Επειδή προβλέπω ότι στο άμεσο ή στο απώτερο μέλλον, θα χρειαστεί να γνωρίζουμε την έννοια ορισμένων Αγγλικών κατά βάση, αλλά και Ελληνικών οικονομικών όρων, παραθέτω μια ανάλυση για το νόημα, τη χρήση και τη χρησιμότητά τους. Τους όρους τους «αλίευσα» από το wikipedia, αλλά και από άλλες ανάλογες πηγές.
Bank Run. Στα Ελληνικά, τραπεζικός πανικός ή μαζική απόσυρση καταθέσεων. Ακόμη πιο ελεύθερη μετάφραση, «πάρε τα λεφτά και τρέχα». Αυτό συμβαίνει όταν ένας μεγάλος αριθμός πελατών μιας τράπεζας αποσύρει τις καταθέσεις του διότι πιστεύει ότι αυτή είναι ή θα γίνει αναξιόχρεη. Καθώς ο τραπεζικός πανικός προχωρά, δημιουργεί μία ορμή με τρόπο αυτοεκπληρούμενης προφητείας: όσο περισσότεροι άνθρωποι αποσύρουν τις καταθέσεις τους, τόσο η πιθανότητα χρεοκοπίας αυξάνεται και αυτό ενθαρρύνει ακόμα περισσότερες αποσύρσεις καταθέσεων. Με αποτέλεσμα μία συστημική τραπεζική κρίση, που συμβαίνει όταν πολλές τράπεζες υποφέρουν ταυτόχρονα από μαζική απόσυρση καταθέσεων και όλο το τραπεζικό κεφάλαιο μίας χώρας απαλείφεται. Η αλυσίδα χρεοκοπιών των τραπεζών που ακολουθεί, μπορεί να προκαλέσει τεράστια οικονομική ύφεση ή και ανοιχτή κρατική χρεωκοπία. Το ανωτέρω συμβαίνει συνήθως όταν εκλέγονται μη σταθερές και μη συνετές πλειοψηφίες στη Βουλή, οι οποίες στη συνέχεια σχηματίζουν «επισφαλείς» κυβερνήσεις. Δείτε τη «σοβαρότητα» των βουλευτών της Βουλής μας, δείτε τις δημοσκοπήσεις και τα αναμενόμενα εκλογικά αποτελέσματα και κρίνετε πόσο πιθανόν είναι να συμβούν όλα όσα περιγράφω στη χώρα μας.
Grexit: Έξοδος από το Ευρώ, υποτίμηση, νέες τιμές: Αυτό σημαίνει, αν το εξειδικεύσουμε στην περίπτωση της Ευρωζώνης, την επιστροφή της χώρας μας στο εθνικό της νόμισμα. Η κίνηση αυτή, για την Ελλάδα, θα έχει ως άμεση επίπτωση, σύμφωνα με έγκυρους οικονομικούς παρατηρητές, την εν μια νυκτί υποτίμηση του νέου νομίσματός της κατά 30% και κατά πολύ περισσότερο, στη συνέχεια. Το «σχέδιο Β», το κόμμα του κ. Αλαβάνου, καθορίζει το αρχικό ποσοστό υποτίμησης της νέας Δραχμής έναντι του Ευρώ πιο συντηρητικά, στο 25%. Τόση εκτιμά ότι θα είναι και η αρχική αύξηση της τιμής των καυσίμων, των τροφίμων, των αυτοκινήτων, των φαρμάκων, του ηλεκτρικού ρεύματος, των εισιτηρίων, αλλά και όλων των εισαγομένων προϊόντων, αγαθών και υπηρεσιών. Εκτός των ανωτέρω, επιπτώσεις από την επιστροφή στο Εθνικό νόμισμα θα έχουμε στα ταξίδια στο εξωτερικό, αλλά και στην ελεύθερη κίνηση κεφαλαίων, λόγω των νομισματικών περιορισμών που θα μας επιβληθούν, για να αποφευχθούν τα κερδοσκοπικά παιχνίδια. Μια μελέτη του 2010 πάντως, προβλέπει ακόμη μεγαλύτερη υποτίμηση και αναφέρει ότι η πιθανή αρχική υποτίμηση της νέας δραχμής θα είναι 56%, ενώ ο «εισαγόμενος» πληθωρισμός θα προσεγγίσει το 10% τον πρώτο χρόνο μετά την έξοδό μας από το Ευρώ. Ο δε συνολικός πληθωρισμός θα ξεπεράσει το 20%. Συνεπώς, σε ένα χρόνο θα έχουμε αύξηση της τιμής των εισαγομένων ειδών και υπηρεσιών, που θα ξεπερνά το 70%. Ως «προσωπική» ασπίδα σε όλα τα ανωτέρω, αναφέρεται από ειδικούς, ότι μπορεί να είναι η διασπορά των όποιων «οικονομιών μας» και η τοποθέτησή τους σε ξένα funds, όπως είναι η Black Rock και η J.P Morgan. Το παράδειγμα άλλωστε έχει δοθεί ήδη από βουλευτές του Ελληνικού Κοινοβουλίου, που ίσως παίξουν ενεργό ρόλο στην υλοποίηση του Grexit.
