Μπορεί τα πράγματα στην ανατολική Κρήτη και συγκεκριμένα στον νομό Ηρακλείου να είναι σοβαρότερα σε ό,τι αφορά τον κίνδυνο λειψυδρίας το φετινό καλοκαίρι σε περίπτωση που δεν υπάρξει ορθολογική διαχείριση του φυσικού πόρου, ωστόσο και στον νομό Ρεθύμνου η εικόνα δεν είναι καθόλου καλή. Η λίμνη Κουρνά που μαζί με τις πηγές της Αργυρούπολης αποτελούν τη βασική πηγή υδροδότησης της πόλης βρίσκονται στο «κόκκινο» και αυτό γιατί η φετινή αφετηρία της στάθμης της λίμνης του Κουρνά είναι σε χαμηλότερα επίπεδα από το 2018 το οποίο θεωρείται το χειρότερο έτος των πολλών τελευταίων ετών. Η κατάσταση είναι ανησυχητική και η ανάγκη λήψης μέτρων που αφορούν στην περιορισμένη χρήση του υδάτινου πόρου κυρίως στο κομμάτι της άρδευσης είναι μονόδρομος. Αυτό ανέφερε μιλώντας στα «Ρ.Ν.» ο πρόεδρος του Οργανισμού Ανάπτυξης Κρήτης Θοδωρής Νίνος επισημαίνοντας πως αν όλοι οι φορείς διαχείρισης και οι πολίτες δεν είμαστε προσεχτικοί θα έχουμε πρόβλημα.
«Στο Ρέθυμνο τα πράγματα δεν πάνε όπως θα θέλαμε. Δεν έχουμε νερό. Ειδικά στη λίμνη του Κουρνά υπάρχει πολύ μεγάλη πτώση της στάθμης της λίμνης, σε σχέση με τα προηγούμενα έτη, ακόμα και συγκριτικά με το έτος αναφοράς, που ήταν το χειρότερο, το 2018 είμαστε 30 εκατοστά πιο κάτω. Υπάρχει η εναλλακτική από το Φράγμα Ποταμών, με τα τρία ταχυδιυλιστήρια που έχουν τοποθετηθεί στα Ανατολικά και με το bypass, τη διασύνδεση του δικτύου της ΔΕΥΑΡ, όπου μπορεί το νερό του φράγματος να καταλήξει σε όλες τις δεξαμενές. Θεωρώ ότι φέτος δεν θα έχουμε τέτοιο πρόβλημα, αλλά είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό ότι η κύρια πηγή τροφοδότησης με περίπου 9-12 ακόμα και 14 χιλιάδες κυβικά από τα Δυτικά, πλέον δεν μπορεί να δώσει αυτό το νερό».
Η λίμνη του Κουρνά σήμερα έχει στάθμη 4.30μ. Η στάθμη έχει υποχωρήσει γιατί γινόταν άντληση νερού και τον χειμώνα προκειμένου να καλύπτονται τόσο οι ανάγκες της ΔΕΥΑΡ όσο και του δήμου Γεωργιούπολης.
«Αυτή την περίοδος που δεν έχουμε ιδιαίτερα αυξημένη ζήτηση, είναι περίπου 480 – 490 κυβικά νερού που λαμβάνει η ΔΕΥΑΡ από Κουρνά και Αργυρούπολη. Άρα περίπου 11.700 κ.μ. το 24ωρο».
Αν η κατάσταση αυτή συνεχιστεί θα πρέπει να μπει ένα φρένο ως προς την παροχή υδροδότησης που σημαίνει ότι η ΔΕΥΑΡ θα πρέπει να καλύψει τις υδρευτικές ανάγκες από το Φράγμα των Ποταμών, διαδικασία πιο κοστοβόρα, καθώς απαιτείται διύλιση γεγονός που διπλασιάζει το κόστος.
Όπως ανέφερε μιλώντας στα «Ρ.Ν.» ο πρόεδρος του ΟΑΚ Θοδωρής Νίνος υπάρχει διαρκής επικοινωνία του ΟΑΚ με τη ΔΕΥΑΡ τόσο με τον πρόεδρο Γ. Μαρινάκη όσο και τον αντιπρόεδρο Δ. Λελεδάκη αλλά και τη Διευθύντρια Βέτα Γεωργιάδου.
Είναι βέβαιο ότι η μεγαλύτερη σπατάλη νερού αφορά στην άρδευση και μάλιστα σε πολλά σημεία επειδή το δίκτυο είναι κοινό, νερό πόσιμο αξιοποιείται για αρδευτικούς λόγους.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και στις περιοχές του ανατολικού Ρεθύμνου όπου εσχάτως ολοκληρώθηκε το αρδευτικό δίκτυο, στα σημεία που δεν υπάρχουν αμιγώς αρδευτικά δίκτυα οι ανάγκες καλύπτονται με πόσιμο νερό.
«Στα χωριά που είχαν διαχωρισμένο δίκτυο, αρδεύουν κανονικά με το νερό του φράγματος. Όπου όμως δεν διαχωρίστηκαν τα δίκτυα δεν μπορούμε να δώσουμε νερό» εξηγεί ο κ. Νίνος.
