Χωρίς πόρους και προσωπικό δεν μπορούν να ανταποκριθούν οι δήμοι, τονίζει ο αντιδήμαρχος Πολιτικής Προστασίας Γιώργος Σκορδίλης
Τα ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα που τέθηκαν (παρά τις παρατάσεις που δόθηκαν) από τη μια και από την άλλη η επιφόρτιση των δήμων με αρμοδιότητες χωρίς να υπάρχει το αντίστοιχο προσωπικό αλλά και οι πόροι, για να υλοποιηθούν τα όσα προβλέπονται στον κανονισμό πυροπροστασίας ακινήτων εντός η πλησίον δασικών εκτάσεων, οδηγούν σε αδιέξοδο προς το παρόν τουλάχιστον εφαρμογής του.
Ειδικότερα, με βάση τον κανονισμό πυροπροστασίας ακίνητων εντός ή πλησίον δασικών εκτάσεων και μετά τις παρατάσεις που δόθηκαν από 30 Μαρτίου την πρώτη φορά, σε 26 Απριλίου τη δεύτερη και τρίτη καταληκτική τη χθεσινή, 10η Μαΐου, αναφορικά με την αξιολόγηση του ακινήτου ανάλογα με τον βαθμό επικινδυνότητάς του αλλά και τη σύνταξη τεχνικής έκθεσης από ειδικό επιστήμονα, μέχρι στιγμής εκτός από το τηλεφωνικό ενδιαφέρον κάποιων πολιτών, δεν έχει κατατεθεί καμιά έκθεση στον δήμο Ρεθύμνου, όπως προβλέπει ο κανονισμός, αφού ακόμα και η ηλεκτρονική πλατφόρμα που έχει εξαγγείλει το αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος δεν έχει ενεργοποιηθεί.
Στο σημείο αυτό γίνεται σαφές ότι για τη φετινή χρονιά, το 2024, οι πολίτες θα πρέπει να υλοποιήσουν και να εφαρμόσουν τα προληπτικά μέτρα πυροπροστασίας που θα περιλαμβάνονται στην τεχνική έκθεση και όχι τα ενεργητικά ή τα παθητικά.
Από την άλλη και παρά τη χθεσινή λήξη της προθεσμίας ο δήμος Ρεθύμνου αλλά και συνολικά οι δήμοι, δεν έχουν προσωπικό για να συστήσουν τις επιτροπές που προβλέπει ο κανονισμός για να κάνουν τους σχετικούς ελέγχους.
Οπότε με αυτά τα δεδομένα φαντάζει αδύνατον να δηλωθεί η εφαρμογή του κανονισμού, όπως προβλέπεται μέχρι τις 10 Ιουνίου μετά την παράταση που δόθηκε.
Το θέμα έχει απασχολήσει και την ΚΕΔΕ η οποία προσανατολίζεται στο να ακολουθήσει τη νομική οδό.
Ο αρμόδιος αντιδήμαρχος Πολιτικής Προστασίας και Κλιματικής Κρίσης του δήμου Ρεθύμνου Γεώργιος Σκορδίλης μιλώντας στα «Ρ.Ν.» αναφέρθηκε στα προβλήματα που υπάρχουν σε σχέση με την εφαρμογή του κανονισμού, ο οποίος είναι μεν απαραίτητος, ωστόσο δεν προηγήθηκε η απαιτούμενη διαβούλευση αλλά και η ενίσχυση των δήμων με πόρους και προσωπικό.
