Η συνεννόηση των αρμόδιων υπηρεσιών πυροσβεστικής, πολιτικής προστασίας της ΠΕΡ, δήμων, υπαλλήλων των δήμων αλλά και των εθελοντών, σε κάθε περίπτωση εκδήλωσης πυρκαγιάς, αναδεικνύεται ως ένα από τα βασικά ζητούμενα για την αντιμετώπιση της με αποτελεσματικό τρόπο.
Η συνεργασία αλλά και η επιφυλακή ώστε την κρίσιμη ώρα μιας φωτιάς να γνωρίζει κάθε φορέας, κάθε υπηρεσία και κάθε υπάλληλος που και πως πρέπει να επέμβει αποτέλεσε και το κυρίαρχο θέμα συζήτησης στη χθεσινή έκτατη συνεδρίαση του Συντονιστικού Οργάνου Πολιτικής Προστασίας που πραγματοποιήθηκε στην Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνου, στο πλαίσιο της εντολής που δόθηκε από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας καθώς σήμερα οι περισσότερες περιοχές της χώρας, όπως και ο νομός Ρεθύμνου βρίσκονται στο «κόκκινο» και ο δείκτης επικινδυνότητας για την εκδήλωση πυρκαγιάς στην περιφερειακή ενότητα είναι πολύ υψηλός.
Αν και σε επίπεδο νομού η συνεργασία των υπηρεσιών θεωρείται καλή σε γενικές γραμμές διαπιστώθηκαν ωστόσο προβλήματα συντονισμού και οργάνωσης, που έχουν να κάνουν κατά κύριο λόγο με τη γνωστοποίηση στην υπηρεσία πολιτικής προστασίας της ΠΕΡ και την πυροσβεστική των υπαλλήλων πολιτικής προστασίας των ΟΤΑ που είναι υπεύθυνοι για να συνδράμουν σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Όπως ειπώθηκε από τον διοικητή της Π.Υ., με εξαίρεση τον δήμο Αγ. Βασιλείου, όπου υπάρχει πολύ καλή οργάνωση και επικοινωνία με τους υπόλοιπους δήμους διαπιστώνεται πρόβλημα σε ότι αφορά τη συνεννόηση γι’ αυτό και ζήτησε να του αποστέλλεται κάθε φορά που ο δείκτης επικινδυνότητας για την εκδήλωση πυρκαγιάς είναι υψηλός, μια λίστα με τα τηλέφωνα των υπαλλήλων των δήμων που είναι υπεύθυνοι για τις υδρορροές και τα μηχάνημα.
Σε αυτό το θέμα στάθηκε ιδιαίτερα και η αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου Μαρία Λιονή αλλά και ο προϊστάμενος πολιτικής προστασίας Νίκος Βότσογλου επισημαίνοντας την ευθύνη που έχουν οι υπάλληλοι αυτοί των ΟΤΑ, που έχουν οριστεί ως υπεύθυνοι πολιτικής προστασίας, προκειμένου να είναι διαρκώς σε επαγρύπνηση και με τα τηλέφωνα τους ανά χείρας ειδικά τις ημέρες που ο δείκτης επικινδυνότητας για την εκδήλωση πυρκαγιάς είναι υψηλός. Διαφορετικά, όπως είπε η κ. Λιονή, αντιμετωπίζουν ακόμα και ποινικές κυρώσεις.
Η αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου κ. Μαρία Λιονή στην τοποθέτηση της στη διάρκεια της χθεσινής συνεδρίασης κατέστησε σαφές ότι όλοι οι αρμόδιοι υπάλληλοι για τα θέματα πολιτικής προστασίας, πρέπει να είναι διαθέσιμοι ανά πάσα ώρα και στιγμή εδικά στις ημέρες εκείνες, όπου ο δείκτης επικινδυνότητας για την εκδήλωση πυρκαγιάς είναι αυξημένος. Διαφορετικά, όπως είπε, ακολουθεί η νομική οδός. Παράλληλα, έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην πρόληψη με καθαρισμούς οδών και με μέτρα που πρέπει να λαμβάνουν οι δήμοι, ώστε να διατηρούν καθαρούς τους δρόμους και να μεριμνούν για την απομάκρυνση των απορριμμάτων, που συχνά αποτελούν εστίες κινδύνου για την εκδήλωση φωτιάς.
