Στο Ρέθυμνο της δεκαετίας του 70, όταν ήθελαν να φέρουν παράδειγμα καθηγητή με περγαμηνές που υπέγραφε η μνήμη των μαθητών τους ένα όνομα ερχόταν στο νου: Δανάη Φιλιώτη.
«Δεν υπάρχουν λόγια για να περιγράψεις τη Δανάη» έλεγε δοθείσης ευκαιρίας η αδελφή της Ειρήνη Γρηγοριάδου «Και δεν το λέω με το καμάρι της αδελφής, πρόσθετε, αλλά εκφράζοντας και πολλούς άλλους Ρεθεμνιώτες που την έζησαν…».
Ήταν κι αυτή μια από τις μνήμες που αναστήθηκαν το βράδυ της Πέμπτης, στο φιλόξενο περιβάλλον του ξενοδοχείου «Creta Palace» παρακολουθώντας την παρουσίαση του βιβλίου της ιατρού – συγγραφέως κ. Άννας Φιλιώτου με τίτλο «Σπύρος και Δανάη Φιλιώτη. Δυο θάλασσες που σμίγουν».
Όπου κι αν κοιτούσες στην απέραντη αίθουσα που ήταν γεμάτη, διέκρινες πρόσωπα γνωστά, προσωπικότητες του τόπου μας με άλλοτε θεσμικές ιδιότητες, όπως οι κ.κ. Ηλίας Λαμπίρης, Δημήτρης Αρχοντάκης, Μανόλης Αρχοντάκης, Ευγενία Κοτζαμπασάκη, ανθρώπους των Γραμμάτων και Τεχνών όπως Δημήτρης Αετουδάκης, Μιχάλης Τζεκάκης, Μανόλης Κούνουπας, Κωστής Ηλ. Παπαδάκις, Γιώργος Φρυγανάκης, Γιάννης Παπιομύτογλου, Μπάμπης Πραματευτάκης, Χρίστος Τζιφάκης, Ελένη Τζιφάκη, προέδρους συλλόγων και σωματείων, ανθρώπους κάθε ηλικίας ακόμα και αιωνόβιους όπως ο σεβαστός συμπολίτης ανώτατος δικαστικός κ. Δημήτρης Μαμαλάκης.
Την βραδιά τίμησε με την παρουσία του και ο πρόεδρος του Ομίλου Grecotel κ. Νίκος Δασκαλαντωνάκης.
Η καρδιά ενός Ρεθύμνου που ευωδίαζε από παραδόσεις και αγάπη στις Τέχνες και τα Γράμματα έπαλε αυτό το βράδυ στην αίθουσα. Όπως και σε προηγούμενη παρουσίαση βιβλίου της κας Φιλιώτη. Μια ακόμα ένδειξη τιμής στην οικογένεια της μεγάλης κοινωνικής και εκπαιδευτικής προσφοράς που συνέχισαν τα παιδιά τους από άλλο μετερίζι της επιστήμης.
Αναμφισβήτητα ο Σπύρος Φιλιώτης μαθηματικός και η Δανάη Σταυρουλάκη φιλόλογος, δημιουργώντας την όμορφη οικογένειά τους ένωσαν τις παραδόσεις Ζακύνθου και Ρεθύμνου αντίστοιχα που τους γαλούχησαν. Κι έγιναν από τα σημαντικότερα μέλη της τοπικής κοινωνίας συμμετέχοντας ενεργά σε κάθε εκδήλωση της πνευματικής ζωής.
Αυτή τη δημιουργική τους πορεία με επιστέγασμα τη δράση τους στη δεκαετία του 50 ανέσυρε από τα αρχεία της οικογένειας η κ. Άννα Φιλιώτη, η θυγατέρα που μεγαλούργησε υπηρετώντας τον Ιπποκράτη και τιμώντας στο έπακρον τον όρκο του και μας έδωσε ένα ακόμα βιβλίο που διαβάζεται άπληστα.
Τη βραδιά άνοιξε εκ μέρους της οικογένειας ο κ. Διονύσης Φιλιώτης καλωσορίζοντας το πυκνό ακροατήριο που ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση με τιμητικές παρουσίες τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ.κ. Ευγένιο, τη βουλευτή κ. Όλγα Κεφαλογιάννη και τον δήμαρχο κ. Γιώργο Μαρινάκη.
Στη συνέχεια έδωσε το λόγο στην πρόεδρο του Λυκείου Ελληνίδων κ. Φερενίκη Βαλαρή που προλόγισε την εκδήλωση.
Γνωστή και για το λογοτεχνικό της ταλέντο η πολυσήμαντη συμπολίτισσα, δικαίωσε τις προσδοκίες του κοινού που παρακολουθούσε με ενδιαφέρον το μεστό της λόγο που αναδείκνυε η αφηγηματικής της δεινότητα.
