28η Οκτωβρίου 1940: Ημέρα του «ΟΧΙ» των Ελλήνων

Του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑΚΑΚΗ*

Εθνική επέτειος σήμερα εορταστική συμπεριφορά και ατμόσφαιρα. Η επέτειος του έπους του 1940. Ημέρα που προσφέρεται για εθνικό αφήγημα, αναβάθμιση της εθνικής μας συνείδησης και κατάρρευση κάθε εθνικού μύθου.

Ημέρα του ΟΧΙ των Ελλήνων εναντίον των γεωπολιτικών ορέξεων των Γερμανοϊταλών της δεκαετίας του 40.

Ημέρα της νίκης των Ελλήνων και της ελληνικής ψυχής στη Πίνδο και στην Ήπειρο, στη Βόρειο Ήπειρο και στην Αλβανία.

Ημέρα του πολέμου του 1940, που η ανδρεία των μαχομένων Ελλήνων ξεπέρασε τα στρατιωτικά όρια, για να αναγνωρίζεται από όλους, ο ελληνοϊταλικός πόλεμος, ως έπος του ’40.

Ημέρα που όλοι οι Έλληνες, ξεπερνώντας τις όποιες οικονομικές, κοινωνικές, ταξικές και πολιτικές έριδες της εποχής, έτρεξαν με το χαμόγελο στα χείλη να στρατευθούν, έτρεξαν προς τη δόξα μα και προς το θάνατο. Έτρεξαν όμως για τη Πατρίδα.

Ημέρας που σηματοδοτεί την πρώτη θριαμβική νίκη εις βάρος του άξονα.

Ημέρα που καταρρίπτεται κάθε εθνικός μύθος του αγώνα του 40, γιατί δεν είναι μύθος η νίκη των Ελλήνων, η απελευθέρωση (για τρίτη φορά) της Βορείου Ηπείρου, η αντίσταση των Γερμανών, η αντίσταση των ανταρτών στα βουνά, αλλά και δεν είναι μύθος ο θάνατος του παιδιού, η απώλεια του αδελφού, ο τραυματισμός του θείου, το κλάμα της μάνας, ο οδυρμός και μαρασμός του πατέρα.

Ημέρα της οποίας ο εορτασμός δεν επεβλήθη με διάταγμα ή νομοθέτημα. Η 28η Οκτωβρίου δεν μπορεί να προσπεραστεί ως μία κατασκευασμένη επέτειος. Ο χρόνος δεν έχει αμβλύνει τη μνήμη. Η 28η Οκτωβρίου κατέκτησε τη θέση της δίπλα στην 25η Μαρτίου εν μέσω της μαύρης Κατοχής. Ήδη, από την πρώτη επέτειο του ΟΧΙ, χιλιάδες λαού σκέπασαν το μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη με λουλούδια. Τα επόμενα δύο χρόνια, το 1942 και 1943, οι Έλληνες τίμησαν την επέτειο με αίμα, συγκρουόμενοι με τους κατακτητές όταν έβγαιναν με τις σημαίες στους δρόμους και κατέθεταν στεφάνια στη μνήμη των νεκρών αδελφών. Ο λαός επέβαλε τον εορτασμό της 28ης Οκτωβρίου. Το κράτος ακολούθησε.

Η 28^η Οκτωβρίου 1940, δημιούργησε νέους ήρωες, τον Κατσιμήτρο, τον Δαβάκη, τον Μπάκα, τον Αλέξανδρο Διάκο (πρώτο Δωδεκανήσιο ανθυπολοχαγό νεκρό του 40) μάχες θρυλικές, όπως της Πίνδου, του υψώματος 731 κλπ., αλλά και τόσους ανώνυμους Έλληνες ήρωες. Ανθρώπους που μέχρι χθες μπορούσαν να μας μεταφέρουν τις αναμνήσεις τους από το κλέος του 40, να ακούσομε τις διηγήσεις τους και τέλος -τέλος να βάλομε το χέρι στο «τύπο των ήλων», να χαϊδεύσομε την πληγή που έκανε το εχθρικό βλήμα, να δούμε το παραμορφωμένο πόδι, να αγγίξομε τον κάλο που τόσα χρόνια έχει κάνει το ξύλινο πόδι στο μηρό του αναπήρου με το κομμένο πόδι του κάθε πατέρα, θείου, γείτονα πολεμιστή του 40.