Ειδικότερα, ο κ. Σκορδίλης ανέφερε: «Ο κανονισμός του υπουργείου Περιβάλλοντος περιλαμβάνει τρία στάδια. Το 1ο είναι το στάδιο της αξιολόγησης της επικινδυνότητας του ακινήτου και η σύνταξη τεχνικής έκθεσης με τα μέτρα και τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν, καθώς και η δήλωση της εφαρμογής τους από τον ιδιοκτήτη του ακινήτου. Η πρώτη έκδοση της υπουργικής απόφασης ήταν ότι το πρώτο, δηλαδή η αξιολόγηση της επικινδυνότητας και η σύνταξης της τεχνικής έκθεσης έπρεπε να γίνει μέχρι 30/3 και η δήλωση εφαρμογής τους από τον ιδιοκτήτη, – δηλαδή ότι έχει πάρει αυτά τα μέτρα μέχρι 30/4, δηλαδή μέχρι πριν την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου, που η έναρξη της αντιπυρικής περιόδου είναι 1/5. Μετά τις έντονες αντιδράσεις που υπήρχαν, δόθηκε μία πρώτη παράταση για την πρώτη ημερομηνία 26-4 και για το δεύτερο 26/5. Δόθηκαν νέες παρατάσεις όμως τις ημερομηνίες αυτές είναι ημερομηνίες που η αντιπυρική περίοδος έχει ξεκινήσει, οπότε είναι δύσκολο και να οργανώσεις την καθαριότητα και να κάνεις την αποκομιδή και όλα όσα απαιτούνται. Αυτά τα μέτρα αφορούν στις υποχρεώσεις των ιδιοκτητών. Όμως ξεκαθαρίζω, τα μέτρα που πρέπει να πάρουν για την αντιπυρική περίοδο 2024 δεν θα είναι μέτρα παθητικής κι ενεργητικής πυρασφάλειας, αλλά θα είναι μέτρα προληπτικής πυροπροστασίας που έχουν να κάνει δηλαδή με τον καθαρισμό του οικοπέδου, με το κλάδεμα των δέντρων, με το καθάρισμα των στεγών, με το να φυλάξουν τα εύφλεκτα υλικά που είναι έξω από τον χώρο, καύσιμη ύλη, χρώματα κ.λπ., που όπως λέει ο νόμος να τα φυλάξουν μέσα σε στεγασμένο χώρο. Ο κανονισμός λέει ότι τα μέτρα ενεργητικής και παθητικής πυρασφάλειας θα εφαρμοστούν από την αντιπυρική περίοδο του 2025.
Το νομοσχέδιο λέει ότι παρέχει μια ηλεκτρονική πλατφόρμα κατάθεσης, η οποία δεν έχει λειτουργήσει ακόμα και σαν λύση εμπλέκουν τους δήμους, έτσι ώστε να παραλαμβάνουν σε έντυπη μορφή τις μελέτες, να τις καταχωρούν, να τις ανεβάζουν μετά στην ηλεκτρονική πλατφόρμα όταν θα λειτουργήσει».
Σε ό,τι αφορά τις υποχρεώσεις του δήμου Ρεθύμνου είναι να παραλαμβάνει τις εκθέσεις και να τις αναρτά στην ηλεκτρονική πλατφόρμα και παράλληλα να συγκροτήσει τριμελείς επιτροπές από έναν ειδικό επιστήμονα, έναν μηχανικό και έναν υπάλληλο του τμήματος Πολιτικής Προστασίας για να κάνει ελέγχους ανάλογα με την επικινδυνότητα του ακινήτου κι για τυχόν καταγγελίες που υπάρχουν, για να διαπιστώσουν να δουν αν όντως αυτά που έχουν κατατεθεί ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Η παράβαση επισύρει πρόστιμο τουλάχιστον 250 ευρώ, ανάλογα με την έκταση του ακινήτου και τη ζώνη επικινδυνότητας.
Παράλληλα σύμφωνα με τον αρμόδιο αντιδήμαρχο οι δήμοι είναι υπεύθυνοι για τους οικισμούς τους που περικλείονται από δασικές εκτάσεις, για τους οποίους θα πρέπει συντάξουν το σχετικό έντυπο αξιολόγησης επικινδυνότητας και την τεχνική έκθεση μέχρι 20/5.
