Ένα «Πολεμικό Σωματείο» που μετατράπηκε σε «Αδελφότητα» και διαπνέεται από «Ομόνοια». Μια άλλη… Κρήτη, ισχυρή και ενωμένη δραστηριοποιείται στον Πειραιά. Οι απόδημοι συντοπίτες μας, που για τους δικούς τους λόγους έριξαν… άγκυρα στην πόλη με τον μείζονα λιμένα της χώρας, ξεχωρίζουν με την παρουσία και την πλούσια κοινωνική και πολιτιστική δράση τους. Από το 1880 έως και σήμερα προχωρούν ενωμένοι. Κατέχουν τα πρωτεία του αρχαιότερου Συλλόγου Κρητών.
Έχουν δυναμισμό, καθώς ό,τι διεκδικήσουν το κατακτούν. Επί παραδείγματι, σήμερα αναμένεται να περάσει από το δημοτικό συμβούλιο η πρόταση ονομασίας της πλατείας του Δημοτικού Θεάτρου, που είναι και η μεγαλύτερη στον Πειραιά, σε «πλατεία Ελευθερίου Βενιζέλου».
Αυτές τις μέρες, ο πρόεδρος της Αδελφότητας Κρητών Πειραιά «Η Ομόνοια» Θοδωρής Τσόντος, βρίσκεται στο Ρέθυμνο, την ιδιαίτερη πατρίδα του. Χθες το πρωί επισκέφθηκε τα γραφεία των «Ρ.Ν.», προχωρώντας σε μία εξ βαθέων εξομολόγηση για τον σύλλογο το «τιμόνι» του οποίου κρατά από το 2004 έως και σήμερα.
«Ομόνοια επειδή είμαστε ενωμένοι και αδελφότητα επειδή είμαστε σαν αδέλφια!»
Ο κ. Τσόντος άφησε το χωριό του, τις Ατσιπάδες Ρεθύμνου, σε ηλικία 17 ετών και βρέθηκε στον Πειραιά, για σπουδές και μία καλύτερη ζωή, το 1973.
«Αναγκάστηκα κι έφυγα. Ήταν άθλιες οι καταστάσεις» θυμάται, αναλογιζόμενος τις (οικονομικές) δυσκολίες που αντιμετώπιζαν οι κάτοικοι της ενδοχώρας της Κρήτης, εκείνη την εποχή.
«Από την πρώτη στιγμή συνάντησα κι άλλους Κρητικούς πάνω» προσθέτει, συνεχίζοντας την αναδρομή του.
Όπως μας πληροφόρησε, η Αδελφότητα Κρητών Πειραιά «Η Ομόνοια» είναι το αρχαιότερο κρητικό σωματείο.
H Αδελφότητα Κρητών Πειραιά «Η Ομόνοια» ιδρύθηκε το 1880 και είναι συνέχεια μίας επιτροπής περίθαλψης Κρητών προσφύγων που είχε συσταθεί κατά τη διάρκεια της Κρητικής επανάστασης του 1866-69 στον Πειραιά.
«Όταν έγινε το Ολοκαύτωμα του Αρκαδίου, το 1866, τότε στη μεγάλη επανάσταση ήρθαν στον Πειραιά και στη Σύρο πάρα πολλοί Κρητικοί. Επίσημο σωματείο, με καταγεγραμμένους όλους τους προέδρους γίναμε το 1880. Δεν υπήρχε μέχρι τότε νόμος για να γίνουν σύλλογοι. Ο νόμος έγινε το 1879. Εμείς είμαστε από τα πρώτα μητρώα. Τα πρώτα κρητικά σωματεία έγιναν όταν ήταν πρωθυπουργός ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Εμείς είμαστε το παλαιότερο. Η εθνική προσφορά μας ήταν τεράστια, διότι οι Κρήτες Μακεδονομάχοι πέρναγαν μέσα από τη δική μας αδελφότητα και πήγαιναν στη Μακεδονία και πολεμούσαν. Είχαμε επίσης πολύ μεγάλη συνεισφορά και στη Μικρά Ασία» λέει ο κ. Τσόντος, ο οποίος εξηγεί την (διπλή) έννοια της ονομασίας του συλλόγου: «Ομόνοια επειδή είμαστε ενωμένοι και αδελφότητα επειδή είμαστε σαν αδέλφια!».
Αυτό το τελευταίο έχει μεγάλη σημασία, καθώς όπως ξεκαθαρίζει ο πρόεδρος της «Ομόνοιας» όσοι είναι μέλη της Αδελφότητας δεν μπορούν να είναι ταυτόχρονα δημοτικοί – περιφερειακοί σύμβουλοι ή βουλευτές.
