Βλέποντας το πλήθος των δικηγόρων να κατεβαίνουν διαμαρτυρόμενοι στους δρόμους της Αθήνας, θυμήθηκα μια (ανώδυνη και απλοϊκή εκ πρώτης όψεως) φράση που έβαζε σε όλα τα έργα του ένας ταπεινός αγιογράφος του 17ου αιώνα: «Πολλαί αι πίκραι του επιστήμονος».
Η μυστηριώδης αυτή για πολλούς φράση είναι πολυσήμαντη και έχει διάφορες ερμηνείες αλλά σκεφτόμουν πόσο ζωηρά εκφράζει τη δραματική θέση του σημερινού νέου επιστήμονα στη σύγχρονη Ελλάδα. Πολλές οι πίκρες του επιστήμονα. Πριν από λίγα χρόνια όλοι του έδειχναν σαν μοναδική επιλογή τις σπουδές και τις επιστήμες. Τώρα κοιτάζει γύρω του και αντί για μια ελπίδα κι ένα φως βλέπει μόνο ένα χέρι με προτεταμένο το δάχτυλο να του δείχνει το δρόμο του ξενιτεμού.
Δεν είναι όμως στη σημερινή Ελλάδα, προνόμιο του επιστήμονος οι …πίκρες. Πίκρα νιώθει πλέον το σύνολο των πολιτών αυτής της δύσμοιρης χώρας, διότι βλέπει καθαρά πως ο δρόμος που κάποιοι έχουν χαράξει να διασχίσομε, οδηγεί σε αφανισμό ατομικό και κοινωνικό. Οι αγρότες, οι νέοι (επιστήμονες και μη), οι συνταξιούχοι, οι γέροντες, ω αυτοί οι τελευταίοι προπάντων που το σύγχρονο σκληρό κράτος σταδιακά τους περνά το μήνυμα πως αποτελούν για την κοινωνία βάρος περιττό.
Είπα για τους γέροντες και θυμήθηκα το παραμύθι, που καλό είναι να το θυμίζομε στους κυβερνώντες: Ζούσε μια φορά ένα όμορφο και εργατικό παλληκάρι με τον γέρο πατέρα του σε μια ευτυχισμένη χώρα με τον καλό βασιλιά της και όλοι περνούσαν καλά, μόνο ένας άδικος νόμος υπήρχε σ’ αυτή τη χώρα: Τον κάθε ένα γέροντα, όταν έφτανε στην τάδε ηλικία και δεν μπορούσε να δουλεύει έπρεπε να τον ρίξουν σ’ ένα γκρεμνό. Στο θέμα του παλληκαριού που πρέπει βάσει του άδικου νόμου να πετάξει τον γέρο-πατέρα στο γκρεμνό περιστρέφεται το παραμύθι, και βγαίνει αβίαστα το συμπέρασμα: Η έστω και σταδιακή μείωση των συντάξεων είναι ένας σύγχρονος γκρεμνός για τους ηλικιωμένους των ημερών μας, και ας μην προσπαθούν να την εξωραΐσουν. Ας κοιτάξουν ένα ηλικιωμένο χαμηλοσυνταξιούχο στα μάτια και αμέσως θα καταρρεύσουν τα σχέδιά τους.
Θέλω να πω και για τους αγρότες που είναι η βάση του παραγωγικού ιστού της χώρας και οι οποίοι καταδικάζονται κι εκείνοι να κουβαλήσουν ένα σταυρό. Θέλω να μιλήσω για τους νέους επιστήμονες, τους εκπαιδευτικούς, τους δικηγόρους, τους γιατρούς, μηχανικούς, γεωπόνους και για τις άλλες κατηγορίες που υποφέρουν από την εφαρμογή των μνημονίων.
Και αναρωτιέμαι εγώ, ο διαθέτων (υποθέτω) ελάχιστο κοινό νου: Καλά, δεν το αντιλαμβάνονται επιτέλους οι έλληνες πολιτικοί, ότι οι δρόμοι των μνημονίων δεν οδηγούν πουθενά, και άρα θα πρέπει να αναζητηθούν άλλοι δρόμοι, άλλες λύσεις;
-Μα υπάρχουν άραγε άλλοι δρόμοι, άλλες λύσεις ή είναι αυτό μια αυταπάτη, ρώτησε με αφέλεια ο Θωμάς.
-Ναι Θωμά υπάρχει. Απλά κάποιοι βρήκαν ευκαιρία και χρησιμοποιούν σαν πρόσχημα την οικονομική κρίση για να περιορίσουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία. Σ’ αυτούς που δήθεν δεν βλέπουν λύση, αφιερώνω την απλή αλλά αιχμηρή σαν λεπίδα φράση του ταπεινού αγιογράφου του 17ου αιώνα, που λέει τόσο λίγα αλλά αφήνει να εννοηθούν τόσα πολλά, κάνοντας συγχρόνως έκκληση στη φιλοπατρία, στον πατριωτισμό τους: «Πολλαί αι πίκραι του επιστήμονος». Ας το κορνιζώσουν για να το κοιτάζουν ως βραβείο και ως έπαθλο των κατορθωμάτων τους.
* O Mανόλης Καλλέργης είναι γιατρός
