«Αντάρτη του Κιορ Μεμέτ, χαιρέτα μου τη γη, όπου μας γέννησε, Σελάμ σοϊλέ… Ας μην μας κρατάει κάκια που την ποτίσαμε με αίμα. Καχρ ολσούν σεμπέπ ολανλάρ! Ανάθεμα στους αίτιους!».
Το παραπάνω απόσπασμα από τα «Ματωμένα Χώματα» της Διδώς Σωτηρίου με παρότρυνε να διαβάσω ένας κοσμηματοπώλης στο χωριό Σιριντζέ, πρώην Κιρκιντζέ, όταν του είπα ότι είμαι Ελληνίδα. Το βιβλίο του το είχε αφιερώσει η ίδια η συγγραφέας το 1972, όταν τη φιλοξένησε στον Κιρκιντζέ, στο χωριό του Μανώλη Αξιώτη! Τα συναισθήματα βουβά κι ανήμπορα να εκφραστούν…
«Οι παππούδες μου ήταν από την Κρήτη, ο πατέρας μου από την Καβάλα», μου είπε, ενώ εγώ προσπαθούσα να συγκρατήσω το λυγμό μου!
Πιο πίσω ένας νεαρός σ’ ένα κατάστημα μου μιλούσε για τον παππού του, κάτοικο του χωριού, Έλληνα, που είχε πεθάνει την προηγούμενη χρονιά σε ηλικία 105 χρονών…
Αυτό το τελευταίο ταξίδι στ’ Αϊντίνι, στην πόλη των μικρών ηρωικών προσκόπων, ήταν ένα ταξίδι γεμάτο συναισθήματα. Ένα ταξίδι μνήμης σ’ έναν τόπο που σε μάγευε, σε τραβούσε σαν να ζούσες εκεί από παλιά, μια ενεργειακή αύρα σε καθήλωνε θέλοντας και μη. Έφεσος, Κουσάντασι, Pamukkale, Sirince, ένα ταξίδι μνήμης στην ιστορία δύο λαών.
Το SBL Social Science High School (Γυμνάσιο Κοινωνικών Επιστημών) του Αϊδινίου ήταν το σχολείο υποδοχής σ’ αυτήν την τελευταία επίσκεψη σχολείων στο πρόγραμμα Comenius που συμμετείχε το Πρότυπο Πειραματικό Γυμνάσιο του Π.Κ. τα τελευταία δύο χρόνια. Η Τουρκία ως συντονίστρια χώρα μας επιφύλαξε μια εξαιρετική υποδοχή και φιλοξενία που περιελάμβανε την εκπαιδευτική και διαπολιτισμική εμπειρία που απαιτείται. Ήταν όμως και κάτι παραπάνω. Ήταν ίσως η απλότητα των ανθρώπων, η αυθεντικότητα του συναισθήματος, η αθωότητα των παιδιών, ο αυθορμητισμός και το διάχυτο συναίσθημα που σε συνέπαιρνε! Αν θες να γνωρίσεις ένα λαό, κοίτα τα μάτια των παιδιών…
Και τα παιδιά μας απογείωσαν! Μια καταπληκτική μαθητική παράσταση που συνδύαζε το μοντέρνο με το παραδοσιακό στοιχείο μας καθήλωσε. Τούρκικη παραδοσιακή μουσική, παραδοσιακός γάμος, χοροί, θέατρο! Πόσα κοινά στοιχεία στις παραδόσεις των γείτονων λαών που σ’ έκαναν να νιώσεις για μια ακόμα φορά πόσο η διαφορετικότητα μας ενώνει. Πέρα από προκαταλήψεις, εθνικισμούς, θρησκευτικές διαφορές, οι λαοί «θα μιλούν πάντα την ίδια γλώσσα μόνο χρησιμοποιώντας διαφορετικές λέξεις».
Φεύγοντας κείνο το βράδυ από το σχολείο ήμουν γεμάτη από συναισθήματα και ένιωθα ότι πραγματικά ανήκω εκεί. Όμως ήταν τα λόγια του υπεύθυνου του προγράμματος Ahmet Yavuz που με συγκλόνισαν:
«Αυτός ο τόπος σας ανήκει», μου λέει με έμφαση. Κι εγώ, ως άλλη Ελληνίδα μετριόφρων, αντιδρώντας στο άκουσμα και μόνο, παίρνω παρόμοια απάντηση με τον ίδιο στόμφο: «Είστε μέρος αυτού του τόπου».
Είμαστε μέρος αυτού του τόπου! Αυτό ένιωσα κι εγώ. Μια παράξενη αύρα σε τραβούσε… Και θα αναφέρω τα λόγια που μου ειπώθηκαν το τελευταίο βράδυ αποχαιρετώντας τους συναδέλφους του Αϊδινίου: «Τώρα, Φωτεινή, το Αϊδίνιο είναι η πατρίδα σου, και εμάς η Κρήτη».
Ανάθεμα στους αίτιους!!!
* Η Φωτεινή Γιαννακουδάκη είναι εκπαιδευτικός
Πρότυπου Πειραματικού Γυμνασίου Πανεπιστημίου Κρήτης