Η αλλαγή του καταστατικού και οι εγκαταστάσεις
«Δεν μιλάμε πολιτικά στον σύλλογο αλλά… πολιτιστικά» σχολιάζει με νόημα ο κ. Τσόντος, λέγοντας επίσης: «Η αρχική μας ονομασία ήταν Πολεμικό Σωματείο. Τα μέλη του ήταν μόνο άνδρες. Όταν ανέβαλα πρόεδρος, τον Νοέμβριο του 2004, αποφασίσαμε να αλλάξουμε το καταστατικό, όπως κι έγινε τον Απρίλιο του 2005, ώστε να μπορούν να ψηφίζουν και να συμμετέχουν στον σύλλογό μας και γυναίκες».
Μεγάλη ιστορία έχει και το κτήριο όπου στεγάζεται η «Ομόνοια», επί της οδού Ελευθερίου Βενιζέλου 82.
«Ήταν η μονοκατοικία του Χατζημιχάλη Γιάνναρη, που ήταν αυτός που ύψωσε τη σημαία στο φρούριο Φιρκά με την Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα. Όταν πέθανε, η κόρη του το πούλησε, το αγόρασε ο Ελευθέριος Βενιζέλος και μετά μάς το δώρισε το 1917» σημειώνει ο κ. Τσόντος.
Η μονοκατοικία μετατράπηκε σιγά-σιγά σε τριώροφο κτήριο.
«Χρησιμοποιούμε όλους τους ορόφους: έχουμε αίθουσα εκδηλώσεων που γίνονται μαθήματα χορού, έχουμε άλλη αίθουσα για το θέατρο και τη μουσική, έχουμε το ισόγειο. Κάθε όροφος είναι 150 τ.μ.» υπογραμμίζει ο πρόεδρος της «Ομόνοιας».
Παντού… Κρήτη
Το έργο του Σωματείου Κρητών Πειραιά είναι πλούσιο και σε κοινωνικό και σε πολιτιστικό επίπεδο.
«Εκτός του ότι γιορτάζουμε τη Μάχη της Κρήτης, την Ένωση της Κρήτης, μνημόσυνο του Ελευθερίου Βενιζέλου που «είναι ο ευεργέτης μας», λαμβάνουμε μέρος και στις «Ημέρας Θάλασσας» του δήμου Πειραιά. Εκδίδουμε μία 16σέλιδη εφημερίδα. Στο κοινωνικό μας κομμάτι, βοηθάμε όσους συντοπίτες μας έχουν ανάγκη» τονίζει ο κ. Τσόντος.
Το συμβούλιο της «Ομόνοιας» απαρτίζεται από 21 άτομα. Ο σύλλογος αριθμεί 3.000 μέλη, εκ των οποίων τα 1.000 είναι ενεργά. «Όλες οι εκδηλώσεις μας έχουν πάνω από 2.000 άτομα» περηφανεύεται ο κ. Τσόντος, που ως χοροδιδάσκαλος καμαρώνει και για τη χορευτική ομάδα του σωματείου, η οποία αποτελείται από 150 μόνιμα μέλη συν άλλα 100 παλαιότερα.
«Έχουμε και πολλούς νησιώτες που συμμετέχουν στις δραστηριότητές μας, όπως Ναξιώτες και Ροδίτες που έχουν ιδιαίτερη αγάπη στην Κρήτη. Τη θεωρούν ως… μητέρα πατρίδα. Αλλά και από τη Στερεά Ελλάδα έχουμε ανθρώπους που είναι τρελαμένοι με την Κρήτη – γράφουν και μαντινάδες!» δηλώνει ο πρόεδρος της «Ομόνοιας».
Άρρηκτη και στενή είναι η συνεργασία και με τους Κρήτες φοιτητές που φοιτούν στο πανεπιστήμιο Πειραιά, όπως επίσης και με άλλους συλλόγους Κρητών ανά την Ελλάδα, με τους οποίους διοργανώνονται κοινές εκδηλώσεις.
Ο κ. Τσόντος άφησε για το τέλος την πιο… φρέσκια εξέλιξη: «Σήμερα περνάει από το Δημοτικό Συμβούλιο Πειραιά, με δική μας προσπάθεια, η ονομασία της μεγαλύτερης πλατείας στο Δημοτικό Θέατρο, σε «πλατεία Ελευθερίου Βενιζέλου». Το θεωρώ πολύ μεγάλη επιτυχία. Το άγαλμα του Ελευθερίου Βενιζέλου μπήκε κι απέμεινε μόνο το όνομα» κατέληξε ο ίδιος.
