Η απουσία οικοδομικής δραστηριότητας τα τελευταία δέκα χρόνια, σε συνδυασμό με την έξαρση των τουριστικών μισθώσεων των κατοικιών μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας Αirbnb, οδήγησαν το Ρέθυμνο σε στεγαστικό αδιέξοδο, δημιουργώντας ένα ζήτημα σοβαρό με κοινωνικές προεκτάσεις που αφορά πρωτίστως τον ντόπιο πληθυσμό και δευτερευόντως τους χιλιάδες φοιτητές και τους δεκάδες εκπαιδευτικούς, στρατιωτικούς, αστυνομικούς και άλλους εργαζόμενους που διαμένουν στον τόπο μας.
Η εξεύρεση κατάλληλης κατοικίας, είτε πρόκειται για γκαρσονιέρα και δυάρι, είτε για μεγαλύτερο διαμέρισμα που μπορεί να φιλοξενήσει οικογένεια, έχει εξελιχτεί σε ένα μαρτύριο. Τα ενοικιαστήρια πλέον είναι ελάχιστα, οι τιμές έχουν εκτοξευτεί στα ύψη, χωρίς να υπάρχει καμία αναλογία και αντιστοιχία της ποιότητας με την τιμή και περνούν μήνες για δεκάδες οικογένειες που αναζητούν ένα αξιοπρεπές σπίτι πέριξ της πόλεως.
Στην παραπάνω ασφυκτική κατάσταση, λόγω μη διαθέσιμων προς μίσθωση ακινήτων, η οποία ξεκινά από το γεγονός της απουσίας νεοαναγειρόμενων οικοδομών με την οποία έρχονται αντιμέτωπες δεκάδες οικογένειες, έρχονται να προστεθούν φοιτητές και εργαζόμενοι, οι οποίοι επιλέγουν ή αναγκάζονται να διαμείνουν για κάποιο μεγάλο ή μικρό χρονικό διάστημα στην πόλη.
Μια κατάσταση απελπιστική και απογοητευτική που σε ένα μεγάλο βαθμό οφείλεται στο γεγονός ότι πολλοί ιδιοκτήτες ακινήτων επιλέγουν να τα ενοικιάζουν μέσα από διαδικτυακές τουριστικές πλατφόρμες, αφού τα έσοδα για τους ίδιους είναι μεγαλύτερα. Η αξιοποίηση αυτού του τρόπου των ακινήτων δεν επιτρέπει την ενοικίαση τους σε φοιτητές και εκπαιδευτικούς με δεδομένο ότι αυτά είναι διαθέσιμα για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, το οποίο συνήθως είναι από Οκτώβριο ή Νοέμβριο μέχρι και τον Μάιο, διάστημα δηλαδή που δεν εξυπηρετεί έναν εκπαιδευτικό ή έναν φοιτητή.
Από την άλλη τα όποια διαθέσιμα ακίνητα υπάρχουν, λόγω της αυξημένης ζήτησης και της περιορισμένης προσφοράς, ενοικιάζονται σε υψηλές για την εποχή, για την ποιότητα αλλά και για τους μισθούς τιμές, οι οποίες είναι απαγορευτικές για τη συντριπτική πλειοψηφία των νοικοκυριών, των φοιτητών και των εργαζομένων.
Μοναδική λύση, σύμφωνα με τους κτηματομεσίτες, είναι να δοθούν κίνητρα από την πολιτεία για να επανεκκινηθεί η οικοδομική δραστηριότητα για να μπορέσουν να καλυφθούν οι αυξημένες ανάγκες ενώ προτάσεις υπάρχουν και για συνεργασία της τοπικής αυτοδιοίκησης με τον Σύλλογο Ξενοδόχων, προκειμένου να εξυπηρετήσουν εργαζόμενους και φοιτητές διευκολύνοντας τους με κάποιο τρόπο στη διαμονή τους στην πόλη μας.
Αναλυτικά…
Γολγοθάς η εύρεση κατοικίας για μίσθωση στην πόλη του Ρεθύμνου
ΓΙΑ ΔΕΚΑΔΕΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ, ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ
• H απουσία ανοικοδόμησης την τελευταία δεκαετία αλλά και η βραχυχρόνια τουριστική μίσθωση διαμερισμάτων μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας θεωρούνται οι δυο βασικές αιτίες του κοινωνικού πλέον ζητήματος
Ως ένα πολύ σοβαρό και με σημαντικές κοινωνικές διαστάσεις και συνέπειες ζήτημα, εξελίσσεται η απουσία διαθέσιμων προς ενοικίαση σπιτιών στην πόλη του Ρεθύμνου. Ένα θέμα που δεν αφορά μόνο τους φοιτητές και τους καθηγητές που βρίσκονται στην πόλη για εργασία αλλά και πρώτα τον ίδιο τον μόνιμο πληθυσμό, για τον οποίο τα τελευταία χρόνια η αναζήτηση στέγης έχει εξελιχθεί σε έναν γολγοθά που όταν και αν ποτέ ευδοκιμήσει, κοστίζει μια περιουσία, η οποία σε καμία περίπτωση δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, δηλαδή δεν υπάρχει πλέον η αναλογία ποιότητας- τιμής.
