Ένα έργο ιδιαίτερης σημασίας για τον δήμο Ρεθύμνου, που εντάσσεται στη φιλοσοφία της αναζωογόνησης των γειτονιών μέσα από την αξιοποίηση του δημόσιου χώρου, αποτελεί η βιοκλιματική ανάπλαση της περιοχής γύρω από το 2ο γυμνάσιο λύκειο του Ρεθύμνου. Η σύμβαση του έργου που χρηματοδοτείται από το «Πράσινο Ταμείο» και πόρους του δήμου υπεγράφη χθες στο δημαρχείο από τον δήμαρχο, Γιώργη Μαρινάκη και τον ανάδοχο εργολάβο, Νίκο Σκουλούδη, ο οποίος πρόσφερε ποσοστό έκπτωσης 27% και θα υλοποιήσει το έργο με 630.490 ευρώ από 871.000 ευρώ, που ήταν ο αρχικός προϋπολογισμός.
Η μελέτη ανάπλασης στοχεύει στην πλήρη αναμόρφωση της περιοχής, με ανασχεδιασμό και ανακατανομή χρήσεων, ώστε να βελτιωθεί στο σύνολό της η λειτουργία του δημόσιου χώρου. Οι σχεδιαστικές επιλογές οργανώνονται με γνώμονα την προώθηση των αρχών της βιώσιμης αστικής κινητικότητας και της ασφάλειας για τον πεζό και για τους χρήστες του σχολείου.
Για την υλοποίηση των παρεμβάσεων αναπλαστικού χαρακτήρα θα πρέπει να προηγηθεί η υπογειοποίηση του δικτύου της ΔΕΗ για να ακολουθήσου οι εργασίες του αναδόχου.
Πάντως όπως διαβεβαίωσε ο δήμαρχος, το συνεργείο της ΔΕΗ καλείται μέχρι το αργότερο στα τέλη Νοεμβρίου να ολοκληρώσει τις υπογειοποιήσεις έργων -των οποίων τα χρονοδιαγράμματα παράδοσης είναι στο τέλος του έτους- για να ξεκινήσει τις αναπλάσεις.
Σε σχετικές δηλώσεις του μετά την υπογραφή της σύμβασης ο δήμαρχος Γ. Μαρινάκης, ανέφερε: «Αυτό το έργο, το οποίο σήμερα συμβασιοποιούμε, εκφράζει και απηχεί τη φιλοσοφία του δήμου μας σχετικά με την ενδυνάμωση της λειτουργίας της γειτονιάς και ιδιαίτερα όπου υπάρχουν σχολεία την ενίσχυση της ασφάλειας κατά την μετακίνηση των μαθητών. Θεωρούμε ότι είναι κάτι πολύ σημαντικό, γιατί για εμάς τα σχολεία δεν είναι μόνο χώρος παιδείας για τους μαθητές, πρέπει τις ελεύθερες ώρες να λειτουργεί λειτουργικά και υπέρ της συνάθροισης και λειτουργίας της γειτονιάς. Αυτό γίνεται με έναν ειδικό τρόπο, με απόλυτο διακριτό, ποιοι είναι οι χώροι του σχολείου και ποιοι είναι οι χώροι όπου θα μπορούν να συναθροίζονται οι άνθρωποι, και έτσι όπου υπάρχει ανθρώπινη παρουσία όλο το 24ωρο και αποφεύγουμε τις φθορές και επιπλέον η γειτονιά μπορεί να λειτουργεί και να αποκτάει την απαραίτητη κοινωνική συνοχή που θέλουμε όλοι να καλλιεργήσουμε.
