Οι δημοσκοπικές φωτογραφίες του 2016, συνθέτουν μια ταινία, χωρίς τίτλο, την παραγωγή της οποίας επιμελήθηκαν οι εταιρείες ερευνών. Η επιλογή του τίτλου αφήνεται στην κρίση εκείνων που θα παρακολουθήσουν την ταινία. Δεν είναι λίγοι, όσοι, βασιζόμενοι στις κατηγορίες των ταινιών θα δώσουν τίτλο επιστημονικής φαντασίας, κωμωδίας, κατασκοπείας, πολιτικής και ενδεχομένως επιστημονικού ενδιαφέροντος.
Για δώδεκα μήνες οι παραγωγοί – ερευνητές της ταινίας κατέγραψαν σημαντικά δεδομένα, τα οποία αποτυπώνονται στους πίνακες 1, 2 και 3. Η χρονοσειρά των αποτελεσμάτων από την πρώτη μελέτη στις 16/1/2016, μέχρι και την τελευταία στις 11/12/2016, καταγράφουν μια μεταβαλλόμενη τάση για τα δύο πρώτα κόμματα το ΣΥΡΙΖΑ και τη ΝΔ και μια πιο σταθερή στις υπόλοιπες παρατάξεις.
Το πρώτο εξάμηνο του 2016, οι μέσοι όροι των ποσοστών που δίνουν οι έρευνες στα κόμματα είναι, για το ΣΥ.ΡΙΖ.Α. 20.2%, τη Ν.Δ. 24.4%, τη X.A. 5.7%, το Κ.Κ.Ε. 5.2%, το ΠΑ.ΣΟ.Κ. 4.5%, την Εν.Κέντρου 2.7%, τους Αν.Ελ. 2.2%, το Ποτάμι 2%, τη ΛΑ.Ε. 1.9%, τους Αναποφάσιστους 12.9%, το Λευκό/Άκυρο 4.2%, την Αποχή 10% και το άλλο κόμμα 4.1%. Μέχρι και τον Ιούνιο δεν είχαν καταγραφεί τα ποσοστά του κόμματος Πλεύση Ελευθερίας της κ. Κωνσταντοπούλου, το οποίο ιδρύθηκε τον Απρίλιο. Η διαφορά μεταξύ των δύο πρώτων κομμάτων, στη βάση του πρώτου εξαμήνου, κυμαίνεται από τις 1.3 ποσοστιαίες μονάδες, σε έρευνα του Ιανουαρίου, μέχρι και τις 6 ποσοστιαίες μονάδες σε έρευνα του Ιουνίου. Από εκεί και κάτω, με βάση τα αποτελέσματα των εκλογών του Σεπτεμβρίου του 2015, δεν υπάρχουν σημαντικές διαφορές στα ποσοστά των κομμάτων, με κάποια από αυτά να κινούνται στα όρια του 3%.
Στο δεύτερο εξάμηνο του 2016, οι μέσοι όροι που μας δίνουν οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν το ΣΥ.ΡΙΖ.Α. στο 16.6%, τη Ν.Δ. στο 25%, τη Χ.Α. στο 6.2%, το Κ.Κ.Ε. στο 5.3%, το ΠΑ.ΣΟ.Κ. στο 4.7%, την Εν.Κέντρου στο 2.2%, τους Αν.Ελ. στο 2.1%, το Ποτάμι στο 1.8%, τη ΛΑ.Ε. στο 1.5%, την Πλεύση Ελευθερίας στο 2.6%, τους Αναποφάσιστους στο 14%, το Λευκό/Άκυρο στο 4.2%, την Αποχή στο 9% και το άλλο κόμμα στο 4.8%. Η διαφορά μεταξύ των δύο πρώτων κομμάτων, στη βάση του δευτέρου εξαμήνου, κυμαίνεται από τις 5.8% ποσοστιαίες μονάδες σε έρευνα του Σεπτεμβρίου, μέχρι και τις 13.8% ποσοστιαίες μονάδες σε έρευνα του Δεκεμβρίου. Όλα τα υπόλοιπα κόμματα κινούνται στα δημοσκοπικά αποτελέσματα του πρώτου εξαμήνου, με μόνη διαφορά το νεοϊδρυθέν κόμμα την κ. Κωνσταντοπούλου που καταγράφει ποσοστό 2.6%.
Αν κρίνουμε στατιστικά και μόνο, τα μέχρι σήμερα δημοσκοπικά δεδομένα, χωρίς ουσιαστικά να ψάξουμε το σύνολο του πολιτικού και κοινωνικοοικονομικού υποβάθρου που επηρεάζει τα ποσοστά, έχει παγιωθεί μια διαφορά υπέρ της Νέας Δημοκρατίας, στην κούρσα της πρωτιάς, η οποία το τελευταίο εξάμηνο κινήθηκε ανοδικά. Αυτό οφείλεται αφενός, στη χαμηλή συσπείρωση των ψηφοφόρων του κυβερνώντος κόμματος και αφετέρου στην αρκετά υψηλή συσπείρωση, που εμφανίζουν οι ψηφοφόροι της Ν.Δ. Ενδεικτικά, περίπου μόνο το 35% με 45% όσον ψήφισαν ΣΥ.ΡΙΖ.Α. το 2015 επιλέγει να τον ξανά ψηφίσει, ενώ για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, το αντίστοιχο ποσοστό βρίσκεται από το 75% μέχρι και το 85%. Παράλληλα ένας άλλος παράγοντας, που διαμορφώνει τις τάσεις είναι οι μετακινήσεις τον ψηφοφόρων. Από το ΣΥΡΙΖΑ κατευθύνεται ένα 8% με 12%, στη Ν.Δ., ενώ αντίστροφα οι μετακινήσεις είναι περίπου στο 2% με 4%. Παράλληλα ο ΣΥΡΙΖΑ χάνει δύναμη προς το κόμμα της κ. Κωνσταντοπούλου (Πλεύση Ελευθερίας) και προς την ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Το σημαντικότερο ίσως στοιχείο των ερευνών, είναι η προέλευση των αναποφάσιστων, της αποχής και του λευκού/άκυρου. Οι μισοί περίπου από το άθροισμα αυτών των τριών επιλογών, είχαν επιλέξει να ψηφίσουν ΣΥΡΙΖΑ το 2015.
Το εκλογικό σώμα έχει μια ταυτότητα. Η κάθε επιλογή που κάνει, είτε δημοσκοπική είτε σε εκλογές, δεν προέρχεται από παρθενογένεση. Έχει εγγεγραμμένες ιδεολογικές επιλογές, έχει σύμβολα που τον κινητοποιούν ή τον απωθούν. Και πάνω σε αυτή την γραμμή θα ισορροπήσουν τα κόμματα για να πολλαπλασιάσουν την επιρροή τους.
Υ.Γ. Οι δημοσκοπήσεις δεν κάνουν πρόβλεψη του εκλογικού αποτελέσματος. Αποτελούν επιστημονικά εργαλεία και μόνο.
*Ο Φραγκίσκος Γεωργιλάς είναι πολιτικός επιστήμων / ερευνητής