• Β. Ζαμπούνης: «Κλονίζεται και σείεται όλη η ελαιοκομία της Μεσογείου» – Απότομη πτώση της τιμής του λαδιού
Για πρωτοφανή απότομη «διόρθωση» των τιμών του ελαιολάδου κάνει λόγο ο πρόεδρος της Ελληνικής Επιστημονικής Εταιρείας Ελαιοκομίας Βασίλης Ζαμπούνης σε συνέντευξή του στο Ραδιόφωνο ΣΚΑΪ Κρήτης 92,1 στην εκπομπή του Σωτήρη Μεταξά και του Κώστα Κεφαλογιάννη, κάτι το οποίο όπως επισημαίνει αναμενόταν να συμβεί λόγω της αύξησης της παγκόσμιας παραγωγής, όμως με έναν πιο ομαλό τρόπο.
«Κλονίζεται και σείεται η ελαιοκομία όλης της Μεσογείου και η πτώση των τιμών είναι το αποτέλεσμα. Ως επιστημονική εταιρεία το είχαμε αναφέρει από τον Μάιο γιατί φαινόταν ότι η παγκόσμια παραγωγή επανέρχεται στα φυσιολογικά της επίπεδα. Μετά από δύο χρόνια που έλειψαν από την αγορά περί των 1,5 εκ. τόνοι ελαιολάδου, ήταν θέμα χρόνου οι τιμές να επανέλθουν στα παλιά τους περίπου επίπεδα. Πέσαμε έξω στο ότι περιμέναμε αυτό να γίνει πιο ομαλά και να γίνει από τον Γενάρη του 2025. Ήρθε πολύ πιο γρήγορα και πολύ πιο απότομα. Μιλάμε για μια πρωτοφανή απότομη «διόρθωση», τόνισε ο κ. Ζαμπούνης.
Περί τους 200.000 τόνους η προβλεπόμενη φετινή παραγωγή στην Ελλάδα
Παρότι τον Μάιο οι προβλέψεις ήταν αισιόδοξες και στόχευαν σε αύξηση της παραγωγής στους 280.000 τόνους, η έντονη και παρατεταμένη ξηρασία που ακολούθησε, σε συνδυασμό με τις περιορισμένες αρδευτικές υποδομές, οδήγησαν σε σημαντική μείωση των εκτιμήσεων. Όπως εξηγεί ο κ. Ζαμπούνης: «Η Ελλάδα έχει ιστορικά μια μέση παραγωγή περί τους 250.000 τόνους. Τον Μάιο είχαμε βάλει τον πήχη στις τότε ανακοινώσεις που είχαμε βγάλει περί των 280.000 τόνων. Αλλά από τον Μάιο μέχρι τώρα έχει μεσολαβήσει για την Ελλάδα μια πρωτοφανής ανομβρία, η οποία σε συνδυασμό με την έλλειψη υποδομών σε αρδευτικά έργα, όσο δεν βρέχει η προβλεπόμενη φετινή παραγωγή κατεβαίνει, ίσως αυτήν τη στιγμή να είμαστε στους 200.000 τόνους ή και λιγότερους. Ενώ ελπίζαμε να πάμε στους 280.000 τόνους».
«Η αγορά πέφτει χωρίς αλεξίπτωτο» – Σημαντική μείωση της κατανάλωσης ελαιολάδου παγκοσμίως
Κατά 30% – 40% έχει μειωθεί η κατανάλωση του ελαιολάδου παγκοσμίως, σύμφωνα με τον κ. Ζαμπούνη, ενώ το ενδιαφέρον του καταναλωτή για αγορά ελαιολάδου αποτελεί ένας από τους παράγοντες που επηρεάζει τις τιμές: «Δεν υπάρχει αγορά, δεν υπάρχουν σταθερές τιμές. Όλα μεταβάλλονται. Η αγορά πέφτει χωρίς αλεξίπτωτο. Η ισορροπία, μεταξύ άλλων, θα προέλθει όταν αντιδράσει η κατανάλωση, η οποία έχει χάσει ένα 30 – 40% παγκοσμίως. Όταν ο καταναλωτής ξανά αρχίσει να αγοράζει και να ζητάει το λάδι, θα αναγκαστεί η βιομηχανία να βγει να αγοράσει. Ελπίζουμε να πάμε σε αυτό που είχαμε πει από τον Μάιο, γύρω στο 5,5 ευρώ, που είναι πραγματικά καλή τιμή για έναν σωστό επαγγελματία παραγωγό», επισημαίνει ο κ. Ζαμπούνης.
