Δημοσιεύτηκε την περασμένη εβδομάδα, μια μελέτη για τον τουρισμό, που αφορά 140 χώρες, έχει 517 σελίδες και υπογράφεται από το εγκυρότατο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός. Η μελέτη αυτή, όπως και άλλα σημαντικά ζητήματα, πέρασε απαρατήρητη στην Ελλάδα, παρόλο που έχει πολλά και ενδιαφέροντα σημεία, άξια αναφοράς. Κατ’ αρχήν δείχνει πόσο σημαντική βιομηχανία είναι ο τουρισμός, σε παγκόσμιο επίπεδο. Παραθέτω, ορισμένους εντυπωσιακούς αριθμούς:
Ο τουρισμός, δημιουργεί το 9% του παγκόσμιου εθνικού προϊόντος. Σε απόλυτους αριθμούς, αυτό μεταφράζεται σε ετήσιο τζίρο 4,6 τρισεκατομμύρια ευρώ και σε 245 εκατομμύρια άμεσα και έμμεσα εργαζόμενους, στον τομέα αυτό. Η βιομηχανία του Τουρισμού, δημιουργεί παγκοσμίως μια σε κάθε ένδεκα νέες θέσεις εργασίας και εκτίμηση είναι ότι τα παραπάνω νούμερα θα αυξηθούν σημαντικά τα επόμενα χρόνια.
Τα στοιχεία που περιλαμβάνει η έκθεση για τη Χώρα μας, ομολογώ ότι με ανησύχησαν. Δείχνουν πως και στον τομέα του Τουρισμού, παρά την «άνθηση» του 2013, χάνουμε την ανταγωνιστικότητά μας. Αυτό σημαίνει ότι μακροχρόνια, αν δεν πάρουμε τα απαιτούμενα μέτρα τώρα, τα έσοδά μας από τον τουρισμό, που ξεπερνούν τα 15 δισ. θα μειωθούν. Σημαίνουν επίσης ότι η πιο «βαριά» βιομηχανία μας, θα υποστεί σημαντικές απώλειες. Παραθέτω ορισμένα στοιχεία, που μας αφορούν:
Κατ’ αρχήν, το γενικό συμπέρασμα της έκθεσης, για όσους δεν έχουν χρόνο να διαβάσουν παρακάτω, είναι ένα. Η Ελλάδα, μεταξύ των ετών 2009 και 2013, έπεσε στην παγκόσμια τουριστική κατάταξη, από την 24η θέση στην 32η. Σημειώνουμε ότι η Κύπρος, παρά τα μνημόνια, την Τουρκική κατοχή και την απομακρυσμένη, σε σχέση με την Ελλάδα θέση της, μας ξεπερνά και έρχεται 29η. Πρώτη χώρα στην αξιολόγηση είναι η «ακριβή» Ελβετία, δεύτερη η Γερμανία και τρίτη η Αυστρία.
Σχετικά με τις άμεσα ανταγωνίστριες, μνημονιακές και μη χώρες, η Ισπανία ανέβηκε από την 8η θέση στην 4η, η Ιταλία από την 27η στην 26η, η Ιρλανδία από την 21η στην 19η και τέλος, η Τουρκία από την 50η στην 46η θέση. Η τελευταία, ανεβαίνει, με ρυθμό τέσσερις θέσεις το χρόνο και σύντομα, αν συνεχίσει έτσι, θα μας περάσει και αυτή. Μόνο η Πορτογαλία κατέβηκε κάπως, από την 18η στην 20η θέση. Αλλά εξακολουθεί να είναι 12 θέσεις ψηλότερα από εμάς. Άρα, οι δυνητικοί ανταγωνιστές μας ανεβαίνουν τουριστικά, ενώ εμείς σταθερά κατεβαίνουμε.
Η πτώση της Ελλάδας, σύμφωνα πάντα με την έκθεση, οφείλεται στην κακή περιβαλλοντική μας πολιτική και στη συνεχή κακοποίηση του περιβάλλοντος. Θυμηθείτε για παράδειγμα την υπεραλίευση και θα αντιληφθείτε τι συμβαίνει και σε άλλα ανάλογα ζητήματα, στον τομέα αυτό. Οφείλεται επίσης στην έλλειψη προτεραιοτήτων για την ανόρθωση και αναδιάρθρωση του τουριστικού προϊόντος, λόγω των γενικών οικονομικών και χρηματοδοτικών δυσκολιών μας.
