Την Τετάρτη 12 Νοεμβρίου συζητήθηκε στο Περιφερειακό Συμβούλιο ο προϋπολογισμός του 2015. Ένας προϋπολογισμός απόλυτης ένδειας ο οποίος, αν δεν είχε εγγραφεί το ποσό των 43.997.188,99 ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, αφορά οικονομικούς πόρους ύψους 58.967.955,09 ευρώ. Με αυτούς τους οικονομικούς πόρους είναι ζήτημα αν καλύπτονται οι βασικές υποχρεώσεις της Περιφέρειας σε πληρωμές για τις υπηρεσίες, τις λειτουργικές δαπάνες, τη μεταφορά των μαθητών, τη δακοκτονία και τις προμήθειες αγαθών και εξοπλισμού. Είναι αλήθεια ότι οι προϋπολογισμοί σε όλες τις Περιφέρειες χαρακτηρίζονται από τη μεγάλη έλλειψη κονδυλίων και αυτό είναι αποτέλεσμα των μνημονιακών πολιτικών οι οποίες τα τελευταία χρόνια:
• Mείωσαν τα ποσά των πόρων από το Κεντρικό Κράτος προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση κατά 60%.
• Mετέτρεψαν την Τ.Α. σε ένα συγκεντρωτικό – αντιδημοκρατικό θεσμό χωρίς οικονομική αυτοδυναμία και κατά συνέπεια ανίκανη να σχεδιάσει και να υλοποιήσει αναπτυξιακούς στόχους.
• Tην κατέστησαν όμηρο της κεντρικής εξουσίας και διαχειριστή των μίζερων κονδυλίων που δεν καλύπτουν ούτε τις βασικές «γραφειοκρατικές» αρμοδιότητες που της έχουν αναθέσει.
Η πλειοψηφία της Περιφερειακής Διοίκησης καθώς και η αξιωματική αντιπολίτευση αρνούνται να δεχτούν αυτή την πραγματικότητα και, το κυριότερο, αποφεύγουν να αντιδράσουν δέσμιοι των πολιτικών επιλογών τους, αφού στήριξαν και στηρίχτηκαν από τις πολιτικές δυνάμεις που οδήγησαν στη σημερινή κατάσταση. Εμείς, ως Ριζοσπαστική Συνεργασία Κρήτης καταψηφίσαμε αυτό τον προϋπολογισμό ο οποίος, ομολογουμένως, από καμιά πλευρά δεν έτυχε ενθουσιώδους υποστήριξης. Στη συνέχεια:
α) Έγιναν τοποθετήσεις με βάση τη λογική μιας αναγκαίας και χωρίς αντίσταση «προσαρμογής» (από την στιγμή βέβαια που στηρίζεις τον Καλλικράτη η λογική συνέχεια και συνέπεια είναι να προσαρμόζεσαι…) με το επιχείρημα ότι παντού συμβαίνουν τα ίδια πράγματα ανεξάρτητα από το ποιες δυνάμεις έχουν την διοίκηση (υπονοώντας εμμέσως πλην σαφώς την Περιφέρεια Αττικής) και είναι μοιραίο να τα αποδεχόμαστε.
β) Έγιναν τοποθετήσεις που μας κατηγορούσαν για «ασυνέπεια» (ΚΚΕ) και, βέβαια, στο στόχαστρο βρέθηκε πάλι η Περιφέρεια Αττικής, αφού εκεί ο ΣΥΡΙΖΑ «ψήφισε» τον προϋπολογισμό. Δεν είναι, βέβαια, η πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό, δηλαδή το ΚΚΕ να διεκδικεί το μονοπώλιο της αριστερής συνέπειας. Αλλά γιατί τόση βιασύνη να επικρίνεται και να βάλλεται ένα νεοεκλεγέν Περιφερειακό Συμβούλιο που δεν έχει καλά καλά αναλάβει ακόμα; Μήπως αυτό σηματοδοτεί και την αυριανή στάση που θα κρατήσει το ΚΚΕ απέναντι σε μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ απαιτώντας να λυθούν με μιας όλα τα προβλήματα;
Υπάρχουν όμως δυνατότητες άλλων επιλογών;
Θα ήθελα να κάνω μια σύντομη αναφορά με βάση τα πρώτα στοιχεία και τα πρώτα (περιορισμένα λόγω χρόνου) δείγματα της πολιτικής της νέας αρχής στην Περιφέρεια Αττικής. Η νέα Περιφερειακή Αρχή της Ρένας Δούρου δεν υπέγραψε τον προϋπολογισμό που είχε συντάξει η προηγούμενη διοίκηση, παρά την απειλή του ν. 3852 (Καλλικράτης) να τεθεί «εκτός» λειτουργίας η Περιφέρεια και προχώρησε στην αναμόρφωσή του. Η αναμόρφωση αυτή θα συνεχιστεί μέχρι τον Ιανουάριο του 2015 που θα αρχίσει να εφαρμόζεται ο προϋπολογισμός. Αυτή η διαδικασία δεν θα σταματήσει εκεί και θα αφορά την «κρίσιμη μάζα» των κονδυλίων. Στόχος είναι να διαμορφώνεται σταδιακά και να προκύψει, σε σημαντικό βαθμό, μέσα από διαβούλευση με τους αυτοδιοικητικούς φορείς, με τις δομές της κοινωνίας, με τους επιστημονικούς φορείς. Είναι μεγάλο ψέμα ότι η παράταξη της Ρένας Δούρου θα εκτελέσει τον προϋπολογισμό Σγουρού. Όπως αναφέρει η νέα Περιφερειακή Αρχή η αναμόρφωση που έκανε σηματοδοτεί μια νέα αντίληψη, η οποία στην πράξη καταδεικνύει ότι την ενδιαφέρει η ανθρωπιστική κρίση, η αναπτυξιακή πρωτοβουλία με κοινωνικό πρόσημο, η ενδογενής παραγωγή, οι υποβαθμισμένες περιοχές, η υλοποίηση της ατζέντας των κινημάτων για το περιβάλλον.