Παράλληλα, οι παραγωγοί έρχονται αντιμέτωποι με οικονομικές πιέσεις λόγω των αυξημένων εξόδων παραγωγής: «Συζητάμε για την τιμή που θα πουλήσει ο παραγωγός, αλλά δεν μιλάμε όσο πρέπει για το κόστος που έχει, που τα τελευταία χρόνια έχει εκτοξευθεί στα ύψη. Πληρώνει πάρα πολύ ακριβή ενέργεια, πληρώνει πάρα πολύ ακριβό νερό, φυτοφάρμακα, λιπάσματα, εργατικά, τα πάντα. Άρα αυτό είναι ακόμη ένα μέτωπο που πρέπει να δούμε».
Συνεργασία πολιτείας και φορέων για τη στήριξη της ελαιοπαραγωγής
Επείγουσα είναι η ανάγκη για εθνικές πρωτοβουλίες, τονίζει ο κ. Ζαμπούνης, καθώς και για συντονισμένες ενέργειας με στόχο την ενίσχυση της κατανάλωσης και των εξαγωγών ελαιολάδου, και κυρίως στην Κρήτη, όπου το προϊόν αποτελεί θεμέλιο της οικονομίας και της τοπικής ταυτότητας:
«Πρέπει να ληφθούν πρωτοβουλίες, πρέπει η Πολιτεία να ηγηθεί μιας εκστρατείας για να ζωηρέψει και να ανέβει η κατανάλωση και οι εξαγωγές. Τα έχουμε ξεχάσει αυτά. Και δεν είναι μόνο η Πολιτεία, αλλά και όλοι οι φορείς που πρέπει να αντιδράσουν. Πρέπει να συνεργαστούμε. Είναι εθνικό προϊόν, ειδικά για την Κρήτη. Έχουμε χάσει τόσα εθνικά προϊόντα, εάν χάσουμε και το λάδι θα καταστραφούμε. Το λάδι είναι 5 δισ. ευρώ τον χρόνο για την Ελλάδα. Δεν είναι μόνο τα χρήματα, αλλά είναι εκατοντάδες χιλιάδες κόσμος, είναι η διατροφική και περιβαντολλογική του αξία. Δεν μπορούμε να σκεφτούμε την Ελλάδα χωρίς τις ελιές. Κάποτε στην Κρήτη αφήσατε τις χαρουπιές και τώρα ψάχνεται να ξανά φυτέψετε χαρούπια. Δεν μπορεί να γίνει αυτό και με τις ελιές».
Ταυτόχρονα ο κ. Ζαμπούνης αναφέρει την ανάγκη οργάνωσης ενός δικτύου γεωπόνων που θα υποστηρίξουν τους παραγωγούς, παρέχοντας τις κατάλληλες κατευθύνσεις για την καλλιέργεια και τη φροντίδα των ελαιόδεντρων: «Πρέπει να ενισχύσουμε ένα δίκτυο επιστημόνων γεωπόνων που να συμβουλεύουν σωστά τους παραγωγούς. Ο παραγωγός δεν μπορεί να ξέρει ακριβώς τι, πως, πότε πρέπει να το κάνει. Γι’ αυτό έχει τον γεωπόνο που πρέπει να έχει δίπλα του και να τον συμβουλεύει».
Επιμέλεια: Μαγδαληνή Κουντουνιώτη