Ένας 15χρονος μαθητής μεταφέρθηκε τις προηγούμενες ημέρες σε ημι-κωματώδη κατάσταση οξείας μέθης στο νοσοκομείο Ρεθύμνης. Ο ασθενής έφτασε στο νοσοκομείο μέρα – μεσημέρι με ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ που ειδοποιήθηκε και τον παρέλαβε, ενώ άμεσα υπήρξε κινητοποίηση από το ιατρικό προσωπικό της παιδιατρικής κλινικής για την αντιμετώπιση του σοβαρού αυτού περιστατικού. Ενός περιστατικού που δεν είναι πρωτόγνωρο, τουλάχιστον για τα τοπικά δεδομένα, αφού η κατανάλωση αλκοόλ από ανηλίκους εξελίσσεται σε μάστιγα. Ένα κοινωνικό φαινόμενο που έχει «πληγώσει» βαθιά το Ρέθυμνο στο παρελθόν και αντί να βελτιώνεται η κατάσταση, χρόνο με τον χρόνο αυτή χειροτερεύει, αφού δεν υπάρχει μήνας, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες των «Ρ.Ν.», όπου γιατροί του νοσοκομείου να μην αντιμετωπίζουν αντίστοιχο περιστατικό. Άλλες φορές πρόκειται για ανήλικους που διασκεδάζουν σε καφετέριες και μπαρ, καταναλώνοντας ανεξέλεγκτα και ανενόχλητοι αλκοόλ. Άλλες φορές τα προμηθεύονται από σούπερ μάρκετ και ψιλικατζίδικα και τα πίνουν στις πλατείες και τα πάρκα. Υπάρχουν όμως και εκείνες οι φορές που η κατανάλωση αλκοόλ και, μάλιστα, σκληρών ποτών, γίνεται μέσα στα σπίτια τους.
Η αγωνία είναι διάχυτη στην ιατρική κοινότητα που είναι αυτή που διαχειρίζεται τα περιστατικά αυτά. Είναι οι άνθρωποι που βλέπουν τα παιδιά ημι-λιπόθυμα, να πέφτουν σε κώμα μετά από κατανάλωση αλκοόλ. Κάτι πρέπει να γίνει. Αυτό είναι το μόνο σίγουρο. Όμως τα μέτρα και οι πρωτοβουλίες θα πρέπει να είναι άμεσες και αποτελεσματικές.
Η κατάσταση είναι ανεξέλεγκτη και παρά το γεγονός ότι κάθε φορά που φτάνει στο νοσοκομείο ανήλικος σε κατάσταση μέθης ακολουθείται το «πρωτόκολλο» και ενημερώνεται απευθείας τόσο η οικογένεια όσο και η Ασφάλεια Ρεθύμνου, αλλά και παρά το γεγονός της σοβαρότητας του προβλήματος που θέτει σε κίνδυνο την ίδια τη ζωή των παιδιών, έχοντας ήδη στο Ρέθυμνο καταγράψει θάνατο ανηλίκου από αλκοόλ, εν τούτοις τίποτα φαίνεται να μην έχει αλλάξει.
Είναι χαρακτηριστικό, όπως έχουν αναφέρουν και σε πρόσφατο ρεπορτάζ αλλά και μέσα από τη σχολιογραφία τους τα «Ρ.Ν.», ότι η κατανάλωση αλκοόλ από ανηλίκους αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα – πρόκληση που καλούνται να διαχειριστούν οι αστυνομικές αρχές. Αυτό είχε τεθεί και υπόψη του αρμόδιου υφυπουργού Προστασίας του Πολίτη Ανδρέα Νικολακόπουλου, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στον νομό.