Είπε μεταξύ άλλων σκιαγραφώντας το Σπύρο και τη Δανάη Φιλιώτη:
«Μια πολιτεία στέρεη τους ενέπνεε στην απαντοχή, στο ελεύθερο πνεύμα τους, στην αυστηρή δουλειά τους, στο κέφι των γλεντιών τους, στην διαρκή προσπάθεια της πνευματικής τους ανάπτυξης, στον διακαή πόθο προσφοράς στους γύρω με όποιο δυνατό τρόπο και στο μοίρασμα της γνώσης, των ικανοτήτων και των ταλέντων τους, με τον ευρύτερο περίγυρό τους στα σχολεία όπου δίδασκαν ως μαθηματικός ο κ. Σπύρος, ως φιλόλογος η κ. Δανάη, στην κοινωνία με τις πολιτιστικές τους δραστηριότητες και βέβαια στο Ρέθυμνο. Αχ αυτή η πλανεύτρα πολιτεία …Το Ρέθυμνο από το 1947 μέχρι και το 1950 που ζωγραφίζει στα μάτια μας η Άννα με τόση αγάπη που μας συγκινεί ως τα κατάβαθα της ψυχής μας. Μα όλη η οικογένεια στην μικρή μας πολιτεία ήταν δεμένη με άρρηκτους δεσμούς βαθιά θεμελιωμένους από τους παππούδες και τους συγγενείς, το Βυζάρι και τον Πρινέ, μέχρι τις δυο αδελφές την Ειρήνη Σταυρουλάκη – Γρηγοριάδου μέλος του Δ.Σ. του Λυκείου των Ελληνίδων για πάρα πολλά χρόνια και τη Δανάη που λατρεύει η μια την άλλη αν και ήταν τόσο διαφορετικοί χαρακτήρες…».
Και παρακάτω ένα ακόμα στοιχείο που δείχνει πόσο γοήτευε το ακροατήριό της η Δανάη Φιλιώτη.
Ήταν μετά από μια διάλεξή της όταν την πλησίασε η Καλλιρρόη Σιγανού – Παρρέν και της είπε με ειλικρινή θαυμασμό:
«Δεσποινίς Σταυρουλάκη τα θερμά μου συγχαρητήρια. Η ομιλία σας με συγκίνησε ιδιαίτερα. Ξέρετε κατάγομαι κι εγώ από το Ρέθυμνο. Σιγανού είναι το πατρικό μου. Τιμήσατε την πατρίδα μας απόψε. Προβλέπω για σας ένα λαμπρό μέλλον…».
Η κα Βαλαρή συνέχισε στο ίδιο ύφος να μας ταξιδεύει στις σελίδες του βιβλίου.
Εστιάζοντας στα πιο χαρακτηριστικά αποσπάσματα του βιβλίου σκιαγράφησε περίτεχνα τις προσωπικότητες του Σπύρου και της Δανάης Φιλιώτη και καταχειροκροτήθηκε.
Ακολούθησε ένας σύντομος χαιρετισμός από την κα Άννη Ραγιά που εκπροσωπούσε τον εκδοτικό οίκο «Μέλισσα», η οποία έκανε και μια ιδιαίτερη αναφορά στην έκδοση ευχαριστώντας και όλους όσοι συνετέλεσαν στην ολοκλήρωση της εκδοτικής προσπάθειας. Όπως είπε ο εκδοτικός οίκος που εκπροσωπεί διατηρεί τις καλύτερες εντυπώσεις από κάθε εκδήλωση που έχει πραγματοποιηθεί στο Ρέθυμνο. Επιτυχία που χαρακτηρίζεται από μεγάλη προσέλευση εκλεκτού κόσμου.
Αμέσως μετά η συγγραφέας κ. Άννα Φιλιώτη πήρε συγκινημένη το λόγο τονίζοντας την ευτυχή σύμπτωση να προλογίσει τη βραδιά η πρόεδρος του Λυκείου Ελληνίδων, που ευτύχησε να έχει κι εκείνη μια μητέρα την Ιωάννα Βαλαρή, που όπως και η δική της η Δανάη Φιλιώτου πρόσφεραν τόσα πολλά στο Ρέθυμνο και στην πολιτιστική του ζωή.
Στη συνέχεια η κ. Φιλιώτου παρακολουθώντας τη διαδρομή των γονέων της ζωντάνεψε τα περασμένα χρόνια με την προβολή συλλεκτικών φωτογραφιών από τη ζωή της οικογένειας που μας θύμισαν συγκινητικές στιγμές του παλιού Ρεθύμνου. Ο συνδυασμός αυτός λόγου, προβολής και ανάγνωσης αποσπασμάτων έκανε την παρακολούθηση ελκυστική και κράτησε το ενδιαφέρον του κόσμου αδιάπτωτο μέχρι το τέλος.
Ήταν πραγματικά από τις εκδηλώσεις που εύχεσαι να παραταθεί η διάρκειά τους για να μη χαθεί η μαγεία της στιγμής.
Από τις καλές στιγμές της εκδήλωσης ήταν η συμμετοχή της ηθοποιού Δανάης Καλαχώρα, εγγονής του Σπύρου και της Δανάης Φιλιώτη που διάβασε με μοναδική ευαισθησία αποσπάσματα από το βιβλίο. Ο συντονισμό της παρουσίασης έγινε από την κ. Ξένια Πλαστήρα.
Η βραδιά στα πρότυπα των εκδηλώσεων κάποιας άλλης εποχής που η πόλη έδειχνε την αρχοντική της όψη υποδεχόμενη τους ξένους της έκλεισε με δεξίωση προς τιμήν όλων των παρευρεθέντων που απόλαυσαν κυρίως παραδοσιακές γεύσεις από έναν πλουσιότατο μπουφέ. Για όλους όμως πολυτιμότερη προσφορά ήταν η διάθεση τιμής ένεκεν του βιβλίου «Σπύρος και Δανάη Φιλιώτη. Δυο θάλασσες που σμίγουν», που σίγουρα του αξίζει μια περίοπτη θέση σε κάθε βιβλιοθήκη.