Είναι ένα έργο το οποίο χρηματοδοτείται εν μέρει από το Πράσινο Ταμείο και εν μέρει από τον δήμο Ρεθύμνης, είναι αυτό που έχω σημειώσει πάρα πολλές φορές, ότι όταν ο δήμος μας έχει τη δυνατότητα να προσθέτει χρήματα στις χρηματοδοτήσεις που παίρνει αυτομάτως αυτό αποβαίνει υπέρ του πολίτη, αφού το σύνολο της χρηματοδότησης την απορροφά το έργο και ο δήμος βάζει τη διαφορά μέχρι του ποσού της διαφοράς χρηματοδότησης από την τελική τιμή του έργου. Στην προκειμένη περίπτωση τα χρήματα, τα οποία ο δήμος θα διαθέσει, είναι περίπου 130.000 ευρώ.
Θέλω λοιπόν να ευχαριστήσω και τον αντιδήμαρχο και την υπηρεσία και τους μελετητές και με τον εργολάβο θα έχουμε μια στενή συνεργασία ούτως ώστε ένα έργο ουσίας, υποδομής αλλά και υψηλής αισθητικής να παραδοθεί ασφαλές και επαρκές στη γειτονιά του 2ου γυμνασίου – λυκείου Ρεθύμνης». Και αναφορικά με την υπογειοποίηση του δικτύου της ΔΕΗ πρόσθεσε ότι: «προφανώς πρέπει να εξηγήσουμε ότι η ΔΕΗ θα ασχοληθεί πρώτα να τελειώσει τα έργα το αργότερο αρχές Νοεμβρίου (αυτά των οποίων το χρονοδιάγραμμα παράδοσης είναι 31-12-2023). Έχουμε ήδη διαπιστώσει και από τους τρεις δρόμους, Χατζηδάκη, Σιγανού και Πρεβελάκη, ότι ο εργολάβος χρειάζεται περίπου δύο μήνες για την ολοκλήρωση του έργου. Κατά συνέπεια η ΔΕΗ θα πρέπει τώρα να επισπεύσει τις διαδικασίες εκεί και μετά θα πάμε στα επόμενα έργα που έχουμε οφειλόμενη ενέργεια και στην ανάπλαση του Ατσιποπούλου και στη συγκεκριμένη σύμβαση. Άμεσα θα ξεκινήσει η υπογειοποίηση, δεν έχουμε την πολυτέλεια να καθυστερούμε».
Από την πλευρά του ο αντιδήμαρχος τεχνικών έργων, Άγγελος Μαλάς, τόνισε: «Είναι ένα έργο πάρα πολύ σημαντικό, γιατί, όπως έχουμε πει πάρα πολλές φορές, για μας τα έργα δεν είναι οι υλικές υποδομές αλλά οι άνθρωποι. Αυτό το έργο ουσιαστικά υποδέχεται ανθρώπους είτε έχουν να κάνουν με το σχολείο είτε έχουν να κάνουν με τη γειτονιά. Ήταν μια φιλοσοφία που εμείς πρώτοι στον δήμο εισαγάγαμε και αφορά στη γειτονιά. Δημιουργούμε συνθήκες γειτονιάς, βάζουμε δραστηριότητες και στο συγκεκριμένο σημείο μπορούμε να έχουμε χρήση τις πρωινές ώρες των υποδομών από το σχολείο δίνοντας ασφάλεια στην προσέλευση και στην αποχώρηση των μαθητών και το απόγευμα ταυτόχρονα οι υποδομές αυτές να μην μείνουν «νεκρές» αλλά να χρησιμοποιούνται από τους περιοίκους. Όλο αυτό έχει προστιθέμενη αξία και αναβαθμίζει την ποιότητα ζωής της συγκεκριμένης περιοχής. Στο έργο περιλαμβάνονται διάφορα σημεία αναπλαστικού χαρακτήρα για αναψυχή, όργανα γυμναστικής σε κάποιο άλλο σημείο, δίνονται οι απαραίτητες υποδομές με τα πεζοδρόμια και τα παγκάκια, τα φωτιστικά, βελτιώνονται οι συνθήκες κυκλοφορίας των οχημάτων και των πεζών και θεωρώ ότι το τελικό αποτέλεσμα είναι ικανό να μεταμορφώσει την περιοχή και να γίνει ο προπομπός των υπόλοιπων έργων που θα ακολουθήσουν και θα αφορούν παρεμβάσεις στοχευμένες που σας έχουμε περιγράψει και σας έχουμε αναφέρει σε προηγούμενες συνεντεύξεις».