Η χώρα μας παίρνει κακό βαθμό, λόγω των εσωτερικών πολιτικών και των κανονισμών της (λέγε με διαρθρωτικές αλλαγές), όπου κατατάσσεται 98η μεταξύ των 140 χωρών που εξετάζονται. Χώρες, όπως η Γουιάνα, η Ιορδανία και η Κένυα, βρίσκονται υψηλότερα σε βαθμολογία από εμάς, στον τομέα αυτό. Οι υψηλές τιμές και οι κακές υπηρεσίες μας, μας τοποθετούν στην 127η θέση. Ειδικά για το δείκτη αυτό, εκτιμώ ότι οι πρόσφατες μειώσεις μισθών θα συμβάλλουν στην αναβάθμισή μας, τα επόμενα χρόνια. Η περιβαλλοντική πολιτική που ακολουθούμε, μας κατατάσσει 72ους, πάντα ανάμεσα στις 140 χώρες. Κακό βαθμό παίρνουμε επίσης στην ασφάλεια που δεν αισθάνεται ο Τουρίστας στη χώρα, λόγω των διαδηλώσεων και των πορειών εκεί είμαστε 69οι, ενώ στις υποδομές για επίγειες μεταφορές είμαστε 58οι. Σε όσους αναρωτιούνται γιατί, υπενθυμίζουμε την κατάσταση του ΒΟΑΚ, αλλά και άλλων σημαντικών οδικών αρτηριών και την κακή κατάσταση του σιδηροδρόμου, σε ολόκληρη τη Χώρα. Στην έλλειψη κατανόησης των απαιτήσεων του Τουρισμού αξιολογούμαστε 55οι και τέλος, κατά την έκθεση, έχουμε και περιορισμένα πολιτιστικά μνημεία. Στον τομέα αυτό κατατασσόμαστε 25οι. Και ας μην αναρωτηθούμε γιατί δεν τα πάμε καλά ούτε εκεί, αφού ούτε καν η Κνωσός για παράδειγμα, δεν έχει ενταχθεί στα Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Και, ούτε το υπουργείο Πολιτισμού, ούτε η Περιφέρεια, δεν έχουν ακόμη ασχοληθεί με την ένταξή της σε αυτά.
Το μόνο σημείο που ξεχωρίζουμε παγκοσμίως, είναι οι τουριστικές μας υποδομές, δηλαδή τα ξενοδοχεία και τα καταλύματα, όπου ερχόμαστε τρίτοι, μεταξύ των 140 χωρών. Αντίθετα, η ποιότητα του εκπαιδευτικού μας συστήματος, η εκπαίδευση του προσωπικού που ασχολείται με τον Τουρισμό και οι πρακτικές προσλήψεων και απολύσεων, παίρνουν όλα κάτω από τη βάση και μας κατατάσσουν στις τελευταίες σαράντα θέσεις, του πίνακα των 140 χωρών.
Τέλος η έκθεση, μας δίνει και κάποιες απαντήσεις σχετικά με το τι πρέπει να κάνουμε σε όσους τομείς υστερούμε. Έτσι για παράδειγμα, στο ζήτημα των εσωτερικών κανονισμών και πολιτικών, συνιστά να απελευθερώσουμε τον τουρισμό από τα δεσμά της γραφειοκρατίας, να διευκολύνουμε τη χορήγηση βίζας, όταν απαιτείται, να απλοποιήσουμε τις πολιτικές και τους κανόνες που διέπουν την οικονομία μας και να επιδιώξουμε τη στενότερη συνεργασία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Όσον αφορά την ανταγωνιστικότητά μας, πρέπει να επιδιώξουμε ανεκτές τιμές διαμονής στα ξενοδοχεία και τα καταλύματά μας, να εκπαιδεύσουμε καλύτερα το προσωπικό που ασχολείται με τον τουρισμό και να μειώσουμε τα επίπεδα της φορολόγησης των καυσίμων και των εστιατορίων μας, ώστε να ενισχύσουμε με τον τρόπο αυτό την αγοραστική δύναμη των επισκεπτών μας. Μετά τα παραπάνω, φαντάζομαι ότι η έκθεση θα μελετάται ήδη με προσοχή, από τους αρμόδιους φορείς, την Περιφέρεια και το Υπουργείο Τουρισμού. Αν την πήραν χαμπάρι, φυσικά.
Για όσους ενδιαφέρονται για περισσότερα, η έκθεση είναι διαθέσιμη στα Αγγλικά, στην ακόλουθη ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.weforum.org/
ekyriakakis@yahoo.gr