Μεταξύ άλλων στην εισήγηση της η κ. Λιονή ανέφερε: «Ανά πάσα ώρα και στιγμή, είτε είμαστε παρόντες, είτε οι αναπληρωτές μας πρέπει οι άπαντες να ξέρουμε τις υποχρεώσεις μας. Αυτά δηλαδή που θα ξέρει ο δήμαρχος, να ξέρει και ο αντιδήμαρχος, να ξέρει και ο υπάλληλος ο εντεταλμένος για την πολιτική προστασία όσο τουλάχιστον υπάρχει αυτό το όργανο και δεν αναμορφωθεί. Ανεξαρτήτως όμως νομικού πλαισίου ένα άλλο θέμα είναι η σκληρή πραγματικότητα. Οι δήμοι κυρίως που είναι η δουλειά τους και τα καθήκοντά τους είναι αυτά τα συγκεκριμένα που προβλέπει η νομοθεσία να κάνουν καλά τη δουλειά τους. Εμείς οι υπόλοιποι τώρα, είτε έχουμε τυπικά την ευθύνη, είτε δεν την έχουμε, θα θεωρήσουμε ότι την έχουμε πάντα. Και επομένως θα πρέπει να κάνουμε το καλύτερο δυνατό γρήγορα και οργανωμένα. Και το λέω αυτό διότι από αυτά τα οποία παρατηρήσαμε που έγιναν, τα θλιβερά, στην Αττική. Δεν είναι δυνατόν 93 άνθρωποι στα καλά καθούμενα να καίγονται με τέτοιο φρικτό τρόπο να φεύγουν τον 21ο αιώνα επειδή δεν μπορούμε να συνεννοηθούμε. Πέρα από την υπόλοιπη παθογένεια, πέρα από όλα αυτά που ακούστηκαν και είναι αλήθεια ως ένα σημείο για τα αυθαίρετα, για τους δρόμους, τους τοίχους -τα δέχομαι όλα- αλλά πρέπει να δεχτούμε και κάτι άλλο που έχει να κάνει με την ανοργανωσιά μας και την ασυνεννοησία μας. Όλοι πρέπει να πούμε φτάνει πια. Δεν γίνεται να μην σηκώνουμε τα τηλέφωνα, να μην βρίσκουμε το τηλέφωνο τον χειριστή, να μην έχουμε λάστιχα, βενζίνη. Και να θεωρούμε ότι αυτά τα κακά συμβαίνουν όλα στους άλλους κι εμάς να μην μας νοιάζει τίποτα. Άρα πρέπει να το δουν οι πάντες και πρώτοι εμείς ως περιφερειακή ενότητα να προσέχουμε τα καθήκοντα και τις υποχρεώσεις μας και μετά όλα τα υπόλοιπα. Έχουμε κι εμείς μεγάλη ευθύνη γιατί έχουμε την ευθύνη του συντονισμού. Εμείς κονδύλια πολιτικής προστασίας δεν έχουμε, προσπαθούμε όμως να δούμε πως θα κάνουμε ορισμένα πράγματα. Τουλάχιστον το κομμάτι που μας αναλογεί είναι οι καθαρισμοί. Καταλαβαίνω ότι δεν είναι τα πράγματα εύκολα να καθαρίσουμε χιλιάδες χιλιόμετρα δίκτυα που έχουμε μέσα στον νομό αλλά το πιο βασικό δίκτυο και εμείς ως περιφερειακή ενότητα και εσείς ως δήμοι πρέπει να καθαρίζετε. Και κυρίως για να αποφύγετε και την ποινική ευθύνη -λέω- να εκδίδετε ανακοινώσεις να καθαρίζει ο κάθε ιδιώτης το παρατημένο χωράφι του. Σε ότι μας αναλογεί σαν περιφερειακή ενότητα εμείς έχουμε εργολαβίες, το δικό μας συνεργείο, προσπαθούμε για το καλύτερο για το δίκτυο. Όπου έχουμε μείνει πίσω το ξανασυζητήσαμε» ενώ προειδοποίησε ότι θα απευθυνθεί στον εισαγγελέα σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι οι χειριστές των μηχανημάτων των δήμων δεν ανταποκρίνονται στα τηλεφωνήματα του τμήματος πολιτικής προστασίας: «Οι χειριστές υποχρεούνται εκ του νόμου κάθε φορά που ο δείκτης επικινδυνότητας είναι ψηλός να σηκώνουν τα τηλέφωνα, να είναι σε επιφυλακή. Την επόμενη φορά που θα μου πει ο προϊστάμενος πολιτικής προστασίας ότι ο χειριστής δεν σηκώνει τα τηλέφωνα θα πάει στον εισαγγελέα» είπε χαρακτηριστικά η κ. Λιονή.