«Ο δήμος θα πρέπει να κάνει το έντυπο αξιολόγησης της επικινδυνότητας για τους οικισμούς που περιβάλλονται από δασική έκταση για να κάνει στη συνέχεια τις αναγκαίες αντιπυρικές ζώνες πλάτους 10 μέτρων. Οι ιδιώτες που έχουν ακίνητα μέσα σε αυτόν τον οικισμό παίρνουν την έκθεση επικινδυνότητας του δήμου που έχει κάνει για όλο τον οικισμό και κάνει ο καθένας τη δική του τεχνική έκθεση ανάλογα με τα κριτήρια που έχει το δικό του ακίνητο. Αυτή η προθεσμία λήγει 20-5» εξηγεί ο κ. Σκορδίλης.
Σύμφωνα με τον κ. Σκορδίλη υπάρχουν ερωτήματα από τους πολίτες προς τον δήμο σε σχέση με τη διαδικασία, ενώ υπογράμμισε ότι το τοπίο παραμένει θολό και τα προβλήματα πολλά για την εφαρμογή του νόμου. Υπενθύμισε δε τη θέση της ΚΕΔΕ που είναι αντίθετη με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, υποστηρίζοντας ότι δεν έγινε διαβούλευση και ότι το υπουργείο αναθέτει αρμοδιότητες στους δήμους χωρίς να μεριμνά για τους ανάλογους πόρους. «Δεν υπήρχε διαβούλευση, οι δήμοι είναι υποστελεχωμένοι, δεν έχουν το κατάλληλο προσωπικό για να κάνουν όλες αυτές τις απαιτήσεις που υπάρχουν από τον κανονισμό και ΄χουν ήδη διαμηνύσει ότι μπορεί να προσφύγουν στη δικαιοσύνη για τη νομιμότητα του κανονισμού αυτού. Περιμένουμε να δούμε σε κεντρικό επίπεδο ποια θα είναι η θέση της ΚΕΔΕ για να μπορούμε να δούμε τι θα κάνουμε. Αυτό που είναι δεδομένο είναι ότι ΄να μέτρο πρόληψης δεν λειτουργεί ποια σαν πρόληψη. Αυτός ο κανονισμός, που έχει ορισμένα θετικά στοιχεία που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στο πρόβλημα της δύσκολης αντιπυρικής περιόδου που προβλέπεται ότι θα περάσουμε με το φετινό καλοκαίρι – δε δίνει τη λύση με τον τρόπο που παρουσιάστηκε. Παρουσιάστηκε τη λάθος στιγμή, χωρίς διαβούλευση, χωρίς οικονομικούς πόρους, μεταθέτοντας την ευθύνη του κεντρικού κράτους και της κεντρικής διοίκησης στους ιδιώτες, στους ιδιοκτήτες ακινήτων, με έναν τρόπο που δεν είναι λογικός, δεν είναι ο σωστός τρόπος» ανέφερε ο κ. Σκορδίλης προσθέτοντας ότι «Μέχρι τώρα δεν υπάρχει ενδιαφέρον από τους δημότες, πολύ λίγοι έχουν ενδιαφερθεί, περιμένουν τις εξελίξεις γιατί με τον συγκεκριμένο κανονισμό, με τις αλλεπάλληλες εγκυκλίους και με τις προθεσμίες που συνεχώς μετατίθενται. Έχει χαθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών προς τους αρμόδιους φορείς, είτε είναι η κεντρική διοίκηση, είτε είναι η αυτοδιοίκηση αλλά ταυτόχρονα με τον τρόπο αυτό ακυρώνεται και ο προληπτικός χαρακτήρας της πυροπροστασίας».