Γιατί η μέρα εκείνη αποτελεί επέτειο και άξια μνήμης, γιορτής – μίμησης, διότι οι Έλληνες της εποχής, χωρίς να έχουν περισσότερη δημοκρατία από τη σημερινή, επιστημονική κατάρτιση, περισσότερη ενημέρωση ή ακόμη καλύτερη οικονομική ευρωστία, ενώπιον της εχθρικής απειλής, της απώλειας της ελευθερίας των και αν θέλετε το γονιακό DNA τους να ανθίστανται σε κάθε επιβουλέα της εθνικής κυριαρχίας τους, ως ένας άνθρωπος έτρεξαν με «το χαμόγελο στα χείλη» χωρίς υστερόβουλες σκέψεις να επανδρώσουν τις Μονάδες τους, να προτάξουν τα στήθη τους, να αγωνιστούν υπακούοντες «τα εθνικά κελεύσματα» εμποδίζοντας και τέλος αποκρούοντας τον αντίπαλο να επιβάλει τις θελήσεις του και να εξυπηρετήσει τα συμφέροντά του.

Είναι και ημέρα του εορτασμού της σημαίας (όπως οι παλαιότεροι θυμούνται). Της σημαίας, που από ένα απλό πανί γίνεται έμβλημα. Που μαζί με τον εθνικό ύμνο γίνονται σύμβολα. Της σημαίας μας, της οποίας η μορφή άλλαξε μορφές, (λάβαρο, φλάμπουρο, μπαϊράκι) μπήκαν κορώνες βγήκαν στέμματα, που αποδίδονται χιλιάδες συμβολισμοί, (το λευκό του κύματος, το μπλε του ουρανού, ο σταυρός που υπογραμμίζει τη σύνδεση του έθνους με την εκκλησία). Της σημαίας που αποτελεί το πιο σεβαστό κρατικό σύμβολο, που προστατεύει κάθε Σύνταγμα, που όλοι ορκίζονται πίστη στη πατρίδα, που κάθε νέος και νέα θέλει να υψώνει και τώρα τελευταία να γίνεται πολιτική αντιπαράθεση, ποιος θα την κρατά. Της σημαίας για την οποία η απώλειά της να γίνεται λόγος για ατίμωση αλλά και της σημαίας που στο Ακρωτήρι στα 1897 ο Κρητίκαρος Καγιαλές κάνει ιστό το κορμί του, όταν αυτός έσπασε, για να σταματήσει τα βόλια των προστάτιδων Δυνάμεων της εποχής. (Τι ειρωνεία, οι ίδιες προστάτιδες δυνάμεις, που και σήμερα θέλουν «τη σωτηρία μας»).

Ημέρα του ΟΧΙ. Του ΟΧΙ που οι πρόγονοί μας φώναξαν και κάηκαν στο Αρκάδι, οι παππούδες μας στο Θέρισσο, στον αγώνα για την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα, στους Βαλκανικούς πολέμους, στη Μικρά Ασία, οι πατεράδες μας το 40, στη Μάχη της Κρήτης, στη αντίσταση των βουνών. Ίσως έχει και η ώρα να πούμε το δικό μας ΟΧΙ.

Σε κάθε εθνική γιορτή ψάχνομε ένα νόημα. Η 28^η Οκτωβρίου έχει πολλά και είναι:

Αποτελεί την κορυφαία ιστορική στιγμή του ελληνικού λαού στην οποία συμμετείχαν όλοι, ενωμένοι και αποφασισμένοι.

Αναδεικνύει τη βαθιά αγάπη για την πατρίδα ως τον βασικό παράγοντα νίκης και επιβίωσης ως κράτος ως έθνος.

Δημιουργεί ένα ηρωικό πάνθεον που αγγίζει κάθε σπίτι, διότι το συγκροτούν οι παππούδες μας, οι πατεράδες μας, οι Έλληνες της διπλανής πόρτας.

