Του ΔΗΜΗΤΡΗ Ζ. ΑΡΧΟΝΤΑΚΗ*
Β’ Ιστορικό (Τα μεταπολεμικά χρόνια)
Στην περίοδο του μεσοπολέμου κατασκευάστηκε ένα αραιό δίκτυο από κοινόχρηστες βρύσες, μια για κάθε ευρεία γειτονιά. Το 1950 μια τέτοια βρύση στη γωνία Μελισσηνού και Νικηφόρου Φωκά, στον τοίχο του Στέλιου Καλπάκη του χαλκωματά, ύδρευε όλη την περιφέρεια επί δύο ώρες κάθε μέρα και περιμέναμε στην ουρά «να έρθει το νερό», για να πάρει κάθε σπίτι ένα σταμνί κι ένα γκαζοτενεκέ για τη λάτρα. Αν κάποιος ήθελε περισσότερο, έπρεπε να ξαναστηθεί στο τέλος της ουράς, συνήθως μάταια.
Το πρώτο αρκετά πλήρες δίκτυο ύδρευσης της πόλης κατασκευάστηκε τα έτη 1950 – 1953 από προπολεμικούς χυτοσιδηρούς σωλήνες και έμεινε σε χρήση μέχρι το 1997, οπότε άρχισε η κατασκευή του σύγχρονου δικτύου. Βασικός πόρος υδροδότησης της πόλης παρέμεινε η πηγή «Μάνα του Νερού», μόνο που προστέθηκε με άντληση το πηγάδι του «Κουμπέ» και αργότερα το πηγάδι του «Πλατανιά».
Δυστυχώς, το δίκτυο αυτό είχε τοποθετηθεί κατά μέγα μέρος μέσα στους αγωγούς του βοθροποιημένου βενετσιάνικου παντορροϊκού δικτύου αποχέτευσης και το υπόλοιπο δίπλα σ’ αυτούς, όσο κι αν η επιλογή αυτή φαίνεται σήμερα αδιανόητη.
Η ένταξη του δικτύου ύδρευσης μέσα ή δίπλα στους υπονόμους, καθώς είχε αποσαθρωθεί από την οξείδωση, τη χαλάρωση των συνδέσμων και τα ρήγματα, εγκυμονούσε σοβαρούς κινδύνους νόσων και επιδημιών υδρικής προέλευσης. Μερικές φωτογραφίες δείχνουν το πρόβλημα.
Αυτό το δίκτυο διανομής, σιδηροσωλήνες και χαλκοσωλήνες, ήταν αποσαθρωμένο και διάτρητο. Από αυτό το δίκτυο πίναμε νερό.
* Ο Δημήτρης Ζ. Αρχοντάκης είναι τ. δήμαρχος Ρεθύμνης