Η μελέτη
Η μελέτη που εκπόνησε η κ. Μιχαληλίδου σε συνεργασία με την τεχνική υπηρεσία του δήμου περιλαμβάνει τις παρακάτω παρεμβάσεις:
- Οργάνωση των πεζοδρομίων, των διαβάσεων και της σήμανσης σύμφωνα με τις προδιαγραφές της νομοθεσίας για την προσβασιμότητα και την ασφάλεια των πεζών.
- Προστασία της κίνησης των πεζών.
- Εκτεταμένη μονοδρόμηση όλων των οδών περιμετρικά του σχολείου, ώστε να διευθετείται η κυκλοφορία με ασφάλεια και να δημιουργείται ικανός χώρος για πεζοδρόμια.
- Βιοκλιματική αναβάθμιση της περιοχής με την οργάνωση και ενίσχυση φύτευσης, όπου είναι γεωμετρικά εφικτό σε συνδυασμό και με την χρήση νέων ψυχρών υλικών.
- Εγκατάσταση στον δημόσιο χώρο του απαραίτητου αστικού εξοπλισμού που θα ενισχύσει και θα υποστηρίξει την χρήση του (τραπεζόπαγκοι, κερκίδες, μονόζυγα, υπαίθριο γυμναστήριο, καλαθάκια απορριμμάτων, καθιστικά παγκάκια, παρκινγκ ποδηλάτων, κτλ.).
- Αναβάθμιση του δημοτικού φωτισμού σε όλο το μήκος του άξονα των οδών με κατάλληλα φωτιστικά εξοικονόμησης ενέργειας.
- Χρήση υλικών κατασκευής κατάλληλων με τον χαρακτήρα της περιοχής αλλά και σε συνάφεια με τα υφιστάμενα υλικά των πρόσφατων αναπλάσεων με στόχο την ομοιογενή εικόνα του δημόσιου χώρου.
- Διαμόρφωση οργανωμένων χώρων στάθμευσης οχημάτων, μηχανών και ποδηλάτων, καθώς και στάθμευση για άτομα με αναπηρία.
- Διαμόρφωση τριών μικρών πάρκων γειτονιάς με πρόσβαση και χρήση τόσο εξωτερικά όσο και από το σχολείο.
Αναλυτικότερα, σε ό,τι αφορά τα χαρακτηριστικά του έργου η περιοχή μελέτης έχει συνολικό εμβαδό περίπου 13.800 m2 και βρίσκεται στη νότια πλευρά της πόλης του Ρεθύμνου.
Πρόκειται για τους τέσσερις δρόμους που περιβάλλουν το σχολικό συγκρότημα του 2ου γυμνασίου – λυκείου και ειδικότερα: Την οδό Παστέρ μέσου πλάτους 8,50m, την οδό Καλλέργη μέσου πλάτους 5,50 μ. που αναπτύσσονται στον άξονα ανατολής – δύσης και την οδό Ασκούτση και Σκουλά με άξονα βορρά – νότο και μέσο πλάτος 7,00μ. Οι δρόμοι είναι διπλής κατεύθυνσης και δεν υπάρχουν διαμορφωμένοι χώροι στάθμευσης.
Το πλάτος οδοστρώματος και στις τέσσερις οδούς περιμετρικά του σχολείου, για τις οποίες προτείνεται η μονοδρόμησή τους διαμορφώνεται στα 3,50m. και οργανώνεται η παρόδια στάθμευση πλάτους 2,20 m., από την μία πλευρά του δρόμου. Οπότε σχεδιάζονται 28 θέσεις στάθμευσής οχημάτων (μία για ΑμεΑ), 16 μοτοποδηλάτων και 16 θέσεις στάθμευσης ποδηλάτων σε ποδηλατοστάσια.
