Στο εξαιρετικό βιβλίο «Η Μωρία των Ανοήτων» ο καθηγητής Ανθρωπολογίας Robert Trivers προτείνει μια γενική θεωρία της εξαπάτησης και ιδίως των μηχανισμών που επιτρέπουν την αυτοεξαπάτηση των ανθρώπων. Έπεσα πρόσφατα σε ένα απόσπασμα που αναφέρεται στο μηχανισμό που επιστρατεύουν οι άνθρωποι για να ικανοποιήσουν το ναρκισσισμό τους: «…Παρασυρμένοι από την υπέρμετρη αυτοπεποίθησή τους, οι ναρκισσιστές βάζουν συχνότερα στοιχήματα που βασίζονται σε ανακριβείς πληροφορίες, με αποτέλεσμα να χάνουν περισσότερα από τους μη ναρκισσιστές… προβλέπουν για τον εαυτό τους υψηλές επιδόσεις σε όλους τους τομείς, βαυκαλίζονται ότι θριάμβευσαν όταν στην πραγματικότητα έχουν αποτύχει, και εξακολουθούν να προβλέπουν μελλοντικές επιτυχίες παρότι γνωρίζουν καλά τις περασμένες αποτυχίες τους…».
Σας θυμίζει κάτι; Προσωπικά μου θύμισε τη νέα, αυτάρεσκη και περίπου μαγική εικόνα για την πραγματικότητα που επιχειρεί να διαμορφώσει ο κ. Τσίπρας και η κυβέρνηση το τελευταίο διάστημα. Σαν να μην υπήρξαν ποτέ οι υπήρξαν παλινωδίες, η παρελκυστική τακτική και ο καιροσκοπισμός στο κλείσιμο της αξιολόγησης. Σαν να μην έθεσε ποτέ – για ακόμη μια φορά- τον πήχη στο επίπεδο του «αυτοσεβασμού και της αξιοπρέπειας του ελληνικού λαού» και πέρασε από κάτω. Όχι, δεν υποθήκευσε με υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα τη δημοσιονομική προοπτική της χώρας, δεν επέφερε δυσβάσταχτα μέτρα για τους Έλληνες πολίτες ούτε παρέτεινε στο διηνεκές την επιτροπεία των δανειστών.
Η νέα συμφωνία με τους δανειστές δεν περιέχει μέτρα, μόνο «αντίμετρα». Τα πλεονάσματα – εφόσον είναι αριστερά- δεν είναι πια ματωμένα. Μπορούμε ακόμη να είμαστε ευτυχείς με το αριστερό ράλι του Χρηματιστηρίου ή με τον καλό βαθμό της Moody’s. Η ανάπτυξη είναι προ των πυλών. Αυτά μας είπε πριν από λίγες μέρες ο κ. Τσίπρας στη βουλή. Και με αυτό το αφήγημα – απάτη θα πορευτεί ο ΣΥΡΙΖΑ το επόμενο διάστημα μέχρι τις εκλογές. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι τα στελέχη του – με πρώτο και καλύτερο το Πρωθυπουργό – το πιστεύουν. Τα πράγματα είναι έτσι αν έτσι τα νομίζουμε για να παραφράσουμε και τον Πιραντέλο. Ή όπως το θέτει ο Trivers, ίδιον των ναρκισσιστών είναι ότι εμμένουν πεισματικά στις παραληρητικές ιδέες τους.
Μόνο που το ίδιο πεισματικά εμμένει και η πραγματικότητα. Μια μέρα μετά την ομιλία του κ. Τσίπρα στη βουλή, η υφυπουργός Οικονομικών κατέθεσε τροπολογία με την οποία παρατείνει μέχρι τις εγγυήσεις του Ελληνικού Δημοσίου προς την Τράπεζα της Ελλάδος για τη διασφάλιση μέσω του Έκτακτου Μηχανισμού Ρευστότητας (ELA) στις τράπεζες. Μεγαλύτερη απόδειξη ότι οι συνθήκες ρευστότητας των τραπεζών δεν έχουν ακόμη αποκατασταθεί, ούτε προβλέπεται στο κοντινό μέλλον, δεν υπάρχει. Κατά τ’ άλλα, σε κάποιους αντηχεί ακόμη στα αυτιά η πρόβλεψη του κ. Τζανακόπουλου για ταχύτατη άρση των capital controls το επόμενο διάστημα.
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ δεν μπορεί να επανεκκινήσει την πραγματική οικονομία. Η υπεραπόδοση εσόδων λόγω αναγκαστικών μέτρων είσπραξης, τα μη – επαναλαμβανόμενα έσοδα και η φορολογική «κόπωση» των πολιτών λόγω εξάντλησης της φοροδοτικής ικανότητάς τους συνθέτουν σήμερα την εικόνα της εκτέλεσης του Προϋπολογισμού. Το έλλειμμα εμπιστοσύνης που έχει δημιουργήσει είναι τόσο μεγάλο που δεν μπορεί να αξιοποιήσει παραγωγικά ούτε το ποσό της δόσης από το κλείσιμο της αξιολόγησης που ο ελληνικός λαός χρυσοπλήρωσε με επώδυνα μέτρα: Από τα 8,5 δις ευρώ της δόσης που συνοδεύει την ολοκλήρωση της πρόσφατης αξιολόγησης, μόλις 1,6 δις ευρώ, και αυτά τμηματικά, θα μείνουν για την κάλυψη εσωτερικών αναγκών, όπως είναι η αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου. Και σαν να μην έφτανε αυτό, το Δημόσιο έχει πλέον την υποχρέωση, να συμβάλει με ίδιους πόρους στην αποπληρωμή τους.
Ο Trivers θεωρεί πως ως άτομα μπορούμε να διαλέξουμε αν θα αντιπαλέψουμε τις αυταπάτες μας ή αν θα τις ενστερνιστούμε. Ο κύριος Τσίπρας έχει πια να επιλέξει ανάμεσα σε ένα άθλιο εκλογικό τέλος για την κυβέρνηση του ή σε μια αθλιότητα δίχως τέλος για την πραγματική οικονομία από τη παραμονή του στην εξουσία. Το περιβόητο success story που επιχειρεί να περάσει στην κοινωνία δεν έχει πια καμία μα καμία απήχηση. Δυστυχώς γι αυτόν, μόνο στα παραμύθια ο βάτραχος γίνεται πρίγκιπας.
Γιάννης Α. Κεφαλογιάννης
Κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος ΝΔ, βουλευτής Ρεθύμνου