Η επιστολή των παιδιάτρων του Γ.Ν.Ρ.: «Ελπίζουμε όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς να προβούν σε λήψη μέτρων που να αποτρέπουν την έκθεση ανήλικων μαθητών σε κίνδυνο»
Το πρόσφατο περιστατικό που σημειώθηκε σε σχολείο του Ρεθύμνου που τελούσε υπό κατάληψη ξεχείλισε το ποτήρι της αγανάκτησης των παιδιάτρων του νοσοκομείου, που με επιστολή τους απευθύνουν έκκληση σε όλες τις αρμόδιες αρχές: εισαγγελία, αστυνομία, διεύθυνση δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και το σχολικό συγκρότημα στο οποίοι σημειώθηκε το περαστικό, επισημαίνοντας τη σοβαρότητα του προβλήματος και την επιτακτική ανάγκη λήψης μέτρων και ανάληψης πρωτοβουλιών. Η επιστολή – έκκληση των παιδιάτρων ήρθε σε γνώση των «Ρ.Ν.» που σήμερα δημοσιεύουν μέρος αυτής της επιστολής, στην οποία αναφέρεται:
«Ως παιδίατροι του νοσοκομείου Ρεθύμνου είμαστε αποδέκτες όλων των περιστατικών μέθης ανήλικων, που αναζητούν ιατρική βοήθεια. Η υποδιεύθυνση Ασφάλειας Ρεθύμνου ενημερώνεται άμεσα για όλα και διενεργεί προανάκριση, στο πλαίσιο της οποίας πάντα μας ζητείται -και χορηγούμε- ιατρική γνωμάτευση. Προφανώς δεν γνωρίζουμε τα πορίσματα αυτών των προανακρίσεων, αν και πολλές φορές έχουμε αναρωτηθεί αν έχουν ως αποτέλεσμα, κάποιος υπεύθυνος ενήλικας (όπως ένας ιδιοκτήτης καταστήματος που πουλάει ή σερβίρει ποτά σε ανήλικους) να υποστεί κάποιου είδους συνέπειες. Στην περίπτωση όμως που ένα τέτοιο περιστατικό συμβαίνει σε χώρο σχολείου και σε ώρα που αυτό θα έπρεπε να λειτουργεί κανονικά, αισθανόμαστε την υποχρέωση να επιστήσουμε την προσοχή σε όλους τους αρμόδιους φορείς, ώστε αυτό να μην επαναληφθεί. Τα περισσότερα ατυχή συμβάντα είναι αποτέλεσμα πλημμελούς τήρησης των κανόνων. Όταν πρόκειται για ανήλικους, η ευθύνη βαραίνει κατά το μεγαλύτερο μέρος τους ενήλικες που είναι υπεύθυνοι για την επίβλεψή τους, είτε αυτοί είναι οι γονείς/κηδεμόνες τους, είτε οι δάσκαλοί τους, είτε οι δομές εκείνες της κοινωνίας που είναι υπεύθυνες για την προστασία τους. Με αφορμή το παρόν περιστατικό μέθης ελπίζουμε όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς να προβούν σε λήψη μέτρων που να αποτρέπουν την έκθεση ανήλικων μαθητών σε κίνδυνο, στο χώρο ο οποίος εξ’ ορισμού οφείλει να προστατεύει και να εκπαιδεύει τα παιδιά».
Ε. Γιαννούση: «Τα περιστατικά μέθης ανηλίκων είναι πολλά και ανησυχητικά»
Με αφορμή την παραπάνω επιστολή, η οποία ήρθε σε γνώση των «Ρ.Ν.», επικοινωνήσαμε με την διευθύντρια της Παιδιατρικής Κλινικής του νοσοκομείου Ρεθύμνου, Ελισάβετ Γιαννούση, η οποία μας επιβεβαίωσε ότι τα περιστατικά μέθης ανηλίκων είναι και πολλά και ανησυχητικά στον νομό Ρεθύμνης. Η ίδια, μάλιστα, εξέφρασε τον έντονο προβληματισμό της και την αγωνία της για την κατάσταση που επικρατεί, η οποία δείχνει να είναι ανεξέλεγκτη.
«Δεν είναι το πρώτο περιστατικό με ανήλικο που φτάνει στο νοσοκομείο μετά από κατανάλωση αλκοόλ σε σχολείο, όπου τελεί υπό κατάληψη. Κάθε χρόνο έχουμε τέτοια περιστατικά. Γενικά τα περιστατικά μέθης είναι πολλά και ανησυχητικά. Εκτός από το σπίτι, τις παρέες, τα κέντρα διασκέδασης, τις καφετέριες κ.λπ. μεθούν και στους χώρους του σχολείου. Δεν είναι το κύριο κομμάτι αυτό όμως, γενικά τα περιστατικά μέθης είναι ανησυχητικά πολλά. Ο αριθμός των περιστατικών εξαρτάται από την εποχή. Είναι περισσότερα το καλοκαίρι που έχουν περισσότερες εξόδους, είναι τα Σαββατοκύριακα. Κατά μέσο όρο, ένα περιστατικό το μήνα, υπάρχει στα ανήλικα».