Τα πεζοδρόμια διαπλατύνονται και ο οδός Παστέρ διαμορφώνεται σε οδό ήπιας κυκλοφορίας με ισοσταθμία δρόμου και πεζοδρομίων, όπως φαίνεται στην εικόνα που ακολουθεί. Έτσι δημιουργείται ένας ελεύθερος χώρος, όπου οι πεζοί κινούνται με ασφάλεια και σε προτεραιότητα και τα οχήματα περνούν με χαμηλή ταχύτητα και μόνο για να αποβιβάσουν κατ’ ανάγκη στις προκαθορισμένες θέσεις στάσης παρά την οδό ή να κατευθυνθούν στα ιδιωτικά γκαράζ κατοίκων.
Πάρκα Γειτονιάς
Επί της οδού Παστέρ διαμορφώνεται το υφιστάμενο μακρόστενο πάρκο με φοίνικες σε πάρκο γειτονιάς με κτιστούς καθιστικούς πάγκους, φωτισμό και φύτευση.
Επί της οδού Ασκούτση διαμορφώνεται πάρκο γειτονιάς που προβλέπεται να έχει χρήση κυρίως από εφήβους, για αυτό και σύμφωνα με την μελέτη προτείνεται η κατασκευή κτιστών κερκίδων, βρύσης και καθιστικών. Το πάρκο θα έχει είσοδο και από το πεζοδρόμιο της οδού αλλά και από το σχολείο.
Ανατολικά στην οδό Σκουλά τμήμα της αυλής αποκόπτεται και διαμορφώνεται υπαίθριο γυμναστήριο με διπλή είσοδο (και από το σχολείο και από το πεζοδρόμιο) και διαμορφώνεται κατάλληλα η είσοδος για να έχει πρόσβαση όχημα και μικρό πυροσβεστικό.
Σύμφωνα με τη μελέτη ο σχεδιασμός της περιοχής ακολούθησε τις βιοκλιματικές αρχές ως προς τις βασικές επιλογές υλικών, εδαφοκάλυψης και φυτοκάλυψης, ως προς την αξιολόγηση του μικροκλίματος και τις ειδικές ανάγκες της περιοχής και ως προς την αξιολόγηση των εναλλακτικών λύσεων.
Φωτισμός: Στόχος της πρότασης φωτισμού, είναι η ανάδειξη των παρεμβάσεων, η ασφαλής χρήση του χώρου και η εξοικονόμηση ενέργειας. Τοποθετούνται νέοι ιστοί, μονόστυλοι φανοστάτες ύψους 4m. με χαμηλής κατανάλωσης σώματα και στις δύο πλευρές των δρόμων, η επιλογή των οποίων θα γίνει σύμφωνα με της οδηγίες της υπηρεσίας.
Θέσεις κάδων: Σχεδιάζονται σε εσοχές του πεζοδρομίου και σε θέσεις που υποδείχθηκαν από την αρμόδια υπηρεσία.
Φύτευση: Η υπάρχουσα φύτευση στα σημεία που εμποδίζει ελεύθερη ζώνη κίνησης στα νέα πεζοδρόμια και τον νέο ποδηλατόδρομο καταργείται. Παράλληλα προτείνεται η φύτευση νέων δεντροστοιχιών με κατάλληλα για αστικό κέντρο δέντρα και η τοποθέτηση καθιστικών δίπλα σε αυτά. Η επιλογή της φύτευσης θα γίνει από το τμήμα πρασίνου του Δήμου. Τα δέντρα τοποθετούνται σε ειδικές θέσεις φύτευσης που καλύπτονται από μεταλλικές σχάρες και το σύνολο των δέντρων θα αρδεύονται με κατάλληλο δίκτυο.