Κλιματική αλλαγή: Απειλή αλλά και ευκαιρία

Τα πρόσφατα έντονα καιρικά φαινόμενα, δεν είναι τίποτα άλλο από έναν προπομπό της κλιματικής αλλαγής που πλέον δεν αποτελεί μόνο μια θεωρητική συζήτηση στις αίθουσες των πανεπιστημίων, αλλά μία πραγματικότητα που σιγά-σιγά αρχίζουμε να βιώνουμε τις συνέπιες της και στον τόπο μας την Κρήτη και δυστυχώς θρηνήσαμε πρόσφατα και ανθρώπινες ζωές.

Αναφορικά με την αντιμετώπιση των ακραίων αυτών καιρικών φαινόμενων, οι όποιες μέχρι τώρα προσπάθειες για σχετικές παρεμβάσεις με αντιπλημμυρικά έργα κρίθηκαν εκ των πραγμάτων ανεπαρκείς και ατελέσφορες, εφόσον τεχνικά δεν είχαν προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα και απαιτήσεις. Για τον λόγο αυτό η υπάρχουσα κατάσταση σε υποδομές δεν μπόρεσε να αντέξει και να εμποδίσει τα τεράστια προβλήματα, όπως αυτά καταγράφτηκαν από τις πρόσφατες καταστροφές, όπου και αναδείχθηκε ελλιπής καθαρισμός των ποταμών, ρεμάτων, κακή ως και ανύπαρκτη συντήρηση των γεφυρών, κατάληψη-μπάζωμα ρεμάτων, ασαφής οριοθέτηση των ποταμών και υδατορεμάτων χωρίς να εξασφαλίζεται η ομαλή και απρόσκοπτη διέλευση των επιφανειακών υδάτων.

Η πρόσφατη καταστροφική επέλαση των ακραίων καιρικών φαινόμενων, άφησε ανυπολόγιστες καταστροφές στον ΒΟΑΚ στο λοιπό επαρχιακό, δημοτικό και αγροτικό οδικό δίκτυο, που ήταν τεχνικά ανοχύρωτο σε κάθε καιρικό φαινόμενο πέραν του συνηθισμένου, καθώς και σε κατοικημένες περιοχές με οικίες και επιχειρήσεις, δίκτυα ύδρευσης, άρδευσης, φυτικό και ζωικό κεφάλαιο.

Έτσι λοιπόν, οι τελευταίες καταστροφές που συνέβησαν από το πρωτοφανές δυσμενές καιρικό φαινόμενο, κατέδειξαν ότι η κλιματική αλλαγή είναι πλέον πραγματικότητα και εκτός από απειλή μπορεί να αποτελέσει και ευκαιρία για την δημιουργία ενός νέου στρατηγικού πλάνου δράσης προσαρμοσμένο στα νέα δεδομένα που μας επιβάλλουν οι νέες συνθήκες που εμφανίστηκαν. Το πλάνο αυτό επιβάλλεται να καταρτιστεί από τους σχετικά εμπλεκομένους φορείς της Κρήτης δηλαδή: Περιφέρεια Κρήτης, περιφερειακές ενότητες, δήμοι, ΟΑΚ και τεχνικά επιμελητήρια με αντικείμενο την πολιτική προστασία της Κρήτης.

Σε πρώτη φάση, απαιτείται η καταγραφή των καταστροφών και η πρόβλεψη-κατοχύρωση αποζημίωσης και λήψη πρόσθετων ανακουφιστικών μέτρων για τους πληγέντες κατοίκους των: νομού Χανίων, δήμων Ρεθύμνου, Αγ. Βασίλειου, Αμαρίου και Μυλοποτάμου.

Επίσης προτείνω το στρατηγικό πλάνο δράσης για την Κρήτη να περιλαμβάνει τα παρακάτω:

1) Σε εύλογο χρονικό διάστημα, αποτίμηση ύψους οικονομικού κόστους αποκατάστασης ζημιών, προκειμένου να υπάρξει και η ανάλογη χρηματοδότηση από εθνικούς καθώς και ευρωπαϊκούς πόρους, γιατί σύμφωνα με τις εκτιμήσεις η πρόσφατη καταστροφή ξεπερνά το 10% του ΑΕΠ της Κρήτης.

2) Ανάθεση-χρηματοδότηση καταρχήν ενός φορέα για την όλη αντιμετώπιση των επειγουσών προβλημάτων και κατά την άποψη μου την περιφέρεια Κρήτης, για την άμεση αποκατάσταση κανονικότητας σύνδεσης όλων των περιοχών που αποκόπηκαν από τις καταστροφές στις πληγείσες περιοχές .

3) Σύνταξη μελετών για όλα εκείνα τα έργα που απαιτούνται για την κατά δυνατόν ριζική αποτροπή – αντιμετώπιση στο μέλλον παρόμοιων καταστροφικών καταστάσεων.

4) Χαρτογράφηση «κόκκινων» περιοχών, εκείνων δηλαδή που κινδυνεύουν περισσότερο από πλημμυρικά φαινόμενα, κατολισθήσεις, διαβρώσεις, καθιζήσεις, πυρκαγιές, σεισμοί κ.α.

5) Άμεση αποσαφήνιση αρμοδιοτήτων, όπου κρίνεται αναγκαίο (ΒΟΑΚ-Ρέματα κτλ)

6) Δημιουργία-ανάπτυξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων προκειμένου να ενημερωθούν οι αιρετοί, υπηρεσιακοί παράγοντες, οι κάτοικοι, και οι μαθητές για την εφαρμογή σχεδίων προστασίας σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης όπως πλημμύρα, πυρκαγιά και σεισμό.

7) Εφαρμογή σύγχρονων τεχνολογιών για ενημέρωση των πολιτών με οδηγίες (αποστολή SMS μέσω κινητών τηλεφώνων) κατά την διάρκεια εξέλιξης των παραπάνω φαινομένων.

8) Συνεργασία με επιστημονικούς φορείς, για την έρευνα και αξιολόγηση των καιρικών φαινομένων για την λήψη προληπτικών και κατασταλτικών μέτρων από τους αρμόδιους φορείς.

Επίσης, δεν θα πρέπει να παραβλεφθεί για ακόμη μία φορά η τεράστια ευθύνη της πολιτείας και φορέων αυτής, γιατί δεν λήφθηκαν διαχρονικά τα αναγκαία μέτρα προστασίας των υποδομών (οδικό δίκτυο, ρέματα, γέφυρες) που χρησιμοποιούν οι πολίτες.

Τέλος επισημαίνω με δεδομένο ότι, η κλιματική αλλαγή βρίσκεται στο κατώφλι του τόπου μας, οφείλουμε να λειτουργήσουμε με σοβαρότητα και υπευθυνότητα με ενωτικό κλίμα, όπως αυτό διαμορφώθηκε στην πρόσφατη σχετική με το θέμα συνεδρίαση στην ΠΕ Ρεθύμνης.