Όπως συμπληρώνει η κα Γιαννούση: «Δυστυχώς βλέπουμε ότι δεν υπάρχει καμία επίπτωση. Δεν γίνεται κάτι ώστε να αλλάξει αυτή η κατάσταση, να υπάρξει μια βελτίωση. Δυστυχώς κάθε χρόνο έχουμε περιστατικά με τον ίδιο ρυθμό, ίσως και αυξανόμενο, βαριές μέθες, δηλαδή περιστατικά που κινδυνεύουν τα παιδιά. Προφανώς υπάρχουν και οι πιο ήπιες μέθες που δεν φτάνουν καν στο νοσοκομείο. Δεν νομίζω ότι το πρόβλημα είναι μόνο αυτές που φτάνουν στο νοσοκομείο, αυτές είναι η κορυφή του παγόβουνου».
«Είναι τεράστιο το πρόβλημα – Δεν έχει γίνει αντιληπτή η σοβαρότητά του, αλλά ούτε και οι επιπτώσεις στην υγεία ενός ανήλικου»
Το ζήτημα της κατανάλωσης αλκοόλ αποτελεί ένα κοινωνικό φαινόμενο, το οποίο ωστόσο χρήζει άμεσης παρέμβασης. Μιας παρέμβασης που πρέπει να ξεκινήσει από την οικογένεια, ήδη από την προεφηβική ηλικία.
Το αλκοόλ δεν πρέπει να συνδέεται με την παράδοση του νησιού, ούτε με τη νοοτροπία των κατοίκων του, όπως λανθασμένα συμβαίνει. Όπως εξηγεί η διευθύντρια της Παιδιατρικής Κλινικής: «Νομίζω ότι η κατανάλωση αλκοόλ από ανήλικους στην κοινωνία μας είναι κάτι αποδεκτό δυστυχώς. Το ίδιο και εάν τα παιδιά πιούν λίγο. Είναι αποδεκτό, ίσως και απαιτητό από τον περίγυρο και η ανησυχία υπάρχει μόνο εάν φτάσει στο νοσοκομείο το παιδί. Αλλά και εκεί βλέπουμε επίσης, δυστυχώς, και από την ίδια την οικογένεια και από τους τους ανήλικους να μην συνειδητοποιούν σε έναν μεγάλο βαθμό – αρκετοί από αυτούς- , τη σοβαρότητα και τις επιπτώσεις. Γιατί δεν είναι μόνο οι επιπτώσεις στην υγεία, είναι το ότι μπορεί να τους συμβεί κάτι άλλο την ώρα που δεν έχουν συνείδηση, όπως κακοποίηση ή να χαθούν ή να υποστούν οποιαδήποτε είδους βλάβη πλην του αλκοόλ».