Δήμος, ΔΕΥΑΡ και ΟΑΚ ετοιμάζουν εκστρατεία ενημέρωσης προς τους πολίτες προκειμένου να τους ενημερώσουν για την κατάσταση που επικρατεί με τους φυσικούς πόρους του νομού σε μια προσπάθεια ευαισθητοποίησής τους για την ορθολογική χρήση νερού. «Η εκστρατεία ενημέρωσης αφορά τον κόσμο, τους ξενοδόχους, μεγάλους καταναλωτές και τους απλούς καταναλωτές νερού, είτε μία μικρή βίλα, μικρή μονάδα ή οικιακός καταναλωτής», ανέφερε ο πρόεδρος του ΟΑΚ ο οποίος επανέλαβε ότι: «Στο Ρέθυμνο αν δεν υπήρχε το Φράγμα Ποταμών και η διασύνδεση που έχει γίνει από το δίκτυο του Φράγματος μέσω των ταχυδιυλιστηρίων στον Πλατανιά (τρία στον αριθμό), να τροφοδοτούνται αν μη τι άλλο δεξαμενή στα Καστελλάκια, στα Τρία Μοναστήρια και με κάποιον ενδιάμεσο τρόπο ακόμα και δεξαμενή στου Γάλλου θα είχα τρομακτική ανησυχία για φέτος. Έχω μία σχετική ηρεμία γιατί έχω την άνεση και θα το εκτιμήσουμε αυτό τέλος Μαΐου, -ήδη έχω ενημερώσει τον Δήμαρχο και τη ΔΕΥΑΡ ότι υπάρχει πρόβλημα. Και αν συνεχίσει να κατεβαίνει με αυτόν τον ρυθμό η στάθμη της λίμνης του Κουρνά, θα σταματήσουμε την παροχή. Θα την κόψουμε στην αρχή στο μισό, με την προοπτική να τη μηδενίσουμε. Θέλω να έχω και ένα φυσικό απόθεμα», τόνισε και πρόσθεσε ότι: «Επίσης φέτος (το 2024) για πρώτη χρονιά, μετά από πολλά συνεχόμενα έτη που δεν υπερχείλισε το φράγμα Ποταμών, είχαμε βροχές, αλλά δεν είχαμε τα τεράστια ύψη βροχών που είχαμε τα προηγούμενα χρόνια πρώτον και δεύτερον υπήρξε και μία σχετική κατανάλωση. Χρησιμοποιήθηκαν περίπου τρία εκατομμύρια κυβικά νερού από το Φράγμα. Αυτό που έχω πει ότι το Φράγμα γεμίζει γιατί δεν χρησιμοποιούμε το νερό είναι γεγονός. Είναι ένα καλό Φράγμα, δεν έχει διαρροές, έχει καλή λεκάνη απορροής, κατεβάζει ποσότητες, αλλά μέχρι τώρα δεν καταναλώνουμε και πολύ νερό. Τα τρία εκατομμύρια ήταν για όλο το 2024, είτε για άρδευση είτε για ύδρευση. Τα προηγούμενα χρόνια δίναμε 1,5 εκατομμύριο».
Προς παράταση τα περιοριστικά μέτρα από το φράγμα Αποσελέμη
Κλειστές φαίνεται πως θα παραμείνουν οι στρόφιγγες του «Αποσελέμη» καθώς τα αποθέματα του φράγματος παραμένουν σε οριακό επίπεδο και η ανάγκη εξοικονόμησης νερού για την κάλυψη των αυξημένων αναγκών του καλοκαιριού είναι επιτακτική.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του δημοσιογράφου της τηλεόρασης Creta Σωτήρη Μεταξά, η πρόταση η οποία προκρίνεται προβλέπει την παράταση των περιοριστικών μέτρων, που ήδη εφαρμόζονται, μέχρι και το τέλος Μαΐου.
Η συγκεκριμένη πρόταση θα τεθεί επί τάπητος σε νέα σύσκεψη που θα πραγματοποιηθεί το πρωί της Παρασκευής 25 Απριλίου, με τη συμμετοχή της διοίκησης του Οργανισμού Ανάπτυξης Κρήτης, στελεχών διαχείρισης του φράγματος και των προέδρων των τριών ΔΕΥΑ, Ηρακλείου, Αγίου Νικολάου και Χερσονήσου, που υδροδοτούνται από τον «Αποσελέμη».
Αυτή τη στιγμή το φράγμα έχει 3,5 εκατομμύρια κυβικά νερού από τα οποία διαθέσιμα είναι 2,5 εκ. κυβικά, καθώς το όριο ασφαλείας της υποδομής είναι 1 εκατομμύριο κυβικά νερού.
Τα αποθέματα χαρακτηρίζονται οριακά και για αυτό το λόγο έχει σταματήσει τους τελευταίους μήνες η παροχή νερού. Ουσιαστικά το διυλιστήριο λειτουργεί για λόγους ισορροπίας του δικτύου και οι τρεις ΔΕΥΑ καλύπτουν τις ανάγκες τους από δικούς τους πόρους.
Το μοντέλο διαχείρισης φαίνεται πως έχει πετύχει, οι δήμοι Ηρακλείου, Αγίου Νικολάου και Χερσονήσου δεν αντιμετώπισαν πρόβλημα υδροδότησης και όλα δείχνουν πως ομόφωνα θα ανάψει το «πράσινο φως» για παράταση των περιοριστικών μέτρων μέχρι και το τέλος της άνοιξης.
Στόχος είναι τα διαθέσιμα αποθέματα του «Αποσελέμη» να διατεθούν την περίοδο του καλοκαιριού και τους πρώτους μήνες του φθινοπώρου, όταν και καταγράφεται αύξηση στη ζήτηση.