Αντίστοιχα ο Νίκος Βότσογλου, προϊστάμενος του τμήματος Πολιτικής Προστασίας, είπε:
«Κάθε φορά που ο δείκτης επικινδυνότητας για την εκδήλωση πυρκαγιάς είναι στο 4 σημαίνει ότι οφείλουμε να έχουμε έτοιμα μέσα και προσωπικό. Η πυροσβεστική βέβαια και τα σώματα ασφαλείας ξέρουν τη δουλειά τους. Αυτό αφορά κυρίως τις πολιτικές υπηρεσίες. Σημαίνει λοιπόν ότι έχουμε έτοιμες τις υδροφόρες σε πρώτη φάση, οι οποίες είναι ο τρόπος συνεισφοράς μας στην πυροσβεστική και επίσης οι οδηγοί να είναι δίπλα. Όπως είπε και η κ. Λιονή, αυτός που πρέπει να ανταποκριθεί και δεν ανταποκρίνεται είναι και διοικητικά και ποινικά ελέγξιμος. Όσον αφορά κάθε δήμο οι αντιδήμαρχοι πρέπει να γίνουν πυραμίδα ενημέρωσης προς τους προέδρους τοπικών κοινοτήτων, αγρότες, κτηνοτρόφους και προς οποιονδήποτε άλλον κάνει χρήση φωτιάς εκείνη την περίοδο. Να στέλνουν μια ενημέρωση ότι την επόμενη ημέρα έχουμε δείκτη επικινδυνότητας 4 ή απαγορεύεται γενικά. Αυτό πρέπει να γίνεται κάθε φορά που ο δείκτης επικινδυνότητας είναι υψηλός. Τα περίπολα πυρασφαλείας πρέπει να είναι εν ενεργεία. Επίσης να ενεργοποιείται η απαγόρευση σε όλες τις περιοχές για να μην βάζουν φωτιά οι αγρότες. Η υπεύθυνη για τη σύλληψη των παραβατών αυτού του μέτρου είναι η αστυνομία, για όσους δεν συμμορφώνονται. Από εκεί και πέρα για όσους δεν το ξέρουν είμαστε όλοι υπεύθυνοι να ενημερώνουμε τους συμπολίτες μας. Πολύ σημαντικό επίσης είναι η επικοινωνία. Χρειάζονται οι δήμοι ανά πάσα ώρα και στιγμή να σηκώνουν ένα τηλέφωνο είτε ο δήμαρχος, είτε ο αντιδήμαρχος είτε οποιοσδήποτε ώστε να κινητοποιηθεί ο μηχανισμός κάθε δήμου».
Στην τοποθέτηση του στη διάρκεια της χθεσινής συνεδρίασης ο διοικητής τη Π.Υ. Ρεθύμνου Νίκος Λαγουδάκης, έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην πρόληψη υποστηρίζοντας χαρακτηριστικά πως «αν αποτύχουμε στην πρόληψη είναι πολύ δύσκολα τα πράγματα για την καταστολή» προσθέτοντας ότι «Δεν πρέπει να υποτιμούμε καμία έναρξη πυρκαγιάς και δυστυχώς ο κόσμος παρά την τραγωδία που σημειώθηκε στην ανατολική Αττική φαίνεται πως δεν είναι ευαισθητοποιημένος με το θέμα των πυρκαγιών». Ο κ. Λαγουδάκης αναφέρθηκε στην ανάγκη συνεργασίας με τους δήμους και στη σημασία της άμεσης επικοινωνίας με τους αρμοδίους υπαλλήλους την ώρα της φωτιάς γι’ αυτό και ζήτησε να έχει στη διάθεση του τη λίστα με τα ονόματα και τα τηλέφωνα των υπεύθυνων υπαλλήλων ώστε να μπορεί άμεσα να επικοινωνεί με τους ίδιους σε περίπτωση έκτακτου συμβάντος. Όπως ανέφερε υπάρχει αδυναμία από πλευράς δήμων στο κομμάτι αυτό με εξαίρεση τον δήμο Αγ. Βασιλείου τον οποίο χαρακτήρισε ως δήμο με εξαιρετική οργάνωση στα θέματα πυροπροστασίας και κάλεσε τους άλλους δήμους να ακολουθήσουν το παράδειγμα του, όπου υπάρχουν εθελοντές, οι οποίοι γνωρίζουν την περιοχή και τους δρόμους πρόσβασης που ακόμα και οι πυροσβέστες αγνοούν και η συνδρομή τους σε κάθε περίπτωση πυρκαγιάς αλλά και σε θέματα πρόληψης είναι καθοριστική.
Μεταξύ άλλων σε δηλώσεις του ο διοικητής της Π.Υ είπε: «Εμείς προτείνουμε στους δήμους κάποια μέτρα υποβοήθησης της πυροσβεστικής υπηρεσίας σε επίπεδο νομού όσον αφορά την καλύτερη κινητοποίηση, τα μέτρα πρόληψης, τα μέτρα φύλαξης. Υπάρχει ένα καλό επίπεδο αλλά πάντα ο εχθρός του καλού είναι το καλύτερο. Θα θέλαμε μια καλύτερη επάνδρωση των μέσων που διαθέτουν οι δήμοι ιδιαίτερα το απόγευμα και το βράδυ. Υπάρχει έλλειμμα εκεί αν εξαιρέσουμε τον δήμο του Αγ. Βασιλείου που έχει ένα πολύ καλό μηχανισμό που αναπτύσσεται ταχύτατα και είναι σε επαγρύπνηση. Νομίζω στους άλλους δήμους χρειάζεται πολλή δουλειά. Για παράδειγμα στον δήμο Αγ. Βασιλείου έχει 4Χ4 πυροσβεστικά που οποιαδήποτε στιγμή σηκώσεις το τηλέφωνο και καλέσεις τους ανθρώπους που τα χειρίζονται είναι πάντα παρόντες. Στους υπόλοιπους δήμους νομίζω τις απογευματινές και τις νυχτερινές ώρες χρειάζεται μια καλύτερη οργάνωση. Αυτό όσον αφορά τους δήμους. Όσον αφορά τους πολίτες χρειάζεται καλύτερη ενημέρωση, κάποια σχέδια εκκένωσης τα οποία ευχόμαστε να μην χρειαστεί να εφαρμόσουμε ποτέ».
Ευπαθείς περιοχές του νομού Ρεθύμνου
Το Τμήμα Πολιτικής προστασίας υπενθυμίζει ότι είναι σε ισχύ η απόφαση της αντιπεριφερειάρχη Ρεθύμνης περί απαγόρευσης κυκλοφορίας οχημάτων και παραμονής εκδρομέων σε εθνικούς δρυμούς, δάση και ευπαθείς περιοχές, του νομού Ρεθύμνου, που είναι οι εξής:
Δήμος Ρεθύμνης
1. Περιαστικά δάση Ευληγιά, Προφ. Ηλία και Αγίου Ιωάννη
2. Αναδασωτέα περιοχή νοτίως της Ι.Μ. Αρκαδίου
Δήμος Αγίου Βασιλείου
1. Περιαστικά Δάση Κισσού, Αγκουσελιανών και Αγ. Ιωάννου
2. Η περιοχή που ορίζεται από τις πηγές Κουρταλιώτη, τον ποταμό Κουρταλιώτη (με ζώνη απαγόρευσης 50 μ. εκατέρωθεν της κοίτης του ποταμού, έως την λίμνη Πρέβελη
3. Την περιοχή Πρέβελη, που περιλαμβάνει την λίμνη Πρέβελη (εκτός του αμμώδους τμήματος της παραλίας) καθώς και τις αναδασωτέες εκτάσεις δυτικά της λίμνης
Δήμος Μυλοποτάμου: Φαράγγι Μαργαριτών.