Η ρίζα τους προβλήματος, όπως αναφέρουν στα «Ρ.Ν.» οι κτηματομεσίτες, έγκειται στην απουσία οικοδόμησης την τελευταία δεκαετία. Όπως αναφέρουν, το νεώτερο διαμέρισμα στα όρια της πόλης δεν είναι παρά δέκα ετών, στην καλύτερη περίπτωση, την ίδια στιγμή που ο «πάγος» αυτός της οικοδομικής δραστηριότητας, σε μια περίοδο όπου ο πληθυσμός αυξάνεται και η ζήτηση πλέον ξεπερνά σημαντικά την προσφορά, έχουν δημιουργήσει μια κατάσταση ασφυκτική, οδηγώντας σε αδιέξοδο τους ενδιαφερόμενους ενοικιαστές.
Το αποτέλεσμα της παραπάνω εικόνας είναι, αφενός, να μην υπάρχουν διαθέσιμα προς ενοικίαση διαμερίσματα και, αφετέρου, όσα υπάρχουν να είναι υπερτιμημένα παρά την παλαιότητα ή την κακή κατάστασή τους, μιας και οι ιδιοκτήτες τους γνωρίζοντας καλά την κατάσταση που επικρατεί στον Νομό νιώθουν ασφαλείς και βέβαιοι ότι θα το μισθώσουν έναντι υψηλού τιμήματος, ακόμα και αν τα χρήματα που ζητούν δεν ανταποκρίνονται στην ποιότητα της κατοικίας.
Μέσα σε αυτή την ήδη δύσκολη κατάσταση, η οποία σε τοπικό επίπεδο εντείνεται με δεδομένο τον μεγάλο αριθμό των φοιτητών, πολλοί εκ των οποίων παραμένουν στην πόλη και μετά τις σπουδές τους, αλλά και τον αριθμό των εκπαιδευτικών και άλλων εργαζομένων. Το ποτήρι ξεχείλισε τα τελευταία δυο χρόνια, όταν στην παραπάνω εικόνα προστέθηκε και το φαινόμενο της ηλεκτρονικής πλατφόρμας βραχυπρόθεσμης μίσθωσης ακινήτων, Airbnb.
Τα ενοικιαστήρια πλέον αποτελούν παρελθόν και εκατοντάδες πολίτες βρίσκονται επί μήνες σε διαρκή αναζήτηση κατοικιών, αναζητώντας με το κυάλι ένα υποψήφιο για μίσθωση διαμέρισμα.
Οι περισσότεροι ιδιοκτήτες ακινήτων επιλέγουν τη βραχυχρόνια μίσθωση, αφού είναι η πλέον προσοδοφόρα μέθοδος για τους ίδιους, ενώ σπάνια ανησυχούν για το αν θα λάβουν τα χρήματά τους εγκαίρως, κάτι που αποτελεί ζητούμενο πλέον για τους περισσότερους που μισθώνουν διαμερίσματα με τον χρόνο.
Η επένδυση στον τουρισμό θεωρείται η καλύτερη λύση για τους ιδιοκτήτες ακινήτων, ενώ δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στους ενδιαφερόμενους ενοικιαστές, αφού πλέον ένας μεγάλος αριθμός διαμερισμάτων, ακόμα και μεγαλύτερων (τριάρια ή τεσσάρια), έχουν αποσυρθεί από τον χάρτη των ενοικιαστηρίων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα αρκετοί ντόπιοι να αναγκάζονται να μισθώνουν σπίτια σε περιοχές έξω από την πόλη, προκειμένου να εξασφαλίσουν τη στέγασή τους.
Από την άλλη, απαιτείται να βρεθεί μια λύση για να εξασφαλιστεί η στέγη για τους φοιτητές και τους εργαζόμενους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι τα τελευταία χρόνια αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα.
«Το πρόβλημα ξεκινά από την απουσία οικοδομικής δραστηριότητας την τελευταία δεκαετία και εντείνεται λόγω Airbnb»
Το στεγαστικό πρόβλημα για το Ρέθυμνο οφείλεται στην απουσία νέων διαμερισμάτων, τονίζουν με έμφαση στο σύνολό τους οι κτηματομεσίτες. Η υπερφορολόγηση και η κλειστή στρόφιγγα της τραπεζικής δανειοδότησης τα τελευταία χρόνια της κρίσης «πάγωσε» την οικοδομή και απέτρεψε κάθε προοπτική για την ανέγερση νέων σπιτιών. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η ζήτηση να είναι διπλάσια της προσφοράς, ειδικά τα τελευταία δυο χρόνια. Οπότε και από τον χάρτη των ενοικιαστηρίων αποσύρθηκε μεγάλος αριθμός ακινήτων, τα οποία μισθώνονται μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας σε τουρίστες.
Σε σχετικές δηλώσεις του στα «Ρ.Ν. » ο κτηματομεσίτης Αντώνης Πάγκαλος ανέφερε χαρακτηριστικά: «Αυτή τη στιγμή, με το να μην χτίζονται πολυκατοικίες και με το να μην υπάρχουν καινούρια διαμερίσματα, δεν υπάρχουν πολλές επιλογές στα ακίνητα. Παράλληλα, το Airbnb έχει δημιουργήσει σοβαρό πρόβλημα, καθώς μια γκαρσονιέρα που κάνει 150 ευρώ, αυτή τη στιγμή τη νοικιάζει ο άλλος με 40 ευρώ τη μέρα και παίρνει τρείς φορές τα λεφτά του με τον τρόπο αυτό της βραχυχρόνιας μίσθωσης, και άρα δεν τον συμφέρει να την έχει στο ενοίκιο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, πάρα πολλοί ιδιοκτήτες να λένε εγώ στο νοικιάζω αλλά 1 Μαΐου θα μου αδειάσεις το σπίτι και τέλη Σεπτέμβρη στο ξανά παραδίδω. Ιούλη, Αύγουστο, Σεπτέμβρη, για τρεις μήνες το δουλεύουν με αυτόν τον τρόπο. Επίσης, η απουσία προσφοράς και η αυξημένη ζήτηση οδήγησε σε αύξηση των τιμών στα ενοίκια. Δηλαδή, κάποιος που διέθετε προς μίσθωση το ακίνητό του έναντι 270 ευρώ, τώρα ζητά 300 ευρώ. Εκμεταλλεύονται δηλαδή την κατάσταση αυτή οι ιδιοκτήτες. Όλο αυτό το πρόβλημα, που αρχικά αντιμετωπίζουν οι ντόπιοι που αναζητούν σπίτι, δυσκολεύει πάρα πολύ την κατάσταση στην πόλη και για τους καθηγητές, δασκάλους, αστυνομικούς, στρατιωτικούς που έρχονται για μετάθεση και φυσικά τους φοιτητές που ήδη παίρνουν τηλέφωνα και εναγωνίως ψάχνουν σπίτι. Εν τω μεταξύ πάρα πολλοί μισθωτές ιδιοκτήτες δεν απευθύνονται πλέον στα μεσιτικά, γιατί με το να έχουμε έλλειμμα μεγάλο στο Ρέθυμνο, ξέρουν, πως με το να βάλουν μια αγγελία το ακίνητό τους, θα ενοικιαστεί και πλέον δεν απευθύνονται σε εμάς. Εδώ ενοικιάζονται ακόμη και υπόγεια. Άλλοι μετατρέπουν το μαγαζί τους σε γκαρσονιέρες και τα νοικιάζουν. Το πρόβλημα είναι πως αυτοί που ψάχνουν δεν μπορούν να βρουν. Κι αναζητούν τώρα στα Περβόλια, στον Πλατανιά, στα Μισίρια. Ψάχνει ο κόσμος και έξω από τα Μισίρια και πάλι δεν μπορεί να βρει. Άρα, ίσως ξενοδοχεία να μπορούν να βοηθήσουν για να εξυπηρετήσουν το Ρέθυμνο, διότι δεν χτίζεται τίποτα, και έχουμε οδηγηθεί σε αδιέξοδο».
Από την πλευρά της η κτηματομεσίτρια, Αγγελική Παπαδάκη, σχολίασε: «Η δυσκολία εξεύρεσης σπιτιών για μίσθωση είναι απίστευτη. Δεν υπάρχουν ούτε για δείγμα. Αφενός, γιατί δεν υπάρχουν διαθέσιμα, και αφετέρου, γιατί δεν απευθύνονται πλέον οι ιδιοκτήτες στα μεσιτικά γραφεία. Σε μας έρχονται μόνο τα δύσκολα ενοίκια, δηλαδή τα σπίτια που βρίσκονται πολύ ψηλά και απομακρυσμένα. Και τα ενοίκια είναι ακόμη στα επίπεδα των καλών εποχών. Η κατάσταση έχει δημιουργήσει πάρα πολύ μεγάλο πρόβλημα και νομίζω ότι αδίκως κατηγορείται το Airbnb. Γιατί τελικά οι περισσότεροι τα Airbnb τα δουλεύουν στα ίδια τους τα σπίτια. Φεύγουν και πάνε στα χωριά τους και διαθέτουν για τουριστική μίσθωση τα σπίτια τους στην πόλη. Υπάρχει βέβαια και ντόπιος πληθυσμός, άνθρωποι που τους έβγαλαν από τα σπίτια τους με έξωση για να τα νοικιάσουν στο Airbnb. Τις δεύτερες κατοικίες τις έχουν βάλει και αυτές στον τουρισμό αλλά αυτό που συμβαίνει είναι ότι πολλαπλασιάζεται ο κόσμος, η οικοδομή έχει σταματήσει, οπότε είναι λογικό να δημιουργείται αυτό το αδιέξοδο. Κατά την άποψή μου, το πρόβλημα οφείλεται στο ότι έχει σταματήσει η ανοικοδόμηση. Ο κόσμος φοβάται να ξεκινήσει αντιπαροχή. Φέτος βέβαια εμφανίστηκαν κάποιοι, οι οποίοι το συζητάνε να ξεκινήσουν κάτι δειλά- δειλά. Φαίνεται να καλυτερεύει λίγο η κατάσταση σε αυτό αλλά, θεωρώ, ότι πιστεύουν πως το Ρέθυμνο είναι μια περιοχή που έχει λεφτά, γιατί έρχονται από όλη την Ελλάδα. Από όλη την Ελλάδα υπάρχει αναζήτηση και επαγγελματικών χώρων και μονοκατοικιών. Οι φοιτητές είναι αρκετοί. Το ίδιο και οι εκπαιδευτικοί. Έχουμε πολύ κόσμο. Δυστυχώς όμως εάν δεν ξεκινήσει η οικοδομή, όλοι αυτοί δεν θα μπορέσουν να εξυπηρετηθούν. Βέβαια ο τουρισμός φέτος δεν πήγε καλά. Εάν δεν ξεκινήσει ανοικοδόμηση, δεν υπάρχει περίπτωση να λυθεί το πρόβλημα και θα αρχίσει σιγά- σιγά ο κόσμος να απορρίπτει την πόλη μας. Ήδη και στο διαδίκτυο δεν ακούγονται τα καλύτερα για την πόλη μας. Ο κόσμος προσπαθεί να βρει σπίτια πλέον προς το Ατσιπόπουλο, τα Μισίρια. Οι περιοχές αυτές θεωρούνται πλέον πόλη και εκεί οι τιμές είναι κανονικές, όπως τις ξέραμε, δεν έχουν πέσει ούτε οι τιμές πώλησης, ούτε οι τιμές ενοικίασης. Όταν η προσφορά είναι μικρή και η ζήτηση μεγάλη, έχουμε από τη μια αυτό και από την άλλη, όσοι έρχονται εκτός Κρήτης, ζητάνε και λίγο παράλογα πράγματα. Δηλαδή δεν μπορεί ο ντόπιος να του δώσει 50 τετραγωνικά 150 ευρώ. Ο κόσμος που έρχεται από την Κοζάνη, τη Φλώρινα, από τις Σέρρες που μου έλεγαν ότι εκεί τα τριάρια πωλούνται 15 και 20 χιλιάδες και δεν τα παίρνουν κιόλας γιατί θέλουν και 2-3 χιλιάρικα ανακαίνιση. Και σε εμάς εδώ φαίνονται εξωπραγματικά αυτά. Δυστυχώς, ο Έλληνας δεν έχει χρήματα αυτή τη στιγμή. Όταν παίρνει μισθό 600 ευρώ, πώς θα σου δώσει ενοίκιο 300 και 400 ευρώ; Είναι λογικό. Έχουν δίκιο και οι ντόπιοι που ψάχνονται και οι ιδιοκτήτες των ακινήτων. Από την άλλη, και οι ντόπιοι Ρεθεμνιώτες που δεν έχουν δική τους μόνιμη κατοικία έχουν τρομερό πρόβλημα ενοικίασης. Αλλά νομίζω ότι το κράτος πρέπει να βοηθήσει λίγο να ξεκινήσει η οικοδομή. Εάν δεν ξεκινήσει, η πόλη μας θα αρχίσει να συρρικνώνεται. Ήδη φέτος είχαμε το πρώτο δείγμα με τον τουρισμό. Να δώσει κίνητρα να ανοίξει τράπεζα. Να κινηθούμε λίγο μέσω τράπεζας. Προστατευμένα βέβαια και όχι αυτό που γινόταν στο παρελθόν».