Όπως εξηγεί, από τους παιδίατρους του νοσοκομείου ακολουθείται συγκεκριμένο πρωτόκολλο, με ενημέρωση της οικογένειας και της αστυνομίας, αλλά και σε κάποιες περιπτώσεις συζήτηση με την κοινωνική υπηρεσία του Γ.Ν.Ρ.: «Εμείς κάνουμε πάντα μια συζήτηση όσο είναι το παιδί μέσα και πριν φύγει και με το ίδιο και με τους γονείς. Καλούμε σε κάποια παιδιά και την κοινωνική υπηρεσία του νοσοκομείου. Συνεχώς γράφουμε γνωματεύσεις για την αστυνομία. Κάθε φορά το πρόβλημα το καταγράφουμε και το δημοσιοποιούμε, δηλαδή το δίνουμε στις αρμόδιες αρχές και ένα μεγάλο ερώτημα είναι τι γίνεται από εκεί και μετά, τι γίνονται όλα αυτά τα χαρτιά. Δεν βλέπω να έχουν κλείσει μαγαζιά του Ρεθύμνου που σερβίρουν αλκοόλ στους ανήλικους. Αναφέρομαι σε αυτό γιατί εκεί μπορεί να παρέμβει η πολιτεία. Γιατί, προφανώς, στο σπίτι του καθενός δεν μπορεί να μπει και να ελέγξει εάν το παιδί καταναλώνει αλκοόλ ή όχι, αυτό είναι ένα κοινωνικό ζήτημα. Αλλά εκεί που η πολιτεία οφείλει να ελέγξει, δεν βλέπουμε να γίνεται κάτι. Από την άλλη, τα παιδιά προμηθεύονται αλκοόλ είτε από το σπίτι τους, είτε από περίπτερα, τα σούπερ μάρκετ κ.λπ. και συγκεντρώνονται στη μαρίνα, στα πάρκα, στην άκρη του δρόμου και πίνουν. Το θέμα είναι πως θα ευαισθητοποιήσεις και πως θα αλλάξεις μια κοινωνία ολόκληρη για το πως αντιμετωπίζει το αλκοόλ και τι διεξόδους έχουν τα παιδιά για εκτόνωση, για αντιμετώπιση των προβλημάτων τους. Είναι σίγουρα κοινωνικό φαινόμενο. Είναι ένα πολυπαραγοντικό ζήτημα, πολύ βαθιά ριζωμένο και όπου δεν υπάρχουν νομικές ευθύνες εκεί που μπορούν και οφείλουν να υπάρξουν το θέμα γιγαντώνεται».
«Οι οικογένειες χρειάζονται στήριξη»
Η κα Γιαννούση εστίασε στην ανάγκη υποστήριξης των οικογενειών με ανήλικους σε θέματα που αφορούν στο αλκοόλ, αλλά και γενικότερα τις καταχρήσεις, τονίζοντας ότι: «Νομίζω ότι η ελληνική οικογένεια θέλει υποστήριξη από τις υπηρεσίες κοινωνικής πολιτικής. Πρέπει να δούμε γιατί συμβαίνει αυτό. Γιατί τα παιδιά μας βρίσκουν διέξοδο στο αλκοόλ; Γιατί θεωρούν ότι το να μεθύσουν και να καταναλώσουν μεγάλες ποσότητες είναι η απόδειξη της ένταξης στην ομάδα ή της ωριμότητάς τους; Θέλει πολλή δουλειά. Το έχουμε πάρει στραβά το πράγμα και δεν είναι μόνο αυτό. Το αλκοόλ πάει μαζί με πολλά. Είναι αλκοόλ και ταυτόχρονα οδήγηση από ανήλικο χωρίς δίπλωμα. Είναι γενικά μια παραβατική συμπεριφορά ανηλίκων με πολύ κακές επιπτώσεις. Το αλκοόλ «μπαίνει» μέσα με τη βία στους ανήλικους, με την παραβατικότητα της οδικής συμπεριφοράς, με μια κατάσταση που βλέπουμε ότι γιγαντώνεται και σίγουρα δεν είναι απλό και δεν λύνεται με ευχολόγια, ούτε εθιμοτυπικές δράσεις και επιφανειακές αντιμετωπίσεις. Είναι πολύ μεγάλο το κομμάτι. Όταν ένας ανήλικος φτάνει να ασκήσει βία και μάλιστα μεγάλου βαθμού στον συνομήλικό του, να έχει μια ανεύθυνη οδική συμπεριφορά, και πολλά ακόμη. Όμως θεωρώ ότι όλο αυτό δεν έγινε ξαφνικά. Δεν ξύπνησε ένα πρωί και είπε ότι θα τα κάνει αυτά. Κάτι τον οδηγεί σε αυτά. Και αυτό πρέπει να εντοπιστεί. Ταυτόχρονα, εάν δεν υπάρχει επιβολή του νόμου και ποινές σε αυτούς που τον παραβαίνουν, υπάρχει πρόβλημα. Είναι έγκλημα το να δίνεις αλκοόλ και να ανοίγει μπουκάλια ένας ανήλικος».