Ενδεικτικά αναφέρουμε ορισμένα στοιχεία από την αναμόρφωση, τα οποία διαμορφώθηκαν μέσα σε 15 μέρες και αφορούν μόνο ένα μικρό μέρος του προϋπολογισμού (από τις 22 Σεπτεμβρίου που συγκροτήθηκε η Οικονομική Επιτροπή μέχρι τις 8 Οκτωβρίου που κατατέθηκε προς έγκριση):
• Στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής και της αντιμετώπισης της κοινωνικής κρίσης στον προϋπολογισμό του 2014 (Σγουρού) τα κονδύλια ήταν 1.958.000 ευρώ, ενώ στον προϋπολογισμό του 2015 (Δούρου) είναι 13.283.000 ευρώ.
• Για δράσεις στέγασης και επανένταξης αστέγων τα κονδύλια ήταν 0 ευρώ και με την αναμόρφωση είναι 2.700.000 ευρώ.
• Για δράσεις αντιμετώπισης των εξαρτήσεων και προαγωγή ψυχοκοινωνικής υγείας ήτανε πριν 458.000 Ευρώ και τώρα είναι 2.158.000 ευρώ.
• Για το πρόγραμμα στήριξης γυναικών σε περιπτώσεις κακοποίησης και κοινωνικού αποκλεισμού ήτανε πριν 0 ευρώ και τώρα είναι 280.000 ευρώ.
• Για την καταγραφή προβλημάτων ένδειας ήτανε πριν 0 ευρώ και τώρα είναι 100.000 ευρώ.
• Για την επανασύνδεση ηλεκτρικού ρεύματος και νερού ήτανε πριν 0 ευρώ και τώρα είναι 2.250.000 ευρώ.
• Για το πρόγραμμα σίτισης μέσω προγραμματικών συμβάσεων με Δήμους, δομές Αλληλεγγύης κλπ. ήταν πριν 0 ευρώ και τώρα είναι 1.000.000 ευρώ.
• Για το πρόγραμμα υπηρεσιών υγείας σε ανασφάλιστους πολίτες και παιδιά ήτανε πριν 1.500.000 ευρώ και τώρα είναι 4.400.000 ευρώ.
• Για το πιλοτικό πρόγραμμα κατά της φτώχειας ήτανε πριν 0 ευρώ και τώρα είναι 350.000 ευρώ.
Η νέα αντίληψη της «Δύναμης Ζωής» περνάει και στα θέματα της διαχείρισης των απορριμμάτων και εκφράζεται σε επιστολή που έστειλε η Ρένα Δούρου σε 66 Δημοτικές Αρχές της Περιφέρειας Αττικής. Με βάση τα θέματα που τίθενται στην επιστολή θα πραγματοποιηθεί ειδική συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου εντός του 2014. Η ίδια βαρύτητα δόθηκε και στην αύξηση των δαπανών του 2014 σε υποδομές και περιβάλλον με παραγωγικό – αναπτυξιακό χαρακτήρα, ύψους 26.730.000 ευρώ. Ενδεικτικά αναφέρουμε:
• Για την αντιπλημμυρική προστασία το αρχικό ποσό 1.470.000 ευρώ διαμορφώθηκε σε 10.250.000 ευρώ.
• Για νέα αντιπλημμυρικά έργα στον προϋπολογισμό του 2015 από την νέα περιφερειακή αρχή διατίθενται 10.250.000 ευρώ με συνολικό προϋπολογισμό 28.000.000 ευρώ.
• Για τη στήριξη μορφών συνεργατικής οικονομίας διατίθενται 4.200.000 ευρώ, ενώ στον προϋπολογισμό Σγουρού δεν υπήρχε αντίστοιχο κονδύλι.
• Για την ενεργειακή αναβάθμιση των δημόσιων κτιρίων διατίθενται 3.400.000 ευρώ, ενώ στον προϋπολογισμό Σγουρού δεν υπήρχε αντίστοιχο κονδύλι.
Από τα προαναφερθέντα στοιχεία γίνεται προφανές ότι υπάρχει η δυνατότητα της αντίδρασης στο ασφυκτικό μνημονιακό πλαίσιο και ταυτόχρονα της χάραξης νέων κατευθύνσεων και πολιτικών σε συνεργασία με την κάθε τοπική κοινωνία.
* Ο Γιάννης Σταθάκης είναι περιφερειακός σύμβουλος της Ριζοσπαστικής Συνεργασίας Κρήτης
