Σε μια σχολική εκδήλωση πηγαίνεις για συγκεκριμένο λόγο. Και φυσικά δεν έχεις υψηλές προσδοκίες, καθώς η αφορμή της παρουσίας σου έχει την αυτή σημασία με το σημαντικότερο καλλιτεχνικό γεγονός.
Είπα κι εγώ να περάσω να χαρώ τον Παντελή χορωδό, που όπως θα καταλαβαίνει κάθε γιαγιά, στην εκτίμησή μου μετράει από Παβαρότι και πάνω.
Έτσι απόγευμα Τρίτης βρέθηκα στο Παλαιοντολογικό Μουσείο. Χώρος ιδανικός για εκδήλωση από τότε που μας τον γνώρισε ο Αντώνης Μαυράκης με τις υπέροχες εκδηλώσεις του.
Στην είσοδο με υποδέχτηκαν ευγενέστατοι μαθητές που μου έδωσαν και το πρόγραμμα αλλά δυστυχώς για μένα φάνηκα αγενής και ειλικρινά δεν το ‘κανα σκόπιμα.
Οι επιγραφές στην είσοδο με παρέσυραν να ξεχάσω την παρουσία των παιδιών. Ταμπλό με θεματική γύρω από τη θρυλική μάχη της Κρήτης και ένας πλήρης κατάλογος με φωτογραφίες θυμάτων από τις εκτελέσεις στα Περιβόλια.
Τελικά που είχα έρθει; Γινόταν εκδήλωση από την Περιφερειακή Ενότητα και νόμιζα ότι είμαι στη γιορτή του 13ου Δημοτικού Σχολείου. Κι όμως ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων ήταν εκεί, γνώριμα πρόσωπα από γονείς παιδιών, και ο πολύτιμος για το Ρέθυμνο και όχι μόνον κ. Βασίλης Σιμιτζής που με το κύρος του έδωσε τόση αίγλη στο παλαιοντολογικό μας μουσείο.
Βλέπω κοντά του κόσμο και πλησιάζω για να γνωρίσω έναν καταπληκτικό καλλιτέχνη. Ήταν ο κ. Αντώνης Πετουσάκης που συμμετείχε στην εκδήλωση με μια έκθεση έργων ζωγραφικής. Μεγάλο ταλέντο οφείλω να ομολογήσω. Μπορεί να τον κέρδισε η επιστήμη του, είναι γεωλόγος αλλά ζωγραφίζει εξαιρετικά. Τα έργα του ήταν εικόνες από τη χαλεπή περίοδο του πολέμου αλλά δοσμένα με τόση λεπτομέρεια. Σε μαγεύει πραγματικά.
Θα θέλαμε έστω μια μόνιμη έκθεση κάπου. Ιδιαίτερα τώρα το καλοκαίρι. Το Ρέθυμνο πρέπει να αναδεικνύει τους καλλιτεχνικούς του θησαυρούς.
Πιο κάτω είδαμε έκθεση βιβλίου. Ζητήσαμε τον διοργανωτή, για να τον συγχαρούμε. Ήταν όμως και αυτή μια παράλληλη δράση της εκδήλωσης με τίτλο «Με τα μάτια της ψυχής» που οργάνωσε το 13ο Δημοτικό Σχολείο υπό την αιγίδα της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνου για να τιμηθεί η επέτειος της Μάχης της Κρήτης.
Η έκθεση ήταν πληρέστατη με ό,τι καλύτερο έχουν κυκλοφορήσει για την Κρήτη τελευταία οι εκδοτικοί οίκοι. Άξιοι συγχαρητηρίων εκείνοι που έκαναν την επιλογή, καθώς φανερώνουν πάθος για φιλαναγνωσία.
Μια ακόμα πλευρά απέσπασε το ενδιαφέρον μας. Αυτή με τις φωτογραφίες από το αρχείο του Δημήτρη Σκαρτσιλάκη. Αυτός ο νέος μας κάνει πάντα περήφανους και μας γεμίζει ελπίδα. Όταν υπάρχει και αυτός η ιστορική μνήμη δεν κινδυνεύει. Μακάρι να βρει μιμητές του έργου του με την ίδια φιλοσοφία και τη διάθεση να προσφέρουν στον τόπο τους με ανιδιοτέλεια.
Έπρεπε όμως να πάρουμε θέση γιατί ήδη ο χώρος είχε κατακλυσθεί από κόσμο. Τελικά αποδείχτηκε μικρός για να δεχτεί τόσους καλεσμένους που έφταναν μέχρι την έξοδο.
Η διευθύντρια του σχολείου κ. Μαρίνα Σούκα πήρε τη θέση της για να μας χαιρετίσει. Μεγάλη ευαισθησία έδειχνε ο λόγος της, γεμάτος από αλήθειες γύρω από την τοπική μας ιστορία. Μετά από μια συνοπτική αναφορά στο γεγονός τόνισε μεταξύ άλλων:
«Έξι χιλιάδες αλεξιπτωτιστές σκοτώθηκαν από τα ραβδιά και τις μαχαίρες και τον ηρωισμό όσων βρέθηκαν στην κρητική γη για να πολεμήσουν.
Αυτά τα γεγονότα, αυτή την παλικαριά της αδάμαστης ψυχής που μπροστά στο θάνατο αναγαλλιάζει γιατί της δίνεται η ευκαιρία να δείξει την αρετή της, αφηγείται ένας στρατιώτης από τη Θράκη που βρέθηκε στην Κρήτη για να πολεμήσει στο πλάι των Κρητικών. Περιγράφει όχι μόνο τον ηρωισμό αλλά και την ανθρώπινη διάσταση του πολέμου, όπου η μεγάλη ψυχή νικάει τον πόνο τον ατομικό, τον θυσιάζει μπροστά στο γενικό καλό.