Primary Surplus. Στα Ελληνικά Πρωτογενές πλεόνασμα. Ο όρος πρωτογενές πλεόνασμα για μια χώρα, σημαίνει ότι το σύνολο των δαπανών της, εκτός από τα επιτόκια των χρεών της και την αποπληρωμή τους, είναι μικρότερο από τους φόρους που εισπράττει. Αν συνεπώς, μια χώρα έχει μεγαλύτερα επίπεδα εισοδήματος σε σχέση με τις τρέχουσες δαπάνες της, λέγεται ότι έχει πρωτογενές πλεόνασμα. Άρα, για να επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα, είτε χρειαζόμαστε μεγάλη οικονομική ανάπτυξη και μεγάλα επίπεδα προσωπικού εισοδήματος, ώστε να αποδίδονται πολλά χρήματα στην Πολιτεία, είτε μεγάλη και βαριά φορολόγηση όλων, άσχετα με τα εισοδήματά τους. Αξιοσημείωτο είναι ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εκτός από την Ελλάδα, πρωτογενές πλεόνασμα είχε μόνο η Γερμανία, που έχει μεγάλη οικονομική ανάπτυξη. Αντίθετα, σε παγκόσμιο επίπεδο, ούτε οι ΗΠΑ, ούτε η Γαλλία, ούτε η Ινδία, ούτε ο Καναδάς, ούτε η Ιαπωνία, ούτε η Ολλανδία και η Δανία, είχαν πέρυσι πρωτογενές πλεόνασμα. Τόσο ασθενείς οικονομίες είναι οι χώρες αυτές, σε σχέση με την Ελλάδα. Συνεπώς, με το πρωτογενές πλεόνασμα που πέτυχε η Κυβέρνηση, μπορούμε να είμαστε υπερήφανοι σχετικά με τη θέση της χώρας μας, στο παγκόσμιο οικονομικό στερέωμα. Δυστυχώς δε μπορώ να είμαι το ίδιο υπερήφανος, για τα οικονομικά των Ελλήνων, που όχι μόνο δεν έχουν πρωτογενές πλεόνασμα, αλλά είναι συνεχώς πολύ ελλειμματικά. Διότι τελικά, το πρωτογενές πλεόνασμα που πέτυχε η Κυβέρνηση στην περίπτωσή μας, οφείλεται στην εξαιρετικά μεγάλη φορολόγηση όλων μας και στην αφαίμαξη κάθε υγιούς πόρου της ιδιωτικής οικονομίας, και όχι στην οικονομική μας ανάπτυξη. Συνεπώς, άλλες δυο χρονιές με μεγάλο πρωτογενές πλεόνασμα χρειαζόμαστε, για να επαληθευτεί η ρήση: «Η εγχείριση επέτυχε, αλλά ο ασθενής απεβίωσε».
Ελπίζω ότι η επεξήγηση των ανωτέρω τριών εννοιών, θα λειτουργήσει ως καμπανάκι για όλους και θα μας βοηθήσει να επηρεάσουμε, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, αλλά και με την ψήφο μας, τις επερχόμενες δύσκολες, οικονομικές και πολιτικές εξελίξεις.