλτου Λογιάδη, ενώ η παραγωγή πλαισιώνεται από καταξιωμένους ερμηνευτές του λυρικού θεάτρου και του έντεχνου τραγουδιού και για την υλοποίησή της συνδράμουν σημαντικοί καλλιτεχνικοί συντελεστές.
Ο ίδιος ο συγγραφέας, ο Νίκος Καζαντζάκης, στον πρόλογο του μυθιστορήματος ορίζει το σκοπό που τον ώθησε στη συγγραφή του Καπετάν Μιχάλη με τα παρακάτω λόγια: «Όταν άρχισα, τώρα στα γεράματα, να γράφω τον Καπετάν Μιχάλη, ο κρυφός σκοπός μου ήταν τούτος: να σώσω, ντύνοντάς το με λέξες, τ’ όραμα του κόσμου όπως το δημιούργησαν τα παιδικά μου μάτια. Κι όταν λέω τ’ όραμα του κόσμου, θέλω να πω τ’ όραμα της Κρήτης».
Με αυτό το πρωτότυπο, οικουμενικό έργο που συνθέτει ο Δημήτρης Μαραμής στη φόρμα του μουσικού θεάτρου, επιδεικνύοντας βαθιά γνώση και ανάλογο σεβασμό στην κρητική γραμματεία, ιστορία και παράδοση, με την οποία καταπιάνεται χρόνια τώρα, έρχεται ν’ αναδείξει τις εξής πτυχές του επικού μυθιστορήματος του Καζαντζάκη: το αιώνιο πάθος των Κρητικών για την ελευθερία, την αγωνία και το μαρτύριο του απαγορευμένου έρωτα, το πάλεμα της ψυχής του ανθρώπου για το δίκαιο, για την τιμή, για τους προγόνους, για την αμαρτία και την ηθική, για την επανάσταση, για τη ζωή και τον θάνατο.
Ένα άλλο επίτευγμα του Καζαντζάκη στο συγκεκριμένο μυθιστόρημα είναι η νατουραλιστική αναπαράσταση των ιδιόρρυθμων κατοίκων του Χάνδακα (Ηράκλειο), το πλάσιμο δεκάδων δευτερευόντων χαρακτήρων που ζωντανεύουν εκτός από τους κεντρικούς ήρωες μέσα στην πλοκή.
Ο συνθέτης ταυτίζεται με το όραμα της Κρήτης που προτείνει ο συγγραφέας. Ένα όραμα για την ελευθερία που εξελίσσεται σε πανελλήνιο και καταλήγει πανανθρώπινο. Σε ένα άλλο σημείο από τον πρόλογο του έργου, ο Καζαντζάκης, σχολιάζοντας μια περικοπή από τα Απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη, γράφει: «Η τύχη μας έχει τους Έλληνες, λέει πάλι ο Μακρυγιάννης, πάντοτε ολίγους… παλαιόθεν και ως τώρα, όλα τα θερία πολεμούν να μας φάνε και δεν μπορούνε, τρώνε από μας και μένει και μαγιά. Αυτή τη μαγιά τήνε λέω σπίθα. Είναι η σπίθα πού καίει αθάνατη μέσα στα σωθικά της Ελλάδας. Αυτό ’ναι το μυστικό της Ελλάδας… Δε θα πεθάνει λοιπόν ποτέ η ράτσα ετούτη; Δεν μπορεί να την εξαφανίσει από το πρόσωπο της γης μήτε καν η διχόνοια; Όχι, δεν μπορεί».
Όπως αναφέρει σε μήνυμά του ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης: «Τα μνημειώδη έργα της κρητικής λογοτεχνίας συμπληρώνουν τον κατάλογο της διαχρονικής πολιτιστικής κληρονομιάς της Κρήτης και κατοχυρώνουν το νησί μας στον παγκόσμιο χάρτη των γραμμάτων και των τεχνών.
Η Περιφέρεια Κρήτης, συνεχίζοντας τις δράσεις στο πλαίσιο των εορτασμών για τη συμπλήρωση των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση του 1821, σε συνεργασία με το ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης και τους Δήμους Ηρακλείου, Χανίων, Ρεθύμνου και Αγίου Νικολάου και την Artway-Τεχνότροπον, παρουσιάζει τη σύγχρονη λαϊκή όπερα Καπετάν Μιχάλης του Δημήτρη Μαραμή.
Ένα έργο του μεγάλου Κρητικού στοχαστή του Νίκου Καζαντζάκη, το οποίο αντανακλά το αδούλωτο φρόνημα των Κρητικών, το πάθος τους για μια ζωή αδούλωτη, την διαχρονική τους αντίληψη για τη ζωή όπως δηλώνεται σε δύο λέξεις «Ελευτερία ή Θάνατος».
Ως Περιφέρεια Κρήτης, συγχαίρουμε όλους τους συντελεστές και ευχόμαστε ότι ο Καπετάν Μιχάλης μέσα από την όπερα αυτή θα συνεχίσει να διδάσκει τους Κρητικούς όπου γης».
Να σημειωθεί ότι η παράσταση θα παρουσιαστεί και στο Ηρώδειο στις 10 Οκτωβρίου.
Συντελεστές
Στίχοι χορικών: Σωτήρης Τριβιζάς
Σκηνοθεσία: Έφη Θεοδώρου
Διεύθυνση Ορχήστρας: Μίλτος Λογιάδης
Συμμετέχει στην κρητική λύρα ο Στέλιος Πετράκης
Σκηνικά: Εύα Μανιδάκη
Κοστούμια: Άση Δημητρολοπούλου
Κίνηση: Ζωή Χατζηαντωνίου
Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος
Βοηθός μαέστρου/Μουσική διδασκαλία: Μάτα Κατσούλη
Βοηθός σκηνοθέτη: Γιώργος Παπαδάκης
Μουσική συνοδεία: Βικτωρία Κιαζίμη
Ερμηνεύουν
Καπετάν Μιχάλης: Τάσος Αποστόλου
Καπετάν Πολυξίγκης: Χάρης Ανδριανός
Νουρήμπεης/Κοσμάς: Θοδωρής Βουτσικάκης
Εμινέ: Fide Koksal
Ρηνιώ/Θοδωρής: Χριστίνα Μαξούρη
Κατερίνα/Μαρία: Αγγελική Τουμπανάκη
Μανούσακας/Γερο-Σήφακας: Βασίλης Δημακόπουλος
Μπερτόδουλος/Γιάνναρος: Νίκος Ζιάζιαρης
Εφεντίνα Καβαλίνα/Μουσταφά-Μπαμπάς/Καπετάν-Τριαλώνης: Ιωάννης Κοντέλλης
Βεντούζος/Γερο-Δάσκαλος: Χρήστος Ραμμόπουλος
Φουρόγατος/Σουλειμάνης/Γερο- Καμπανάρος: Μαρίνος Ταρνανάς