Το Λιμενικό Ταμείο Ρεθύμνου, παρότι ως όνομα και ως Δημοτική αρχή παραπέμπει σε ειδικούς σκοπούς και επιδιώξεις σύμφωνες προς το αντικείμενό του, όμως στα χέρια του τωρινού Προέδρου του, κ. Μίνω Αλεφαντινού, πραγματικά μας έχει εντυπωσιάσει υπερβαίνοντας τις προβλεπόμενες δράσεις του -στις οποίες, επίσης, τον τελευταίο καιρό έχουμε παρακολουθήσει σημαντικά επιτεύγματα- και ασχολούμενο με τρόπο ιδιαίτερα βέβαιο και αποτελεσματικό και με δράσεις άλλες, ετερόκλιτες και ανομοιογενείς, που παράγουν κουλτούρα, μόρφωση και πολιτισμό.
Είχαμε συναριθμήσει σε προηγούμενο σημείωμά μας («Ρεθεμνιώτικα Νέα» 24/9/2013), για τις πολιτιστικές δραστηριότητες του Δήμου μας κατά το φετινό καλοκαίρι (2013), και την όντως θαυμάσια και όλως πρωτότυπη πρωτοβουλία και του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Ρεθύμνου να κοσμήσει το παραλιακό μέτωπο της πόλης μας, μέσα στον μήνα Αύγουστο, με τρία θαυμάσια γλυπτά. Ο λόγος για το Συμπόσιο Γλυπτικής που πραγματοποιήθηκε στον χώρο της μαρίνας του Ρεθύμνου, για έναν, περίπου, μήνα, με πρωτοβουλία του Λιμενικού Ταμείου και στο οποίο οι Ρεθυμνιώτες είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν μία πολύ δημιουργική καλλιτεχνική διαδικασία από την ομάδα του Καθηγητή της Σχολής Καλών Τεχνών, στον τομέα της Γλυπτικής, κ. Γιώργου Χουλιαρά. Στόχος, μάλιστα, μεγαλόπνοος τού Λιμενικού ταμείου είναι -σύμφωνα με τον Πρόεδρό του- αυτό το Συμπόσιο Γλυπτικής να γίνει θεσμός στην πόλη του Ρεθύμνου.
Πέραν του σημαντικού αυτού για την πόλη μας πολιτιστικού γεγονότος, το Λιμενικό Ταμείο Ρεθύμνου επανέρχεται σήμερα, και πάλι στον ενδιαφέροντα χώρο του πολιτισμού και των Γραμμάτων με μια νέα θεαματική κίνησή του, που αφορά, τη φορά αυτήν, σε ένα σπουδαίο εκδοτικό γεγονός και αυτό, μάλιστα, παρά την οικονομική δυσχέρεια που, τον καιρό αυτόν, πλήττει τον Δήμο μας και παρά τα όσα δεινά προοιωνίζεται η οικονομική πολιτική της Χώρας. Ο λόγος για την έκδοση του νέου βιβλίου «Ρέθυμνο και Θάλασσα, Μια ιστορική σχέση», του διδάκτορος Παιδαγωγικής κ. Χάρη Κ. Στρατιδάκη, δασκάλου και Σχολικού Συμβούλου Δημοτικής Εκπαίδευσης στα Χανιά.
Πρόκειται για ένα βήμα -τομή για τον πολιτισμό και την ιστορία αυτού του τόπου, που- ως έχον την αναφορά του στο υγρό στοιχείο με το οποίο τόσο στενά ανά τους αιώνες η πόλη μας συμβιώνει, με έμφαση, μάλιστα, προς τα λιμάνια της (ελληνιστικό, βενετσιάνικο και νεότερο)- δεν μπορούσε να μην μιλήσει άμεσα στα ενδιαφέροντα του Λιμενικού Ταμείου. Δεν είναι, λοιπόν, μόνο να φτιάχνουμε σπουδαία και χρήσιμα πράγματα για τον τόπο αυτόν, αλλά και να δημιουργούμε στις ψυχές των δημοτών του ωραίες εικόνες και παραστάσεις που προσφέρουν ευεξία και δροσερότητα, προκαλούν ευάρεστα δημιουργικά συναισθήματα και καλλιεργούν και προάγουν τον πολιτισμό.
Ο Χάρης Στρατιδάκης, γνωστός στην πόλη μας από το πλήθος των μελετών και των δεκάδων βιβλίων του, άνθρωπος με βαθιά γνώση του τόπου ήδη από το έτος 1985, όταν άρχισε, το πρώτον, να συγγράφει τον κλασικό, πλέον, για το Ρέθυμνο «Οδηγό για την πόλη και τα περίχωρα». Από τότε άρχισε και η ενασχόλησή του με το θέμα του παρόντος βιβλίου του, που συνεχίστηκε αργότερα και με τους μαθητές του, με εργασίες τους που γνώρισαν και το φως της δημοσιότητας, όπως: «Οι ακτές του Ρεθύμνου» και «Ρέθυμνο και θάλασσα- Ανθολόγιο κειμένων».
Με το εν λόγω βιβλίο του ο κ. Στρατιδάκης έρχεται να απαντήσει σε ερωτήματα όπως: τι γνωρίζουμε για τα λιμάνια, τα καρνάγια, τους νεώσοικους, για τα επαγγέλματα και τους ανθρώπους του λιμανιού, αλλά και τις παραθαλάσσιες συνοικίες και τις θαλάσσιες επικοινωνίες του Ρεθύμνου, για την εμπορική κίνησή του κατά τους τελευταίες, τουλάχιστον, αιώνες, για την προϊστορία του τόπου και για τη διαμόρφωσή του μέσα στον γεωλογικό χρόνο και τη διαχρονική οικολογία των νερών του… Το βιβλίο ξεκίνησε με την υπόθεση ότι το Ρέθυμνο ήταν σε παλιότερες εποχές πολύ περισσότερο δεμένο με τη θάλασσα απ’ ό,τι σήμερα. Ότι, δηλαδή, υπήρξε μια κατεξοχήν θαλασσινή πόλη και ότι στη συνέχεια σταδιακά, από τη δεκαετία τού ’60 και εξής, αποκόπηκε από το ζωογόνο υγρό στοιχείο και στράφηκε στην ενδοχώρα για λόγους που ο συγγραφέας αναλύει διεξοδικά στο παρουσιαζόμενο με το σημείωμά μας αυτό βιβλίο του.
Χαρακτηριστικό γνώρισμα του βιβλίου τα 517 τεκμήρια-πειστήρια, που έχουν σταχυολογηθεί από πλήθος πηγών (αρχειακών, συμβολαιογραφικών, διοικητικών, μαρτυρίες ανθρώπων, βιβλίων, Τύπου κ.λπ.) και χρησιμοποιούνται αυτούσια, ως έχουν στην πηγή από την οποία λαμβάνονται. Αυτό γίνεται, κατά δήλωση του συγγραφέα, γιατί στα εν λόγω αποσπάσματα κρύβονται, συχνά, πολλές και σπουδαίες πληροφορίες όχι άμεσα συναφείς με το θέμα του βιβλίου, που αξίζει, όμως, να παρατεθούν αυτούσια, ως παρέχοντα, για τον προσεκτικό αναγνώστη, εξαιρετικές παράπλευρες πληροφορίες. Ο χώρος αναφοράς του βιβλίου εκτείνεται, κατά κανόνα, από τα Μισίρια, ανατολικά, μέχρι το Γεράνι, δυτικά. Στις αρετές αυτές του βιβλίου θα πρέπει να συνυπολογίσουμε και τους δεκαοχτώ πρωτότυπους χάρτες και σχεδιαγράμματα και τους είκοσι πέντε πίνακες που κοσμούν το βιβλίο, καθώς, επίσης, και το λοιπό πλουσιότατο φωτογραφικό υλικό, που διευκολύνει και υπηρετεί την κατανόηση του βιβλίου. Ενώ σαφές τεκμήριο της επιστημονικής αξίας του βιβλίου αποτελεί η εκτενής ρεθεμνιώτικη, βασικά, βιβλιογραφία και, μάλιστα, το εμπεριστατωμένος και εξονυχιστικά λεπτομερές και αναλυτικό «Γενικό Ευρετήριο», μια αξία που σπάνια ανευρίσκεται σε βιβλία στον βαθμό αυτόν.
Θερμά συγχαίρουμε και ευχαριστούμε τον φίλο συγγραφέα και συντελεστή του λαμπρού αυτού επιτεύγματος Χάρη Στρατιδάκη. Πρόκειται, τώντις, για έργο σημαντικό, απόρροια των συστηματικών ερευνών του συγγραφέα του, κ. Χάρη Στρατιδάκη, ακούραστου και οτρηρού ερευνητή, στον χώρο της Κρητολογίας και όχι μόνον. Η αίσθηση του χρέους απέναντι στον τόπο είναι, νομίζουμε, αυτή που καθοδήγησε τις προσπάθειές του και συνέβαλλε στο ξεπέρασμα των οποιωνδήποτε δυσχερειών. Η προσπάθειά του, ανάγκη βαθιά εσωτερική, αντανακλά το περίσσευμα της ψυχής του και ενθαρρύνει την ανάληψη και στο μέλλον παρόμοιων πρωτοβουλιών. Χωρίς κανένα δισταγμό μπορούμε να ισχυριστούμε ότι το φωτισμένο ενδιαφέρον ορισμένων ανθρώπων, το γνήσιο συναίσθημα ευθύνης του καθενός απέναντι στους συμπολίτες του, η ολοπρόθυμη συνεργασία του με άλλους για ανώτερους σκοπούς και ιδανικά αποτελούν την ασφαλέστερη βάση για την προαγωγή και ιστορική και πνευματική ανάπτυξη και καταξίωση ενός τόπου. Δεν έχω παρά να ευχηθώ στον συγγραφέα μέσα από την καρδιά μου να έχει απεριόριστες ψυχικές δυνάμεις και την απαιτούμενη σωματική ευεξία, προκειμένου να επιτυγχάνει όλο και γενναιότερες και βαθύτερες στον πάτριο τόπο εξερευνήσεις, που θα αποσκοπούν στην πληρέστερη του τόπου μας προσέγγιση, που -ας μην το ξεχνούμε- αποτελεί έργο εθνικής σημασίας και πολιτιστικής αξίας και ομορφιάς.