«Απαιτείται η υποστήριξη του κράτους για την ενίσχυση της οικοδομικής δραστηριότητας»
Η υποστήριξη του κράτους, από τη μια, ώστε να δοθούν κίνητρα για να ξεκινήσει η ανοικοδόμηση και της πολιτείας συνολικά για την αντιμετώπιση του κοινωνικού πλέον ζητήματος θεωρείται απαραίτητο για την εξεύρεση μιας άμεσης αποτελεσματικής λύσης. «Το κράτος πρέπει να βοηθήσει λίγο να ξεκινήσει η οικοδομή. Εάν δεν ξεκινήσει, η πόλη μας θα αρχίσει να συρρικνώνεται. Ήδη φέτος είχαμε το πρώτο δείγμα με τον τουρισμό. Να δώσει κίνητρα να ανοίξει τράπεζα. Να κινηθούμε λίγο μέσω τράπεζας. Προστατευμένα βέβαια και όχι αυτό που γινόταν στο παρελθόν» επεσήμανε η Αγγελική Παπαδάκη.
Αντίστοιχη ήταν και η τοποθέτηση του κτηματομεσίτη Ανδρέα Ανδρουλιδάκη, ο οποίος υποστήριξε: «Καταρχήν το πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια για το ζήτημα της εύρεσης κατοικίας, πλέον αποτελεί μείζον ζήτημα. Και χρήζει βοήθειας και από το κράτος και από την τοπική αυτοδιοίκηση. Η αδυναμία να βρεθούν σπίτια προς ενοικίαση είναι ότι, πρώτον, τα ακριβά ενοίκια λόγω προσφοράς και ζήτησης, αλλά και οι ενοικιάσεις μόνο για μικρά χρονικά διαστήματα, πριν το άνοιγμα της τουριστικής σεζόν, αυτό το σκηνικό έχει διαμορφώσει μια ασφυκτική κατάσταση για αυτούς που ψάχνουν σπίτι. Οι τουριστικές πλατφόρμες έσφιξαν τη θηλιά στα ενοικιαστήρια. Τώρα σε αυτή τη κατάσταση και σε αυτό το περιβάλλον, υπάρχουν και οι τομείς του τουρισμού και της εκπαίδευσης που θεωρούνται, όχι άδικα, ισχυρές και σταθερές για την τοπική οικονομία. Αυτό σημαίνει ότι η νεολαία, οι άνεργοι επιλέγουν ως πρώτη επιλογή τις τουριστικές περιοχές, όπως είναι το Ρέθυμνο, γιατί δεν έχουμε μόνο τους φοιτητές αλλά και αυτούς που έρχονται για να βρουν δουλειά. Έτσι, λοιπόν, κάποιοι θέλουν να έρθουν για σπουδές, κάποιοι για εργασία, κάποιοι για μεταπτυχιακό. Έχει ποιοτική ζωή πλέον το Ρέθυμνο και καλό βιοτικό επίπεδο με τα δημόσια έργα που έχουν γίνει. Αυτό αυτομάτως προσελκύει πολύ κόσμο. Άρα κατατάσσεται στις πρώτες προτιμήσεις και των φοιτητών και των επιστημόνων και των εργαζομένων» και πρόσθεσε ότι «Θα πρέπει να αντιμετωπιστούν αυτές οι καταστάσεις με τη φορολογία των ακινήτων. Αυτό είναι ένα σημαντικό κομμάτι για να δοθούν κίνητρα στην ανοικοδόμηση. Από την άλλη μεριά, το να εξευρεθούν κονδύλια από το ευρωπαϊκό κομμάτι στην κατασκευή εστιών ούτως ώστε να μπορούν να καλύψουν ένα κομμάτι φοιτητών. Αυτό θα ήταν πολύ σημαντικό. Το να επιδοτηθούν ξενοδοχεία επίσης που κλείνουν το χειμώνα για τη διάθεση των δωματίων είναι εξίσου σημαντική παρέμβαση. Αυτές είναι κάποιες προτάσεις που, ίσως, θα μπορούσαν να βοηθήσουν και να αποσυμφορήσουν το πρόβλημα αυτό».