Άλλωστε ένας πόλεμος φέρνει πάντα καταστροφή και πόνο όχι μόνο στους ηττημένους αλλά και στους νικητές. Ο Μπέρτολτ Μπρεχτ το έχει ήδη πει μέσα από τους στίχους του:
Ο πόλεμος που έρχεται
Δεν είναι ο πρώτος. Πριν απ’ αυτόν
Γίνανε κι άλλοι πόλεμοι
Όταν ετέλειωσε ο τελευταίος
Υπήρχαν νικητές και νικημένοι
Στους νικημένους ο φτωχός λαός
Πέθαινε από την πείνα. Στους νικητές
Ο φτωχός λαός πέθαινε το ίδιο.
Αυτά τα γεγονότα τα σημαντικά και μεγάλα που δεν σου επιτρέπουν ούτε στιγμή να βολευτείς και να πεις «Φτάνει» καθώς γνωρίζεις ότι κάτι τέτοιο δεν αρμόζει στην κληρονομιά που σου άφησε η θυσία των προγόνων σου θα προσπαθήσουν να παρουσιάσουν οι μαθητές και οι μαθήτριές μας καταθέτοντας και αυτοί ένα μικρό φόρο τιμής σε όλους εκείνους που αγωνίστηκαν για τα ιδανικά τους…».
Και άρχισε η εκδήλωση που μας άφησε άφωνους.
Από το κλασικό έργο του Μπάμπη Πραματευτάκη «Ωδή στη Μάχη της Κρήτης» σε ποίηση Δημήτρη Αετουδάκη ήταν ο πρόλογος με την αξέχαστη μοναδική φωνή του Μάνου Κατράκη. Κι έπειτα ο λόγος δόθηκε στους μαθητές Αλέξανδρο, Μανόλη Χουρδάκη, Μάνο Δρυγιαννάκη, Τζουζέπε Τζαπόνε, Στέλιο Πολιογιώργη, Νικόλα Σταματάκη, Κώστα Πατρικαλάκη, Μύρωνα, Λευτέρη Σκουλουφιανάκη, Γιώργο Στριμμένο, για να αφηγηθούν τα γεγονότα μέσα από το ημερολόγιο του στρατιώτη.
Κι ενώ έρρεε ο λόγος καλοδουλεμένος από τα παιδιά, ένα χορικό ήρθε να μας ξαφνιάσει ευχάριστα και να μας εντυπωσιάσει, με διαλογικά μέρη από Νικηφόρο Βρετάκο, Γιώργο Σεφέρη, Μανόλη Αναγνωστάκη και σε κείμενο για τη Μάχη της Κρήτης του Νίκου Καζαντζάκη.
Το αποτελούσαν οι μαθήτριες Κατερίνα Γκογκίτσα, Ειρήνη Γιαννούλη, Χρυσηθέα Σιδηροπούλου, Ματίνα Ογκομπουικε, Μαριλένα Λιανδρή, Θεανώ Κακογιαννάκη, Χρύσα Λεμονάκη, Ιωάννα Σέττα και Κωνσταντίνα Γαλανάκη. Ωραία δουλειά σε συνεργασία της κας Σούκα με την διευθύντρια του 1ου Δημοτικού Σχολείου κ. Ελένη Μιχελιουδάκη.
Το συγκρότημα του δημοφιλούς καλλιτέχνη κ. Κώστα Βερδινάκη είχε το δικό του μέρος με γνωστά αγαπημένα τραγούδια που σε δύσκολους καιρούς τόνωναν το αγωνιστικό φρόνημα του λαού μας.
Εντυπωσιακή η χορωδία του σχολείου με τη διεύθυνση της μουσικού κας Κατερίνας Σαραντινού που ερμήνευσε ένα ενδιαφέρον επίκαιρο ρεπερτόριο καταχειροκροτούμενη.
Στην εκδήλωση συμμετείχαν και πολλοί ακόμα μαθητές που δεν μας επιτρέπει δυστυχώς ο χώρος την πλήρη αναφορά των ονομάτων τους. Χόρεψαν όμως εξαιρετικά και ενθουσίασαν τον κόσμο προς μεγάλη ικανοποίηση της κ. Μαρίας της γυμνάστριάς τους.
Μεγάλη έκπληξη της βραδιάς ήταν οι περίφημοι «Ριζίτες» που ερμήνευσαν δυο γνωστά τραγούδια αλλά και ο χορός από τον Όμιλο Βρακοφόρων.
Αντιλαμβάνεσθε ότι ήταν μια εκδήλωση που δεν περιμέναμε να είναι τόσο άρτια σε θεματική, σε ιδέες, σε έμπνευση, σε οργάνωση.
Στην άριστη οργάνωση συνετέλεσε βέβαια και ο ακούραστος πάντα κ. Μπενάκης που ήταν παντού για να προλάβει το απρόοπτο, να εμψυχώσει τους μαθητές.
Αξίζουν συγχαρητήρια όλοι οι συντελεστές της βραδιάς που τίμησαν όσο λίγοι φορείς το πνεύμα της θρυλικής μάχης και της αυτοθυσίας του κρητικού λαού. Ιδιαίτερα βέβαια οι μαθητές εντός και εκτός σκηνής που έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους για την επιτυχία της εκδήλωσης. Και δίκαια απόλαυσαν τη δικαίωση του μόχθου τους από το ενθουσιασμένο κοινό που τους αποθέωσε.