Σε ό,τι αφορά την αρμοδιότητα του δήμου για τους οικισμούς όπως είπε ο κ. Σκορδίλης: «Ο δήμος δεν έχει κάνει την αξιολόγηση και την τεχνική έκθεση. Υπάρχουν πολλοί οικισμοί στο Ρέθυμνο, που έχουν περιαστικά δάση και που είναι σε δασικές εκτάσεις ή περιβάλλονται από δασικές εκτάσεις σε απόσταση μέχρι 300 μ., που αυτό θα πρέπει οι αρμόδιοι τεχνικοί επιστήμονες να μας το ξεκαθαρίσουν. Να μας πουν ποιες είναι οι περιοχές αυτές, και να υπάρχει σχετικός έλεγχος. Εμείς οι δήμοι όμως δεν έχουμε το προσωπικό για να το ελέγξουμε, αλλά με μία πρώτη αναζήτηση πολλοί οικισμοί είναι οικισμοί που έχουν επαφή με δασικές εκτάσεις. Αυτό που δεν έχουν οριστικοποιήσει ακόμα είναι όμως πόσοι περιλαμβάνονται από δασικές εκτάσεις και αυτό θα πρέπει να γίνει με την ανάθεση κάποιας μελέτης. Αυτό δεν έχει γίνει ακόμα».
Χρήματα από το Πράσινο Ταμείο για αντιπυρικές ζώνες
Την ίδια στιγμή το υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας έχει πια στη διάθεσή του ένα νέο χρηματοδοτικό εργαλείο ύψους 30 εκ. ευρώ για τη δημιουργία των ζωνών προστασίας από δασικές πυρκαγιές. Πρόκειται για ένα νέο άξονα του Πράσινου Ταμείου, που στόχος του είναι να παράσχει τα κατάλληλα μέτρα χρηματοδότησης, προκειμένου κατόπιν σύμφωνης γνώμης των αρμόδιων δασικών υπηρεσιών, οι δικαιούχοι οργανισμοί της τοπικής αυτοδιοίκησης να παρέμβουν με τη σύνταξη των σχετικών τεχνικών εκθέσεων για τη δημιουργία ζωνών πλάτους 10 μ. σε εκτάσεις υψηλής επικινδυνότητας για την εκδήλωση δασικών πυρκαγιών. Δικαιούχοι κατά πρώτη προτεραιότητα είναι οι δήμοι, στους οποίους περιλαμβάνονται επικίνδυνες περιοχές, μεταξύ των οποίων είναι και οι δήμοι όλης της Κρήτης.
«Αυτά τα κονδύλια αφορούν την αντιπυρική ζώνη πλάτους 10 μ. που έχουν υποχρέωση οι δήμοι να κάνουν στους οικισμούς που περιβάλλονται από δάση» τονίζει ο κ. Σκορδίλης, ο οποίος προσθέτει ότι:
«Όλες οι ενέργειες και όλες οι δράσεις πρόληψης, καθαρισμού, διάνοιξης αντιπυρικών ζωνών χρειάζονται όμως πρέπει και να ξεκινούν στον σωστό χρόνο, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι θα έχουν ολοκληρωθεί πριν από την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου. Πρέπει να δώσουμε μεγαλύτερη σημασία στην πρόληψη με στόχο να διαχειριστούμε τον κίνδυνο μιας πυρκαγιάς και όχι το αποτέλεσμα αυτής».
Τονίζεται ότι ο παραπάνω κανονισμός πυροπροστασίας δεν αφορά στα αστικά οικόπεδα για τα οποία κάθε χρόνο έχουν υποχρέωση οι ιδιοκτήτες τους να τα καθαρίζουν. Σε αυτά τα οικόπεδα προβλέπεται ότι θα έπρεπε να έχουν δηλώσει το ακίνητο που έχουν οι ιδιοκτήτες στην ηλεκτρονική πλατφόρμα. Η μη δήλωση του ακινήτου επιφέρει πρόστιμο 1.000 ευρώ και από εκεί και μετά εάν δεν έχει καθαριστεί το ακίνητο ή είναι ψευδής η δήλωση έχει πρόστιμα που μπορεί να είναι από 12.600 έως 54.000.