Σήμερα η πατρίδα μας δεν δίδει και δεν διεξάγει ένα πόλεμο με πυροβολικό και χειροβομβίδες, αλλά υφίσταται ένα τεράστιο υβριδικό πόλεμο και δίνει τη δική της μάχη σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο γεωπολιτικό και οικονομικό περιβάλλον, για να μη καταστεί ένα πειθήνιο ευρωπαϊκό προτεκτοράτο ή μια επαρχία κάποιας μουσουλμανικής αυτοκρατορίας, επιβάλλεται να μείνομε πιστοί, ενωμένοι και οχυρωμένοι πίσω από την ασπίδα της Πατρίδας. Της Πατρίδας που όλοι θέλομε να εξυπηρετεί τις ατομικές, συνομοταξιακές, συνδικαλιστικές ή κομματικές προτεραιότητες. Αγνοούμε όμως ότι όλα αυτά έχουν σχετικό νόημα και μπορούν να βρουν ικανοποιητική λύση, ΜΟΝΟ αν υπάρχει μια ελεύθερη πατρίδα. Αυτό το ΟΧΙ πρέπει να είμαστε έτοιμοι να πούμε.

Επέτειος του ΟΧΙ και στο Ατσιπόπουλο. Η Κρήτη και το Ατσιπόπουλο δεν υστέρησαν και σε αυτή τη κοσμοταραχή. Συμμετείχαν και σε αυτόν τον πόλεμο. Το ασημένιο αφιέρωμα (τάμα) στη Παναγία τη Μεσοχωριανή, μας πληροφορεί ότι 15 αξιωματικοί, 32 υπαξιωματικοί και 108 στρατιώτες, Ατσιπουλιανοί, έτρεξαν «με το χαμόγελο στα χείλη» στο κάλεσμα της Πατρίδος. Τέτοια τάματα συνήθιζαν να κάνουν στους πολέμους, από τους Βαλκανικούς μέχρι το 1940, ζητώντας την προστασία της Παναγίας, με την παράκληση:

«Αγία Μεσοχωριανή, με τάματα ζωσμένη

Φύλαγε τσ’ Ατσιπουλιανούς απούνε στρατευμένοι».

Επιστρατεύθηκαν στο 44 Σύνταγμα Πεζικού, έλαβαν μέρος στις επιχειρήσεις της V Μεραρχίας, πολέμησαν για την κατάληψη του όρους Σεντέλη και τη διάνοιξη της οδού προς Τεπελένι. Ανάμεσα στους 347 Ρεθεμνιώτες πεσόντες έπεσαν και 5 Ατσιπουλιανοί και τραυματίστηκαν τρεις. Για τους οποίους σήμερα μέσα στη χαρμολύπη της νίκης αισθανόμεθα περήφανοι και εθνικά καμαρώνομε.

Το δικό μας καθήκον, απέναντι σε όλα τα παραπάνω, σκληρό και απαρέγκλιτο, είναι:

Να μη ξεχάσομε και προπαντός να μη απογοητεύσομε τη γενιά και τους αγωνιστές του 40.

Να διατηρήσομε με κάθε θυσία, τα πιστεύω για τα οποία πολέμησαν οι αγωνιστές του 40, την ιστορία μας, την γλώσσα μας, τα ήθη και τα έθιμα μας, τον πολιτισμό μας, τις ελληνοχριστιανικές παραδόσεις μας και τέλος την ελευθερία μας.

Να νοιώσομε και ‘μεις σήμερα ότι συμμετέχομε στις τάξεις της «εσχάτης γραμμής Εθνικής Άμυνας» που ανέφερε το πρώτο πολεμικό ανακοινωθέν της 28^ης Οκτωβρίου του 40.

Σαν ελάχιστο δείγμα ευγνωμοσύνης προς τους πολεμιστές του «έπους του 40» και του ελληνικού πολεμικού θαύματος της Αλβανίας, να ηχήσει και πάλι μελωδικά στα αυτιά μας, σαν κλάμα και τραγούδι μαζί, η φωνή του εκφωνητή του ραδιοφωνικού σταθμού Αθηνών: