Είναι απορίας άξιο, το έλλειμμα φαντασίας των αρμοδίων στις επιλογές των θεματικών ενοτήτων, που διδάσκονται οι μαθητές μας στη δευτεροβάθμια κυρίως εκπαίδευση. Θεωρώ ότι φαινόμενα τύπου «Σώρρα» και λοιπών επίδοξων ή εν δυνάμει «Σωτήρων» που ταλαιπωρούν την ελληνική κοινωνία παλαιόθεν θα είχαν εκλείψει, αν οι νέοι μας διάβαζαν και μελετούσαν κάποια κείμενα.
Ένα από τα χαρακτηριστικότερα παραδείγματα, που πρέπει επιβεβλημένα να ενταχθεί στα σχολικά εγχειρίδια και να «αναλυθεί» ενδελεχώς, είναι το εκπληκτικό δοκίμιο του Ευάγγελου Λεμπέση που δημοσιεύτηκε αρχικά στην «Εφημερίδα των Ελλήνων Νομικών» το έτος 1941 και φέρει τον τίτλο «Ἡ Τεράστια Κοινωνικὴ Σημασία των Βλακών εν τω Συγχρόνῳ Βίῳ».
Ο διαπρεπής νομικός της εποχής, προσπαθεί να αναλύσει και να ερμηνεύσει από κοινωνιολογική άποψη, το ρόλο και την επιρροή που ασκούν οι «βλάκες» σε μια κοινωνία.
Παρακολουθώντας τη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα πολλές φορές αναρωτιόμαστε: «Μα είναι δυνατόν; Τόσο βλάκας -ες είναι;» κι όμως πολλές φορές η «βλακεία» είναι τόσο τερατώδης, που υπερβαίνει τα συνήθη όρια – αν υπάρχουν βέβαια τέτοια.
Όσοι προσβλέπουν σε «ομόλογα δισεκατομμυρίων», σε «Έλληνες Μεσσίες» κλπ έχουν εμπλακεί στο φαύλο κύκλο της «βλακικής άμιλλας» και δύσκολο να απεμπλακούν απ’ αυτήν. Τώρα το κορυφαίο ερώτημα: «Τελικά είναι βλαξ ο εξαπατών τους πολλούς ή απλά πονηρός και ραδιούργος;» Η απάντηση δίνεται από τον Ε. Λεμπέση:
«Αν ο βλαξ καταφεύγει εις την επιτηδειότητα, λόγω των πενιχρών πνευματικών του μέσων εκ της αυτής ελλείψεως ανωτέρων πνευματικών μέσων, ωθείται και προς την απάτην. Ἐξ αυτού τούτου του ορισμού αυτής, συνάγεται ότι η απάτη δεν ανάγεται εις την ευφυΐαν του απατεώνος, διότι πας άνθρωπος δύναται να παραστήσει ψευδώς πράγματα ως αληθή και αυτός ούτος ο βλαξ, αλλ’ εις την ευπιστίαν του θύματος».
Τώρα για να μην ερευνούμε την «εξειδικευμένη» βλακεία των νεοελλήνων, ας μην ψάχνουμε μόνο για φαινόμενα τύπου «Σώρρα», αφού υπάρχουν και φαινόμενα πολύ πιο «απλοποιημένης» βλακείας πχ τρόπος που «σκοτωνόμαστε στους δρόμους», «ψυχαγωγία – υποκουλτούρα», «χειραγώγηση» κλπ. κλπ.
Το μεγάλο πρόβλημα που ο Λεμπέσης δεν προέβλεψε στο δοκίμιό του, είναι η εξάπλωση και η επιδημική μορφή που μπορεί αυτή να πάρει. Βλακεία «ΣΩΡηδόν!!!».
* Ο Μιχάλης Τζανάκης είναι φιλόλογος-συγγραφέας